Газдардың салыстырмалы тығыздығы.Көлемдік қатынас заңы

Тақырып бойынша 14 материал табылды

Газдардың салыстырмалы тығыздығы.Көлемдік қатынас заңы

Материал туралы қысқаша түсінік
Газдардың салыстырмалы тығыздығы.Көлемдік қатынас заңы
Материалдың қысқаша нұсқасы


Қысқамерзімді жоспар

Сабақтың тақырыбы Газдардың салыстырмалы тығыздығы.Көлемдік қатынас заңы

Бөлім:

Стехиометриялық есептеулер

Педагогтің аты-жөні:


Күн:

Сыныбы : 8

Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:

Тақырыбы:

Газдардың салыстырмалы тығыздығы.Көлемдік қатынас заңы

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты

8.2.3.7 -газдардың салыстырмалы тығыздығын және заттың молярлық массасын салыстырмалы тығыздық бойынша есептеу

8.2.3.8 -газдардың қатысуымен жүретін реакциялар бойынша есептер шығаруда газдардың көлемдік қатынас заңын қолдану

Сабақтың мақсаты:

Газдардың салыстырмалы тығыздығы ұғымын түсіндіреді;Салыстырмалы тығыздық бойынша газдың молярлық массасын есептейді;

Газдардың көлемдік қатынас заңын реакция теңдеулерінде қолдана отырып есептер шығарады.


Сабақ барысы

Мұғалімнің әрекеті


Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы




3 мин

І. Ұйымдастыру кезеңі:

Сәлемдесу, түгелдеу.

Сабақ мақсатын хабарлау.

Психологиялық ахуал:
«Газ көпіршіктері» – оқушыларға:
«Бүгін есеп шығарғанда қателесуден қорықпаймыз, қателік – білімге апарар көпіршік» деп мотивация береді

Топқа бөлу:
Карталар таратады:
H₂, O₂, N₂, CO₂. Бірдей газ алғандар 3–4 топқа бірігеді.


Құндылық: Тәуелсіздік және отаншылдық

Аптаның дәйек сөзі: «Жауапкершілік - адамгершілік қасиеттің көрінісі»

Сәлемдеседі, сабаққа назар аударады









Топтарға бірігеді, рөлдер бөледі (спикер, есепші, бақылаушы).


Аптаның дәйек сөзімен танысады

Кері байланыс:

Мадақтау арқылы бағаланады.

Түрлі түсті стикерлер

3мин

Үй тапсырмасы

«Wordwall» платформасы арқылы сұрайды

Қ ызығушылықты ояту кезеңі





Сұрақ:

  1. Қай шардың тығыздығы аз?

  2. Газ тығыздығының күнделікті өмірдегі тағы бір мысалын айт.

«Wordwall» платформасы арқылы жауап береді.,


«Стоп кадр» тәсілі арқылы жаңа сабақтың тақырыбын, мақсатын анықтайды

Кері байланыс:

Мадақтау арқылы бағаланады.

«Жарайсың!»

«Тамаша жауап»т .б

Экран

Авогадро заңы


https://wordwall.net/kk/resource/82349000

15 мин

Жаңа сабақ

Көлемдік қатынас заңы (Гей-Люссак заңы):

Реакцияға түсетін және түзілетін газдардың көлемдері тең жағдайларда олардың коэффициенттерімен бірдей қатынаста болады.

Мысалы, N2+3H2→2NH3 ​
көлем қатынасы: 1 : 3 : 2.

Топтық жұмыс

1-топ: «Салыстырмалы тығыздықты анықта»

Төмендегі газдардың сутекке қатысты салыстырмалы тығыздығын есепте:

  1. O₂

  2. CO₂

Дескриптор:
формуланы қолданады;
молярлық массаны жазады;
салыстырмалы тығыздықты есептейді.


2-топ: «Қай газ ауыр, қайсысы жеңіл?»

Төмендегі жұптардың әрқайсысында қай газ ауыр, қайсысы жеңіл екенін анықта:

  1. H₂ – O₂

  2. CO₂ – CH₄

  3. He – Air (ауа)

Дескриптор:
әр газдың молярлық массасын анықтайды;
көп/аз екенін салыстырады;
ең жеңіл газды көрсетеді.


3-топ: «Көлемдік қатынас»

Реакция:

N2+3H2→2NH3 N

  1. 1 көлем аммиак алу үшін азот пен сутектің көлемдері қандай қатынаста қажет?

  2. Егер 2 л N2N_2N2 алынса, қанша литр H2H_2H2 керек?

Дескриптор:
көлем қатынасын анықтайды;
коэффициентке сәйкес ереже қолданады;
қажетті көлемді есептейді.

Құндылық: Ынтымақтастық — топпен бірге есеп шығару, пікір алмасу.

Жаңа ақпартты тыңдайды, дәптерге формуланы жазып алады

.










Тақырыпты топта талдап, постер жасап қорғайд

Кері байланыс:












Дескриптор арқылы бағалайды



Жалпы балл-3

А4 парағы


Маркер


Химия

8-сынып

Жұмыс парағы



20мин

Сабақты бекіту тапсырмалары.

ЕБК оқушы жеңіл бір немесе екі тапсырма орындайды

1-тапсырма Жұптық жұмыс

Газдың салыстырмалы тығыздық формуласы:
A) D=m/V
B) D
A/B=MA / MB

C) D=V1/V2

D) D=n/V


CO₂-нің ауаға қатысты салыстырмалы тығыздығы ≈1,5 . Бұл нені білдіреді?
A) CO₂ ауадан 1,5 есе жеңіл
B) CO₂ ауадан 1,5 есе ауыр
C) тығыздықтары бірдей
D) CO₂ тығыздығы белгісіз

Дескриптор:

бір дұрыс жауапты таңдайды;

Құндылық:
Ғылыми дәлдік, есептеу мәдениеті, ынтымақтастық.

2-тапсырма Жұптық жұмыс

«Дұрыс тұжырымды тап» тәсілі


  1. Газдардың көлемдік қатынасы температура мен қысымға тәуелді өзгеріп отырады.

  2. Газдардың салыстырмалы тығыздығы оның молярлық массасына тікелей байланысты.

  3. Барлық газдардың салыстырмалы тығыздығы бірдей және тұрақты болады.

  4. Реакция теңдеуіндегі коэффициенттер газдардың көлемдік қатынасын көрсетеді.

Дескриптор:

дұрыс тұжырымды анықтайды;

Құндылық:
дәлдік, логикалық ойлау.


3 –тапсырма ФС тапсырмасы

Зертханада табиғи газ (метан, CH₄) жану процесін зерттейді. Метан толық жанғанда көмірқышқыл газы мен су түзіледі. Тәжірибеде 10 л метан мен артық мөлшерде оттек алынған. Газдардың жануы кезінде көлемдер тұрақты температура мен қысымда өлшенеді. Зертхана қызметкері реакция теңдеуін пайдаланып, өнім көлемін болжауы керек.

Реакция теңдеуі:
CH
4+2O2→CO2+2H2O

Сұрақтар:

  1. 10 л метан жанғанда неше литр CO₂ түзіледі?

  2. Бұл процесте оттектің көлемі метан көлемінен неше есе көп жұмсалады?

  3. Осындай есептердің тұрмыста (газ есептегіш, пеш, қазандық) қандай маңызы бар?

Дескриптор:

  • теңдеу коэффициенттерін көлемдік қатынас ретінде анықтайды;

  • CO₂ көлемін есептейді;

  • тұрмыстағы маңызын түсіндіреді.

Құндылық:
Сыни ойлау, логикалық байланыс, жауапкершілік.

Бір дұрыс жауапты таңдайды

























Дұрыс тұжырымды табады


















Мәтінді оқып,сұраққа жауап береді









ҚБ:

«Білім заряды» арқылы өзін өзі бағалайды






















ҚБ:

«Білім заряды» арқылы жұптар бірін бірі бағалайды










ҚБ:

«Білім заряды» арқылы мұғалім бағалайды




Оқулық


Химия

8-сынып




Тапсырма жазылган парактар




















Сабақтың соңы


4 мин

Кері байланыс

«Робот» тәсілі арқылы кері байланыс алады

Үй тапсырмасы § оку



Кері байланыс

« Робот» тәсілі


Кері байланыс:

«Робот» арқылы




Тақырып:

Газдардың салыстырмалы тығыздығы.

Көлемдік қатынас заңы



ЖҰМЫС ПАРАҒЫ




1-тапсырма Жұптық жұмыс

Газдың салыстырмалы тығыздық формуласы:
A) D=m/V
B) D
A/B=MA / MB

C) D=V1/V2

D) D=n/V

CO₂-нің ауаға қатысты салыстырмалы тығыздығы ≈1,5 . Бұл нені білдіреді?
A) CO₂ ауадан 1,5 есе жеңіл
B) CO₂ ауадан 1,5 есе ауыр
C) тығыздықтары бірдей
D) CO₂ тығыздығы белгісіз

Дескриптор:

бір дұрыс жауапты таңдайды;

Құндылық:
Ғылыми дәлдік, есептеу мәдениеті, ынтымақтастық.

2-тапсырма Жұптық жұмыс

«Дұрыс тұжырымды тап» тәсілі


  1. Газдардың көлемдік қатынасы температура мен қысымға тәуелді өзгеріп отырады.

  2. Газдардың салыстырмалы тығыздығы оның молярлық массасына тікелей байланысты.

  3. Барлық газдардың салыстырмалы тығыздығы бірдей және тұрақты болады.

  4. Реакция теңдеуіндегі коэффициенттер газдардың көлемдік қатынасын көрсетеді.



3 –тапсырма Жеке жұмыс

Зертханада табиғи газ (метан, CH₄) жану процесін зерттейді. Метан толық жанғанда көмірқышқыл газы мен су түзіледі. Тәжірибеде 10 л метан мен артық мөлшерде оттек алынған. Газдардың жануы кезінде көлемдер тұрақты температура мен қысымда өлшенеді. Зертхана қызметкері реакция теңдеуін пайдаланып, өнім көлемін болжауы керек.

Реакция теңдеуі:
CH
4+2O2→CO2+2H2O

Сұрақтар:

  1. 10 л метан жанғанда неше литр CO₂ түзіледі?

  2. Бұл процесте оттектің көлемі метан көлемінен неше есе көп жұмсалады?

  3. Осындай есептердің тұрмыста (газ есептегіш, пеш, қазандық) қандай маңызы бар?

Дескриптор:

  • теңдеу коэффициенттерін көлемдік қатынас ретінде анықтайды;

  • CO₂ көлемін есептейді;

  • тұрмыстағы маңызын түсіндіреді

Жүктеу
bolisu
Бөлісу
ЖИ арқылы жасау
Файл форматы:
doc
26.11.2025
10
Жүктеу
ЖИ арқылы жасау
Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз,
шағым қалдыра аласыз
Қазақстандағы ең үлкен материалдар базасынан іздеу
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде керек материалды іздеп, жүктеп алып сабағыңызға қолдана аласыз
Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!
Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.
Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!
Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!
Министірлікпен келісілген курстар тізімі