Менің мамандығым-тәрбиеші

Өмірде әрбір адам таңдау алдында тұрады: қандай мамандықты таңдау керек? Неліктен мен бұл мамандықты таңдадым? Мен өзіме осы сұрақты үнемі қоямын. Онда мені не ұстап тұр? Сізде бүкіл әлемді көретін балалардың көздерінің қызығуы олар үшін әлі де түсініксіз, бірақ соншалықты қызықты және еліктіргіш пе? Сондай-ақ - бұл сіз қайта-қайта оралғыңыз келетін балалық шақтың ерекше атмосферасы екенін сезінесіз бе?!

Балабақшада жұмыс істеп жүріп, мамандық таңдауыма ешқашан күмәнданған емеспін. Бірақ жыл өткен сайын мен бала тәрбиелеудің қаншалықты қиын екеніне көз жеткіземін. Олар маған сенеді, олар менен түсіністік пен адалдық күтеді, мен осының бәріне төтеп беруім керек, әрқашанда бала көзімен ең жақсы болуым керек. Тәрбиеші қимыл-қозғалысы мен сөзін автоматтандырып, бірнеше жыл бір рөлді ойнайтын актерге айнала алмайды.

Үйрену және өзгерту, күн сайын болжауға болмайтын және танылмайтын болу – бұл маңызды міндет! Мұнда бәрі маңызды: үні, түрі, әдептілігі, қарым-қатынас стилі... Мұғалім сүйкімді, әдемі киінген және әдемі болған, көңілді және сыпайы, әзіл-қалжыңы бар болса, балалар оны жақсы көреді.

Педагог – орасан жауапкершілік пен күрделі педагогикалық процестен бөлек, кәсіби біліктілікті, білім мен дағдыны, белгілі бір тұлғалық қасиеттерді талап ететін күрделі де көп қырлы мамандық. Шыдамдылық, мейірімділік, төзімділік, ең бастысы балаларды сүю, басқаларды түсіну, тыңдау сияқты қасиеттер кез-келген адамда бола бермейді, өйткені мұғалім тек балалармен ғана емес, ата-аналармен де жұмыс істеуі керек. Тәрбиешінің міндеті – өз тәрбиеленушілерінің ата-аналарына өзіне сенуге болатынын көрсету және дәлелдеу. Сенім – табысты оқу процесінің кілті.

Өзіңізді тұлға ретінде және жұмысыңызда бір нәрсені өзгертпей, үнемі өзін-өзі дамытып, өзін-өзі тәрбиелеусіз жұмыс істеу мүмкін емес екенін атап өткім келеді. Қ.Д. Ушинский: «Мұғалім қанша оқыса, сонша өмір сүреді» деген. Бізді қоршаған әлем өзгеруде, мектепке дейінгі тәрбие мен дәстүрде жаңа тенденциялар пайда болуда, балаларға көзқарастар өзгеруде және т.б. Әрине, мұғалім қоршаған ортадан хабардар болып, басқа мұғалімдердің жаңалықтарымен таныс болуы керек. Ол өз қызметінде қазіргі заманғы тенденциялардан нені және қалай қолдану керектігін түсінуі керек, әсіресе қазіргі уақытта, мектепке дейінгі білім беру ұйымдарында білім беру мектепте оқуға дейінгі бастапқы кезең ретінде емес, бала өміріндегі дербес маңызды кезең ретінде, адам өміріндегі үздіксіз білім беру жолындағы маңызды кезең ретінде қарастырылады.

Мен өз жұмысымда баланың айналасында сүйіспеншілік пен өзара түсіністік атмосферасын құруға тырысамын, өйткені мұндай орта баланың даралығын ашуға көмектеседі. Баламның табыстары өте қарапайым болса да, тағы да мақтаудан қорықпаймын. Бұл балалардың өзіне деген сенімділігін арттырып, келесі қадамға барғысы келуіне жол ашады. Мен үшін баланың маған сенім артып, құрмет пен ризашылықты сақтауы маңызды. Жылдар бойы жұмыс істеп, таза бала махаббатының сырын аша білдім. Бұл өте қарапайым. Балалар қарапайым және ашық, мен үшін ең жақсы сыйлық олардың қуанышты күлкісі мен: «Ертең тағы келесіз бе?» деген сөздері. Балабақшада жұмыс істеу маған мұғалім мамандығының маңыздылығын түсінуге көмектеседі. Мен үшін тәрбиеші болу жай кәсіп, әлеуметтік мәртебе, хобби немесе жұмыс емес. Мен үшін «тәрбиеші» – өмірімнің мәні. Мен мұғалім болып жұмыс істемеймін, мұғалім болып тұрамын. Тәрбиешілер басқа мамандық иелерінен ерекшеленетіні туралы жиі айтылады. Бірақ мен үшін бұл таңқаларлық емес және бұл қалай басқаша болуы мүмкін? Күннен-күнге балалармен өмір сүріп, мен олар сияқты ойлаймын, өзімді олардың орнына қоямын, кейде олар сияқты кенеттен ренжіп қаламын. Мен үшін өмірде үнемі балаларға қажет екенін сезінуден асқан бақыт жоқ.

Қорытындылай келе, В.А. Сухомлинский: «Баланың балалық шағы қалай өтті, оның балалық шағында кім қолынан жетектеп өтті, оның санасы мен жүрегіне қоршаған әлемнен не кірді – осылар бүгінгі баланың қандай адам болатынын шешуші дәрежеде анықтайды». Жылдар өте келе балаларым мені жылы лебізбен, ризашылықпен еске алса, мен шексіз бақытты боламын!