«№54 негізгі мектебі» коммуналдық мемлекеттік мекемесі

«Бекітемін»

Мектеп директоры______

Т.Ш.Омаргалиев

02.09.2024 жыл

3-4 сыныптарға арналған

«ҒАЖАЙЫП МАТЕМАТИКА»

таңдауы бойынша сабақтың бағдарламасы

2024-2025 оқу жылы

«№54 негізгі мектебі» коммуналдық мемлекеттік мекемесінің педагогикалық кеңесінде 3-4 сыныптарға арналған «Ғажайып математика» таңдауы бойынша сабақтың бағдарламасы мақұлданды.

Хаттама №1 «26» тамыз 2024 жыл

«№54 негізгі мектебі» КММ-нің директоры: Т.Ш.Омаргалиев

М

азмұны

І.Түсінік хат ------------ 4бет

II. Күнтізбелік-тақырыптық жоспарлар

1. 3-сыныпқа арналған күнтізбелік жоспар

2. 4-сыныпқа арналған күнтізбелік жоспар

ІІІ. Сыныптар бойынша сабақ жоспарлары

1. 3-сыныпқа арналған сабақ жоспарлары

2. 4-сыныпқа арналған сабақ жоспарлары

ІV.Дидактикалық материалдар

V.Пайдаланылған әдебиеттер

Түсінік хат

3-4 сыныптарға арналған «Ғажайып математика» дамыту сипаттағы жеке және топтық сабақтың бағдарламасы аптасына 1 сағаттан, барлығы 34 сағат бөлінген.

«Ғажайып математика» дамыту сипаттағы жеке және топтық сабақтың басты мақсаты:

Баланың танымдық қызығушылығын арттыру, функционалдық қасиеттерін дамыту, шығармашылыққа бейім құзыретті тұлғаның дамуына, логикалық ойлауды қалыптастыру болып табылады.

« Ғажайып математика» дамыту сипаттағы жеке және топтық сабақтың міндеттері:

- Математиканы үйренуге ынтасын арттыру, оқушыларды қызықтыру әрекеттерін қалыптастыру;

- Ойын дәлелді жеткізе білуге жаттықтыру;

- Математикалық сөйлеуді, логикалық ойлауды дамыту;

- Шығармашылық ізденіске жетелеу;

- Кез-келген есепті өз көзқарасы бойынша өзгертіп шығаруға жаттықтыру;

- Талдау, жинақтау, ұқсастықты табу,ерекшелікті ажырату әрекетін дамыту;

- Өз бетінше жұмыс жасау дағдысын қалыптастыру;

«Ғажайып математика» бағдарламасы тапсырманы әр түрлі тәсілдермен шешуге, логикалық ойлауға, оның тереңдігі мен икемділігін қарқынды дамытуға ықпал етеді. Әртүрлі жолдармен есеп шығарудың негізін әзірлейді, тұлғалық –бағыттық тәсілді жүзеге асыруға ықпал етеді. Түрлі жолдармен есепті шешу оқушының өз бетінше айналысуына қосымша мүмкіндік туғызады,күнделікті өмірдегі кездейсоқ жағдаяттардан жол табу қабілеттерінің дамуын қалыптастыратын әрекеттерді дамыту бағытын ұстанады.

Күтілетін нәтиже:

- Оқу іс-әрекеттерін өз бетімен жоспарлауды, бақылауды орынды қолдануға үйренеді

- Әртүрлі кесте бойынша есеп құрастыруға жаттығады

- Шамаларды салыстыра білуге үйренеді

- Кез-келген есепті өз көзқарасы бойынша шығаруға дағдыланады

- Өз ойын дәлелдей білуге жаттығады

- Проблемалық жағдаятты шеше алады

- Шығармашылықпен жұмыстана бастайды

Күнтізбелік-тақырыптық жоспар 2 сынып

Аптасына 1 сағаттан, жылына 34 сағат

№	Тақырыбы:	Сағат саны	Өтілетін уақыты
1	Логика әлеміне саяхат.	1	05.09
2	Логикалылық есептер - 1	1	12.09
3	« Апта күндері » өлең жаттау	1	19.09
4	Теңдеу шығару тиімді тәсілі – 1.	1	26.09
5	Заңдылықты сақтап сандар табу	1	03.10
6	Қай фигура жетіспейді?	1	10.10
7	Сандар арқылы сөз жасыру	1	17.10
8	Математикалық домино	1	24.10
9	Қандай сандар жетіспейді ?	1	07.11
10	Өлеңді есептер	1	14.11
11	Сиқырлы шаршылар	1	21.11
12	Математикалық жұмбақ санамақтар	1	28.11
13	Логикалық есептер -2.	1	05.12
14	Мұқият орында ! ( бояу )	1	12.12
15	Математикалық эстафета	1	19.12
16	Сандары бар мақал –мәтелдер	1	26.12
17	Геометриялық пішіндер. Өлеңдер.	1	09.01
18	Санайық,есептейік,ойланайық !	1	16.01
19	Математикалық спринт. Тест.	1	23.01
20	Қалып қойған санды тап.	1	30.01
21	Сандар қатарын жалғастыр....	1	06.02
22	Мұқият орында ! ( бояу )	1	13.02
23	Сиқырлы шаршылар	1	20.02
24	Математикалық диктант спринт	1	27.02
25	Логикалық есептер	1	05.03
26	Қызықты математикалық сайыс	1	12.03
27	Айырмашылығын тап!	1	19.03
28	Шығармашылық тапсырмалар	1	02.04
29	Логика ( дәптер – 2 )	1	09.04
30	Айырмашылығын тап!	1	16.04
31	Өздік жұмысы	1	23.04
32	Шығармашылық тапсырмалар	1	30.04
33	Қызықты тапсырмалар	1	14.05
34	Қорытындылау. Тест.	1	21.05

Барлығы: 34 сағат.

Күнтізбелік- тақырыптық жоспар 3-сынып

Аптасына 1 сағаттан, жылына 34 сағат

№	Тақырыбы	Сағат саны	Уақыты
1	Сандарды цифрмен жаз	1	04.09.2024
2	Өрнек құр, мәнін тап	1	11.09
3	Логикалық тапсырмалар	1	18.09
4	Бағдарлама бойынша мәнін тап	1	25.09
5	Кім жүйрік ?	1	02.10
6	Кестені толтыру	1	09.10
7	Теңдеу құр және оны шеш	1	16.10
8	Теңдік тура болатындай жақша қой	1	23.10
9	Көбейту кестесімен теңдеуді шешу	1	06.11
10	Сиқырлы төртбұрштар	1	13.11
11	Теңдікті жалғастыр	1	20.11
12	Кесте толтыру	1	27.11
13	Ауызша есептеу	1	04.12
14	Өрнектің мәнін тап	1	11.12
15	Құпия сандар	1	18.12
16	Өрнек құр,салыстыр	1	25.12
17	Жақшасыз өрнектер	1	15.01.2025
18	Салыстыру	1	22.01
19	6 санына көбейту және бөлу	1	29.01
20	Амалдардың орындалу реті	1	05.02
21	Сандарды орналастыр	1	12.02
22	Бұрыштың түрлері	1	19.02
23	Есеп шығару	1	26.02
24	Есепті екі тәсілмен шығару	1	05.03
25	Өрнек құр және оқы	1	12.03
26	8 бен 9 санының кестесі	1	19.03
27	10 мен 100сандарына көбейту және бөлу	1	02.04
28	Кім тапқыр ?	1	09.04
29	Теңдеуді тексеру	1	16.04
30	Көлем	1	23.04
31	Дөңгелек сандарды көбейту, бөлу	1	30.04
32	Қалдықпен бөлу	1	07.05
33	Баған түрде есептеу	1	14.05
34	Ойна да, ойла!	1	21.05
	Барлығы 34 сағат

Күнтізбелік- тақырыптық жоспар 4-сынып

Аптасына 1 сағаттан, жылына 34 сағат

№	Тақырыбы	Сағат саны	Уақыты
1	Натурал сандар	1	04.09.2024
2	Көп таңбалы сандарды салыстыру	1	11.09
3	Уақыт өлшем бірліктер	1	18.09
4	Арифметикалық амалдар	1	25.09
5	Қызықты үшбұрыштар	1	02.10
6	Күрделі теңдеулерді шешу	1	09.10
7	Разрядтық қосылғыштарға жіктеу	1	16.10
8	Теңдеу арқылы шығарылатын есептер	1	23.10
9	Жоғалған сандарды табу	1	06.11
10	Бөлудің ерекше жағдайлары	1	13.11
11	Көлемді табу жолдары	1	20.11
12	Қалдықпен бөлу	1	27.11
13	Логикалық есептер 1	1	04.12
14	Өрнектердегі амалдардың орындалу реті	1	11.12
15	Атаулы сандар	1	18.12
16	Қызықты тапсырмалар	1	25.12
17	Амалдарды орындау	1	15.01.2025
18	Математикалық спринт (тест)	1	22.01
19	Фигуралардың периметрі мен ауданын табу	1	29.01
20	Бөлінгіштік белгілер	1	05.02
21	Логикалық есептер 2	1	12.02
22	Үлестер	1	19.02
23	Өрнектер жазу және олардың мәнін табу	1	26.02
24	Ұзындық өлшем бірліктері	1	05.03
25	Шеңбер және дөңгелек	1	12.03
26	Сандардың римдік жүйесіндегі жазылуы	1	19.03
27	Ребустар шешу	1	02.04
28	Масса өлшем бірліктері	1	09.04
29	Қозғалысқа берілген есептер	1	16.04
30	Үш таңбалы сандарды көбейту, бөлу	1	23.04
31	Шамаларды салыстыру	1	30.04
32	Аудан өлшем бірліктері	1	07.05
33	Теңдеулерді шешу	1	14.05
34	Байқа, тап, түзе!	1	21.05

Математика. 2- сынып

С\ тақырыбы: Математикалық санамақтар.

С\ мақсаты: Ауызша тез санау қабілеттерін дамыту; қосу және азайту кестелерін жаттауға дағдыландыру; бірнеше сандарды ретімен қосуға үйрету.

С\ барысы:

І. Қызығушылықты ояту.

1 . Хатты қандай жәшікке саламыз?

6+4+2 8+2+3 4+6+1 1+9+4 3+7+5 14 - 4+3

5+5+2 2+8+3 3+7+1 5+5+4 4+6+5 18 - 8+4

7+3+2 1+9+3 9+1+1 6+4+4 2+8+5 13 - 3+5

ІІ. Мағынаны тану. Математикалық санамақтар.

Табақта 15 алма,

Қолымда 4 алма,

Барлығын қосқанда,

Болады неше алма?

Екеуін бердім апама,

Екеуін бердім атама,

Үшеуін алды інім,

Нешеуі қалды өзімде?

(12 алма)

6 алманың екеуін,

Досың сұрап алады.

Айтшы сонда нешеуі,

Өз қолыңда қалады?

(4 алма)

11 Түйе, 5 жылқы,

2 Сиыр,1 ешкі,

2 Қоян, 3 түлкі,

Болды сонда нешеуі?

(24)

Түйе, бота маң басқан,

Төрт аяғын тең басқан.

Шұнақ құлақ, 5 ешкі,

4 Қозылы, 2 қой

Бәрі нешеу айта ғой?

(17)

ІІІ. Толғаныс. Математикалық спринт. ( бір ұзынша қиылған парақ қағазға жауаптар жазылады. Әр жауап жазылған сайын парақтың шеті бүктеледі.)

1. 11 пиязды аршу керек. 3 пияз аршылды. Аршылмаған неше пияз қалды?

2. Картоп пен пияз бірге 15 кг тартады. Картоптың массасы 7 кг. Пияз неше кг тартады ?

3. Әжесі 16 сәбіз және 8 қызылша сатып алды. Қызылшаның сәбізге қарағанда нешеуі кем ?

4. 6 мен 9 сандарының қосындысын тап.

5. 13 саны – бұл 7 және неше ?

6. 49 –ды 1- ге арттыр.

7. Азайғыш – 14, азайтқыш- 8. Айырманың мәні нешеге тең.

8. 2 ондық 3 бірліктен тұратын сан.

9. 47 - бұл неше ондық, неше бірлік ?

10. 80 –ді 60- қа кеміт.

IV. Тексеру. Бағалау.

Математика. 2- сынып

С\ тақырыбы: Санайық , есептейік , ойланайық !

С\ мақсаты: тірек білімдерін жетілдіру; ондықтан аттау арқылы қосу және азайту тәсілдерін қайталау; сандардың ондық және бірліктер құрамы арқылы қосу және азайту; сандардың құрамын пысықтау; теңдеу құру; қосу мен азайту кестесін жаттату.

С\ барысы:

І. Қызығушылықты ояту.

1. Қосу кестесін қайталау.

( оқушылар кезекпен шығып , карточкалар сурып, жазылған санға қосу кестесін айтып беру керек )

ІІ. Мағынаны тану.

Есептер шығару:

3 . Бірінші күні – 7 ? бет ( барлығы )

Екінші күні – 3

Ш.: 7 + 3 = 10

Ж.: екі күнде 10 бет оқыды

4 . Қазақ тілінде – 4 10 кітап

Орыс тілінде – ?

Ш.: 10 – 4 = 6

Ж.: орыс тілінде 6 кітап

5. Тұрды – 10 автобус

Шығып кетті - 4

Қалды - ? ( Неше автобус қалды ? )

Ш.: 10 – 4 = 6

Ж.: 6 автобус қалды.

ІІІ. Толғаныс.

С амат –

Ербол – ұзын

Дәулет –

Кім ең ұзыны ? Ең ұзыны – Самат Кім ең қысқасы ? Ең қысқасы – Дәулет

Қорытындылау. Бағалау.

Математика- логика 2- сынып

С\ тақырыбы:Апта күндері.

С\ мақсаты: Апта күндерінің атауын,неше күннен тұратынын есте сақтау.

С\ барысы:

І. Қызығушылықты ояту.

1. Сәл дем алып, тынып ал

Тақпақ тыңдап ұғып ал.

Апта деген ағайдың

Жеті бірдей ұлы бар,-

( оқушылар кезекпен шығып , карточкалар сурып, жазылған апта күндері бойынша сапқа тұрады )

ІІ. Мағынаны тану.

Апта күндерін жаңылмай айту үшін күн сайын қандай жұмыс атқарғанымызды айтып шығайық.

Дүйсенбіде –бауға бардым
               Сейсенбіде- суға бардым
               Сәрсенбіде –картоп қаптап
               Бейсенбіде бақша баптап
               Жұма күні тақпақ жаттап
               Сенбіде мен саған бардым.
               Жексенбіде бір демелдым.

ІІІ. Толғаныс

Апта күндерін жазып шығу ( осындай парақ оқушыларға таратылады)

Қорытындылау. Бағалау.

Математика- логика 2- сынып

С\ тақырыбы:Математикалық эстафета

С\ мақсаты: 20 көлеміндегі сандармен қосу және азайту амалдарын тез,тиянақты, дұрыс орындатуға бейімдеу.

С\ барысы:

І. Қызығушылықты ояту.

2. Қандай сандармен тек орнын ауыстыру арқылы тұра теңдік шығаруға болады?

ІІ. Мағынаны тану.

( оқушылар кезекпен шығып , карточкаларда жазылған мысалдарды шығару бойынша тұрып шеңберді аяқтайды )

ІІІ. Толғаныс

Неше қоян тығылып отыр?

Қорытындылау. Бағалау.

Пәні: Ғажайып математика. 2- сынып

Күні: 03.10.2023 жыл Қатысқаны: 19 оқушы

С\ тақырыбы:Заңдылықты сақтай отырып, сандарды табу.

С\ мақсаты: шығармашылық ойлау қабілеттерін қалыптастыру және ұштау; тірек білімдерін жетілдіру; байқағыштық қасиеттерін дамыту.

С\ барысы:

І. Қызығушылықты ояту.

1 .

ІІ. Мағынаны тану.

1 2 4 7 11 16 22 29 37 46

2 4 8 14 22 32 44 58 74 92 ІІІ. Толғаныс.

Мен екі сан ойладым. Осы екі санды қосқанда 6 шықты. Ал енді осы екі санды азайтқанда да 6 шықты. Бұл қандай екі сан ?

3 және 3 6 және 0 4 және 2

Қорытындылау. Бағалау.

Қызықты математикалық сайыс - 2 сынып.

Жарыстың өткізілу мақсаты-оқушыларды ұйымшылдыққа тәрбиелеу және математика пәніне деген қызығушылықтарын арттыру.

1-бастаушы:

-Сәлеметсіздер ме,жиналған көпшілік.Сайысты ұйымдастырушылар атынан жалынды сәлем!

2-бастаушы:

-"Қызықты математика"атты сайысымызды ашық деп жариялауға рұқсат етіңіздер!

1-бастаушы:

-Бүгінгі жарысқа төрт топ қатысып отыр.Топтарды таныстырып өтейік.

"Тапқырлар" тобы.

Ұраны:"Оқу-білім бұлағы,Білім-өмір шырағы".

"Ойшылдар" тобы.

Ұраны:"Оқу-білім азығы,Білім-ырыс қазығы".

"Білгірлер" тобы.

Ұраны:"Білімдіге дүние жарық,Білімсіздің күні кәріп".

"Алғырлар" тобы.

Ұраны:"Оқусыз білім жоқ,Білімсіз күнің жоқ".

1-сайыс.

"Жаңылтпаштар сайысы"

Әр топтан бір оқушы шығып,жаңылтпашты қайталап жарысады.

1. Ұшып кетті үш құс

Ұшып келді ұшқыш.

2. Жоғалды бес шыбыш

Жоқ әлі еш сыбыс.

Жоқ әлі еш сыбыс

Жоғалды бес шыбыш.

2-сайыс.

"Амал таңбаларын қою"

Төрт плакатқа үш теңдіктен жазылған.Сол теңдіктер тура болатындай етіп,амал таңбаларын,жақшаларын қою керек.

1. 27□36=63 2. 63□27=36

35□49=84 84□35=49

16□8□8=0 19□15□4=2

3. 64□16=48 4. 80□20=100

81□51=30 89□19=70

12□5□2=5 63□7=70

3-сайыс.

"Жеміс жинау" сайысы

Бұл сайыста әр топтан бір оқушы "Жеміс жинауға" барады. Ол жемістерді алу үшін қызықты әзіл есептерді шешу керек.

1. Маратта бар бес іні,

Мұратта бар екі іні.

Қоссаң бес пен екіні,

Неше болады шешуі? (Шешуі,7).

2. Көлден ұшып жеті қаз.

Қайтып қонды екі қаз.

Қонбады оның нешеуі? (Жаубы:5).

3. Табақта бес алма

Қолымда екі алма

Қосқанда барлығын

Болады неше алма? (Жауабы: 7 алма).

4. Алма ағашта бес алма

Қандай тәтті.жесе алма

Бесеуінде жеп қойсам,

Қалады онда неше алма? (Жауабы: 0).

4-сайыс.

"Геометриялық фигуралардан адам бейнесін салу"

-Бір минутта геометриялық фигуралардан адам бейнесін салып және әр мүшесін қай фигурадан салғанын айтып өтеді.

5-сайыс. "Жанкүйерлер жарысы".

-Қазақ халқында үш деген сан өте киелі сан.Сол санға байланысты сұрақтар қойылады.Сол сұрақтарға жауап беріп,топтарына ұпай жинап,олардың сайыста жеңіп шығуына көмектесіңдер.

1. –Үш арсыз деп нені айтады? (ұйқы,күлкі,тамақ).

2. –Үш биді атаңдар. (Төле би,Әйтеке би,Қазыбек би).

3. –Үш дананы атаңдар. (Абай,Шоқан,Ыбырай).

4. –Үш тәттіні атаңдар. (Ананың сүті,туған жер,баланың күлкісі).

6-сайыс. "Капитандар сайысы".

-Өз өнерлерін көрсетіп, қорғайды.

Барлық сайыс түрлері қазылар алқасымен 1-ден 5-ке дейінгі баллмен бағаланып,қорытындысы шығарылады.

Әр сайыстың арасында әр топтың жанкүйерлері ән айтып,би билеп көңіл көтеріп отырады.

Қорытынды ұпайлары саналады.

Марапаттау рәсімі өткізіледі.

Логика. Өздік жұмыс. Математикалық диктант

Мақсаты: білімдерін пысықтау

1.Сандарды өсу ретімен жазыңыз:

6,68,19,14,87,36,50

2.Сандарды кему ретімен жазыңыз:

8,1,14,7,34,60,50,28,100

3.Мысалдың жауабын жазыңыз:

60-1, 70-1, 79+1, 89+1, 50-1, 69+1.

4.Санды жазыңыз:

5онд. 7бірл.

7онд. 8бірл.

9онд. 0бірл.

6онд. 4бірл.

5. Мына сандарды кейінгі санды жазыңыз:

45,68,70,89,57.

6. Мына сандардың алдында келетін санды жазыңыз:

45,47,90,87,50,61.

7. Мына сандардың аралығындағы сандарды жазыңыз:

47және49

68және70

70және81

8.Минутпен өрнекте:

1сағ.20мин =...мин 1сағ.40мин.= ...мин.

90мин.=...сағ. ...мин. 1сағ.30мин. = ...мин.

1сағ.10мин = ...мин. 70мин. = ...сағ. ...мин.

9.Тиісті жерге жақша қой:

10+60-40=30 80-30-30=20

70-20+10=40 100-50-50=0

70-20+10=60 100-50-50=100

10.Өрнектерді жаз және олардың мәнін тап:

А) 10және 50 сандарының қосындысына 7-ні қос;

Ә) 80-ге 18 бен 9сандарының айымасын қос;

Б) 45 пен 5 сандарының айырмасынан 20-ны кеміт;

В) 90-ға 21 мен 11-дің айырмасын қос.

11. Жеңіл машина бірінші күні 40м жол жүрді, ал екінші күні 30м жол жүрді.Жеңіл машина барлығы неше метр жол жүрді?

12. Сыныпта 30 оқушы болды.15 оқушыны ата-анасы келіп үйіне алып кетті.Сыныпта неше оқушы қалды?

13. Автобусқа 7 қыз бала және одан 3-уі артық ер бала мінді.Автобусқа неше ер бала мінді?

14. Күрделі теңдеуді шеш:

25+х=41+12 23+у=88 59-у=11+18

45-х=100-60 67-у=45 у-30=56

Бағалау: 14-13 -« 5; 12-11 - « 4 »;10 – 9 - « 3 » ; 8 -- - « 2 »

Математика. Логика. 2- сынып

С\ тақырыбы: Өлеңді есептер

С\ мақсаты: тез есептеуге бағыттау; шығармашылық ойлау қабілеттерін қалыптастыру және ұштау; тірек білімдерін жетілдіру; байқағыштық қасиеттерін дамыту.

С\ барысы:

І. Қызығушылықты ояту.

Қосу мен азайту –Ойды анық, таза айту.

Сөз қысқа да, ой нұсқа, Нәтижесн дәл айту.

Шөлдің кері – теңіз бе ? Арық емес, семіз бе?

Ал азайту қарсы амал – Қосуменен егіз бе?

+ -

ІІ. Мағынаны тану.

Өлеңді есептер

Барлығы қанша қарға?

Келеді ұшып екі қарға

Топ достарын ертіп талға.

Болды елу әлгі жиын,

Санағанда демей қиын

Болмаңыздар әбігер

Табылар ебі бәрібір

Айтар есеп шартын кім

Теңдеу құру тәртібін ?

( Жауабы: 2+х=50; х=48)

Кетті бірге нешеуі?

Кездесіп бір топ аңменен,

Болды отыз бас, малыменен

Олар кетті һәм достасып

Үш түлкімен қоштасып,

Әуре болып зерек досқа

Теңдеуді ойлап құрыңыз

Сан қанша айта тұрыңыз?

( Жауабы: х + 3 30; х 27)

Бәрі қанша құс болды?

Мынауда бір санамақ

Өздерің кр саралап:

Төбеден төрт бөктері

Аңдыпты қос кептерді

Шынқылдаса көп қарға

Секем ап, бір дауыстан

Безектеп бес саусақтан

Алты белден асыпты

Тым тырақай қашыпты

Үш үкі үркіп ұшыпты

Тасқа құлап түсіпті

Жарда жеті жапалақ

Отырғанда қаталап

Топ – топ тоғыз тоқылдақ

Қарғып кеткен топырлап

Бүтіп қызық іс болды

Бәрі қанша құс болды?

(Жауабы: 31 құс)

Дүкеннен кеп сабын алдым

Оның және қабын алдым

Екі дәптер бір қарындаш

Тіс ысқышты тағы алдым

Есептеші сонда бәрі

Қанша болды қолда бары?

( Жауабы 6 )

Бақшаға жақсы аға

Көп көп ойыншық

Келді алып : бір балық

Екі есек, үш үйрек

Төрт түлкі, бес бүркіт

Алты арғымақ, жеті жарғанат

Сегіз саулық, тоғыз тауық

Он торпақ. Болма есепке сен шарқақ!

( 1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 + 8 + 9 + 10 = 55)

Қорытындылау.

Математика. Логика. 2- сынып

С\ тақырыбы:Геометриялық пішіндермен жұмыс.

С\ мақсаты: қоршаған ортадағы геометриялық фигураларды іздестіруге, геометриялық фигураларды пайдалана отырып қандай жаңа фигураларды шығаруға болады.Фигуралар туралы өлеңдер жаттау.

С\ барысы:

І. Қызығушылықты ояту.

Осы фигураларды пайдаланып не құрастыруға болады екенін ойластыр.

ІІ. Мағынаны тану.

Геометриялық фигуралар туралы өлеңдер

Б ұрыштар мен сызықтар

Атын атап тізіп қал

Ақылы көп балаға

Зейінін қояр қызық бар.

Квадрат қой мынауың,

Оңай екен сұрауың.

Сәл қиындау келтіру.

Домбыраның бұрауын.

Мынау емес төртбұрыш,

Мұнда мүлде жоқ бұрыш.

Б ұның аты – дөңгелек,

Д өңгелекті дөңгелет.

Жаңбыр жауса сай толар.

Ойнақайын тай болар

Дөңгелегің не десең,

Т олықсыған ай болар.

Үшбұрышты білеміз,

Табанында жүреміз.

Төбесінен сырғанап,

Құлап қалсақ күлеміз.

Бұрыштарын табамыз,

Б ұңан келер шамамыз.

Анау – мынау сұрақты,

Жаңғақтай біз шағамыз.

«Үшбұрыш»

Төрт қабырға ең болса,

Төрт бұрышты тең болса.

Жауап берер балақай,

Ой өрісі кең болса.

«Квадрат»

Төртбұрышқа үшбұрыш,

Үй төбесін жабамыз.

Ақыл, қайрат, күш – құрыш,

Еңбекпенен табамыз.

ІІІ. Толғаныс.

Математикалық спринт.

1. Қандай сан барлық сандарға қалдықсыз бөлінеді? (0)

2. 7 санына байланысты не білесің? (7 күн, 7 қазына, 7 жұт, 7 мүше)

3. Екі қатынастың теңдігі? (теңдеу)

4. Қандай сандар нөлден үлкен? (оң сандар)

5. Үшбұрыштың неше тамаша нүктесі бар? (4)

6. Ең кіші натурал сан. (1)

7. Сыбайлас бұрыштардың қосындысы (180)

8. 1 көйлек жылы ма, әлде бір көйлектің қалыңдығындай үш көйлек жылы ма? (бірдей)

9. 12, 10, 14 сандарының арифметикалық ортасын тап (12)

10. Жоқты білдіретін сан (0)

IV. Тексеру. Бағалау.

Математика. 2- сынып

С\ тақырыбы:Логикалық есептер - 1

С\ мақсаты: шығармашылық ойлау қабілеттерін қалыптастыру және ұштау; тірек білімдерін жетілдіру; байқағыштық қасиеттерін дамыту.

С\ барысы:

І. Қызығушылықты ояту.

1. Екі адам шахматты 2 сағат ойнады. Бір адам неше сағат ойнайды?
2. Қос ат жегілген арба 40 шақырым жүрді. Бір ат неше шақырым жүрді?
3. 4 жұмыртқа 4 минут піссе, бір жұмыртқа неше минут піседі?
4. 2 кг мақта ауыр ма, 2кг темір ауыр ма?
5. Алмұрт алмадан ауыр, ал алма шабдалыдан ауыр. Қайсысы ауыр алмұрт па әлде шабдалы ма?
6. Бір айда 5 жексенбі бола ма?
7. Үш ат жегілген арба 30 км жүрді. Бір аттың жылдамдығы қандай?
8 .Алдында 1, артында 2, алдында 2, біреуі екеуінің арасында және үшеуі бір қатарда қаз ұшып келеді. Барлығы неше қаз?

ІІ. Мағынаны тану.

1 - топ:
1. Жанұяда 3 ұл бар. Әр ұлдың 1 әкесі бар. Жанұяда неше бала бар? (4)
2. 1 жұмыртқаны қайнатуға 3 минут кетсе, 5 жұмыртқаны қайнатуға неше минут керек? (3мин)
3. Бөлмеде 4 мысық отыр. Әр мысықтың алдында 3 мысық отыр. Бөлмеде барлығы неше мысық отыр? (4)
4. Екі аяғымен түрегеп тұрған адамның салмағы 50кг, бір аяғымен тұрған адамның салмағы неше кг? (50 кг)
5. Адамның 10 қолында неше саусақ бар? (50)
2- топ:
1. Сағат тілі тәулігіне неше рет тік бұрыш жасайды?
2. Мектепке келе жатқан 5 балаға қарсы жолда тағы 4 бала жолықты.
Мектепке неше бала барды?
3. Екі адам 4 сағат шахмат ойнады. Олардың әрқайсысы неше сағат ойнады?
4. Төрт пен бестің арасында қандай таңба қойылғанда 4 - тен артық, 5 - тен
кем сан шығады?
5. Жанұяда 2 ұл және әр ұлдың 2 әпкесі, 1әкесі бар. Әр қыздың бір анасы
бар. Жанұяда барлығы қанша адам бар?

3 – топ:
1. Ұшақ Семейден Алматыға дейін 1 сағат 20 минут ұшады, ал кері қарай 80 минут ұшады. Бұл айырмашылықты қалай түсінесің?
2. Кім барлық тілде сөйлейді?
3. Қандай жолмен еш уақытта адам жүрмейді?
4. 4 ұл да неше саусақ бар?
5. Түзудің бойынан 4 нүкте ал. Сонда қанша кесінді пайда болады, егер ұштары осы нүктелер болса?

ІІІ. Толғаныс.

●		● ●		● ● ●		?		● ● ● ● ●
● ● ●		● ●		●		?		● ● ● ● ● ●

Қорытындылау. Бағалау.

Математика. 2- сынып

С\ тақырыбы:Логикалық есептер - 2

С\ мақсаты: шығармашылық ойлау қабілеттерін қалыптастыру және ұштау; тірек білімдерін жетілдіру; байқағыштық қасиеттерін дамыту.

С\ барысы:

І. Қызығушылықты ояту.

ІІ. Мағынаны тану.

1 - топ:

Үстелдің 4 бұрышы бар. Егер бір бұрышын кесіп тастаса, неше бұрыш қалады? (5)
2. Мектеп ауласында 18 шырша өсіп тұр. Тағы да 4 емен және 3 шырша отырғызылды. Мектеп ауласында барлығы неше шырша бар? (20)
3. Төртеуі 4 сағат шахмат ойынын ойнады. Әрқайсысы қанша сағат шахмат ойнады? (4сағат)
4. Қатар тұрған үш санның қосындысы да көбейтіндісі де 6 - ға тең Ол қандай сан? (1, 2, 3)
5. Түнгі сағат 11 - де жаңбыр жауса, 48 сағаттан соң күн шығады деуге бола ма? (Жоқ, себебі 48 сағаттан соң қайтадан түн болады)
2 – топ:

1. Үстел үсті төртбұрышты, оның 1 бұрышын арамен кесіп алсақ, неше бұрыш 2. Ағаш үстінде 100 торғай отыр еді. Аңшы 10 торғайды атып алады, торғайдың қаншасы қалды? (10 торғай)

2. 1т мақта ауыр ма, 10ц темір ауыр ма? (тең)

3. 4 қойдың неше аяғы бар? (16 аяқ)

4. 50 теңгелік балмұздақтан 1000 теңгеге неше балмұздақ сатып алуға болады? (20 балмұздақ)

5. 2 апта 5 тәулікте неше тәулік бар? (19)
   3 – топ:
   1. 2 апта 5 тәулікте неше тәулік бар? (19)

2. Мектепке дейін 3 км, мен 20 минут жүріп жеттім. Сонда неше км жүрдім? (3 км)
   3. Аулада бірнеше қой бар. Олардың әрқайсысының маңында 7 қой бар. Сонда аулада қанша қой бар? (8 қой)
   4 . Екі тауық екі күнде 2 жұмыртқа туады. 4 тауық 4 күнде неше жұмыртқа туады? (4)
   5. 8 - наурызда екі шешей мен екі қызына, әжей мен немересіне 3 орамал сыйға тартылды. Бұл қалай? (Әжей, шешей, қыз, ғана болған)
   ІІІ. Толғаныс.

●		● ● ● ●		?		●
● ●		● ●		?		● ● ● ●

Қорытындылау. Бағалау.

№1

«Санда неше бірлік (ондық)бар?» ойын-жаттығуы.

Ойынның мақсаты:санның ондық құрамын анықтай білуге жаттықтыру.

Оқушыларға екі таңбалы және үш таңбалы санды атау,ал оқушылар карточканың көмегімен неше бірлік немесе ондық немесе жүздік екенін көрсетеді.

24,257,63,652,39,875,12,658

__________________________________________________________________

_________________________________________________________________

№2

Мына сандарды бірдей қосылғыштардың қосындысы түрінде жазып көрсет.

12,18, 20,24, 32.

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

№3

1,2,3 сандарын пайдаланып,екі таңбалы сандарды жаз.

Неше сан жаздың?Ең кіші санды ата.Ең үлкен сан ше? Ондығы бар, 1 бірлігі бар,3 ондығы бар сандарды ата.Барлық осы сандарда қандай ұқсастық бар?

Сандарды жаз.

4онд.2бірл 4онд 8онд.5бірл.

3онд.1бірл. 2онд. 8жүзд.4онд.8бірл.

2онд. 1онд.7жүзд 6жүзд.9бірл.

________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

_________________________________________________________________

III. Толғаныс: Мадақтау

Мұғалім: Г.С.Кадиева

Күні: 04.10.2023 жыл

Қатысқаны: 11, қатыспағаны: 0

Пәні: Ғажайып математика 3-сынып

Сабақтың тақырыбы: Кім жүйрік?

Сабақтың мақсаты: Есептеу дағдыларын жетілдіру.

Ойын,тілін,танымдық қабілетін дамыту.Логикалық ойлау қабілеттерін арттыру,білімдерін нақтылау. Ұқыптылыққа,тәртіптілікке,әдептілікке тәрбиелеу.

Сабақтың барысы:

I.Қызығушылықты ояту

«Миға шабуыл»ойыны

-Құстарға арналған үй? (ұя)

-Ең үлкен 1 таңбалы сан? (9)

-1 тәулікте неше сағат бар? (24)

-1 ғасырда неше жыл бар? (100)

-Ең кіші натурал сан? (1)

-1 сағ неше минут бар (60 мин)

-Бүгін нешесі

-Балаларды оқытып,бірдеңеге үйрететін жер? (мектеп)

ІІ.Мағынаны тану

№1

Теңдік тура болатындай жақшаларды қой:

16:2+5-3= 4 19+1:4 = 5

19-13+8=14 25-20:2+8= 7

21-3+24-4=38 43-20+7=16

№2

Өрнекті құрып мәнін тап:

125- пен 456-ның қосындысынан 200-ді азайт

10-мен 2-нің бөліндісін 8-ге көбейт

158-пен 369-дың қосындысына 123-ті қос

24-пен 3-тің бөліндісін 2-ге көбейт

№3

Есептеу жылдамдықтарын арттыру үшін мынадай тапсырмалар ұсыну керек.

Санды 2 санға жіктеп жаз,ол сандардың біреуі берілген.

3 40= 240+ + 570=270+ 100= 50+

2 31=201+ 190=140+ 440= 220+

№4

Мына сандарды өсу ретімен жазу ұсынылады:

720 900 515 598 342 438 226 614

№5

Ең кіші үш таңбалы сан - ---------------------------------

Ең үлкен екі таңбалы сан - -------------------------------

Ең үлкен үш таңбалы санның алдында тұрған сан - -------------------------

600 санынан кейінгі сан - ----------------------

498 бен 501 сандарының арасында тұрған сандар - ---------------------

III. Толғаныс: Мадақтау

№6

Артық санды табыңыз: 30,28,24,21,18,15.

ІІІ Ой толғаныс: Мадақтау

Математика 3-сынып

Сабақтың тақырыбы: Өрнек құр, мәнін тап

Сабақтың мақсаты: Өрнек құрай білуге үйрету. есептеу дағдыларын, тірек білімдерін жетілдіру. Өз бетінше жұмыстануға, алған білімдерін шығармашылық деңгейде қолдана білуге үйрету. Жинақылыққа, ұқыптылыққа тәрбиелеу.

Сабақтың әдісі:сұрақ-жауап,қайталау.

Сабақтың түрі:ойын сабақ

Сабақтың барысы:

І Қызығушылықты ояту

Психологиялық дайындық

ІІ Мағынаны тану

№1

Өрнек құр, мәнін тап

100 бен а-ның айырмасына 215-ті қос. а=78, 45

52-мен 136-ның қосындысынан а-ны азайт. а= 66, 110

№2

Теңдеуді шеш

х-3 =5 х+4 =12 21:х = 7 4* х = 12

№3

Салыстыр

4м2дм3см * 523см а -8 * а – 28 а: 4* а:8

7дм8см * 7м2см 46 – в* 57-в 48:в * 40:в

№4

Суретте 16 сіріңкеден 5 шаршы құрастырылған. 4 шаршы болатындай 3 сіріңкенің орнын ауыстыр.

№5

Жоғалған санды тап

34* +1*5=*37 *46 – 2*7 = 62*

*46 - 2*7 = 62* 87* -3*5 = *45

III. Толғаныс: Мадақтау

Математика 3-сынып

Сабақтың тақырыбы: Жақшасыз өрнектер

Сабақтың мақсаты:Өрнектердің жазылуымен, амалдардың орындалу тәртібімен таныстыру; есептеу дағдыларын жетілдіру.Оқушылардың есептеу, амалдарды орындай алу, есеп мазмұны бойынша қысқаша жазу, есептің сұрағына байланысты жауабын дұрыс жазу дағдыларын, логикалық ойлау қабілеттерін дамыта түсу. Таза жазуға, шапшаң ойлауға. ұйымшылдыққа тәрбиелеу.

Сабақтың барысы:

I.Қызығушылықты ояту

ІІ.Мағынаны тану

№1

Амалдарды орында

4*8-5*4= 24:6-32:8= 20-20:5=

9*4+36:4= 4:4+4*1= (20-20):5=

4*4+7*4= 4*0-0:4= 4*6 -6=

№2

-мына сандардың тек бірліктерін ғана қосыңдар:

11 46 42 12 98 63 97

-мына сандардың тек ондықтарын ғана қосыңдар:

49 25 14 63 61 35 17 29

№3

«Тапқыштар» ойыны

Мамасы қызынан 12 см – ге ұзын, ал ұлынан 8 см – ге қысқа. Сонда кімнің бойы қысқа, ағасының ба, әлде қарындасының ба және аралары қанша сантиметр ?

(ағасы 20см ұзын)

№4

Теңдеуді шеш

х+20=42+20 35+х=87-48

№5

Теңдік тура болатындай етіп жақшаларды қой:

15-9*2=12 43-20+7=16 18:9-7=9

5*6-3=15 19-13+8=14 19+1:4=5

«Өз зейініңді тексер» ойыны

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

ІІІ Ой толғаныс: Мадақтау

Математика 3-сынып

Сабақтың тақырыбы: Есептер шығару

Сабақтың мақсаты: Есептеу дағдыларын жетілдіру.

Көбейтудің нақты мәнін білуге есептер шығару.

Қысқаша жазу және сызбалар бойынша есеп құрастыруды және шешуді үйрету, Ойын,тілін,танымдық қабілетін дамыту.

Ұқыптылыққа,тәртіптілікке,әдептілікке тәрбиелеу.

Сабақтың әдісі:сұрақ-жауап,қайталау.

Сабақтың түрі:ойын сабақ

Сабақтың барысы:

І Қызығушылықты ояту

Психологиялық дайындық

ІІ Мағынаны тану

№1

Аулада 10 қаз жүр еді. Оларға тағы 2 есе артық қаз ұшып келді. Енді барлығы неше қаз болды?

№2

Бірінші орамда 81 м мата, ал екінші орамда одан 25 м артық мата бар. Екі орамда барлығы неше етр мата бар?

№3

Үш сыныпта 97 оқушы оқиды. Бірінші сыныпта 26, екінші сыныпта 36 оқушы, ал қалғандары үшінші сыныпта оқиды. Үшінші сыныпта неше оқушы оқиды?

№4 Теңдік орындалатындай етіп, амал таңбаларын қой: +,- , : , * .

5*3*4= 11 12*3*4=8 30*3*7=9

8*2*7=28 18*6*2=30 14*7*2=0

20*5*6=24 5*8*4=36 2*9*3=21

Тез ойла

Балалар екі шелек және жарты шелек жаңғақ жинады. Балалардың саны бесеу болса, осы жинаған жаңғақты бірдей етіп қалай бөлуге болады ?

(әрқайсысына жарты шелектен)

III. Толғаныс: Мадақтау

Математика 3-сынып

Сабақтың тақырыбы: Салыстыру

Сабақтың мақсаты:

Оқушылардың шамалар туралы білімдерін нақтылау.

Қосу және азайту компоненттерінің өзара байланысы туралы білімі негізінде шамаларға байланысты мысалдарды орындау, салыстыру дағдылырын жетілдіру.Тез шешім қабылдауға үйрету. Оқушыларды шапшаңдыққа, ұйымшылдыққа тәрбиелеу.

Сабақтың әдісі:сұрақ-жауап,қайталау.

Сабақтың түрі:ойын сабақ

Сабақтың барысы:

І Қызығушылықты ояту

Психологиялық дайындық

ІІ Мағынаны тану

№1

Салыстыру

2тәулік *12сағ 1сағ * 70мин 1жыл * 10ай

1апта * 13күн 2ай * 40күн 14күн * 2апта

2сағ *30сағ 25күн * 1ай 1тәу *24 сағ

№2

Өрнекті жаз және есептеп шығар.

46 мен 31 сандарының айырмасын 5 есе кеміт. (3)

60 пен 40 қосындысын 5 есе арттыр. (500)

28 санын 12 мен 9 сандарының айырмасына көбейт. (84)

9 бен 5 – тің көбейтіндісін 36 – ға кеміт. (9)

24 санын 16 мен8 – дің айырмасына бөл. (3)

54 пен 6 – ның бөліндісін 37 – ге арттыр. (46)

№3 Өрнекті салыстыру

2 5*9 8*25 14+142*14 16:16  29:29

16*7 31*8 17+117+18 25+38 24:6

0 :5 0*5 8+58*514+5 3+18

№4

Тарақан оңға қарай бара жатқан тарақанды 3 сіріңкенің орнын ауыстырып солға қарай бара жатқанын көрсет.

III. Толғаныс: Мадақтау

Математика 3-сынып

Сабақтың тақырыбы: Ауызша есептеу

Сабақтың мақсаты:Кестелік қосу және азайтудың ауызша тәсілін үйрету.

1000 көлеміндегі сандардың қосындысы мен айырмасын табу дағдыларын жетілдіру. Есептің дұрыстығын тексеру үшін қосу және азайту кезінде сандар арасындағы байланыс туралы білімдерін саналы түрде пайдалануға үйрету.

Логикалық ойлау қабілеттерін арттыру.

Сабақтың барысы:

I.Қызығушылықты ояту

Балалар көздерін жұмып,мұғалім сөзіне мұқият құлақ салады,әрбір сөйлемнің соңындағы сөзді хормен дауыстап айтады.

Сабақта біздің көздеріміз ықыласпен қарайды және бәрін ....( көреді )

Құлақтарымыз мұқият тыңдайды және бәрін .... ( естиді )

Басымыз өте жақсы ... ( ойлайды)

ІІ.Мағынаны тану

№1 Ауызша есептеп жаз

48+2= 29+6= 100-3=

90-4= 35-8= 795+8=

53+27= 17+25= 342+56=

50-15= 92-39= 879- 408=

№2

Бос тор көздерді толтырып, шешуін түсіндір

3 7 1 0 6 5  4 5

+  2 8 -  7  +1 6 + 2 7

9 6  2  5  8 5  3 8

№3

Кестені толтыру

Сан	Жүздіктер	Ондықтар	Бірліктер	Разрядтық қосылғыштар қосындысы
326	3	2	6	300+20+6
785
82
548
303
698
358

№4

Ұлан лагеріне үш дос келді: Марат, Бақыт және Қанат. Олардың әрқайсысы мына фамилиялардың біреуі екендігі белгілі: Имашев, Саматов, Ғаниев. Марат Ғаниев емес, Бақыттың әкесі инженер. Бақыт 6 сыныпта оқиды. Ғаниев 5 сыныпта оқиды. Имашевтың әкесі слесарь. Балалардың әрқайсысының фамилиясы қандай?

Шешуі: Марат Имашев, Бақыт Саматов, Қанат Ғаниев

ІІІ Ой толғаныс: Мадақтау

Математика 3-сынып

Сабақтың тақырыбы: Есепті екі тәсілмен шығару

Сабақтың мақсаты:: Есептер шығару ,есептеу дағдыларын жетілдіру.

Көбейтудің нақты мәнін білуге есептер шығару.

Қысқаша жазу және сызбалар бойынша есеп құрастыруды және шешуді үйрету.Ойын,тілін,танымдық қабілетін дамыту.Ұқыптылыққа,тәртіптілікке,

әдептілікке тәрбиелеу.

Сабақтың барысы:

I.Қызығушылықты ояту

ІІ.Мағынаны тану

№1 Есепті шығар

Аулада 4ұл бала және 8қыз бала ойнап жүр. Олар ойын ойнау үшін 2командағатеңдей бөлінді. Әр командада неше баладан болды?

№2

Теңдеуді шеш:

8 * х  40 45: х  5 х:5 3

№3

3,4,5 цифрларынан сандардың барлық мүмкін нұсқаларын құрастыруды тапсыру.

• Ең кіші санды ата.

• Ең үлкен сандаы ата.

• 3 жүздік және т.б. болатын сандарды ата.

№4

Сызбалар бойынша есептер құрастырып жаз.

а ) І Вагонда -130 адам Ш: (130+56)+130=316

2 Вагонда-? 56-сы артық ? адам Ж:Барлығы 316 адам.

Ә) ) І Вагонда -310 адам Ш: 920-(310+250) =360

2 Вагонда -250 адам 920 адам Ж:3-ші вагонда 360 адам бар.

3 Вагонда- ?

Ойын: Кім тез?

Қосу мысалындағы a,b,c,d-ның орнына қандай цифлар қою керек:

abcd

+ adc

ab

c

4321

ІІІ Ой толғаныс: Мадақтау

Математика 3-сынып

Сабақтың тақырыбы: Кестемен жұмыс

Сабақтың мақсаты: Көбейтудің нақты мәнін білуге есептер шығару.

Қысқаша жазу және сызбалар бойынша есеп құрастыруды және шешуді үйрету, Ойын,тілін,танымдық қабілетін дамыту.

Ұқыптылыққа,тәртіптілікке,әдептілікке тәрбиелеу.

Сабақтың барысы:

I.Қызығушылықты ояту

ІІ.Мағынаны тану

№1 Кестені толтыр

	а	4	8	12	16	20	24	28	32	36
4есе кеміт
4-ке кеміт

№2Тіктөртбұрыштың қабырғаларының ұзындығын тап.

?см ?см ?м

2см 4см 2м

№3

1. 32 саны 8 – ден неше есе көп ? (4 есе)

2. 54 санының 47 санынан нешеуі артық ? (7)

3. 52 саны шығу үшін 25 – ке нешеу қосу керек ? (27)

4. Қандай саннан 18 – ді кеміткенде 34 шығады ? (52)

№4

Осы суретте неше жануарды таптың? (10)ІІІ Ой толғаныс: Мадақтау

Математика 3-сыннып

Сабақтың тақырыбы:Кім тапқыр?

Сабақтың мақсаты: Оқушылардың ойлау, талдау, дәлелдеу, ереже қорыту

қабілеттерін дамыту. Оқушылардың өз іс-әрекеттерін ұйымдастыра білуіне,белсенділік пен жауапкершілікке баулу. Логикалық ойлау қабілеттерін арттыру , білімдерін нақтылау.

Сабақтың әдісі:сұрақ-жауап,қайталау.

Сабақтың барысы:

І Қызығушылықты ояту

Психологиялық дайындық

ІІ Мағынаны тану

1. Қай мысалдарды көбейтумен алмастыруға болады?

A) 6+7+8.B) 2+12+22.C) 5+5+5.D) 11+21.

2. Бір кітап 25 теңге тұрса, 3 кітап неше теңге тұрады?

A) 50 тг.B) 100 тг.C) 75 тг.D) 125тг

3.Егер көбейтіндінің мәнін көбейткіштердің біріне бөлсе, онда....... шығады.

A) Бөлінді.B) Екінші көбейткіш.C) Көбейтінді.D) Бөлінгіш

4.(355 - 138)+657=?

A) 217.B) 617.C) 177.D) 674.

5. а - 354=239. Теңдеудің мәні нешеге тең?

A) 593. B) 115. C) 125. D) 595.

6. Дүкенде 9 қызыл доп және 3 есе кем сары доп бар. Дүкенде сары доп нешеу?

A) 3. B) 27. C) 6. D) 12.

7.Килограммен өрнекте

3ц61кгкг

А)361кг В) 316кг С) 613кг Д)312кг

8. Қосуды көбейтумен алмастыр

8+8+8+8+832

A) 8*432 B) 8*532 C) 8*6  48 D) 8*332

9.Секундпен өрнектеп жаз.

2мин. 5 сек  сек.

A) 125 сек. B) 120сек C) 135сек D) 122 сек

10. Үстелдің ұзындығы 12дм, ені 5дм. Оның перимертін тап.

A) 34дмB) 17дм C) 24дм D) 12дм

11.Асханаға 65 кг алма әкелінді. Аспаз 9 кг тәтті нан пісіруге жұмсады. Неше

кг алма қалды?

A) 65 кг алма. B) 56 кг алма. C) 74 кг алма. D) 14 кг алма.

12.Асханаға 65 кг алма әкелінді. Аспаз 9 кг тәтті нан пісіруге жұмсады. Неше

кг алма қалды?

A) 65 кг алма. B) 56 кг алма. C) 74 кг алма. D) 14 кг алма.

13. 25 - 6: 3=3. Теңдік тура болатындай етіп, жақшаларды қой.

A) (25 - 6): 3=3. B) 25 - (6: 3)=3. C) (25 - 6: 3)=3. D) 25 - 6: 3=3.

14. Қабырғасының ұзындығы 5 см болатын шаршының периметрін тап.

A) 25 см. B) 20 см. C) 10 см. D) 40 см.

15.3 - ге бөлінетін сандар қатарын белгіле.

A) 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10.

B) 2, 4, 6, 8, 9, 10.

C) 3, 6, 9, 12, 15, 18.

D) 1, 2, 3, 4, 5, 6

III. Толғаныс: Мадақтау

Математика 4-сынып

Сабақтың тақырыбы: Шамалар

Мақсаты:Шамалар туралы білімдерін пысықтау, олардың өлшем бірліктерімен амалдарды орындай білу дағдыларын жетілдіру; кеңістіктікті, танымды дамыту.Ұқыптылыққа, жинақылыққа тәрбиелеу.

Сабақтың барысы

І. Қызығушылықты ояту.

-Қандай шамаларды білесіңдер?

-Ең кішісінен бастап, ұзындықтың өлшем бірліктерін ата.

-Ең үлкенінен бастап, массаның өлшем бірліктерін ата.

-Ғасырдан бастап, уақыт өлшем бірліктерін ата.

ІІ.Мағынаны тану

№1

Ойын «Ия-жоқ» деп жауап бер.

- 1кг-да 1000г бар

- 2ц-де 2000кг

- 3тәул-те 96сағат бар

- 3дм-де-300мм бар

- 4ц 5кг-да-450кг бар

- 6жылда 70ай бар

- 2сағатта 100мин бар

№2 Атаулы сандарды салыстыру кезінде әртүрлі өлшем бірліктерін бірдей бірліктерге өрнектеуі өте маңызды екенін айту (үлгі бойынша).

9ц*90кг 1ж.*345күн

200кг*2ц 2ж.* 810күн

6ц1кг*610кг 658ж.*7 ғ.1ж.

205кг * 2ц50кг 5ғ42ж.* 54 ж

№3

а)Ауданы белгілі тіктөртбұрыштың ұзындығы мен енінің мүмкін нұсқаларын тап.

Ауданы	Ұзындығы	Ені
48 см2
45см2
88 см2

№4

Теңдіктер тура болатындай жақшаларды қойып жаз.

100-45+75:5=40 100-45+75:5=76

100-45+75:5=26 100-45+75:5=70

№5 Амалдарды орында

240+(118-80)х3= 650-420:(30х2) =

358+(412-299)х4= 980-137х6+125=

(867-856)х(732:6) = 631-(683-185):6=

ІІІ .Ой толғаныс. Мадақтау

Математика 4-сынып

Сабақтың тақырыбы:Уақыт және оның өлшем бірліктері

Сабақтың мақсаты: Оқушылардың уақыт бірліктері және олардың арасындағы қатынас туралы көзқарастарын нақтылау, атаулы сандармен амалдар орындау дағдыларын үйрету. тәрбиелеу.Сандарды әртүрлі өлшем бірліктермен өрнектей білу дағдыларын дамыту. Ұқыптылыққа ,бірлікке тәрбиелеу.

Сабақтың барысы:

I.Қызығушылықты ояту

1.Психологиялық дайындық.

«Мен сабақта отырмын. Мен қазір оқи бастаймын. Менің қуанышым шексіз. Менің зейінім артып келеді. Барлаушы сияқты, бәрін байқап отырмын».

II. Мағынаны тану

- Үш аптада? Күн

- 2жарым сағат? минут

- 2сабақ неше минутқа созылады?

- Жазғы каникул? Аптаға созылады.

-Қай айда ең аз күн?

-Ақпан айы 29күнге созылатын жыл қалай аталады? (кібісе жыл 2012, 2016,2020.

- 1тәуліктің жартысында неше сағат бар?

–Бір жылда неше ай бар?

- Уақыттың ең үлкен бірлігі?

-Уақытты өлшеуге арналған құрал? /Сағат, секунд өлшегіш/

-Сағат түрлері қандай? /механикалық, электронды, құмсағат, сусағат, күнсағат/

1. 7тәул.=168сағ. 480c = 20тәул.

5мин. 15с.= 315с. 6ғ. 507ж = 1107ж

4155ж. =41ғ.55ж 895ж = 8ғ 95ж

380мин =6сағ.20мин 3тәул. 15сағ = 87сағ.

59тәул. =8апта 3тәул. 65тәул. = 9апта 2тәул.

2.Амалдарды орында:

1сағ 20мин 5 6сағ40мин :4 1тәул.2сағ6

5сағ28мин 3 1сағ40мин : 4 8тәул.4сағ: 7

3. 1986 жылы жер бетінде әрбір 2 секунд сайын 5 бала дүниеге келген. Сол жылы 1 минутта қанша бала дүниеге келген?

4. Кестені пайдаланып,тура теңдіктер және теңсіздіктер құрастыр.

600:30	23*4
654+23	900:3
65:5	564-551
100-8	78*2

ІІІ Толғаныс: Мадақтау

Математика. 4- сынып

С\ тақырыбы: Көлемін табу

С\мақсаты: заттардың көлемін табу;

Сандардың разрядтық құрамына тоқталу;

екі және үш таңбалы сандарды бөлуді баған түрінде жазу

ыңғайлы екенін көрсету; білімдерін пысықтау.

С\ барысы:

І. Қызығушылықты ояту.

α	6 см	16 дм	15 м	12 м
b	4 см	2 дм	?(2 м)	3 м
h	2 см	?(5 дм)	3 м	2 м
V	?(48)	160 дм3	90 м3	? (72)

H b

α
ІІ. Мағынаны тану.

Көлемін табу:

V= α•b•с(дм³)V =с•b•α ( дм³ )

І І. Өзіндік жұмыс.

Ескі парта – 124

Ж аңа парта - ?, 2 есе артық ? парта

Шешуі : 1) 124 х 2 = 248

2) 124 + 248 = 372

Жауабы: 372 парта.

2 . О рамжапырақпен - 25

К артоппен - ?, 3 есе артық ? пирожки

П овидломен- ?

Шешу : 1) 25 х 3 = 75

2) 25+ 75 = 100

3) 100 +75 +25 = 200

Жауабы : 200 пирожки.

ІІІ. Тексеру.

27кг +3кг

20 кг + 1 кг +(9 кг) 27 кг + 3 кг

IV. Бағалау

Математика. 4- сынып

С\ тақырыбы: Қалдықпен бөлу.

С\мақсаты: Қалдықпен жазбаша бөлу тәсілдерін қарастыру;

Сандардың разрядтық құрамына тоқталу; екі және үш таңбалы сандарды бөлуді баған түрінде жазу ыңғайлы екенін көрсету.

С\ барысы:

І. Қызығушылықты ояту.

«Спринт»

1. 1 километрдің жартысы - ? м. (500)

2.1 тоннаның бестен бір бөлігі - ? кг. (200)

3.1 сағаттың алтыдан бір бөлігі - ? мин.( 10)

4.1 километрдің ширек бөлігі - ? м.( 250)

5. 1 сантиметрдің бестен бір бөлігі -? мм. (2)

6. 1 сағаттың ширек бөлігі - ? мин.( 15)

( Сұрақ саны, тақырыптары мұғалімге байланысты )

ІІ. Мағынаны тану.

Есіңде болсын!

Егер бөлген кезде қалдық қалса, оны үнемі бөлгішпен салыстыру керек. Қалдықпен бөлуді қалай тексеретінін есіңе түсір.

3: 4 =?

35: 40 = ?

6: 7 = ?

- Қалай бөлеміз?

Неше рет бар?

Бір ретте жоқ!

3: 4 = 0 (3) 0 • 4 +3 = 3

35 : 40 = 0 (35) 0•40+35= 35

6 : 7 = 0 (6) 0•7 +6 = 6

Тапсырма:

364:3 = 121 (1)483:2 = 241 (1) 968:3 = 322 (2)

846:4 = 211 (2) 779: 7 = 111 (2) 685:2 = 342 (1)

89:4 = 22 (1) 78: 7 = 11 (1) 57:5 = 11 (2)

360 тг – 4 ашықхат

810 тг- ? ашықхат

Ш: 1) 360: 4=90

2) 810: 90 = 9

Ж: 810 тг-ге 9 хат сатып алынды.

6 бумада–180 хат

8 бумада - ? хат

Ш: 1) 180: 6 = 30

2) 30х8 = 240

Ж: 8 бумада 240 хат бар.

ІІІ. Толғаныс.

6 дм V = 8х2х6 = 96 дм³

2 дм 8 дм

Бағалау.

Математика. 4- сынып

С\ тақырыбы: Сандар. Рим жүйесі.

С\мақсаты: сандардың оқылуы, жазылуы, жіктеу; сандар жазылуын Рим жүйесі.

С\ барысы:

І. Қызығушылықты ояту.

1. Теңдіктің сол жағындағы сандардың арасына теңдік орындалатындай етіп қосу таңбасын қой

                             44444444 = 500    (444+44+4+4+4 = 500)

2. Мына 1888 санына екі бөлікке бөліңіз. Оның әр бөлігінде 1000 саны болатын болсын.

    ( 1888 санын дәл ортасын сызықпен бөлу керек )

ІІ. Мағынаны тану.

Сан-есептеу мен өлшеудің нәтижесін білдіретін ең негізгі математикалық ұғым. Сандар химия, физика, механика, астрономия және көптеген ғылым салаларында кеңінен қолданылады. Күнделікті өмірде де сандарды үнемі пайдаланамыз.
Цифр - сандарды жазу үшін керекті таңбалар. Цифр деген сөздің төркіні арабтың «Әс-сифр» деген сөзінен алынған, ал оның мағынасы - үнді халқының бос орын - «Сунья» деген сөзінің аудармасы екен.
Араб сандары: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 араб сандары деп аталады. Араб сандарын үнділер тапқан, кейін келе ол арабтардың арасына тараған. 12 ғ-дың басында Италия ғалымы Фибоначчи латын тілінде жазылған «Есеп шот» деген кітабында үнді сандарын еуропалықтарға таныстырған. Еуропалықтар бұл сандарды арабтардан қабылдағандықтан, мұны араб сандары деп атап кеткен.
Араб цифрлары «цифр мәндері олардың жазылуындағы бұрыш сандарына тура келеді» қағидасымен құрылған екен. Бірақ, қазіргі уақытта цифрлар дөңгелектеніп кеткен, ал ертеректе , нөлден басқа цифрлар тік бөліктерден құралған. Яғни, нөлдік – бұрыш жоқ, бірлік –бір бұрыш, екілік –екі бұрыш және т.с.с.

Сан – өте ежелгі ұғымдардың бірі. Әр түрлі халықтарда жазудың пайда болуымен қатар санаудың да белгілі бір жүйелері пайда болды.Ондық санау жүйесінен өзгеше,яғни әр таңбаның бір ғана санды білдіруімен сипатталатын санау жүйелері бар.Римдік жүйе сондай жүйенің мысалы бола алады.Мұнда сандарды жазу үшін латын алфавитінің әріптері қолданылады. Рим Цифрлары–таңбалау жүйесінің сандарды белгілеу үшін қолданылатын дәстүрлі атауы. Б.з.б. 500-жылдар шамасында этрускілерде пайда болып, Ежелгі Римде қолданылған.
Рим Цифрлары жүйесі ондық разрядтар мен олардың жартысы үшін айрықша таңбалар енгізуге негізделген: Кез келген натурал сан осы цифрларды қайталау арқылы жазылады. Егер бұл жағдайда үлкен цифр кіші цифрдың алдында тұрса, онда олар өзара қосылады (қосу принципі), ал егер кіші цифр үлкен цифрдың алдында тұрса, онда кіші цифр үлкен цифрдан алынады (азайту принципі). Соңғы ереже бір цифрды төрт рет қайталап жазбау үшін қолданылады. VІІ=5+2=7, ІX=10–1=9, XІV=10+(5—1)=14,

XXL= =50—10—10=30, XXXІІІ=10 +10+10+1+1+1=33, т.б.

Рим цифрлары арқылы жазылған көптаңбалы цифрларға арифметикалық амалдар қолдану өте қолайсыз. Қазір Рим цифрлары көп қолданылмайды.
1- I, 5- V, 10- X, 50- L, 100- C, 500- D, 1000- M.

ІІІ. Толғаныс

Әркім өзінің жасын, туған күнін, салмағын және бойының ұзындығын араб және рим цифрларымен жазуы керек.

1. Үстел үстінде үш стакан шие тұр. Марат бір стакан шиені жеп қойды. Неше стакан қалды?

2. Есептеңіз. 99-97+95-93+91-92+...+7-5+3-1

3. ХІІ-V=VII, XXXI+XLII=LXXIII M-D=D, L+C=CL

Жауаптары:

1. 3 стакан

2. 1 мен 99 сандарының арасында 50 тақ сан. Тақ сандардың айрымын екі-екіден алсақ, 25 жұп бар. Айырымы 2-ге тең. 25*2=50

3. 12 – 5 = 7 , 31 + 42 = 73 , 1000 – 500 = 500 , 50 + 100 = 150.

Қорытындылау

Математика. 4-сынып

С\ тақырыбы: Күрделі теңдеулер .

С/ мақсаты: Құрылымы күрделірек теңдеулерді шешу және есептерді теңдеу құру арқылы шығару.

С/ барысы:

І. Қызығушылықты ояту.

Математикалық диктант- спринт:

1. 1 кг неше литрге тең ? (1 л )

2. 1 ц 20 кг неше кг? ( 120 кг)

3. 2 саг 20 мин неше минут ?( 140 минут)

4. 2 км неше м ? ( 2000 м)

5. 10 дм нешеге см-ге тең ?( 100 см)

6. 10 дм-дің 1\5 неше см ?( 20 см)

ІІ. Мағынаны тану.

х•30=210	х•30=200+10
Теңдеуді шешеміз: х•30=210 х= 210׃ 30 х = 7	Бұл теңдеуді бірден шешуге бола ма? Жоқ. Математикада мұны ОҢАЙЛАТУ, яғни жеңілдетіп алу дейді. Екі теңдеуді салыстыра отырып, қалай орындау екенін айта аласың ба? Теңдеудің оң жағындағы қосындыны табу керектігін байқаған шығарсың? х•30=200+10 х•30 = 210 Енді өзімізге таныс теңдеуді шығара аламыз.
7•30=210

х•30= 200+10

Мұндай түрдегі теңдеуді шешу үшін, ең алдымен оның қосымша есептеулерін орындап, жеңілдетіп алу керек.

ОҢАЙЛАТУ

1. қатар

у + 260 =650 + 350 600- х =3•90 6•х = 30+330

у + 260 = 1000 600 – х = 270 6•х = 360

у = 1000 – 260 х = 600 - 270 х = 360׃ 6

у = 740 х = 330 х = 60

810 ׃ у = 30 + 30 +30

810 ׃ у = 90

у = 810 ׃ 90

у = 9

2. қатар

х•30=1000 – 160 54+х=720׃6 880׃у = 535-491

х•30 = 840 54+х=120 880 ׃у =44

х= 840׃30 х= 120-54 у = 880 ׃ 44

х= 28 х = 66 у= 20

3. қатар

у- 85 = 580׃20 а-45=389-254 300 +а =45•20

у- 85 = 29 а-45= 135 300 +а = 900

у= 29+85 а=135+45 а=900-300

у= 114 а=180 а = 600

ІІІ. Толғаныс.

Есеп шығару.

Ер бала- 14

Қыз бала - ? 45 бала

Ш : 45 -14 =31

Ж: 31 ер бала

Бағалау.

Математика. 4- сынып

С\ тақырыбы: Теңдеу құру .

С/ мақсаты: Есеп бойынша теңдеу құру және шығару;

Мысалдар шығару;

С/ барысы:

І. Қызығушылықты ояту.

Математикалық диктант- спринт:

1. Ең үлкен үштаңбалы сан ? (999 )

2. Ең кіші үштаңбалы сан ? ( 100 кг)

3. 1 тәулікте неше сағат ? ( 24 сагат)

4. 1•0= ? ( 0)

5. 1 аптада неше күн ? ( 7 )

6. Көлемнің формуласын жаз ? ( V= α•b•h)

ІІ. Мағынаны тану.

а) Бірінші күні – 100 мм

Екінші күні – х мм 300 мм

Ш: 100 + х = 300

х = 300 – 100

х = 200

Ж: 2 к – 200 мм қар түсті.

ә) 14 + х = 45

х =45 – 14

х = 31

31 қыз ойнап жүр

ІІІ. Толғаныс.

« Тез есепте!»

420\6=70 920\2=460

220\2=110 960\3=320

90\2=45 700\20=35

630\90=7 42х20=840

540\90=6 120х4= 480

34х2=68 210\2=105

810\9=90 96\3=32

14х3=42 50\2=25

29х2=58 170х2= 340

Бағалау.

Математика. 4- сынып

С\ тақырыбы: Ауызша көбейту.

С\мақсаты: Білімдерін пысықтау.

С \ барысы:

І. Қызығушылықты ояту.

«Иә-жоқ» математикалық диктант

• 29 бен 3-тің нәтижесі 87- ге тең.

• 5 санын 19 есе арттырдық, 85 деген сан пайда болды.

• 17 мен 5-тің қосындысын 4 есе арттырдық, 98 деген сан шықты.

• 56-ның жетіден бір бөлігін 12 есе арттырдық, 96 саны шықты.

• Бірінші көбейткіш 25-тің бестен бір бөлігіне, екінші көбейткіш 11-ге тең. Сонда нәтиже 55-ке тең.

• 12 мен 8-дің көбейтіндісі 100-ден кем.

• 57 мен 37-нің айырмасын 4 есе арттырдық. 90 саны пайда болды.

• Бөлінгіш 72-ге, бөлгіш 20 мен 11-дің айырасына тең. Сонда бөлінгіш 9-ға тең болады.

Бірінші көбейткіш 37 мен 4 сандарының қосындысына, екінші көбейткіш 2-ге тең. Көбейтіндінің мәні 82-ге тең болады.

ІІ. Мағынаны тану.

3. Дайындалды-76 кекс

Салынды - ? қорапқа – 4 кекстен

Қалды – 16 кекс - ? қорап

Шешуі: 1) 76 – 16 = 60

2) 60: 4 = 15 (қорап)

3) 16: 4= 4 (қорап)

Жауабы: 15 қорап салынды, қалғаны тағы 4 қорапқа салынды.

5. 123х3=369 963:3=321 870+130=1000

423х2=846 996:3=332 12+689= 701

313х3=939 824:2=41248+607= 655

221х4=884 484:4=121 605 – 99 = 50

ІІІ. Толғаныс. «Тир»ойыны.

Мұрат- 66 Дулат - 64

- 14 ұпай - 12 ұпай

Мұрат : 14+14+14+12+12=(14х3)+(12х2)=42+24=66 ұпай

Дулат : 14+14+12+12+12= (14х2)+(12х3) = 28+36=64 ұпай

Бағалау.

Математика. 4- сынып
С/ тақырыбы:Үлестер.

С/мақсаты: Көбейту,бөлу кестесін қайталау; Үлестер туралы алған білімдерін бекіту;

Интерактивті тақтамен жұмыстануды жалғастыру:

Компьютер тәсілдерін сабақ барысына еңгізу:

Математика сабағына деген қызығушылықтарын нығайта түсу.

Тез есептеуге,жинақылыққа үйрету.

С/ барысы:

• Сабаққа дайындалу.

• Қызығушылыкты ояту.

Апельсинді біз бөлеміз:

Бірақ ол біреу, ал біз нешеуміз?!

Мына бөлігі қоянға! (Алмасқа)

Мына бөлігі маймылға! (Ризаға)

Мына бөлігі аюға! (Аймөлдірге біреуі)

Ал мынау шы түлкіге?! (Мақсатқа)

Мынаны берем суырға ! (Рауанға)

Мына бөлігі барыска! (Дильназға)

Арыстанға бір бөлік! (Асанға)

Қабығы шы?

Қасқырға!

• Жануарлардың әрқайсысына неше бөліктен тиді?

• Қалай жазып шығамыз? (1/7)

• ҮЛЕС дегеніміз не ?

• Әр заттың теңбе – тең бөлінген бөліндісі ҮЛЕС деп аталады.

• Мағынаны тану.

• Торт төрт адамға пісірілген.Суреттегі бөліктердің қайсысына қонақтар риза болады?

а) 1/6 ә ) 1/5 б) 1/4

• Қай суретте мармелад тең алты бөлікке бөлінген?

а) ә) б)

6. Есеп шығарамыз:

1- қатар:

а) Циркке– 56 билет ?, есе артық

Театрға - 8 билет ?, есе кем

Ш: 56 : 8 = 7

Ж: циркке амфитеатрға қарағанда 7 есе артық билет сатылды.

театрға партерге қарағанда 7 есе кем билет сатылды.

2- қатар:

ә) Циркке - ?, 7 есе артық

Театрға – 8 билет

Ш: 8 х 7 = 56

Ж: Циркке 56 билет сатылды.

3- қатар:

б) Циркке -56 билет ? билет

Театрға – 8 билет

Ш: 56 + 8 = 64Ж: Барлығы 64 билет сатылды.

• Қатармен жұмыс:

1 2 3

1-қатар: (6+10) : 2+5 = 13

3 1 2

2-қатар: 50+(98-90)*2 = 66

3 1 2

3-қатар: 850-(2*6+120) = 718

Бағалау.

Дидактикалық материалдар

Математикалық сөзжұмбақтар

Сөзжұмбақ “ Еркем – ай ”

Көлденеңінен : 1. Қой өз төлін қалай еркелетеді ?

2. Сиыр өз төлін қалай еркелетеді ?

3. Мысық қалай еркелетеді ?

4. Түйе баласын жақсы көргенде қалай атайды ?

5. Жылқы қалай жақсы көреді ?

6. Ешкі қалай жақсы көреді ?

7. Қабан қалай жақмы көледі ?

8. Ит қалай жақсы көреді ?

ҚОСЫЛҒЫШ

Жауаптары: 1. Қоңырым , 2.Торпағым , 3.Соқырым , 4. Боташым , 5. Құлыным , 6. Лағым , 7. Торайым , 8. Күшігім.

Сөзжұмбақ “ Халық шығармашылығы ”

Тігінен: 1 Қазақ қаздарының бұрымына тағатын әшекейі.

2 Өнер саласы .

3 Заттарды нақыштаудағы нақты өрнек түрі.

4 Үрлеп тартылатын аспап.

5 Зергерлердің затты әсемдеу әдісі.

6 Айт мейрамында айтылатын ән.

Ш Е Ң Б Е Р

Жауаптары: 1.Шолпы, 2.Театр, 3.Таңдай, 4.Сыбызғы, 5.Бедерлеу, 6.Жарапазан .

Сөзжұмбақ “ Туыстық атаулары ”

Көлденеңінен: 1. Ағайынды адамдардың әйелдері .

2. Бірге туған апалы-сіңілі кісілердің балаларының туыстық атауы

3. Әйел адамының жасы кіші туысы.

4. Құда-құдағиларға киім ретінде берілетін сыйлық.

5. Қыз беріп, қыз алған екі елдің күйеу мен келінге қатысы.

6. Күйеу мен келіннің ата-енелері .

7. Ата-ана үшін баласының әйелі.

БӨЛІНДІ

Жауаптары: 1. Абысын, 2. Бөле, 3. Балдыз, 4. Киіт, 5. Қайын, 6. Құда, 7. Келін.

Сөзжұмбақ “ Бөлгіш ”

Көлденеңінен: 1. Бөлудің компаненті .

2. Аласаға қарсы ұғым

3. 5*10 нешеге тең болады .

4. Бөлудің компаненті .

5. Геометриялық фигура .

6. Геометриялық фигура .

БӨЛГІ Ш

Жауаптары: 1. Бөлгіш, 2. Биік, 3.Елу, 4. Бөлінгіш, 5. Тікбұрыш, 6. Шеңбер.

Сергіту сәттері

Тербеледі ағаштар

Алдымнан жел еседі

Кіп- кішкентай ағаштар

Үп- үлкен боп өседі.

Оң қолымда бес саусақ

Сол қолымда бес саусақ

Қосып едім екеуін

Болып шықты он саусақ

Сағаттың тіліндей

Иіліп оңға бір

Сағаттың тіліндей

Иіліп солға бір

Оң аяқ, сол аяқ

Оң аяқ, сол аяқ

Жаттығу оңай-ақ.

Орнымыздан тұрамыз

Қолымызды ұрамыз

Алға қарай бір адым

Артқа қарай бір адым

Оңға – солға бұрылып

Орнымызды табамыз

Біз орманда келеміз

Күн бұлттанды

Жаңбыр жауды

Жаңбыр қайта жауды

Күн басылды

Қабағымыз айдай ашылды.

Шаршаса қолымыз

Оңымыз, солымыз

Былай – былай ойнаймыз

Күш жігерді жинаймыз

Санамақтар

Орманда кірпі келеді,

Саңырауқұлақтар тереді,

Кездесті міне керекті

Екеуі – қайың астында

Біреуі – терек қасынан.

Қанша олар болмақ есепте

Тоқылған салса себетке?

Алты қонжық орманға,

Бара жатты қорбаңдап.

Әрі қарай бармады,

Жауабын тез айт

Қанша қонжық кетті алда?

Алдында есік күшік отыр,

Күнге төсін тосып отыр.

Тағы бірі келді шауып,

Қатарласты ебін тауып.

Енді қанша күшік болды?

Пісіп тұрған төрт алмұрт

Қызығатын көрген жұрт

Екі алмұртты бұтақтан

Алып жеді Мұратхан

Қанша қалды алмұрттан?

Зауза қоңыз болған екен,

Бұта түбін қылған мекен

Ұл мен қызы, әке, шеше,-

Сонда қоңыз нешеу екен?

Төменде үш қаз ұшады

Үшеуі бұлтты құшады

Өзеннен көрдік екеуін

Айтшы, қаз нешеу екенін?

Тиін отыр арбада

Жаңғақ сатып базарда

Түлкі бикеш пысыққа

Торғай менен қонжыққа

Ұзын құлақ көжекке

Мақтап қойып жаңғағын

Салып берді алғанын

Сонда тиін неше жаңғақ сатты?

Қасқыр қақты қақпаны

- Ашыңдар, тез! – айтқаны

Сол-ақ екен лақтар –

Титтей – титтей шұнақтар

Жан – жағына жүгірді,

Жасырынып үлгерді:

Бірі – төсек астында

Бірі – пештің қасына

Бірі – сәкі астында

Бірі – керует астына

Бірі – тапқыр керемет

Отыр бөшке түбінде

Қанша лақ бар бұл үйде?

Табақта 15 алма,

Қолымда 4 алма,

Барлығын қосқанда,

Болады неше алма?

Екеуін бердім апама,

Екеуін бердім атама,

Үшеуін алды інім,

Нешеуі қалды өзімде?

(12 алма)

6 алманың екеуін,

Досың сұрап алады.

Айтшы сонда нешеуі,

Өз қолыңда қалады?

(4 алма)

11 Түйе, 5 жылқы,

2 Сиыр,1 ешкі,

2 Қоян, 3 түлкі,

Болды сонда нешеуі?

(24)

Бір-бірімен жарысқа

Төрт аю, бір арыстан

Екі қой мен бір түлкі

Бәрі нешеу, кім білді? (8)

Дүкеннен мен сабын алдым,

Оның және қабын алдым,

Екі дәптер, бір қарындаш,

Тіс ысқышты тағы алдым.

Есептеші сонда бәрі

Қанша болды қолда бары? (6)

Түйе, бота маң басқан.

Төрт аяғын тең басқан.

Шұнақ құлақ бес ешкі

Қос лақты қос ешкі.

Төрт қозылы екі қой

Бәрін бірге санап қой. (15)

Дүкеннен мен кітап алдым

Оның және қабын алдым

Үш дәптер,төрт қарындаш,

Өшіргішті тағы алдым

Есептеші сонда бәрі

Қанша болды қолда бары. (10)

Бақшаға жақсы аға

Көп-көп ойыншық келді алып

Бір балық,екі есек,үш үйрек

Төрт түлік,бес бүркіт

Алты арғымақ,жеті жарғанат

Болма еспке сен шорқақ

Бақшаға жақсы аға

Ойыншық әкелді қаншама? (28)

Мақал – мәтелдер

Есепсіз дүние жоқ.

Мың қосшыға бір басшы.

Бір ит көріп үреді,

Бір ит еріп үреді.

Бір жаман мың қолды ірітер,

Бір құмалақ бір қарын майды шірітер.

Бір жылға қоян терісі де шыдайды.

Ер жігіт бір күнде бір кісілік,

Бір күнде мың кісілік.

Екі кісі бейім тұрса,

Есті кісі кейін тұрады.

Жігіт бір сырлы,

Сегіз қырлы болсын.

Бір кісі мың кісіге олжа сала.

Бір кемеге мінгеннің жаны бар.

Біректі бірлі жығар,

Білімді мыңды жығар.

Бір ел ауылға екі елі қақпақ.

Мыңның түсін танығанша,

Бірдің атын біл.

Мың асуға бір тосу.

Бір тәуекел бұзады,

Мың қайғының қаласы,

Бір жақсы сөз бітірер,

Мың көлдің жарасын.

Қонақ бір күн қонса күт,

Екі күн қонса жұрт.

Бір адам – самал,

Екі адам – амал,

Үш адам – жамал,

Төрт адам – қамал.

Бір күн дәмін тартқанға

Қырық күн сәлем.

Бір аяқ қымыздың

Екі аяқ желі бар.

Бір күндік жолға шықсаң,

Үш күндік жол азық аз.

Бір тал кессең, он тал ек.

Шын – бір сөз,

Өтірік – мың сөз.

Екі кісі ығысса,

Бір кісілік орын бар.

Еріншектің ісі –екі.

Төртаяқтыға бота тату.

Екі аяқтыда бажа тату.

Ер кезегі үшке дейі

Ер көрмейтін деген жерін

Үш көреді.

Ат баспаймын деген жерін

Үш басады.

Досыңды үш күнге сынама,

Үш жыл сына.

Аңанды меккеге үш арқалап барсаң да,

Қарызыңнан құтыла алмайсың.

Түйеге мінген қазақ,

Төрт ауыз өлең біледі.

Ер қаруы – бес қару.

Бесік баласы бес түлейді.

Айдағаның бес ешкі,

Ысқырғаның жер жарар,

Жақсы әке жаман балаға

Қырық жылдық ризалық...

Қырықтың бірі қыдыр.

Ұлға отыз, қызға қырық үйден тию.

Алты жасар бала атқа мінсе,

Алпыстағы шал алдынан шығар.

Жетімнің қарны жетеу.

Жеті рет өлше,

Бір рет кес.

Жігітке жеті өнер де аз,

Жетпіс өнер көп емес.

Жеті атасын білмеген,

Жетімдіктің салдары.

Жұт жеті ағайынды.

Жетіскен жеті шапан киеді.

Семіздің аяғы сегіз.

Жүздің түсін білгенше, бірдің атын біл.

Қырық кісі бір жақ,

Қыныр кісі бір жақ.

Ел құлағы елу.

Елу жылда ел жаңа,

Жүз жылда қазан жаңа.

Алпыс күн тасыған су,

Алты күнде қайтар.

Алпысқа келгенде

Алты ағаң болсын,

Жетпіске келгенде,

Жеті інің болсың.

Сексенде сегіз байлық

Сегіз жарлық.

Жүзден біреу шешен,

Мыңнан біреу көсем.

Күйеу – жүз жылдық,

Құда мың жылдық.

Алтау ала болса,

Ауыздағы кетеді

Төртеу түгел болса,

Төбедегі келеді.

Екі құзғын таласса,

Бір қарғаға жем түсер.

Ер жігіттің екі сөйлегені - өлгені,

Жігіттің құны жүз жылқы,

Ары – мың жылқы.

Он адам жүрген жерде із қалады,

Жүз адам жүрген жерде – соқпақ.

Мың адам жүрген жерге жол қалады.

Екі жақсы қосылса,

Өлгенше дос болады.

Екі жаман қосылса,

Өлгенше өш болады.

Екі баланың ортасындағы бір шал бала болады,

Екі шалдын ортасындағы бір бала дана болады.

Екі қошқардың басы бір қазанға сыймас.

Бас екеу болмай мал екеу болмас.

Екі жақсы бас қосса,

Бірін – бірі қия алмас,

Екі жаман бас қосса,

Кең орынға сия алмас.

Төрт аяқтыда бота тату,

Екі аяқтыда бажа тату.

Ер жігіт бір күнде бір кісілік,

Бір күнде мың кісілік.

Екі кісі бейім тұрса,

Есті кісі кейін тұрады.

Ер бір рет өледі,

Қорқақ мың өледі.

Жігіт бір сырлы,

Сегіз қырлы болсын.

Бір кісі мың кісіге олжа салар.

Бір мезетте мінгеннің жаны бар.

Біректі бірді жығар,

Білімді мыңды жығар.

Бір ел ауылға екі елі қақпақ.

Мыңның түсін таығанша

Бірдің атын біл.

Мың асуға бір тосу.

Бір тәуекел бұзады,

Мың қайғының қаласын,

Бір жақсы сөз бітірер,

Мың көлдің жарасын.

Жүзден жүйрік, мыңнан тұлпар.

Алпыстағы атаңды жыққанша,

Алтындағы атанды жық.

Он екі айда он үш той.

Қызықты әзіл -есептер

1.Келесі қандай ай ?

Х – 1 = 1	АҚПАН
18 – 2Х = 10	СӘУІР
48 = 5Х+ 3	(? ) ҚЫРКҮЙЕК

2.Логикалық сергіту.

1, 2, 4, 7, 11, 16, 22, 29, 37, 46, 56

2, 4, 8, 14, 22, 32, 44, 58, 74, 92, 112

3. Әсет пен Қанатта 9 кәмпиттен бар. Әсет 4 кәмпитін жеп қояды, Қанатта тез арада сонша кәмпит жей салады. Енді Қанатта қанша кәмпит қалады ?

а) 1 в) 2 с) 5

4. Су астында сіріңке тұтатуға бола ма ? ( ия, болады. Егер олар суасты қайықта отырса)

5. Қандай сан жетіспейді ?

80 ( 20 ) 1600 16 ( 4 ) 64

25 ( ? ) 100 18 ( ? ) 72

(4) (4)

6. Отбасында 4 қыз және әр қыздың бір–бірден бауыры бар. Отбасында барлығы неше бала? (5 бала).

7. Екі оқушы тоғызқұмалақ 4 сағат ойнайды. Әрқайсысы неше сағат ойнайды?(4)

8. 5 жұмыртқа 4 минутта піседі, ал 10 жұмыртқа неше минутта піседі?

9. Қосарланып жегілген үш ат бір сағаттың ішінде 8 шақырым жол жүрді. Осы уақыттың ішінде бір ат қанша жол жүрген? (8)

10. Үш түйеқұс ұшып келе жатты. Аңшы олардың бірін атып алды. Олардың қаншасы қалды? (түйеқұс ұшпайды)

11. Ауылға бір кемпір келе жатты, оған қарсы екі кемпір шықты. Ауылға барлығы қанша адам келе жатты? (1)

12. Егер торғайлар бұтаққа бір-бірден отырса, бір бұтақ жетпейді. Ал, екі-екіден отырса, бір бұтақ артылып қалады. Неше бұтақ, неше торғай бар? (3 бұтақ, 4 торғай).

13. Сызғыштың 4 бұрышы бар, оның бір бұрышын кесіп тастаса, неше бұрыш қалады? (5)

14. Қолымызда 10 саусақ бар, 10 қолда неше саусақ? (50)

15. Қандай санның жазылуында қанша әріп болса, сонша цифр бар? (10 және 100).

16. Қайында 10 бұтақ бар. Әр бұтақта 4 алмадан. Барлығы қанша алма? (0)

17.Артық санды табыңыз: 30,28,24,21,18,15.

28. саны артық, себебі ол 3 – ке бөлінбейді)

18.Мамасы қызынан 12 см – ге ұзын, ал ұлынан 8 см – ге қысқа. Сонда кімнің бойы қысқа, ағасының ба, әлде қарындасының ба және аралары қанша сантиметр ?

(ағасы 20см ұзын)

19. Айдың, аптаның күндерін атамай 5 күнді ретімен кім атап шығады?

( алдыңғы күн, кеше, бүгін, ертең, бүрсігүні )

20. 1-ден 10-ға дейінгі натурал сандар кестенің 16 тор көзіне жазылған. Қалам мен қарандаштың көмегінсіз, жеткіліксіз сандарды табыңдар.

Пайдаланған әдебиеттер:

1. В.П. Слепнёва , Математика ( бастауыш сынып оқушыларына арнайы қысқаша анықтамалык 1- 4 сыныптар) - Көкшетау каласы, « Келешек-2030 »

2. Развивающие тесты для школьников – Школа « Алеф » , 2001

3. Л.Г. Петерсон, Математика – 2 класс – « С – инфо », « Баласс », 2001

4. Л.Л. Глазырина , Математика пәні бойынша бастауыш сынып оқушыларының логикалық ойлау және есептеу дағдыларын дамытуға арналған тапсырмалары жинағы ( 2,3,4 сыныптар) - Көкшетау каласы, « Келешек-2030 » 2008

5. Ерешева Күләнда,Ыдырысова Шолпан,Әденова Гүлбаршын, Логика әлемі – 2 – сынып, Алматы « Өлке» баспасы, 2014

6. Ерешева Күләнда,Әденова Гүлбағда,Сәлімқанова Гүлнәр, Логика әлемі – 3 – сынып, Алматы « Өлке» баспасы, 2014

7. Н.Ә.Жаманғараева, Ф.А.Асылбекова, Математикадан 105 сабақ 2014

8. Ж.Дәуренбеков , Қызықты сабақтар 2014

9. Ш. Күмісбайұлы, Жұмбақ әңгімелер 2001

10. Бейсеков Ж., Қамбарова Ж.,Исаева А. Математикадан бақылау жұмыстары

( 1-4 сыныптар)– Шымкент, 2008