Ертегі: «Жүрек пен Арман елі»

Ерте, ерте, ертеде,

Жердің шетінде, көктің бетінде,

Шағын ғана ауылда Аягөз деген қыз өмір сүріпті. Ол кішкентайынан өте мейірімді, жан-жануарды, табиғатты қатты жақсы көрген екен. Оның жүрегі қиялға, арманға толы еді. Әр күні көкке қарап, қиялын шарықтататын.

Бір күні Аягөзге әжесі ерекше сыр айтады:

– Қызым, адам жүрегінде Арман елі деген ғажайып мекен бар. Ол жерге тек таза жүрек, шынайы сенім апарады, – дейді.

Аягөз таңырқап, сол елді көруге қатты құмартты.

Түнде ол түс көрді. Түсінде жүрегінің ішінен жарық қақпа ашылып, ол Арман еліне жол тартты. Бұл елдің аспаны шексіз көгілдір, гүлдері ән салып, өзендері сыңғырлап күлетін. Құстар да сөйлейді екен.

Алдымен оған кішкентай Ақ Қарлығаш жолықты.

– Қош келдің, Аягөз! Сен біздің елге жүрегіңнің тазалығымен келдің. Бірақ мұнда қалу үшін бір сынақтан өтесің, – деді.

Сынақтың алғашқысы – Мейірім өзенінен өту. Өзеннің арғы бетінде кішкентай жетім күшіктер мен мысықтар жылап отыр екен. Аягөз оларды құтқару үшін өз қолындағы жалғыз шелегін суға батырды да, көпір жасап берді. Жануарлар қуанып, өзеннен өтті. Өзен жарық шашып, алтын көпірге айналды.

Екінші сынақ – Шындық шыңына шығу. Жолда оған Жалған атты дәу бөгет жасайды. Ол қызды алдамақшы болып:

– Тек менің айтқаныммен жүрсең ғана жетесің, – дейді.

Аягөз ойланып тұрып:

– Шындық әрқашан жүректен туады. Мен өз жүрегімді тыңдаймын, – деп дәуді айналып өтеді. Дәу кенет шаңға айналып жоғалады.

Үшінші сынақ – Үміт бағы. Бұл бақ қараңғы тар шатқалда орналасқан екен. Гүлдер солып қалған, ал адамдардың үміттері шынжырға байланған. Аягөз қолын жүрегіне қойып, ән салып жіберді. Оның үнімен гүлдер қайта жайқалып, адамдардың шынжырлары үзілді. Бүкіл бақ жарыққа бөленді.

Осылайша ол Арман елінің төріне жетті. Онда үлкен Алтын Тақ тұр екен. Тақтың үстінде «Адал жүрек – нағыз қазына» деген жазу бар еді. Арман елінің патшасы оған қарап:

– Сен бар сынақтан өттің. Енді өз ауылына қайт, бірақ жүрегіңдегі Арман елін ешқашан ұмытпа. Әлемге мейірім тарат, сонда адамдардың да арманы шындыққа айналады, – деді.

Аягөз шошып оянды. Төсегінің жанында кішкентай алтын гүл тұрды. Ол ертегідегідей жарық шашып тұрды. Аягөз түсінің жай ғана қиял емес, жүрек сыры екенін түсінді.

Содан бері ол айналасына көмектесіп, жан-жануарды аялап, үміт пен мейірім таратуды әдетке айналдырды. Ауыл адамдары да оны қатты жақсы көріп, «Жүрегі Арман еліне барған қыз» деп атап кетіпті.