География пәні бойыншы 7 сыныпқа арналған ҚМЖ

Тақырып бойынша 31 материал табылды

География пәні бойыншы 7 сыныпқа арналған ҚМЖ

Материал туралы қысқаша түсінік
География пәні бойыншы 7 сыныпқа арналған ҚМЖ
Материалдың қысқаша нұсқасы


Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Географияны зерттеу нысандары

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.1.1.1 -географияның зерттеу нысандарын анықтайды

Сабақтың мақсаты


Географияның зерттеу нысандарын атау. Географиялық дерек көздерімен жұмыс істеу (карта, сурет, мәтін, фотосуреттер, графикалық материалдар). Географиялық далалық зерттеу көрсеткіштерді өңдеу.

Бағалау критерииі

Білу және түсіну: География ғылымы мен оның зерттеу нысандарын нақты анықтай алады.

Қолдану:Берілген суреттерді қолдана отырып, оларды бөлінуіне қарай жеке иерархияларға топтастыра алады.
Қолдану: Далалық тәжірибеде зерттеу әдістерін қолданып, өлшеулер жасай алады.

Коммуникативтік дағдылар және рефлексия:Осы жұмыстарын қорытындылап, әртүрлі әдістер (презентация, буклет, альбом, постер) арқылы қорғайды.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

«Қызығушылықты ояту үшін миға шабуыл.

Ұйымдастыру кезеңі:

Амандасу, оқушыларды түгендеу

Оқушылардың көңіл-күйін бақылау.

Ынтымақтастық атмосферасын орнату:

Қатысушылар шеңбер құра отырады. Ортада сиқырлы қобдиша тұрады. Сыйлықтар қағазға жазылған. Мысалы: карта, компас, желбағдар т.б.

Жаттығу шарты:Қобдишадан әр қатысушы кезекпен бір сыйлықты таңдап алып, ішінде жазылған сөзді лайықты деп санаған адамға сыйлайды.

Сыйлықтар үлестіргенен кейін, шеңбер бойынша өзінің сыйлығын айтады.

Оқушылардың өткен сабақ бойынша білімдерін сұрақтар арқылы еске түсіру.

Адамдар қандай әдістерді қолдана отырып, табиғатты оқып үйренеді?

«КЕҢІСТІК» ұғымына кластер құрғызу.

Рефлексия: Қоршаған орта да осы сыйлыққа сізді лайық деп таныса, жеке-жеке қошемет көрсетейік. Сыйлықтарыңыз құтты болсын

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













дидактикалық материалдар.




Интерактивті тақ

Ортасы

; Тақырыпқа шығу

География ғылымы нені зерттейді?

  • Олай болса, бүгінгі сабақ не туралы болмақ?

/Оқушылармен бірлесіп тақырыпты анықтау/

. Мақсат қою

Бейнефильм көру арқылы бүгінгі сабақтың мақсатын анықтап алу.

Жеке жұмыс.

Оқушыларға географиялық фотосуреттер интербелсенді тақтадан көрсетіледі. Суреттер арқылы кеңістікті иерархия түрінде дәптерлеріне жазып шығады.

Планетарлы


Аймақтық


Жергілікті


Бағалау: Мұғалім кері байланыс береді.

Топтық жұмыс:

Жердің нақты мекен-жайын анықтау.

Жер ғаламшарының «төлқұжатын» дайындау. (А-4 қағазымен түрлі түсті қарындаш пайдаланады. Ноутбук арқылы ғаламтордан мәлімет іздеу)

Топтар бір-біріне «Екі жұлдыз, бір тілек» әдісін пайдалана отырып баға береді.

1-Тапсырма.

Джиксо әдісі бойынша : топтық жұмыс.

1-топ География нақты нені зерттейді?

2-топ Географиялық зерттеулердегі басты мәселелер

3-топ Табиғатта географиялық зерттеу жүргізу шегі.


Критерийлер

Дискриптор

География нақты нені зерттейтінін анықтайды.

География нақты нені зерттейтінін айтады.

Географиялық зерттеулердегі басты мәселелерін айтады

Географиялық зерттеулердегі басты мәселелерін ашады.

Табиғатта географиялық зерттеу жүргізу шегін айқындайды.

Табиғатта географиялық зерттеу жүргізу шегін түсіндіреді.


Бағалау: Қ.Б. Екі жұлдыз бір ұсыныс. Топтар бір-бірін бағалайды.


2- Тапсырма.Ж.

1-қадам.

1-сұрақ: Физикалық география нені оқытады?................................................................................................................................

2-сұрақ: Ертеде географтар немен айналысқан?......................................................................................................................................


2-қадам.

1-сұрақ: Неліктен Физикалық география географиялық қабықты зерттейді ?...................................................................................................................................................


Оның себебі, ..............................................................................


......................................................................................

2-сұрақ: Бұлар физикалық география мен экономикалық география несімен ерекше?


Менің ойымша, ..........................................................................


.....................................................................................


3- қадам.

1-сұрақ: Географиялық білім қоғамға және жеке адамдарға да қажет екенін деректер келтіріп дәлелдеңдер.

Критерийлер

Дискриптор

Ұпай

Физикалық география нені оқытатынын

біледі.

Физикалық география нені оқытатынын

анықтайды.

1

Ертедегеографтарнеменайналысқанын біледі.

Ертеде географтар немен айналысқанын айтады.

1

Физикалық географиязерттеунысандарын ажратады.

Физикалық география зерттеу нысандарын анықтайды

1

Физикалық география мен экономикалық география ерекшеліктерін біледі.

Физикалық география мен экономикалық география ерекшеліктерін жазды.

1

Географиялық білім қоғамға және жеке адамдарға да қажет екенін түсіндіреді.

Географиялық білім қоғамға және жеке адамдарға да қажет екенін деректер келтіріп дәлелдейді.

1

Бағалау: Қ.Б. Бірін-бірі тексеру кезінде стикерлер арқылы бағалайды. «Жасыл» стикер бәрі дұрыс, «сары» бір қате , «қызыл» дұрыс емес жауаптар көп .

3-Тапсырма: .

1-ші және 2-суретті мұқият қарастырып, салыстырып, онда зерттеушілердің зерттеп жатқан кезі бейнеленген. Бірақ зертеушілер өңдегенен кейін биолог пен географ бір-біріне ұқсамайтын екі түрлі нәтиже ұсынған.

Тапсырма кестеге салыстыру қортындысын жазыңдар.


Зерттеу ерекшеліктері

Географ

Биолог

Зерттеу бағыттары



Зерттейтін нысандары



Зерттеу нәтижелері



Қорытынды





Бағалау критерийлері

Дескрипторлар

Екі пәннің зерттеу мәселесін біледі.

Екі пәннің зерттеу мәселесін жазады

Салыстыру арқылы географиялық зерттеу нысандарын түсінеді.

Салыстыру арқылы география және биологияның зерттеу нысандарын түсіреді.

География және биология салаларынзерттеунәтижелерін анықтай алады.

География және биология салаларынзерттеунәтижелерін жазады.

Қорытынды шығарады, бірақ ғылыми дәлелдемелерді келтіре алмайды.

Қорытынды шығарады.

Бағалау: ҚҚҚ әдісі бойынша сұрақтарға жауап береді (5 мин) Бұл әдіс бойынша оқушының өзін-өзі бағалауы қандай деңгейде болды, қалай меңгерді, қиын болды деген сияқты анықтауға болады.

Жеке жұмыс: «Тәжірибелік» әдіс

Географиялық нысандарды өлшеуге арналған техникалық құралдарды кесені талдау

Оқушылардың әр түрлі деңгейлерін ескеру мақсатында саралап оқытуды жүзеге асырамыз:

- Жасай алмай отырған оқушыларға тапсырма орындау алгоритмі беріледі.

- Қабілеті жоғары оқушылардың қажеттіліктерін қамтамасыз ету үшін қосымша тапсырма беріледі: Ауа райы элементтерінің қандай қасиеттерін өлшеуге, ал қайсыларын бағалауға болады дәлелдеп жазып беру

Құрал

Атауы

Қолдануы









Бағалау критерийлер:

  1. Географиялық нысанның ерекшеліктерін бір-бірінен ажыратады;

  2. Географиялық нысандарды біледі, түсінеді.

Дескрипторлар:

  1. Географиялық нысанның ерекшеліктерін анықтайды;


Бағалау: Нысана

Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыпты талдайды

Жұп бойынша

Жеке, өзара тақырыпты түсінгендерін мұғалімге қол көтеру арқылы білдіреді





Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау


















ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам


http://ikitap.kz/audiobook/5189-kerqula_atty_kendebaj/5189-kerqula_atty_kendebaj

аудиокітап

Алты томдық «









Сабақтыңсоңы


Білімді бекіту:

«Серпілген сауал» әдісі бойынша оқушылар бір-біріне доп лақтыра отырып сұрақтар қояды.


Кері байланыс:

Оқушыларға рефлексия парағын ұсынамын.Сабақ барысында алған білімдері туралы кері байланыс жазады.

Shape3 «3.2.1.»

3 факт

2 көзқарас

1 тұжырым

.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



  1. .

Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау



















Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


География ғылымының дамуы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.1.1.2 –саяхатшылар мен зерттеушілердің география ғылымының дамуына қосқан үлесін сипаттап, баға береді

Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылардың қолынан келеді:

География ғылымын дамытуда саяхатшылар мен зерттеушілердің қосқан үлестерін сипаттайды .

Көпшілік оқушылардың қолынан келеді:

география ғылымының дамуына саяхатшылар мен зерттеушілердің қосқан үлесін анықтап, талдайды.

Кейбір оқушылардың қолынан келеді:

Қазақстан аумағының зерттелуіне үлес қосқан саяхатшылар мен зерттеушілер туралы жинақтайды, өңдейді,талдайды,бағалайды.

Бағалау критерииі

Қолдану:Адамзат дамуының әртүрлі кезеңдеріндегі географиялық зерттеулер мен

саяхатшылардың зерттеулерін анықтайды.

Талдау,жинақтау:Картадан саяхатшылардың ашқан жерлерін көрсете алады.

Саяхатшылардың георафия ғылымына қосқан үлесін,Қазақстан аумағын зерттеушілер жөнінде деректерді жинақтап талдайды

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

I.Ұйымдастыру кезеңі:

1.Топқа бөліну: «Мозайка » әдісі бойынша Саяхатшылардың

суреттерінің қиындыларын құрастыру арқылы бөлініп,ол саяхатшы жөнінде білетінін айту.

2.Психологиялық ахуал тудыру: «Таңғажайып саяхат» ойынын ойнау. Шаттық шеңберіне жиналып,оқушылар саяхатқа кеме арқылы шығып,жолында кездескен кедергілерді анықтап,олардың шешу жолдарын қарастырады.Осы кездегі оқушылардың көңіл-күйлері сұралады.

Мұғалім –Оқушылар сіздерге саяхат ұнады ма?

Сіз қай жерге саяхат жасағыңыз келеді?(шөл,тау,теңіз,мұхит )

Неліктен ол жерді таңдадыңыз?

Осы арқылы,сабақтың тақырыбын ашылып,сабақ мақсаты анықталады.

3.Көпір Оқушылардың бұрынғы алған білімін байланыстыру арқылы төмендегі жабық сұрақтар қойылады.

1.Алғаш картаны кім жасады?

2.Алғаш глобусты кім жасаған?

3.Алғашқы глобус қайда сақтаулы?

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













Ұялы телефон

Және интернет желілері

Кітап


Ортасы

Географияның зерттеу нысаны - әр түрлі дәрежедегі географиялық орта компоненттерінің орналасуы мен өзара әрекеттесу заңдары мен заңдылықтары болып табылады. Зертеу нысанының күрделілігіне және кеңдігіне байланысты география пәні ортақ географиялық ғылымдар жүйесін құрайтын бірнеше мамандандырылған (салалық) ғылым түрлеріне бөлінеді. Олардың ішінде ерекше аталатындар: жаратылыстану география ғылымдары (физикалық география, жердің географикалық қабықтарын тану ғылымы, тoпырақтануклиматологиягляциологиягидрологияокеанологияпалеография) және қоғамдық географиялық ғылымдар (әлеуметтік-экономикалық географиятарихи география). Кейде географиялық картографияны да жеке ғылым ретінде бөліп айтады.

Географиялық зерттеулердің басты міндеті — табиғат ресурстары мен жағдайларын жан-жақты зерттеу, оларды тиімді пайдаланудың, өндіргіш күштерді орналастыру мен дамытудың, табиғатты қорғаудың және қалпына келтірудің ғылыми негіздерін жасау

Кластер әдісі бойынша топтық жұмыс орындау.

Әр топқа 2-саяхатшыдан беру

Мәтінмен жұмыс:Кесте жасау 10 минут


Саяхатшының аты -жөні

Зерттеген уақыты

Зерттеген аймағы

Х.Колумб



Ф.Магеллан



Васко да Гама



Д.Кук



Ш.Уәлиханов



Қ.Сатбаев




Бағалау:Топтар бірін бірі бағалайды.

Жұптық жұмыс «Бейнені таны» әдісі 5 мин


Осы ғалымдар атымен аталатын қандай жерлерді білесің?

Бағалау:Мұғалім жұптарға кері байланыс жасайды.Мықты топтарды мадақтайды

бойынша:

Картамен жұмыс.5 мин

1.Қазақстан жерін зерттеуге үлес қосқан зерттеушілердің саяхатын картаға түсіріп,оладың география ғылымына қосқан үлесін анықтайды.

Жалпы сабақтың бағалау критерийі:


3 тапсырма Венн диаграмммасы арқылы орындайды. Саяхатшылар: Х. Колумб пен Ф. Магелланның саяхатының ұқсастығы мен айырмашылығын анықтау


Shape4 Shape5 Shape6




4 – тапсырма. «Біреуін бересің, біреуін аласың?» әдісін қолдану арқылы. Қазіргі кездегі қазақ география қоғамының қызметіне баға беру. а) Қазақ география қоғамы қашан құрылды? ә) Қазақ география қоғамы қандай жобалармен жұмыс істеді? б) Қалай ойлайсыз қазірге география қоғамының болашағы қандай? ҚБ: Шапалақ әдісімен бағаланады.

Дискриптор – Саяхатшылардың жүріп өткен бағытын картадан анықтайды. – Кескін картаға саяхатшылардың жүріп өткен бағытын түсіреді – Географиялық нысандармен сәйкестендіріп белгілейді – Саяхатшылар мен зерттеушілердің ғылымға қосқан үлесін талдайды. – SWOT анализі арқылы талдайды. – Венн диаграммасы Х. Колумб пен Ф. Магелланды салыстырып ұқсастығы мен айырмашылығын анықтайды. – Қазақ география қоғамы жұмысына баға береді.

Кері байланыс БББ әдісін пайдаландым

Білдім

Білемін

Білгім келеді






Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау






































ҚБ: «Баспалдақ» әдісі 1.Білімім төмен

2.Орташа 3.Орташадан жоғары 4. Жоғары

ҚБ: Мұғалім тарапынан жүретін бағалау «Ауызша мадақтау



Слайдар



















Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Екі түрлі түсініктеме күнделігі.

Оқушылардан дәптердің бетін (не таратылып берген парақты) ортасынан вертикаль сызықпен бөлу сұралады. Мәтінді оқу барысында олар:


Бөліктің оң жағына

Сол жағына

Мәтіндегі қатты әсер еткен тұстарды, үзінділерді жазады.

Сол әсер еткен үзінділер жайлы пікір жазады (нені еске түсіреді, себеп-салдары қандай, қандай сұрақ бар т.б.)


Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Үйге тапсырма

Үйге тапсырма:

БАҚ-тан тіл туралы мақала оқып,өз пікірін дайындау

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау


Саралау: Оқушылардың тақырыпты теориялық тұрғыда жеңіл меңгеруі үшін және негізгі ойды толық түсінуін қолдау мақсатында мына тәсілдерді пайдаландым:

1.Бейнебаян көру , оқулықпен жұмыстану арқылы «Дереккөздер » арқылы сараладым.


2. Веендиограммасы, бинго әдісі арқылы қарқындылын сараладым.

3. «1минуттық әңгіме» арқылы әңгіме-диологқа түседі.




Сабақ өң бойында оқушыларды алға жетелеу мақсатымда, мадақтап, қолдап отырдым. Оларды дескриптор бойынша, смайликтер, «толық ай, жарты ай, жаңа ай», от шашу әдістерін пайданаландым.


Сабақ бойынша рефлексия


Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?



Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?
















Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Географиялық дерек көздері

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.1.1.3 -географиялық дереккөздермен жұмыс істейді: карта, сурет, мәтін, фотосуреттер, графикалық материалдар

Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылардың қолынан келеді:

-саяхатшылар мен зерттеушілердің жүріп өткен бағытын анықтайды;

Көпшілік оқушылардың қолынан келеді:

- саяхатшылар мен зерттеушілердің жүріп өткен бағытындағы географиялық нысандарды кескін картаға түсіреді;

Кейбір оқушылардың қолынан келеді : саяхатшылар мен зерттеушілердің саяхатының маңыздылығын көрсетеді.


Бағалау критерииі

Пән бойынша сөздер мен терминдер:география, физикалық

карта , интернет материалдары

Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер (айтылым және жазылым дағдылары)

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

. Қызығушылықты ояту үшін миға шабуыл.

.Ұйымдастыру кезеңі

а)сәлемдесу ,сабаққа дайындығын тексеру

б)географикалық әдістер бейнеленген әдістер суреттерін құрастыру арқылы топқа бөлу

в) миға шабуыл

-географикалық карталар қандай болып бөлінеді?

- неліктен деп ойлайсыз Оқу мақсатымен, тілдік мақсатпен танысады;

Жетістік критерийлерін болжайды;

Жетістік критерийлерімен танысады.

Кластер құру: Қорқыт

Сұрақтар: 

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды


«Кіру билеттері»






http://bestreferat.kz/extra_rkd/show/59



Ортасы

Білімді өзектеу

Жаңа тақырыпты түсіндіру

Түйінді ұғымдарды жазып алу


1-тапсырма


Берілген картасызбада саяхатшылардың зерттеу жолдары көрсетілген.


Васко да Гама және Фернан Магелланның саяхат жолдары


а . Картасызбадағы саяхатшылардың жүрген жолын және негізгі географиялық нысандарды кескін картаға түсіріңіз.

б . Осы саяхаттардың маңыздылығын көрсетіңіз.


Дескрипторлар Білім алушы


-картадан Васко да Гамманың жүріп өткен бағытын анықтайды;

- саяхатшының жүріп өткен бағытындағы географиялық нысандарды кескін картаға түсіреді;

-саяхаттың маңыздылығын көрсетеді;

-картасызбадан Ф. Магелланның жүріп өткен бағытын анықтайды;

-саяхатшының жүріп өткен бағытындағы географиялық нысандарды кескін картаға түсіреді;

-саяхаттың маңыздылығын көрсетеді.


Топ бірін –бірі бағалайды

Торлы диаграмма әдісі

( топтық жұмыс)

І-топ

Географикалық карталармен жұмыс

ІІ-топ

Географикалық дерек көздерге сиапттамалар беру

ІІІ-топ

Табиғатты танудың жолдарын атаңдар

ҚБ бағалау

Кері байланыс беру

Барлық оқушылар:

Негізгі ұғымдарға түсінік береді.

Карта-

Атлас-

Деректі фильм-

Экспедиция-

Геолог-

Аэрофото-


Оқушылардың басым бөлігі:

Суреттерді қолданып тадау жасайды:


Венн диаграммасы

Shape7 Shape8 ерекшеліктері ұқсастықтары ерекшеліктері







Кейбір оқушылар:

Географикалық дерек көздерді пайдаланып қолжетімді өз жобасын ұсынады:



Атауы

Жасалуы

глобус


карта


Бағалау критерийі

Дискриптор

1.Географиялық дереккөздің, қолданылуына байланысты жазады және түсіндіреді.

1.Географикалық дерек көздерін қолдана алады.

2.Географикалық дерек көздерге мәтінмен жұмыс жасай алады.


2.Географиялық дерек көздермен жұмыс жасай біледі.

1.Тақырып бойынша әңгіме құрастырып, оларға қатысты көрнекі материалдарды пайдаланады.

2.Өз жұмысының нәтижиелерін бүкіл сыныпқа көрсетіп, сыныптастарының сұрақтарына жауап бере алады.

Кері байланыс «өз ойым»


Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау







































ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам



1. Ф липчарт, фломастер

Сабақтыңсоңы


Кері байланыс.


«Түйін сөз» стратегиясы

1- қадам: 10 – ға шейін сандар қиындыларын әзірлеймін.

2- қадам: Оқушыларға бір санды таңдауға тиіс екенін түсіндіремін.

3- қадам: Оқушылардың сан мен олардың сабақ туралы ой – пікірлерін ұштастыра айтатынын түсіндіремін.

4 – қадам: Олар бүгінгі сабақта не түсінді? Бүгінгі сабақ қандай жаңалықтарға толы болды? Алдағы сабаққа ұсынысы қандай?Оқушылар осы сұрақтарға жауап береді.

Мысалы, Бір дегенім – білім. Бүгін меннақыл сөздердің мағынасын ашып,орынды қолдануды білдім.

Екі дегенім- ертеңге сенім.Осындай нақыл сөздер тұрғанда қазақтың баласы ұлттың тілін,дінін құрметтеп өтеді.Келесі сабақта нақыл сөздерден кітапша жасап әкелсек деген ұсынысым бар.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау


















Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Географиялық тәжірибелер

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.1.1.4- географиялық нысандардың қасиеттерін тәжірибелік жолмен анықтайды

Сабақтың мақсаты


Барлық сыныпқа арналған

-Тәжірибенің маңызын сипаттау,мектеп кабинетінде жүргізуге болатынтәжірибелерді әңгімелеп береді.

Кейбір оқушыларға арналған

- Бақылаудан алған деректерді маңызды білім көзі деп өзіндік шешім қабылдау

Бағалау критерииі

тәжірибенің маңызын сипатттайды,мектеп кабинетінде жүргізуге болатын тәжірибелерді әңгімелейді


- бақылаудан алған деректерді маңыздылығын біліп, өзіндік шешім қабылдайды.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Психологиялық ахуал туғызу.

Егер сіздің досыңыз болса-көршіңнің басын сипа

Егер сіз өз мектебіңізді жақсы көрсеңіз- Аяқтарыңды топырлатыңдар

Егер сіз өз еліңді жақсы көрем десеңіздер- қол соғыңыздар

Көңіл күйлері көтеріледі

Алдыңғы өткен тақырыпты еске түсіру мақсатымен төмендегі сұрақтарға қысқаша жауап беру

1. Магелланың саяхатының оң жақтары

2. Васко да Гамма саяхат жүргізген жолы, жерлері

3. Магелланның жүрген жолын картадан көрсету


1-тапсырма.Кластер СТО

(Shape9 Shape10

А.Веспуччи

Х.Колумб

А.Веспуччи мен Х.Колумбтың кім екендерін білу үшін)


Shape13 Shape12 Shape11

Shape16 Shape15 Shape14


2-тапсырма. Видео көрсету АКТ

(А.Веспуччи мен Х.Колумбтың кім екендерін түсіну)

Кері байланыс (сұрақтар қою арқылы бөлімді тиянақтап алу)

Дескриптор:

1.Саяхатшылар туралы естеріне түсіреді

2.Олар жайлы өз ойларын білдіре алады

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қалыптастырушы бағалау

Кері байланыс











Ұялы телефон

Және интернет желілері

Кітап


Ортасы

Тәжірибе № 1

Балғамен шөлмек шынының сынығын немесе тасты тұздың кристалын ұрып сындырындар

Тапсырма

1.Тәжірибеде не байқадын?

2.Денелердің жабысу күшін аңықта

Критерииі

Дескрипторалр

1.Тәжірибеде болған іс-әрекетті сипаттау







2.Денелердің жабысу күшін анықтау

.тәжірибені сипаттайды,дәптеріне жазады

.екі құбылысты салыстырады,мысал келтіреді

.құбылыстарды салыстырады,тәжірибенің манызын айқындайды

.денелердің жабысу күшін сипаттайды

екі денені жан-жақты салыстырады

тәжірибенің құндылығын айқындайды



Тәжірибе № 2

Шөлмек шынының сынығын сынығын және тау хрусталінің қырлы кристалын парафинмен жауып

қойындар.Қыздырылған инемен парафинді түртіп көріңдер.Қандай өзгерісті байқадындар?

Тапсырма

1.Тәжірибеден не байқадын?


Критерийі

Дескрипторлар

1.Тәжірибеде болғаніс-әрекеттісипаттау

1.1тәжірибенісипаттайды,дәптерінежазады

1.2.екі құбылыстысалыстырады,мысалкелтіреді

1.3.құбылыстарды салыстырады,тәжірибеніңманызынайқындайды





Бейнекөрсетілім (би)

Тәжірибе № 3

Тау жыныстардың су өткізгіштік қасиеті

Түтікшілерді ретімен ¾ бөлігіне:біріншісіне-ұсақталған және құрғақтылған саз; екіншісіне- ұсақ

құм;үшіншісіне-ірі құм;төртіншісін-құмсазбен толтырыңдар

Тапсырмалар:

1.Жыныстардың су өткізгіштік қабілетін байқай отырып,әрбір түтіктегі судың жыныс арқылы ағып өткен уақытын дәптеріңе жазып ал.

2.Тәжірибенің суретін дәптеріне түсір

3.Тәжірибеге қандай қорытынды бере аласың?

Дәптеріңе жаз


Критерийі

Дескрипторлар

1.Тау жыныстардың су өткізгіштік қабілетін байқау,қортынды жасау

1.1.Т.ж. су өткізгіштік қабілетін сипаттайды

1.2.Т.ж. су өткізгіштік қабілетін жан-жақты салыстырады,құрамдас бөліктерге бөледі

1.3.Т.ж. су өткізгіштік қабілетін ажыратады,өзіндік шешім қабылдайды





Жеке жұмыс

Картамен жұмыс СТО

(А.Веспуччи мен Х.Колумбтың жүрген жолдарын картадан табу, көрсету, жадында сақтау)

4-тапсырма Венн диаграммасы СТО

(А.Веспуччи мен Х.Колумбтың саяхаттарының ұқсастықтары мен айырмашылықтарын табу)

ВShape19 Shape18 Shape17

(ұқсастықтары)

А.

Веспуччи

(айырмашылықтары)



Х.

Колумб

(айырмашылықтары)

енн диаграммасы






Дескриптор:

1.Картамен жұмыс істеу арқылы жүрген жолдарын көретуді біледі, естерінде сақтайды.

2.Саяхатшылардың саяхаттарының нәтижесін талдап диаграмма жүйесінде алдай алады.

1.Х. Колумб кім? А.Веспуччи деген кім?

2. Жүрген жолдарын қандай?

3. Х. Колумбтың саяхатының мақсаты қандай еді?

4.Х. Колумбтың саяхатының нәтижесінде не болды?

5.Х.Колумбтың саяхатының ойлағанындай болмауының себебі?

6. Екі саяхатшының саяхаттарының ортақшылығы неде жатыр?


Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыпты талдайды

Жұп бойынша

Жеке, өзара тақырыпты түсінгендерін мұғалімге қол көтеру арқылы білдіреді





Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі




Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Бағалау критерийлер

1.Ертегідегі негізгі кейіпкерлердің портретін жинақтайды.

2.Кейіпкердің образына қызмет етіп тұрған маңызды әрекеттерін талдайды.

3.Жинақталған ақпараттар негізінде кейіпкер образына қатысты өз көзқарасын білдіреді

Дескрипторлар

1.Әр оқушы ертегіден өзіне тиісті кейіпкерлердің портретіне қатысты сөз тіркестері мен сөйлемдерді анықтайды.

2.Әр оқушы кейіпкердің ең маңызды үш әрекетін анықтайды











Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам



Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Ойтолғаныс

«3-2-1»

Бүгінгі сабақтан алған 3 маңызды ақпарат;

Бүгінгі сабақта қиындық тудырған 2 аспекті;

Бүгінгі сабақта ұнаған 1 іс-әрекет Кері байланыс

«3 минуттық үзіліс»

  1. Маған ұнады

  2. Маған қиындық туғызды

  3. Мен хабардар болдым

4.Мені таңқалдырды

Рефлексия

«Екі жұлдыз, бір тілек»

- Сабақ уақытында орындаған жұмыстарын бағалау үшін білім алушыларға дескрипторлар арқылы өзін-өзі бағалауды жүргізуді ұсынамын.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау























Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Далалық зерттеулер әдістері.


Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.1.1.5- географиялық далалық зерттеу әдістерін қолданады, көрсеткіштерді тіркейді, жинақтайды, өңдейді, талдайды

Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылар: Далалақ зерттеу географиялық әдістеріне сипаттама береді;

Оқушылардың басым бөлігі: жоспар құрайды, жинақтайды, өндейді;

Кейбір оқушылар: заманауи әдістерімен таныстырады

Бағалау критерииі

Далалық зерттеу алдында қауіпсіздік ережелерімен танысады.

Айналаны бағдарлауға арналған құралдарды қолданады.

Өз жұмыстарын талдайды.

Талдау арқылы жұмыстарын қорытындылайды.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

1.Ұйымдастыру кезеңі. Сәлемдесу.


«Шаттық шеңбері» - жағымды тілек айту,

сіз қандай әдемісіз..., шашыңыз қандай әдемі... күлкіңіз әдемі екен... т.б.


«Өрмекші» - әдісі арқылы алдыңғы оқу «Зерттеулер және зерттеушілер» еске түсіру.

Өзін –өзі бағалау


Топқа бөлу. Оқушыларды пазл арқылы бөлу.

Кесілген материктердің суреттерін жинап топқа бөлінеді

Психологиялық ахуал орнату арқылы сабақтың тақырыбына шығу:

Фото суреттер арқылы сабақтың тақырыбы анықтау.

Бүгінгі сабақтың оқу мақсаттарын оқушылар анықтайды.

Бағалау парақшасын таратып, топ ережесін түсіндіремін

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













Слайд 6-7

Дидактикалық материалдар №1


Ортасы

Д алалық зерттеу — жалпы анықтау үшін бағытталған бастапқы мәліметтерді жинау. Түсінігі қолданылады, негізінен, жаратылыстану ғылымдарындағы. Мысалы, далалық зерттеу әдістері топырақ пайдаланылады жүргізу кезінде геолого-инженерлік ізденістер бағалау мақсатында олардың деформациялық және беріктік құрылымдар. Бұдан басқа, ұғымы қолданылады биология, лингвистика, археология, аудит. Әдістері кеңінен қолданылады далалық зерттеулер маркетингтегі. Туралы сөйлесейік олардың кейбіріне егжей-тегжейлі.

Жалпы мәліметтер

Маркетингтік зерттеу көздейді жинау белгілі бір деректер және оларды одан әрі өңдеуге жіберу. Бұл ақпарат үшін пайдаланылады, алға қойылған міндеттерді шешу. Кейбір жағдайларда шектелуге болады зерттеумен қайталама деректер, яғни қолда бар мәліметтерді. Сол туралы айтады кабинетном зерттеу. Алайда, көбінесе мамандарына жетіспейді қолда бар ақпарат. Бұл жағдайда, олар далалық зерттеу әдістері.

Ерекшелігі

Тәжірибеде маркетологтар жүргізеді кабинеттік және далалық зерттеулер. Бірінші маңызы зор сыртқы нарықтарға шығу кезінде. Алдын ала зерделеу қолда бар ақпаратты алуға мүмкіндік береді орындылығы туралы қорытынды одан әрі іс-қимыл. Далалық зерттеу әдістері болжайды елеулі қаржылық шығындар. Осыған байланысты оған асығады, тек қажет болған жағдайда, қашан деректер бар қарамағындағы мамандардың жеткіліксіз толық талдау жүргізу үшін жағдай. Далалық зерттеу жүргізіледі және оң қорытынды алған жағдайда, кейін кабинетного зерттеу деректер.

Жіктелуі

Әдістеріне жүргізу бастапқы далалық маркетингтік зерттеулер жатады:

Ә дістеріне жүргізу бастапқы далалық маркетингтік зерттеулер керек қосуды, сондай-ақ, сұхбат. Бұл тәсіл бірге сұраумен алды соңғы уақытта кеңінен таралған. Атап өту қажет, бұл әрбір жоғарыда келтірілген қабылдау пайдаланылуы мүмкін дербес, сондай-ақ үйлесімде.

Қосымша санат

Ақпаратты зерделеу болуы мүмкін тұтас немесе ішінара (іріктеп). Бірінші жағдайда қамтылады белгілі бір топ респонденттердің әбден. Әдетте, бұл салыстырмалы түрде шағын қатысушылар саны: ірі компаниялар немесе тұтынушылар. Тұтас далалық зерттеу жоғары дәлдікпен ерекшеленеді. Мұнымен қоса, ол едəуір салымдар салуды талап етеді. Көбінесе практикада, алайда, қолданылады тәсілдерін, ішінара жинау және деректерді өңдеу. Олардың арасында, мысалы, кездейсоқ, нормированная, концентратталған іріктеу.

Қазіргі заманғы құралдар

Ж ағдайында жалпыға бірдей ақпараттандыру соңғы уақытта белсенді түрде пайдаланылатын және интерактивті әдіс-тәсілдерді жинау және өңдеу ақпарат. Сондай-ақ, бүгін далалық зерттеу әдістеріне жатады және модельдеу. Кешенде басқа да құралдармен, ол қамтамасыз етеді барынша тиімді шешу алға қойылған міндеттерді күрделілігі әр түрлі деңгей. Модельдеу мүмкіндік береді визуализация үшін проблема және ықтимал жолдары, оның жою.

Сауалнамалар мен сұхбат

Бұл негізгі әдістері-далалық зерттеулер. Салыстырғанда эксперименттер мен бақылаулармен, сауалнамалар мен сұхбаттар бірқатар басымдылықтарға ие. Бірінші кезекте олар жасалады мүмкіндіктерін зерттеп, салыстырмалы түрде неғұрлым кең облысы. Алайда, бұл орайда далалық зерттеу талап етеді, оның нақты мақсаты, түсіндіруді анықтайды және алынған мәліметтерді. Онымен байланысты болады проблема тұлғалар тобының, сауалнамаға қатысқан (тұтынушы, сатушы, сарапшы және тағы басқалар). Үшін неғұрлым тиімді ұйымдастыру сұхбат немесе сауалнама пайдаланған жөн сапалық әдістері. Далалық социологиялық зерттеулер бойынша жүргізілуі тиіс нақты өндірілген схемасы. Оны әзірлеу кезінде ерекше назар аудару қажет тактикасы сауалнама және сұхбат, әсіресе тұжырымдалуы мәселелерді, нысандарын және тәсілдерін респонденттерді іріктеу



1-ші топ. Айналаны бағдарлау (спорт алаңы)


2-ші топ. Күнге қарап көкжиекті бағдарлау



3-ші топ. Тұсбағдар арқылы бағдарлау (жергілікті жердің бағытын анықтау)


Қ.Б :Бағдаршам әдісі арқылы

Diagram group

Оқушыларға қызыл, жасыл және сары түсті карточкалар ды таратып, (қызыл = түсінбеймін, жасыл = барлығы түсінікт, сары- толық түсінбедім)


Критерий: Әр топ оқушылары далалық зерттеу жұмыстарының қорытындысын видео (қалталы телефон), буклет, альбом, постер түрінде ұсынады.

Дескриптор:Оқушылар өздерін табиғатта ережелерімен танысады;

- далалық жағдайда карта бойынша айналасын бағдарлайды;

- тұсбағдарды қолданып көкжиек тұстарын анықтайды;

- рулетканы қолданып арақашықтықты өлшейді;

- өз жұмыстарының есептеулерін дұрыс жүргізеді;

- жұмыстарының қорытындысын постер, буклет, альбом түрінде қорғайды»

Сергіту сәті


Д. (саралау)

«Географиялық зерттеулердің әдістері» туралы семантикалық кестені толтырады


Картографиялық

Статистикалық

Тарих

Салыстырмалы

Бақылау

Аудандастыру

Модельдеу

Болжау

ГАЖ










Қ.б Өзара бағалау

Критерий:Географиялық зерттеулердің әдістерін біледі.

Дескриптор: - Картографиялық әдісті біледі;

  • Статистикалық әдісті біледі;

  • Тарихи әдісті біледі;

  • Салыстырмалы әдісті біледі;

  • Бақылау әдісін біледі;

  • Аудандастыру әдісін біледі;

  • Модельдеу әдісін біледі;

  • Болжау әдісін біледі;

  • ГАЖ әдісін біледі.


Кері байланыс: «Екі жұлдыз, бір тілек»

Shape20 «Кластер» әдісі


Shape23 Shape22 Shape21

Георгафиялық зерттеулер әдістері



Shape27 Shape26 Shape25 Shape24






Критерий:Алынған деректер бойынша кластерді құрайды.

Дискриптор:- кластер құру жолдарын біледі;

- анықтама бере алады;

- өз ойларын дәлелдемелермен жеткізе алады.

2. Жж «Ойлан, Жұптас, Бөліс..,» стратегиясы. Жұпта суретті талқылап, екі сұрақ құрастырады. Жұптар сұрақтарын топта талқылап ұтымды сұрақтар қояды



«Смайликтер » арқылы бағалау


Критерий:Зерттеу нәтижесінде алған деректерді талдайды

Дискриптор: - ресурстарды тиімді пайдаланалады;

-далалық зерттеу құралдарды қолданыла алады;

- ұтымды сұрақтар қояды;

- сұрақтар бойынша дұрыс жауап алады

.



Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау






































ҚБ: «Баспалдақ» әдісі 1.Білімім төмен

2.Орташа 3.Орташадан жоғары 4. Жоғары

ҚБ: Мұғалім тарапынан жүретін бағалау «Ауызша мадақтау



Слайдар



















Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Рефлексия. Оқушылар қиық қағаздарға жазып береді.

Сабақта маған не пайдалы болды?
Сабақта маған не қызықты болды?
Сабақта маған не қиын болды?

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Үйге тапсырма

Үйге тапсырма:

БАҚ-тан тіл туралы мақала оқып,өз пікірін дайындау

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау


Саралау: Оқушылардың тақырыпты теориялық тұрғыда жеңіл меңгеруі үшін және негізгі ойды толық түсінуін қолдау мақсатында мына тәсілдерді пайдаландым:

1.Бейнебаян көру , оқулықпен жұмыстану арқылы «Дереккөздер » арқылы сараладым.


2. Веендиограммасы, бинго әдісі арқылы қарқындылын сараладым.

3. «1минуттық әңгіме» арқылы әңгіме-диологқа түседі.




Сабақ өң бойында оқушыларды алға жетелеу мақсатымда, мадақтап, қолдап отырдым. Оларды дескриптор бойынша, смайликтер, «толық ай, жарты ай, жаңа ай», от шашу әдістерін пайданаландым.


Сабақ бойынша рефлексия


Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?



Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?




Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Географияда графикалық әдістердің қолданылуы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.1.1.6- географиялық нысандардың, құбылыстардың және үдерістердің ерекшеліктерін графикалық түрде көрсете алады:диаграмма, профиль, график

Сабақтың мақсаты


Барлық оқушыларға:суреттерді қолдана отырып, оларда бейнеленген географиялық нысандар мен табиғат құбылыстарын ажыратады

Оқушылардың басым бөлігіне: географиялық нысандарды бөлінуіне қарай жеке иерархияларға топтастыра.

Кейбір оқушыларға:Географиялық нысандардың, құбылыстардың және үрдістердің ерекшеліктерін графикелық түрде бейнелейді: сызба, диаграмма, график,профиль.

Бағалау критерииі

берілген суреттерді қолдана отырып, оларда бейнеленген географиялық нысандар мен табиғат құбылыстарын ажыратады

-географиялық нысандарды бөлінуіне қарай жеке иерархияларға топтастыра

-физикалық картаны қолданып, сызба салу ережесін сақтай отырып географиялық нысанның графикасын салады.

сурет арқылы географиялық нысанды анықтайды;

-сурет арқылы табиғи құбылысты анықтайды;

-географиялық нысандарды бөлінуіне қарай жеке иерархияларға топтастырады

-физикалық картаны қолданып, сызба салу ережесін сақтай отырып географиялық нысанның графикасын салады


Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Сәлемдесу, түгелдеу.

Оқушыларды құпия сандар жазылған түрлі-түсті қағаздармен үш топқа бөлу.

Оқушылардың қызығушылығын арттыру үшін «Ақ тілек» атты сергіту сәтін ұйымдастыру. Мақсаты: сыныпта сенімділік қарым-қатынас орнату.


«Ой қозғау» - «Үш сұрақ» тәсілі арқылы үй тапсырмасын пысықтау.

1. Қайда?

2. Қалай?

3. Қандай?


Мұғалім оқушылардың қызығушылықтарын арттыру мақсатында сұрақ қояды:

-Қоршаған орта туралы мәліметтер қандай әдістер арқылы алынады? (бақылау, тәжірибе жасау, өлшеу)

-Географияда ақпараттарды әдебиеттен басқа тағы қайдан алуға болады деп ойлайсындар?


М ұғалім сыныптың назарына әртүрлі графикалық үлгілерді ұсынады .



1.Суретте не көріп тұрмыз?

2.Бейнелеуде қандай әдіс пайдаланған?

3.Ауа температурасының өзгерісін қайдан көруге болады?

4.Берілген графиктердің бір-бірінен айырмашылығы

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













дидактикалық материалдар.




Интерактивті тақ

Ортасы

Мәтінмен жұмыс:

Ауа райын зерттеу үшін арнайы құрал-жабдықтардың көрсеткіштерін тіркеп, болжам жасауға мүмкін. Мысалы, атмосфералық қысым төмендеген жағдайда ауа температурасы жылынады және жел көтеріледі.

1. Ауа- райы жөнінде мәлімет оның компоненттерін зерттеу арқылы пысықталады. Ауа қысымы барометрмен, ауа температурасы термометрмен, желдің жылдамдығы анемометрмен, ал желдің бағыты флюгермен өлшенеді.

Тапсырма: әр құралдардың пайдалану аясын анықтап, өлшем бірлігін атау.

Ауа райын зерттеудің маңызы неде?

2. Мысалы, топырақты зерттегенде –оның сыртқы белгілерінің(түсі, құрылысы, құрамы, құрылымы, жаңа түзінділер мен қосылыстар) жиынтығын сипаттау арқылы ақпарат қорытындылады. Топырақтың морфологиясын зерттеу далалық және зертханалық әдістер бойынша жүргізіледі. Топырақтың морфологиясын білу үшін оның құрылысын (қабаттарын және олардың қалыңдығын), түсін, құрылымын, әр түрлі қосылыстарды, жаңа түзінділерді анықтайды. Сондай-ақ, топырақтың гранулометриялық құрамын топырақ түзуші тау жыныстарының сипатына, ылғалдылығына, органикалық заттарға , судың дәміне (тұщы, ащы, кермек және т.б.) қарай белгілейді.


Тапсырма:

1. Топырақ үлгілерін зерттеп жоспар бойынша сипаттама беріңіздер:

А) түсі, В) құрылымы, С) ылғалдылығы




Оқушылар мәтінді Insert әдісі аясында оқып «!» , «+» «-», «?» белгілер қойып оқып шығады.

«!»

«+»

«-»

«?»





Дәптерлеріне осы кестені толтырады .


Бағалау: Оқушылар бір бірін жұпта дискрипторлар арқылы бағалайды:

  1. Мәтінді белгілер арқылы оқыды

  2. Дәптерге кестені толтырды

  3. Талқылауға қатысты


Бағалау критерийі

р/с

Дескрипторлар

+/ –

Далалық зерттеу жұмыстары туралы мәліметтер жинайды

1

Атмосфералық қысымды есептейді


2

Топырақтың құрамын талдайды




Мұғалім оқушыларды түрлі-түсті стикерлерде жазылған құпия сандар арқылы үш топқа бөледі:

І- топ. жасыл түстер - Метеорологтар

ІІ –топ. сары түстер - Топырақ зерттеушілері

ІІІ – топ. көк түстер –Тау биіктігін анықтаушылар

Әр топ далалық жұмыстардың жоспарын құрады.

; Тапсырма. 1. Зерттеу нысандары Ғарыштық, аймақтық, жергілікті болып бөлінеді.

Берілген суретпен жұмыс жасаңыз.

a. Қандай географиялық нысан көрсетілген?

b. Қандай табиғи құбылыс көрсетілген?Саралау сыныптың барлығына. Топтық жұмыс.

Коммуникативтік тәсіл сөйлеу, ой-бөлісу, пікір алмасады.

Визуалды айғақтар әдісі. Суреттер.

(Барлық оқушыларға арналған, оқушы іс-әрекеті суреттегі географиялық нысандар мен табиғи құбылыстарды ажырата алды және топтық бағала, бағалау,Топтық бағалау.

топтар критерийлерге сәйкес бір бірінің жұмысы үшін баға қояды.Стикер арқылы.

баға қойды.Әдісі іс-әрекеттік білімді сурет арқылы өзі меңгерді.

Талдау.

Тапсырмасы.2.. Жұптаса отырыпосы суретте көрсетілген география ғылымының зерттеу нысандарын иерахиялық деңгейлер бойынша сәйкестендіріңіз (суреттердің сандарын сызбаның тиісті бағандарына толтырыңыз).

Сабақ барысында оқушылар төмендегі әрекеттерді жүзеге асырады алады


географиялық нысандардың суреттерін аумақтық қамтылуына қарай жеке иерархиялық (деңгейлік)топтарға жіктейді;

- ғарыштық деңгей нысандарын сәйкестендіреді;

- аймақтық деңгей нысандарын сәйкестендіреді;

- жергілікті деңгей нысандарын сәйкестендіреді;

Саралап оқыту оқушылардың кейбіреуі ғана орындайды. Жұптық жұмыс.

Іс-әрекеттік тәсіл –білімді өз бетімен меңгереді.Дербес оқу-бір-бірін оқытады. Өзін-өзі бағалау-өзінің және жұбының жұмысы арқылы оқып жатқан нәрсені білгеніне баға қояды.

Тапсырмас.3.

Осы географиялық нысанның биіктігін сызба түрінде көрсетіңіз (физикалық картаны қолданыңыз және сызба салу ережелерін сақтаңыз).

Саралап оқыту тапсырманы оқушылардың кейбірі орындайды, картамен жұмыс. Жеке жұмыс. Зерттеу тәсілі(жұмысты өз бетімен орындайды)жеке жұмысты бағалау сызбасы арқылы өзінің жұмысына баға береді.

Төмен:Географиялық нысанның биіктігін графикалық түрде көрсетуде қиналады.

Орта:Географиялық нысанның биіктігін графикалық түрде көрсетуде қателіктер жібереді

Жоғары:Географиялық нысанның биіктігін графикалық түрде көрсетеді


Топтық жұмыс: Топтар берілген ақпараттарды пайдаланып графикалық түрде көрсетуге тапсырмалар беріледі.


І топ – Берілген ақпараттарды бағандық графика ретінде көрсету.

Тапсырма

ай

І

ІІ

ІІІ

ІҮ

Ү

ҮІ

ҮІІ

ҮІІІ

ІХ

Х

ХІ

ХІІ

to С


-16

-13

-2

+6

+14

+20

+25

+22

+12

+3

-6

-10


ІІ топ - Берілген материалдарды пайдаланып шеңберлі диаграмма құрастыру. Тапсырма.

Топырақ құрамы : минералды негіздері - 50 % ,

органикалық заттар – 10 % , ауа – 15 % ,су – 25 %


ІІІ – топ – Қазақстанның ең үлкен,ең биік тауы – Тянь-Шань. Оның ең биік нүктесі – Хан-Тәңірі (биіктігі 6995 м)

Осы таудың биіктік белдеулігінің графикалық сызбасын құру.

Әр топ жасаған жұмыстарын қорғайды.


Бағалау критерийі

р/с

Дескрипторлар

+/ –

Жекелеген географиялық нысандардың элементтерінің көрсеткіштері бойынша графикалық материалдар жасау

1

Атмосфералық қысымның жоғары және төмен аймағын белгілейды


2

Топырақтың құрамын анықтайды


3

Таулардың биіктік белдеулерін ажырата алады


4

Географияда графикалық әдісті түсінеді



Жұптық жұмыс

Кесте толтыру

Географиялық зерттеулерді берудің графикалық әдістерінің

Артықшылығы

Кемшілігі

Бағалау критерийі

Графикалық әдістердің 2 артықшылығын жаза алады

Графикалық әдістердің 2 кемшілігін жаза алады

Артықшылығы мен кемшілігін негіздеп айта алады


Осы критерий бойынша оқушылар бір – бірін бағалайды. Әр жұп өз ойларын айтқанда қосымша ретінде қалған оқушылар жазып отырады, осылайша олар өте көп ақпарат жинайды.


Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыпты талдайды

Жұп бойынша

Жеке, өзара тақырыпты түсінгендерін мұғалімге қол көтеру арқылы білдіреді





Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау


















ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам


http://ikitap.kz/audiobook/5189-kerqula_atty_kendebaj/5189-kerqula_atty_kendebaj

аудиокітап

Алты томдық «









Сабақтыңсоңы


Кері байланыс: «Менің сабақтан кейінгі әсерім» кестесі

Қандай ой пайда болды

Не сезіндім

Не ұнады









Рефлексия:Нысана әдісі.

Сұрақтары:

1.Мен үшін қызықты болды

2.Жаңадан үйрендім

3.Маған түсінікті болды


Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



  1. .

Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау























Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Географиялық картосхемаларды қолдану

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.2.1.1- тақырып бойынша картосхемаларды жасай алады

Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылыр біледі: жер беті кескіндері түрлерін, шартты белгілерді, картадағы түстердің нені білдіретінін біледі.


Көпшілігі: план мен картаны ажыратады , кескін картаға түсіріп қолданады


Кейбірі: шартты белгілерді қолдана отырып план сызады, картаны, табиғи нысандарды ажыратады.

Бағалау критерииі


Жергілікті жердің қандай тәсілдермен бейнеленетінін түсінеді.

Карта, план, картасызба ұғымдарын анықтай біледі.

Карталарды және шартты белгілерді картасызбаларда қолданады

План мен картаны ажырата отырып маңызын талдайды

Картасызбаларды қандай мақсатта қолданады қорытынды жасайды.


Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

1.Ұйымдастыру: Оқушылармен амандасу, түгендеу. Сыныпқа психологиялық ахуал туғызу.

«Керемет бақ»

Оқушылар бақта жүрміз деп бір сәтке елестетіп, өздеріне ұнаған гүлді салып қасындағы оқушыға жылы лебіздерін білдіру арқылы ұсынады.

Сынып оқушыларын стикерлер арқылы 3-топқа топтастырамыз. Оқушыларға бағалау парағы таратылады.


2. Үй тапсырмасы:

«Сурет арқылы болжау»стратегиясы. Суреттерді сипаттап мағынасын ашу. Әр топқа әр-түрлі суреттер, сызбалар үлестіріледі. Оқушылар мағыналарын ашып сипаттайды.


Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













Ұялы телефон

Және интернет желілері

Кітап


Ортасы

«Ой қозғау» әдісі. Жаңа тақырыпты меңгеруге кіріспес бұрын оқушылардың ойын шоғырландыру үшін қолданылатын әдіс.

1.Картасызба не үшін қажет?

2.Картасызбалар қалай құрастырылады және дайындалады?

3.Қазіргі кезде картаның мүмкіндіктері қандай деп ойлайсыңдар.

Оқушылар өз ойларын ортаға салады. Оқушылармен пікірлесе келе карта жайлы қысқаша мәліметтер: карта қалай? қашан? пайда болды , оның маңызы не? және пайдасы туралы мәліметтер айтып өтемін. Оқушыларды құлақтандыра келе жаңа сабақты «өздік жұмыс» әдісімен меңгертуді бастаймын.


1 . «Постер қорғау».Әр топқа тапсырмалар беріледі.


1-топ: Қандай тәсілдермен жергілікті жерді бейнелеуге болады? Ғарыштық және аэрофотосуреттерді айрмашылығы қандай?

2-топ: План дегеніміз не? Оның картадан айырмашылығы, ұқсастығын анықта.

3-топ: Картадағы түстер, шартты белгілер нені білдіреді және оларды қалай қолданамыз?

Топтар сұрақтарға жауап береді, постер арқылы қорғайды. Оқушылар бір-бірін мұқият тыңдап, дәптерлеріне қысқаша жазып отырады


2 .«Географиялық диктант».

«Шартты белгілер сыры» деп аталады, одан сәтті өту үшін топографиялық әңгіменің белгіленген сөздерін шартты белгілермен көрсету.

Біз әжем екеуміз (қаладан) __________ шығып, (тасжол) ___________ мен жүріп, (өзендегі ағаш көпір) _________ ден өттік. (Көл мен батпақты) __________ айналып, (аралас орман)____________ ішіндегі орманшының __________ (үйіне) бардық. Әжем сонда қалды. Біз Серік екеуіміз 1 шақырым (шалғындағы соқпақ жол) ___________ мен (жеміс бағына) __________ барып, алма жинадық.


Жергілікті жерді планға түсіру бойынша жұмыс ретін баяндау үшін сөйлемдерді тиісті ретімен сәйкестеңдіріңіз:



Сәйкестеңдіру:

заттарға дейінгі қашықтықты өлшеу


5

планшетке шартты белгілерді түсіру


3

масштабты анықтау.


1

планшетті дайындау


4

заттарға қатысты бағытты анықтау


2



Дескриптор

Білім алушы

  • План мен шартты белгілер ұғымдарын айтады

  • Жергілікті жердің планын сызу үшін, кестеге план сызу алгоритмін дұрыс көрсетеді

  • Шартты белгілерді қолданып, әңгіме құрастырады

Шартты белгілерді қолданып, жергілікті жердің планын сызады


Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау






































ҚБ: «Баспалдақ» әдісі 1.Білімім төмен

2.Орташа 3.Орташадан жоғары 4. Жоғары

ҚБ: Мұғалім тарапынан жүретін бағалау «Ауызша мадақтау



Слайдар



















Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Екі түрлі түсініктеме күнделігі.

Оқушылардан дәптердің бетін (не таратылып берген парақты) ортасынан вертикаль сызықпен бөлу сұралады. Мәтінді оқу барысында олар:


Бөліктің оң жағына

Сол жағына

Мәтіндегі қатты әсер еткен тұстарды, үзінділерді жазады.

Сол әсер еткен үзінділер жайлы пікір жазады (нені еске түсіреді, себеп-салдары қандай, қандай сұрақ бар т.б.)


Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Үйге тапсырма

Үйге тапсырма:

БАҚ-тан тіл туралы мақала оқып,өз пікірін дайындау

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау


Саралау: Оқушылардың тақырыпты теориялық тұрғыда жеңіл меңгеруі үшін және негізгі ойды толық түсінуін қолдау мақсатында мына тәсілдерді пайдаландым:

1.Бейнебаян көру , оқулықпен жұмыстану арқылы «Дереккөздер » арқылы сараладым.


2. Веендиограммасы, бинго әдісі арқылы қарқындылын сараладым.

3. «1минуттық әңгіме» арқылы әңгіме-диологқа түседі.




Сабақ өң бойында оқушыларды алға жетелеу мақсатымда, мадақтап, қолдап отырдым. Оларды дескриптор бойынша, смайликтер, «толық ай, жарты ай, жаңа ай», от шашу әдістерін пайданаландым.


Сабақ бойынша рефлексия


Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?



Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?

























Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Географиялық номенклатура

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.2.1.2- географиялық номенклатура нысандарын картадан көрсетеді

Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылардың қолынан келеді:

географиялық номенклатура нысандарын картадан ажыратады

Көпшілік оқушылардың қолынан келеді:

карталарды оқи алады

Кейбір оқушылардың қолынан келеді :

- географиялық номенклатура нысандарын картадан көрсетеді.

Бағалау критерииі

Номенклатура нысандарын ажыратады

Картадан көрсетеді

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

. Қызығушылықты ояту үшін миға шабуыл.

2.Үй тапсырмасын тексеру.

Тақырыптың түйінді түсініктерін жұптасып қайталау.

Жазбаша тапсырма.

3.Қосымша материалдар.

  • Қазақстандағы географиялық зертеулер.

Оқу мақсатымен, тілдік мақсатпен танысады;

Жетістік критерийлерін болжайды;

Жетістік критерийлерімен танысады.

Кластер құру:


Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды


«Кіру билеттері»






http://bestreferat.kz/extra_rkd/show/59



Ортасы

Білімді өзектеу

Жаңа тақырыпты түсіндіру

Түйінді ұғымдарды жазып алу


1-тапсырма

Атлас карталары бойынша географиялық карта мен топографиялық картадағы шартты белгілерді анықтап , тиісті торкөзге /+/ таңбасын қою арқылы сәйкестендіріңіз.


Шаррты белгі

Карта

Топографиялық

Географиялық



Дескрипторлар Білім алушы



-план мен картаның оқуда шартты белгілерін ажыратады және шартты белгілері бойынша карталарды топтастырады;


топтар бірін –бірі бағалайды

Кері байланыс


2. Атлас карталарын қолдана отырып, аталған елдерге берілген жоспар бойынша сипаттама жасаңыз.


Елдің атауы

Қазақстан

Ита-лия

Перу

Аустралия

Астанасы





Жер бедері





Ең биік нүктесі





Пайдалы қазбалары





Өзендері






Дескрипторлар Білім алушы


-карталарды пайдаланадыі;

-астанасын анықтайды;

-жер бедерін анықтайды;

-ең биік нүктелерін салыстырады;

-пайдалы қазбалардың түрлерін анықтайды;

-өзендерін атайды;


жұптар бірін –бірі бағалайды

Кері байланыс

Жұптық жұмыс

1 Мәтінмен жұмыс. Сұрақтары: Орталық, перифириялық, шекаралық, транзиттік жағалаулық, ішкі елдерге жұптасып сипаттама беру

Жағаулық

(Мұхитқа шыға алатын мемлекеттер)

Орталық

(Мұхитқа шыға алмайтын мем)

Перифириялық





Тапсырма 2. Жеке жұмыс.

Кескін картамен жұмыс. Кескін картада орталық, перифириялық, шекаралық, транзиттік, жағалаулық және ішкі елдерді белгілеу.

Тапсырма 3. Географиялық номенклатура

Таулар

Қыраттар Үстірттер

Жазықтар Ойпаттар
















Тапсырма 3. Географиялық номенклатура

Теңіздер

Шығанақтар

Бұғаздар







Тапсырма 3. Географиялық номенклатура

Аралдар

Түбектер

Архипелагтар









Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау







































ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам



1. Ф липчарт, фломастер

Сабақтыңсоңы


Кері байланыс.


«Түйін сөз» стратегиясы

1- қадам: 10 – ға шейін сандар қиындыларын әзірлеймін.

2- қадам: Оқушыларға бір санды таңдауға тиіс екенін түсіндіремін.

3- қадам: Оқушылардың сан мен олардың сабақ туралы ой – пікірлерін ұштастыра айтатынын түсіндіремін.

4 – қадам: Олар бүгінгі сабақта не түсінді? Бүгінгі сабақ қандай жаңалықтарға толы болды? Алдағы сабаққа ұсынысы қандай?Оқушылар осы сұрақтарға жауап береді.

Мысалы, Бір дегенім – білім. Бүгін меннақыл сөздердің мағынасын ашып,орынды қолдануды білдім.

Екі дегенім- ертеңге сенім.Осындай нақыл сөздер тұрғанда қазақтың баласы ұлттың тілін,дінін құрметтеп өтеді.Келесі сабақта нақыл сөздерден кітапша жасап әкелсек деген ұсынысым бар.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау















Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Географиялық деректерді ұйымдастыру

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.2.2.1- географиялық нысандарды топтастырып кесте түрінде көрсетеді

Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылардың қолынан келеді:

географиялық нысандарды жинақтайды

көпшілік оқушылардың қолынан келеді:

географиялық нысандарды топтастырады

Кейбір оқушылардың қолынан келеді :

географиялық нысандарды топтастырып кесте түрінде көрсетеді

Бағалау критерииі

  • Географиялық нысандарды жинақтап, кестеде көрсетеді

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

І. Ұйымдастыру кезеңі

1. Оқушыларменсәлемдесу, түгендеу.

2. Көңіл – күйлерін көтеру үшін психологиялық ахуал қалыптастыру.Оқушылар шаттық шеңберін құрып,бір-біріне жылы тілектерін айтады.

3. Қала, өзен, көпірдің суреттері берілген карточкалар арқылы топқа бөлу.

1 – топ. «Қала»

2 – топ. «Өзен»

3 – топ. «Көпір»

4. «Взгляд на мир» атты бейнероликті көрсету арқылы сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтайды.

-Оқушылар, қалай ойласыңдар бүгінгі сабақтың тақырыбы неге байланысты деп ойлайсындар?

- Сабақтың мақсатың сұрақ-жауап арқылы ашады.

Ой қозғау әдісі арқылы сұрақтақтарға жауап береді:

1. Карта дегеніміз не?

2. Карталар масштабына қарай қалай бөлінеді?

3.Мазмұнына қарай қнадай топтарға бөлінеді?

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қалыптастырушы бағалау

Кері байланыс











Ұялы телефон

Және интернет желілері

Кітап


Ортасы

Джигсо» әдісі арқылы әр топтағы 3 оқушыға үш түрлі тапсырма беріледі. 1,2,3 оқушылар өзара топтарға бірігіп, берілген тапсырманы талқылайды. Қайтадан өз топтарына келіп, топ ішінде талқылайды. келесі топқа тақырыптары бойынша мәліметтер береотырып, түсіндіреді.

Оқулықтың 24,25 – беттеріндегі 9,10 – суреттерді пайдаланып, тапсырмаларға жауап беру.

1 оқушы Жергілікті жердің бейнелерінің түрлері

2 оқушы Планның картадан айырмашылығы

3 оқушы Шартты белгілер














Shape28



Shape29 Shape30

І-топ

ІІ –топ







Shape31

ІІІ-топ


Shape33 Shape32








Д.

«Көршіңе әңгімелеп бер» әдісі


· шартты белгілер беріледі, әңгіме құрастыруға уақыт беріңіз;

· одан кейін оқушылардан өз ойларын көршілерімен бөлісуді сұраңыз;

· осы тапсырма бойынша өздері құрастырған әңгімені сыныпқа айтуын ұсыныңыз.

планда көрсетілген шартты белгілерді пайдаланып, табиғатқа танымжорық жасау маршрутын баяндайтын әңгіме құрастырыңыз

Picture 1

1-тапсырма

Төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз

1. сандық масштабты атаулы масштабқа айналдырыңыз.

а.1:4 000-

b.1:50 000-

с.1: 900 000-

d 1:700-

е.1 : 10 000 000-

f. 1: 350 000-

ІІ. Атаулы масштабты сандық масштабқа айналдырыңыз

а.1см 50 м-

b.1см: 7км-

с.1см 6 00 м-

d 1см: 30 км-

е.1см :400км-

f. 1см: 8000 км-

ІІІ.келесі масштаб түрлерін сызықтық масштаб түрінде көрсетіңіз

а.1см де 350к м-

b.1: 90 000-


Дескрипторлар Білім алушы



-Сандық масштабты атаулы масштабқа айналдырыңыз;

-атаулы масштабты сандық масштабқа айналдырады;

-сызықтық масштабпен көрсетеді;

Топтар-бірін бірі бағалайды


2. Масштабты қолданып, Астана және әлем елдері астаналары арасындағы қашықтықты есептеңіз.


Астана-Москва , Астана-Вашинктон, Астана –Лондон, Астана –Пекин


Дескрипторлар Білім алушы


-картадағы масштабты қолданып , берілген қалалар арасындағы қашақтықты есептейді;

Кері байланыс

3.Берілген қалалардың географиялық координаталарын анықтаңыз.

Қалалар

Ендік с.е ж/е о.е

Бойлық ш.б/ б.б

Астана



Париж



Ташкент




Дескрипторлар Білім алушы


-картаны пайдаланып, берілген қалалардың географиялық координатасын анықтайды;

Кері байланыс

жұптар бірін –бірі бағалайды


Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыпты талдайды

Жұп бойынша

Жеке, өзара тақырыпты түсінгендерін мұғалімге қол көтеру арқылы білдіреді





Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі




Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Бағалау критерийлер

1.Ертегідегі негізгі кейіпкерлердің портретін жинақтайды.

2.Кейіпкердің образына қызмет етіп тұрған маңызды әрекеттерін талдайды.

3.Жинақталған ақпараттар негізінде кейіпкер образына қатысты өз көзқарасын білдіреді

Дескрипторлар

1.Әр оқушы ертегіден өзіне тиісті кейіпкерлердің портретіне қатысты сөз тіркестері мен сөйлемдерді анықтайды.

2.Әр оқушы кейіпкердің ең маңызды үш әрекетін анықтайды











Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам



Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Ойтолғаныс

«3-2-1»

Бүгінгі сабақтан алған 3 маңызды ақпарат;

Бүгінгі сабақта қиындық тудырған 2 аспекті;

Бүгінгі сабақта ұнаған 1 іс-әрекет Кері байланыс

«3 минуттық үзіліс»

  1. Маған ұнады

  2. Маған қиындық туғызды

  3. Мен хабардар болдым

4.Мені таңқалдырды

Рефлексия

«Екі жұлдыз, бір тілек»

- Сабақ уақытында орындаған жұмыстарын бағалау үшін білім алушыларға дескрипторлар арқылы өзін-өзі бағалауды жүргізуді ұсынамын.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау








Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Литосфераның құрылысы мен заттық құрамы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.3.1.1 -литосфераның құрылысы мен заттық құрамын анықтайды

Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылар:Литосфера ұғымымен танысады, литосфераның құрылысы және заттық құрамының арасындағы байланысты түсінеді.

Оқушылардың басым бөлігі:Жер қыртысының сызбасы арқылы құрылысын анықтайды және жер қыртысының қалай қалыптасқаны туралы біледі.

Кейбір оқушылар:Жер қыртысының құрамы, зерттелуі жөнінде өз пікірлерін айтады, саралайды.


Бағалау критерииі

Литосфераның құрылысын анықтайды.

Литосфераның құрылысын анықтайтын дерек көздерімен жұмыс істейді.

Литосфераның құрылысы және заттық құрамы арасындағы байланысты түсіндіреді.

Термин сөздерді кластер бойынша талдайды.

Литосфераның құрылысын және заттық құрамын сипаттайды, талдайды.

Литосфераның құрылысын сызбанұсқалар арқылы атап, айырмашылықтарын ажырата біледі.


Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Сабақты ұйымдастыру

Ынтымақтастыру атмосферасын құру

  1. «Шаттық шеңбері» оқушылар бір-бірімен қол ұстасып, шеңбер бойымен тұрады. Бір – біріне қарап, жақсы тілек айтады.


  1. Литосфераның құрылысы бойынша «Сандар» әдісі арқылы 3 топқа бөліну /ядро, мантия, жер қыртысы/

1-топ. «Жер қыртысы»

2-топ. «Мантия»

3-топ. «Ядро».

Топқа бөлініп болған соң, оқушылар өз топтарынан топ басшысын сайлайды. Топ басшысына бағалау парағы беріледі.


Үй тапсырмасын сұрау:«Үш конверт» әдісі арқылы сұрақтар беріледі:

1.Жер шарының жасы?

2.Жердегі ең алғаш пайда болған материк атауы?

3.Жер шарының жалпы ауданы?

4.Пайдалы қазбалардың маңызы жайлы түсіндіріңіз

5.Жер шарының қабықтарын айтып бер?

6.Жер қыртысын бұрғылау әдісімен зерттеуге бола ма?

7.Жер қыртысының құрамы, құрылысы, шығу тегі және оны өзгерткен кұбылыстар туралы қалай мәлімет алуға болады?

8. Сейсмикалық әдіс жер қыртысы кандай жыныстардан тұратындығын айқындай ма?

9. Жер қойнауын зерттеу ондағы кен байлықтарын игеруге жол аша ма?

Бағалау: Мадақтау арқылы жүргізіледі.

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













Слайд 6-7

Дидактикалық материалдар №1


Ортасы

Тақырыпқа шығу. Мұғалім жаңа сабақты оқушыларға бастау үшін бейнеролик көрсетеді. Бейнероликті көріп болған соң бұл арқылы не ойлайтындығы сұралады:

  • Сіз бейнеролик арқылы не байқадыңыз?

  • Мультфильм кейіпкері қайда барып келді?

Оқушылар сұрақтарға жауап бере отырып, бүгінгі сабақтың тақырыбын анықтайды. Өз ойларын бөліседі.

Мұғалім оқушыларға сұрақтар қою арқылы, оқу мақсаттарын анықтауға жетелейді

Тау жыныстары бойынша «Жаңғақтар» арқылы топқа бөлінеді

ІІІ. Оқушылардың іс-әрекеті.

Оқушылар бейнефильмді қарай отырып төмендегі сұрақтарға жауап береді.

Бағалау: Оқушылар жұппен парақтарын ауыстырып, бірін бірі, «+»және «-» таңбаларын көрсету арқылы бағалайды. Мұғалім оқушылардың біліміне қолдау жасап, өзектендіріп отырады.

6-7 дұрыс - 3 смайлик,

4-5 дұрыс – 2 смайлик

3 дұрыс – 1 смайлик

  1. Жер қақ ортасында ______ядро____орналасқан.

  2. Ядродан кейінгі жер қабаты мантия

  3. Ең терең бұрғыланған шұңқыр 12 км

  4. Жер қыртысының қалыңдығы 5-70 км

  5. Мантияның жоғарғы бөлігінің температурасы 800 градус

  6. Ядро негізі никель және темір рудаларынан құралған.

  7. Ядро 6000 граудсқа дейін ыстық.

Дескриптор:

  • Жер құрылысымен таныс;

  • Жер қабаттарын ажырата алады;

  • Жер қабаттарының ерекшеліктерін біледі.

2- тапсырма:Топтық тапсырма, оқулық мәтінімен жұмыс

1 топ: Литосфера және Жер қыртысы, ядро

2 топ: Жер қыртысын құрайтын заттар

3 топ: Мантия

«Аквариум» әдісімен топтар бір-біріне түсіндіреді, сұрақтар қою мүмкіндігіне ие болады.

3-тапсырма:Суреттерді салыстыра отырып және оқулық мәтінін пайдаланып келесі тірек-сызба арқылы

«Жер қыртысының құрылысын» толтырыңыз.

Бағалау – 1 смайлик

Shape34


Дескриптор:

  • жер қыртысының екі түрін ажыратып, жіктеп, тірек сызбаға жазады;

  • материктік және мұхиттық жер қыртысын ажырата алады.

Бағалау: жасалған тірек сызбаны тақтаға іліп, топтар бір-бірінің жауаптарын толықтырады.

4- тапсырма:Географиялық диктант

1.Литосфера

2. Минералдар

3. Мантия

4. Ядро

5. Шөгінді қабат

6. Гранит қабаты

7. Атмосфера

Дескриптор:

- Литосфера анықтамасын біледі;

- Минералдар анықтамасын біледі;

- Мантия анықтамасын біледі;

- Ядро анықтамасын біледі;

- Шөгінді қабат анықтамасын біледі;

- Гранит қабаты анықтамасын біледі;

- Атмосфера анықтамасын біледі.

6-7 дұрыс - 3 смайлик,

4-5 дұрыс – 2 смайлик

3 дұрыс – 1 смайлик

5- тапсырма:топтар Жердің ішкі құрылысын не үшін зерттеу керек? Сұрағына жауап береді. Өз ойларын 5 дәйек келтіріп дәлелдейді.

Дескриптор:

  • жердің ішкі құрылысын зерттеу қажеттігін түсінеді;

  • өз ойын дәлелдей алады.

Миға шабуыл сұрақтары:

- Жер қандай қабықтардан тұрады?

- Жердің құрылысын нешеге бөліп қарауға болады?

Дескриптор:

1. Жер шарының қабықтарын әңгімелейді.

2. Жердің ішкі және сыртқы құрылысын түсіндіреді.


Топтық жұмыс

І топ: Жердің сыртқы құрылысы қандай?

ІІ топ: жердің ішкі құрылысы қандай?

ІІІ топ: жер қыртысының қандай түрлері бар?


Дескриптор:

1. Жердің сыртқы қабаттарын атмосфера, гидросфера және биосфераны талдайды, сипаттайды.

2. Жер шарының ішкі құрылысының түрлерін анықтап түсіндіреді.

3. Материктер мен мұхиттарға сипат береді, тау жыныстарының құрамын анықтайды.


Деңгейлік тапсырма: «Венн диограммасы» арқылы дарынды оқушыларға тапсырма

Материктік және мұхиттық жер қыртыстарының қандай ұқсастығы мен айырмашылығы бар?

Shape35 Shape36

ұқсастығы

Айырмашылығы






Дескриптор:

1. Материктік және мұхиттық жер қыртысының ұқсастығы мен айырмашылығын талдайды, салыстырады


«Географиялық диктант» әдісі арқылы үлгерімі төмен оқушыларды сын тұрғысынан ойлауға дағдыландыру

1) Жердің ішкі құрылымы жер қыртысы, мантия және ……… қабаттарынан тұрады.

2) ……… латын тілінен аударғанда «жамылғы» деген мағынаны білдіреді;

3) …….. сыртқы және ішкі болып бөлінеді;

4) Жанартаудың атқылауы нәтижесінде …… жыныстар пайда болады;

5) Пайдалы қазбалар ....... қабығында орналасқан.


«Тыңдаймыз – білеміз, жазамыз – есте сақтаймыз» Мәтінде кездескен термин сөздерді анықтап дәптерге жазады.

Атмосфера, гидросфера, биосфера, тау жыныстары, мантия, ядро, географиялық қабық.

Картамен жұмыс: «Ойлан, жұптас, бөліс» әдісі арқылы мұғалім оқушыларға атлас карталарын аша отырып, жер қыртысында кең таралған элементтер, тау жыныстары мен минералдарды картадан қарастыруға жетелейді. Оқушылар топпен өз ойларын айтады.

Тапсырма 3:

Жеке жұмыс: «Орнын тап» әдісі

Тектоникалық картаны пайдалана отырып, кескін картаға 7 платформаны түсіру.

Дескриптор:

  1. Оқушылар литосфералық тақталарды ажыратады.

  2. Литосфералық тақталарды картадан көрсете біледі.

Бағалау: оқушы өзің-өзі бағалайды.


Тапсырма 4:

Жұптық жұмыс. Shape37 Shape38 Shape39 Оқулықты пайдаланып литосфера құрамындағы тау жыныстарын «Кластер құру» әдісін қолдану арқылы анықтап, талқылайды.

Shape40 Shape41 Shape42

Тау жыныстары


Shape43 Shape44

Shape45

Shape46 Shape47


Shape48

Shape49



Дескриптор:

  1. Тау жыныстарының түрлерін ажыратады.

  2. Шөгінді тау жыныстарын біледі және олардың түрлерін ажыратады.

  3. Магмалық тау жыныстарын біледі және олардың түрлерін ажыратады.

  4. Метаморфтық тау жыныстарын біледі және олардың түрлерін ажыратады.


Бағалау: Оқушылар бірін бірі «бағдаршам» тәсілі арқылы бағалайды.


Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау






































ҚБ: «Баспалдақ» әдісі 1.Білімім төмен

2.Орташа 3.Орташадан жоғары 4. Жоғары

ҚБ: Мұғалім тарапынан жүретін бағалау «Ауызша мадақтау



Слайдар



















Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Рефлексия. Оқушылар қиық қағаздарға жазып береді.

Сабақта маған не пайдалы болды?
Сабақта маған не қызықты болды?
Сабақта маған не қиын болды?

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Үйге тапсырма

Үйге тапсырма:

БАҚ-тан тіл туралы мақала оқып,өз пікірін дайындау

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау


Саралау: Оқушылардың тақырыпты теориялық тұрғыда жеңіл меңгеруі үшін және негізгі ойды толық түсінуін қолдау мақсатында мына тәсілдерді пайдаландым:

1.Бейнебаян көру , оқулықпен жұмыстану арқылы «Дереккөздер » арқылы сараладым.


2. Веендиограммасы, бинго әдісі арқылы қарқындылын сараладым.

3. «1минуттық әңгіме» арқылы әңгіме-диологқа түседі.




Сабақ өң бойында оқушыларды алға жетелеу мақсатымда, мадақтап, қолдап отырдым. Оларды дескриптор бойынша, смайликтер, «толық ай, жарты ай, жаңа ай», от шашу әдістерін пайданаландым.


Сабақ бойынша рефлексия


Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?



Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?
























Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Жердің тектоникалық құрылысы


Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.3.1.2 -Жердің тектоникалық құрылымы мен литосфералық плиталардың орналасуын картадан көрсетеді және сипаттайды

Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылардың қолынан келеді:

Тақырыптық түйінді түсініктерін естеріне сақтайды және атап береді, басты литосфералық тақталарды көрсетеді, себеп-салдар байланыстарыш түсіндіреді.

Көпшілік оқушылардың қолынан келеді:

Окулық мәтіні және картадан ірі объектілерді көрсету көмегімен литосфераның тектоникалық козғалысының және кұрлықтардың козғалу (дрейф) себептерін түсіндіреді, оқылған тақырып бойынша қорытынды шығарады.

Кейбір оқушылардың қолынан келеді:

Литосфералық тақталардың қозғалысы, жарықтардың болу себептерін түсіндіреді, ірі тектоникалық тақталардың макеттерін жасайды, тақырып бойынша баяндама дайындайды.

Бағалау критерииі

Картадан ірі литосфералық плиталарды табады және кескін картаға  түсіреді

Литосфералық плиталардың қазіргі қозғалысын картадан  анықтап, талдау жасайды

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

«Жүректен жүрекке» тренингі.

. Суреттердің қиындыларын «Пазл» әдісі арқылы біріктіріп, сурет қиындысын жасайды;

Суреттерінде не бейнеленгенін және қандай сөздер жазылғандарын сипаттайды

Тақырыпқа ену үшін «Блиц-сұрақ» әдісі » шабуыл әдісі арқылы сұрақтарға жауап береді:

«Блиц-сұрақ» әдісі. (Бір жауабы бар бес сұрақ). Жаңа сөздердің ғылыми атауы.

-


Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













дидактикалық материалдар.




Интерактивті тақ

Ортасы

; Оқушыларға түрлі түсті фишкалар беру арқылы топқа бөліп отырғызу (жасыл, сары, қызыл, көк).

Мұғалім жаңа сабақты бастау үшіноқушылардың назарын суретке аударып сұрақ қояды:

  • Литосфералық тақталар қалай қалыптасады?

Оқушылар өздері білетін литосфералық тақталардың қалыптасуына әсер ететін факторларын атап шығады.Сыныппен өз ойларын бөліседі, бүгінгі сабақтың тақырыбын анықтайды. Мұғалім оқушыларға сұрақтар қою арқылы, оқу мақсаттарын анықтауға жетелейді.

Оқушыларға Тақталар тектоникасыбойынша бейнематериал көрсетіледі. Бейнематериал көріп болған соң,бұл арқылы не ойлайтындығы сұралады:

  • Сіз бейнеролик арқылы не байқадыңыз?

  • Жер қыртысы қандай литосфералық тақталалардан тұрады?

Оқушылар сұрақтарға жауап бере отырып, жұппенен өз ойларын бөліседі.

ІІІ. Оқушылардың іс-әрекеті.

Жұптық жұмыс.Қалыптастырушы жұмыс

1- тапсырма:Литосфералық тақталардың қозғалыс түрлерін және салдарын анықтайды. (дрейф, субдукция, коллизия, спрединг).

«Ойлан–жұптас-бөліс» әдісін ұйымдастыру.2 оқушы литосфералық тақталардың қозғалыс түрлерін және салдарын суреттерге қарап талқылайды, суретті қолдану арқылы литосфералық тақталалардың қозғалыс түрлерін жазады. Бұл жұмыста оқушылар суретарқылы бір-бірінің ойын тыңдайды, жұптасып жұмыс жасай алады. Тыңдалым, айтылым және жазылым дағдысын қалыптастырады.

Бағалау: «Бағдаршам» арқылы бағалау

Жеке жұмыс. Қалыптастырушы жұмыс

Кескін картамен жұмыс:

2- тапсырма. Кескін картаға литосфералық тақталардың шекараларын және негізгі қатпарлы аймақтарын түсіреді. Оқушылар литосфералық тақталар бойынша алған білімдерін қолдана алады. Мұғалім оқушылардың біліміне қолдау жасап, өзектендіріп отырады. Жеке әр оқушыға кері байланыс беріліп отырылады.

Бағалау:Бірін-бірі тексеру кезінде стикерлер арқылы бағалайды. «Жасыл» стикер дұрыс, «қызыл» стикер дұрыс еместігін білдіреді.

Оқушыларға «Жердің тектоникалық құрылымы» бойынша бейнематериал көрсетіледі. Бейнематериал арқылы келесі тапсырманы орындайды.

Топпен жұмыс. Қалыптастырушы жұмыс

Картамен жұмыс:

3- тапсырма. Атлас картаны пайдалана отырып, жоспар бойынша литосфералық тақталарды анықтаңыз.

/Еуразия тақтасы, Африка тақтасы, Солтүстік Америка тақтасы, Оңтүстік Америка тақтасы, Үнді-Австралия тақтасы, Тынық мұхит тақтасы, Антарктида тақтасы, Наска тақтасы/

  • Тақтаның атауы

  • Шекараласатын тақталар

  • Қозғалу жылдамдығы

  • Қозғалу бағыты

Мұғалім оқушыларға Жердің тектоникалық құрылымы картасымен жұмыс жасауды ұсынады.

Оқушылар карта бойынша литосфералық тақталардың атаулары мен шекараларын анықтайды, шекараласатын тақталарды көрсетеді, литосфералық тақталардың қозғалу жылдамдығы мен қозғалу бағытына сипаттама береді.Мұғалім оқушылардың біліміне қолдау жасап, өзектендіріп отырады.

Тапсырманы қорғау

Оқушылар топпен өздерінің зерттеген литосфералық тақталар туралы зерттеулерін ұсынады. Топпен өз ойларын бөліседі, тыңдалым, айтылым дағдысын қалыптастырады.

  1. Атлас карталары бойынша литосфералық плиталарды анықтап, литосфералық плиталардың шекараларын және негізгі қатпарлы аймақтарын кескін картаға түсіріңіз.


  1. Жоспарбойыншалитосфералықтақталардың (плиталардың) біреуінің (таңдауыңызбойынша) қазіргіқозғалысынатласкарталарынананықтап, талдаужасаңыз.


Жоспар


Тақтаның /Плитаның/ атауы


Шекараласатынтақталар / плиталар/


Қозғалужылдамдығы


Қозғалубағыты


Қорытынды


Дескриптор Білімалушы


картаданірілитосфералықтақталардыкөрсетеді;

кескінкартағаірілитосфералықтақталардыжәненегізгіқатпарлықаймақтардысызады;


таңдапалғантақтаны (плитаны) жоспарбойыншасипаттайды; өзболжамындәлелдерменқорытындылайды.


Бағалау: Топтар бір-бірін «Бас бармақ» тәсілі арқылы бағалайды.

Тыңдап отырған үштік» әдісін ұйымдастыру.

1-тапсырма: Кескін картамен жұмыс. Литосфералық тақталардың шекараларын, негізгі  қатпарлы аймақтарын түсіреді. Оқушылар келісе  отырып тілші, шешен, хатшы  жұмыстарын атқарады.

    Тыңдалым, айтылым және жазылым дағдысын қалыптастырады

Бағалау: Ауызша

Критерий      

Дескрипторлар

Атлас карта арқылы жоспар  бойынша  литосфералық  тақталарды анықтайды.

 

1.Тақталардың аттарын атай алады

2.Тақталардың шекараларын анықтап көрсете алады

3.Тақталардың қозғалу әрекеттерін пайда болған нысандарды атап көрсетеді  

4.Тақталардың қозғалу бағытын дұрыс көрсете алады.


Сурет

7 сынып Атлас


Музыкалық үзіліс. Сергіту сәті.

2-тапсырма. «Санадағы кинофильм»әдісі

Оқушылар көздерін жұмып отырады. Мұғалім қысқа мәтін оқиды.

.Критерий

Дескрипторлар

Тақталар қозғалысын суреттейді.    

1. Ажырау (рифтинг) қозғалысын суреттеді.

2. Материктік тақталардың соқтығысу  (спредиг) қозғалысын суреттеді.

3. Мұхиттық және материктік (субдукция) тақталардың соқтығысу  қозғалысын суреттеді.

Бағалау: Ауызша «Екі жұлдыз бір ұсыныс»


Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыпты талдайды

Жұп бойынша

Жеке, өзара тақырыпты түсінгендерін мұғалімге қол көтеру арқылы білдіреді





Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау


















ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам


http://ikitap.kz/audiobook/5189-kerqula_atty_kendebaj/5189-kerqula_atty_kendebaj

аудиокітап

Алты томдық «









Сабақтыңсоңы


Білімді бекіту:

«Серпілген сауал» әдісі бойынша оқушылар бір-біріне доп лақтыра отырып сұрақтар қояды.


Кері байланыс:

Оқушыларға рефлексия парағын ұсынамын.Сабақ барысында алған білімдері туралы кері байланыс жазады.

Shape50 «3.2.1.»

3 факт

2 көзқарас

1 тұжырым

.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



  1. .

Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау








Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Литосфераның тектоникалық қозғалыстары

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.3.1.3 -Жер қыртысының тектоникалық қозғалыстарынталдайды: дрейф, коллизия, субдукция, спрединг

Сабақтың мақсаты


Барлығы: Жер қыртысының ішкі құрылысын біледі.

Басым бөлігі:Литосфераның тектоникалық қозғалыс түрлерін талдайды

Кейбірі:Литосфералық тақталардың қозғалысы нәтижесінде пайда болатын жер бедері түрлерін анықтайды

Бағалау критерииі

1.Жер қыртысының құрылысын,орналасу ретін біледі.

2.Жердің ішкі құрылысын зерттеудің қажеттілігін түсінеді, өз пікірлерін білдіреді.

3.Литосфералық тақталардың қозғалу заңдылықтарын біледі.

4.Литосфералық тақталардың 1 жыл ішіндегі қозғалысын біледі.

5.Литосфералық тақтадартың қозғалу бағыттарын анықтайды.


Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Қызығушылықты ояту үшін миға шабуыл.

Ұйымдастыру кезеңі оқушыларды кезекшінің көмегімен түгелдеу, сергіту сәті «Сыйлық ұсыну» әдісі (оқушылар шеңберге тұрып бір – біріне мимикамен сыйлық ұсынады.)

«Сиқырлы сөздер» әдісі арқылы топтастыру.

1 топ «Рифтинг»

2 топ «Субдукция»

3 топ «Обдукция»

( Термин сөздердің мағынасын соңындаашып, айтып береді)

Үй тапсырмасын «Ақылды доп» әдісі арқылы сұраймын.

  • Оқушының жауаптарына қарай мадақтап, ынталандырып отыру..

Өткен сабақты пысықтау:

Ширату жаттығуы: Оқушыларды сыни тұрғыдан ойландырту үшін «Ой қозғау» әдісі арқылы сұрақ қоямын. Осы сұрақтар арқылы сабақтың тақырыбын айқындаймын.


Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













Ұялы телефон

Және интернет желілері

Кітап


Ортасы

Жаңа тақырып: Литосфераның тектоникалық қозғалыстары

«Миға шабуыл» әдісі арқылы оқушыларды сабаққа тарту үшін оқушыларға өткен және жаңа сабаққа баулы проблемалы сұрақтар қойылады.

1. Қәзіргі күнде Антарктида матерігінде зерттеулер нәтижесінде таскөмір, мұнай, табиғи газ кендері анықталған. Бұл кендер органикалық тау жыныстары екендігін есепке ала отырып, кендердің қалай пайда болғанын түсіндіріңіз?

2. Мезозой эрасының аяғында алып бауырымен жорғалаушылар жойылып кеткен, оның себептерін айтыңыз ?

3. 20 ғасырда неміс ғалымы А.Вегенер ұсынған болжамға көре: «материктер плиталар үстінде жүзіп жүреді» бұл пікірді қалай түсінесіз?

4. Жапониялықтардың әр бірінің үйінде балықты аквариум бар. Ол туралы пікірлеріңізді айтыңыз.

1тапсырма. Литосфералық тақталардың өзара әрекеттесуі барысында жер бедерінің пайда болу формаларына талдау жаса. Мәтінмен жұмыс. «Джиксо» әдісімен оқушылар мәтінді оқиды және топта жұптаса отырып бір-біріне түсіндіреді. Оқушыларға күрделілік деңгейіндегі тапсырмалар беріледі:

А. Мәтінді оқып шығып, оның негізгі мағынасын белгілей отырып мазмұнын айтып бер.

В. Мәтінді оқып шығып, оған жоспар мен сұрақтар құрастыр.

С. Мәтінді оқып шығып, оған түсініктеме мен сын-пікір бер.

Тапсырманы оқушылар өздері таңдайды.

2-тапсырма .«Сұрақтар телпегі» әдісі арқылы литосфералық тақталардың өзара әрекеттесуі барысында жер бедерінің пайда болған формаларын талдайды..Бұл әдіс оқу мәтіні бойынша жүргізілетін жұмыс түрі болып, әр оқушы стикерге бір сұрақ жазып телпекке салады. Сұрақтар араластырылған соң, әр оқушы сұрақты алып жауап береді.


  1. Литосфера тақталары қалай және неліктен өзара әрекеттеседі?

  2. Дивергенция дегеніміз не?

  3. Тақталар қандай жылдамдықпен жылжиды?

  4. Рифт деп нені атайды?

  5. Коллизия нәтижесінде қандай таулар пайда болды?

  6. Ұлы шығыс Африка жарығы ұзындығы қанша?

  7. Субдукция қандай процесс?

  8. Мұхиттарда қандай тау жоталары бар?

  9. Болашақта плиталардың әрекеті қандай өзгерістерге алып келуі мүмкін? Өз пікіріңіз.

  10. Рифтинг мен спрединг арасында қандай айырмашылық бар?





критерий

дескриптор

Литосфералық тақталардың өзара әрекеттесуі барысында жер бедерінің формаларын пайда болу себептерін талдайды.





-мәтінмен танысады

-жүптаса отырып бір-біріне түсіңдіреді

-жоспар мен сұрақтар құрастырады

-түсініктеме мен сын-пікір береді

-суреттерге қарап плита әрекеттері түрлерін талқылайды



Бағалау: мадақтаймын, кері байланыс беремін


3-тапсырма.«Ойлан, топтас, талқыла» әдісі АКТмен жұмыс арқылы картасхемада литосфера плиталары шекараларын,плиталардың орналасуын зертте. Картасхемада литосфера плиталары шекараларын сызып, плита аттарын жазып зерделейді.Тапсырма соңында плита шекараларын, плита аттарын қаншалықты дұрыс орындағаны анықталады.

критерий

дескриптор

Картасхемада литосфера плиталары шекараларын,плита аттарын зерделейді

-картасхема мен танысады

-плита шекараларын сызады

-плита аттарын жазады

-іс-әрекет туралы өз-ой-пікірін айтады

Бағалау: смайліктер беремін, мадақтаймын

4.-тапсырмаДүние жүзінде жиі болатын катаклизмдер аумағын анықтап себептері туралы пікіріңді айт. « Кім жылдам» әдісі АКТмен жұмыс. Оқушылар картосхемада дүниежүзінде жиі болатын литосфералық катаклизмдер аумағын анықтап, ол туралы пікір таласады.

критерий

дескриптор

Дүние жүзінде жиі болатын литосфералық катаклизмдер аумағы туралы пікір таласады

-АКТ арқылы дуниежузінде жиі болатын катаклизмдерді

анықтайды

-катаклизмдер шекараларын сызады

-платформалар мен геосинклинальдар туралы пікір таласады

Бағалау: марапаттаймын, кері байланыс беремін



5тапсырма. Қырқылған әріптерден термин сөздерді жина, оларға тусінік беріп бір-бірінен айырмашылығын айт.

.«Мозаика» әдісі жаңа терминдер бойынша қима қағаздар дайындап топтарға беріледі. Топтар қағаздардан термин сөздер құрайды.

1-топ Дрейф

2-топ Коллизия

3-топ Субдукция

4-топ Спрединг

Оқушылар бұл терминдерге түсінік береді.




Критерий

Дескриптор

Дрейф,коллизия,субдукция,спрединг құбылыстары туралы түсініктерді ажыратады

-қырқылған әріптерден термин сөздер құрайды

-терминдерге түсінік береді

-оларды бір-бірінен айырмашылығын ажыратады

-суреттерге қарап өз ой-толғаныстарын айтады

-жаңа теминдерді дәптерге жазады

Бағалау: мадақтау, смайликтер беру

Мені түсін» әдісі бойыншаоқушылар берілген сөздер мен терминдерді( литосфера,мантия, ядро,минералдар,шөгінді,гранит, базальт, материктік және мұхиттық қыртыс, рифтинг спердинг, дифергенция, конфергенция, субдукция, обдукция, коллизия) сипаттайды . Жауап берген оқушы өзіне берілген сөзді сипаттап әрі қарай жалғастырады. Егер берілген сөзге толық сипаттама берсе, дұрыс қойылған болып саналады, жауап нақты болады.

Кім көп жауап бергеніне қарай смайликтер арқылы бағаланады.

Дескриптор

1.Жер қабықтарын құрайтын заттардың мағынасын біледі.

2.Термин сөздердің шығу тегін ашып айтаалады.

Кесте толтыру

Атластан тауларды теріп жазып олар қандай тақталардың шекарасында орналасқанын жазу,

р\с

Таудыңатауы, географиялық орны

Қандай екі тақта шекарасында орн

Бұл қандай қозғалыстың

әтижесі

1

Гималай

Еуразия мен Үнді -Аустралия

Коолизия

2

Анды

Оңтүстік Америка мен Тынық мұхит

Субдукция

3

Кордилъер



4

Шығыс африуа таулы қыраты



5

Атлас



6






Shape51 Дескриптор

1.Таулардың аты географиялық орнын анықтау

2.Қандай тақта шекарасында орналасқанын біледі

3.Бұл қандай қозғалыстың нәтижесінде пайда болғандығын біледі



Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау






































ҚБ: «Баспалдақ» әдісі 1.Білімім төмен

2.Орташа 3.Орташадан жоғары 4. Жоғары

ҚБ: Мұғалім тарапынан жүретін бағалау «Ауызша мадақтау



Слайдар



















Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Екі түрлі түсініктеме күнделігі.

Оқушылардан дәптердің бетін (не таратылып берген парақты) ортасынан вертикаль сызықпен бөлу сұралады. Мәтінді оқу барысында олар:


Бөліктің оң жағына

Сол жағына

Мәтіндегі қатты әсер еткен тұстарды, үзінділерді жазады.

Сол әсер еткен үзінділер жайлы пікір жазады (нені еске түсіреді, себеп-салдары қандай, қандай сұрақ бар т.б.)


Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Үйге тапсырма

Үйге тапсырма:

БАҚ-тан тіл туралы мақала оқып,өз пікірін дайындау

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау


Саралау: Оқушылардың тақырыпты теориялық тұрғыда жеңіл меңгеруі үшін және негізгі ойды толық түсінуін қолдау мақсатында мына тәсілдерді пайдаландым:

1.Бейнебаян көру , оқулықпен жұмыстану арқылы «Дереккөздер » арқылы сараладым.


2. Веендиограммасы, бинго әдісі арқылы қарқындылын сараладым.

3. «1минуттық әңгіме» арқылы әңгіме-диологқа түседі.




Сабақ өң бойында оқушыларды алға жетелеу мақсатымда, мадақтап, қолдап отырдым. Оларды дескриптор бойынша, смайликтер, «толық ай, жарты ай, жаңа ай», от шашу әдістерін пайданаландым.


Сабақ бойынша рефлексия


Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?



Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?

























Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Литосфералық катаклизмдер

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.3.1.4 -литосфералық катаклизмдердің себеп-салдарын, таралуын түсіндіреді

7.3.1.5 - жергілікті компонент негізінде литосфералық катаклизмдер барысында өзін өзі ұстау ережелерін түсіндіреді

Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылар Тақырыптың түйінді түсініктерін естеріне сақтайды және атап береді

Оқушылардың басым бөлігі: картадан таралу аймақтарын көрсетеді, жиі апаттар болатын амақтарды біледі.

Кейбір оқушылар: литосфералық катаклизмдердің пайда болу себептерін анықтайды,зардаптарына баға береді.

Бағалау критерииі

-апат түрін анықтайды;

-апат түрінің пайда болу себебін түсіндіреді;

-апат түрінің қай аймақта жиі кездесетінін жазады, зардаптарын талдайды;

-апат түрінің адам өміріне келтіретін зиянына баға береді; Литосфераның құрылысы және заттық құрамын сипаттайды

Тектоникалық қозғалыстардың түрлерін анықтайды ( дрейф, коллизия, субдукция, спрединг)

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

. Амандасу. Сабақта жоқ оқушыларды белгілеу.

Назарларын сабаққа аудару.Жағымды жұмыс ортасын қалыптастыру .Оқушылар бір біріне сәттілік тілеу.

   «Миға шабуыл». Суреттерге тән ортақ белгі не?

Рисунок 3

Оқушылар ойланады, бірнеше оқушы жауап береді(қалауы бойынша)

Сабақ тақырыбы мен мақсаты анықталады. Сабақ мақсаттары мен критерийлерімен таныстырылады.

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды


«Кіру билеттері»






http://bestreferat.kz/extra_rkd/show/59



Ортасы

Оқушылар мәтіннен негізгі ұғымдар мен терминдерді жазып алады.

.1-тапсырма 1. «Ментальды карта» әдісі мәтінді оқиды, ресурстарды пайдалана отырып, апат түрлерінің пайда болу себептерін анықтайды. (әр топтан бір оқушы шығады).

. ҚБ. Ауызша бағалау критерийлер бойынша

Критерий

Дискриптор

Апат түрінің пайда болу себебін түсіндіреді

Мәтінді түсініп оқиды

Мәтіннен негізгі ұғымдарды ажыратады анықтайды

Қосымша ақпарат көзімен жұмыс жасайды

Апат түрлерінің пайда болу себептерін анықтайды

Саралау:

1.Аталған катаклизмдердің қайсысы біздің аймақта кезедеседі?

2.Әңгімелеу, жиі катаклизмдер болатын аймақтарды көрсету

3.Неліктен Австралия материгінде жір сілкінісі болмайды?


Критерий

Дискриптор

Апат түрінің қай аймақта жиі кездесетінін жазады

Картамен жұмыс жасайды

Апат болатын аймақтарды анықтайды

Кесте толтырады

Апат зардаптарын талдайды

Бағалау: жұппен бағалау

Жж. «Мен –саған,сен-маған» әдісі.

1-оқушы-катаклизм түрін атайды, 2-оқушы-салдарын айтады.

3. Берілген суреттерді және дүние жүзілік литосфералық тақталар картасын қолданып, сұрақтарға жауап беріңіз. Кестені толтырыңыз.

Суреттер

Тектоникалық қозғалыстың түрі

Литосфералық тақталардың түрлері

(нақты атауы мен түрі)

Осы тектоникалық қозғалыс үрдісі

1





2





3











Бағалау критерийі

Тапсырма

Дескриптор

Балл

Білім алушы

Литосфераның құрылысы және заттық құрамын сипаттайды



1

литосфераның анықтамасын береді;

1

сызбада литосфераның құрылысын толықтырады;

1

сызбада литосфераның құрылысынтолықтырады;

1

сызбада литосфераның құрылысынм толықтырады;

1

жер қыртысының бірінші түрін сипаттайды;

1


жер қыртысының екінші түрін сипаттайды

1

жер қыртысының бірінші түрінің қалыңдығын сипаттайды;

1




жер қыртысының екінші түрінің

қалыңдығын сипаттайды;

1

жер қыртысының бірінші түрінің

қабаттарын сипаттайды;

1

жер қыртысының екінші түрінің қабаттарын сипаттайды;

1



Тектоникалық қозғалыстардың түрлерін ажыратады (дрейф, коллизия, субдукция, спрединг


2

континенттер дрейфі теориясына 1-дәлел келтіреді;

1

континенттер дрейфі теориясына 2-дәлел келтіреді;

1

солтүстік жартышардағы ежелгі құрлықты анықтайды;

1

оңтүстік жартышардағы ежелгі құрлықты анықтайды;

1







3

тектоникалық қозғалыстың бірінші түрін анықтайды;

1

тектоникалық қозғалыстың екінші түрін анықтайды;

1

тектоникалық қозғалыстың үшінші түрін анықтайды;

1

бірінші литосфералық тақтаның түрі мен

атауын анықтайды;

1

екінші литосфералық тақтаның түрі мен

атауын анықтайды;

1

үшінші литосфералық тақтаның түрі мен

атауын анықтайды;

1

бірінші тектоникалық қозғалыстың себебін

ажыратады;

1

екінші тектоникалық қозғалыстың себебін

ажыратады;

1

үшінші тектоникалық қозғалыстың себебін

ажыратады.

1

Жалпы балл

23

1 тапсырма-Оқушылар суреттерге қарап катаклизмдердің түрлерін атайды.

1-жер сілкіну

2- жанартау

3- цунами

Критерий

дискриптор

Апат түрін анықтайды

Суреттерді қолданап апат түрлерін атайды

Басқа табиғи апат түрлерінен ажырата алады


Апат түрлерімен топқа бөлінеді.

Видеоматериалды көруге ұсыныс беріледі. «Табиғат апаттары»

Видеоматериалды қарау алгоритмі:

  1. Табиғат апаттарының түрлеріне және олардың пайда болу себептеріне назар аудару.

  2. Маңызды деген факторларды жазып отыру.

Кері байланыс: Не түсініксіз болды?

Сұрақтарды талдау. Кейбір оқушылар жауабы тыңдалады.

Оқушылар мәтіннен негізгі ұғымдар мен терминдерді жазып алады.

ҚБ. «Бағдаршам»

Т. 2-тапсырма 1. «Ыстық орындық» әдісі Мәтінді оқиды, ресурстарды пайдалана отырып, апат түрлерінің пайда болу себептерін анықтайды. (әр топтан бір оқушы шығады).

Дұрыс жауаптары тақтаға шығарылады.

ҚБ. «Бармақпен бағалау»

Критерий

дискриптор

Апат түрінің пайда болу себебін түсіндіреді

Мәтінді түсініп оқиды

Мәтіннен негізгі ұғымдарды ажыратады анықтайды

Қосымша ақпарат көзімен жұмыс жасайды

Апат түрлерінің пайда болу себептерін анықтайды


Т.3-тапсырма Тектоникалық қозғалыстар нәтижесінде пайда болатын катаклизмдерді

«Тұжырымдамалық карта» әдісін пайдаланып талдайды.

1- топ жер сілкіну

2-топ жанартау

3- топ цунами

Кері байланыс (жергілікті жермен байланыстыру)

Критерий

дискриптор

Апат түрінің негізгі зардаптарын талдайды

Мәтінмен жұмыс жасайды

Қосымша ақпарат көздерімен жұмыс жасайды.

Катаклизм түрлерін сипаттайды


Аталған катаклизмдердің қайсысы біздің аймақта кезедеседі?

Әңгімелеу, жиі катаклизмдер болатын аймақтарды көрсету (мұғалім)

Д(Саралау)4-тапсырма . Суреттерде апат түрлері берілген. Тақырыптық карталарды қолданып, кестені толтырыңыздар


Picture 3

Сурет

Апат түрі

Таралу аймақтары

себептері

Зардаптары

1 сурет





2 сурет





3сурет






Бағалау: жұппен бағалау (елдер тізімін көрсетеді).

Критерий

дискриптор

Апат түрінің қай аймақта жиі кездесетінін жазады

Картамен жұмыс жасайды

Апат болатын аймақтарды анықтайды

Кесте толтырады

Апат зардаптарын талдайды


Бағалау: жұппен бағалау

Жж. «Мен –саған,сен-маған» әдісі.

1-оқушы-катаклизм түрін атайды, 2-оқушы-салдарын айтады.

« Миға шабуыл»

Т.Слайдта неліктен Австралияда көрсетілмеген?

Оқушылардың жауаптары тыңдалады

Күтілетін жауап:

Оқушылар 6-сыныпта «Жер сілкіну» тақырыбын өткендіктен «бұл материкте жер сілкіну мен жанартаулар жоқ» деп жауап беруі мүмкін. Себебі?

Күтілетін жауап:толығымен ежелгі платформада орналасқан


Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау







































ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам



1. Ф липчарт, фломастер

Сабақтыңсоңы


Кері байланыс.


«Түйін сөз» стратегиясы

1- қадам: 10 – ға шейін сандар қиындыларын әзірлеймін.

2- қадам: Оқушыларға бір санды таңдауға тиіс екенін түсіндіремін.

3- қадам: Оқушылардың сан мен олардың сабақ туралы ой – пікірлерін ұштастыра айтатынын түсіндіремін.

4 – қадам: Олар бүгінгі сабақта не түсінді? Бүгінгі сабақ қандай жаңалықтарға толы болды? Алдағы сабаққа ұсынысы қандай?Оқушылар осы сұрақтарға жауап береді.

Мысалы, Бір дегенім – білім. Бүгін меннақыл сөздердің мағынасын ашып,орынды қолдануды білдім.

Екі дегенім- ертеңге сенім.Осындай нақыл сөздер тұрғанда қазақтың баласы ұлттың тілін,дінін құрметтеп өтеді.Келесі сабақта нақыл сөздерден кітапша жасап әкелсек деген ұсынысым бар.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау










Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Атмосфера және оның құрамдас бөліктері

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.3.2.1- атмосфераның құрамын сипаттайды

7.3.2.2- атмосфераның құрылысы мен қабаттарының ерекшеліктерін графикалық түрде бейнелеп, түсіндіреді

Сабақтың мақсаты


Барлығы: Атмосфераның құрамын анықтайды

Көпшілігі: Атмосфера қабаттарының ерекшеліктерін талдайды және графикалық түрде бейнелейді

Кейбіреулері:Озон қабатының тіршілік үшінмаңыздылығын сипаттайды

Бағалау критерииі

Түсіну– ауа, ауаның құрамдас бөліктерін және терминдерді түсінеді.

Талдау– Атмосфера қабаттарының ерекшеліктерін кесте бойынша талдайды.

Жинақтау – Озон қабатынның тіршілік үшін маңыздылығы жайлы білімдерін жинақтайды.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

. Салемдесу.

2.Оқушыларға жағымды орта

қалыптастыру.

3.Атмосфера қабаттары бойынша

топтарға бөлу.

Топ басшысы тағайындалып, бағалау парағы таратылады.


1. Оқушылармен амандасу, түгендеу

2.Топқа бөлу. «Мозайка» әдісі арқылы

1 топ – Озон

2 топ – Оттегі

3 топ – Көмірқышқыл

3. Оқушыларға психологиялық ахуал туғызу.

«Шаттық шеңбері»

Жарқырап күн де ашылды,

Айналаға нұр шашылды.

Қайырлы күн! Біз - көңілді баламыз,

Қайырлы күн! Сәлемдесіп аламыз.

Мақсаты: бір-біріне сыйластықтары артады, жақсы көңіл күй қалыптасады.

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қалыптастырушы бағалау

Кері байланыс











АКТ

Видеоролик


Қағаз қималары



«Фишбоун»


Ортасы

  1. Оқулық мәтінімен жұмыс (Жигсо әдісі,) терминдерді дәптерге жазу.Бір біріне түсіндіру.

  2. Визуальді көру арқылы есте ұзақ сақтау мақсатында бейнеролик көрсету:Атмосфераның құрылысы және озон қабаты туралы

  3. Қосымша мәлімет беру Өскемн қаласының атмосферасының ластану жайлы

  4. Тапсырма(Ж) Атмосферадағы газдар үлесін диаграмма түрінде көрсетіп сипаттау


Таза ауаның компоненттері

Компоненттер

Мөлшері %

азот

78.08

оттегі

20.94

Инертті газдар

0.93

Көміртегі диоксиді

0.03

Озон

0.00005 аз

Дескрипторлар:

- ауа құрамын жазады,

  • Атмосфера ауасын құрайтын газдардың пайыздық үлесін диаграммада көрсетеді.

Қалыптастырушы бағалау қол шапалақтау арқылы


Тапсырма Атмосфера қабаттарының ерекшеліктерін талдай отырып, 29 сурет пайдаланып кесте толтыру

Атмосфера

геог

биология

химия

Физика

тропосфера





стратосфера





Мезосфера





Термосфера





Экзосфера





3 топВЕНН диаграммасы бойынша стратосфера мен тропосфера қабатын салыстыру

Блум түймедағы бойынша жаун және жінішке сұрақтарға жауап беру

Дескрипторлар:

- Суреттен атмосфера қабатын анықтайды

- Атмосфера қабаттарының ерекшеліктерін ажыратады

- Адам атмосфераның кай қабатында өмір сүріп жатқанын анықтайды

- Озон қабатының маңызын талдайды

- Жаратылыстану пәндерінен алған білімдерін пайдаланады

Қалыптастырушы бағалау смайликтер арқылы

Тапсырма(Д)

Егер.....

Сіз Табиғат қорғау министірі болсаңыз онда...,

Сіз ақын болсаңыз, онда...,

Сіз суретші болсаңыз, онда....,

Табиғатқа тіл бітсе, онда........ деген тақырыпшалар беріледі

Дескрипторлар:

- Атмосфераны ластау көздерін анықтайды

- Тіршілік үшін маңызын ажыратады

- Озон қабатына қауіп төндіретін факторларды анықтайды

- Табиғатттың көркемділігі суреттеу

- Озон қабатын сақтаудың жолдарын ұсынады

- Атмосфераны қорғау жолдарын ұсынады Қалыптастырушы бағалау

1- топ «Озон» тобы.

«Жартыңды тап»әдісі бойынша .Берілген мозайканы біріктіру арқылы оқушылар үйге берілген жанартаудың құрылысы бойынша тапсырмаға жауап береді.


2-топ .Оттегі тобы

«Венн диаграммасы» әдісі бойынша оқушылар жанартауларды салыстырады.Гейзер мен жанартауды салыстырып айырмашылытарын жазуды тапсырамын.


3- топ «Инертті газдар»

1.Географиялық диктант .

Көмірқышқыл тобы

1.Гірек тілінен аударғанда «Литос»- ,,,,,,

«Сфера»-,,,,,,,, деген мағынаны білдіреді.

2. ЛИТОСФЕРАНЫҢ  қабаттары,,,,,,,,,,,,,,,,

3. Мантия ол ,,,,,,,,,.

4. Жер сілкінісін – ,,,,,,,,,, ғылымы зерттейді.

5. Суларда әртүрлі тұздардың ерітіндісі кездесетіндіктен ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, деп те атайды.


Өткен материалды еске түсіріп, жаңғыртуды іске асырады.Оқушылар өзінің деңгейіне байланысты сұрақтарға жауап береді.Топтар бір бірін бағалайды .


Критерий

Дескриптор

Ұпай

Деректер арқылы ойын жеткізуі.

Нақты деректер келтіре алады, ойы жүйелі.

3

Деректермен жұмыс жасай алады.

2

Деректер бар, толықтыру-

ды қажет етеді

1


Тақырыпқа шығу: Интерактивті тақтадан атмосфера туралы видео көрсетіп оқушыларға бүгінгі сабағымыздың тақырыбы не жайында болмақшы екендігі жайында сұрақ қоямын.Оқушылардың Атмосфера тақырыбы бойынша не білетіндіктерін сұрай отырып жаңа сабақты түсіндіремін...

Жаңа тарауды бұрынғы біліммен толықтыру.

«Б.Б.Ү» кестесі .

Жаңа сабақтың мазмұнын меңгерту үшін сыни тұрғыдан ойлаудың «Еркін талқылау» әдісі арқылы 3 топқа тапсырма беріледі.

1 топ. Таза ауа компоненттері ,табиғи аэрозолдар бойынша постер жасайды


2 топ Атмосфераның құрамдас бөліктері бойынша тақырыпты «Сөздер банкасы»әдісі бойынша жұмыс жасайды.Тапсырмада оқушылар сөздер банкасында тұрған терминдер жиынтығын «Атмосфераның құрамдас бөліктері» банкасына орналастыру керектігін тапсырамын.

Сөздер:М.В.Ломоносов,А.Лауазье,Газдың механикалық қоспасы,Құрғақ ауа,Аэрозол.

3 топ .Атмосфера және оның Жердегі тіршілік үшін маңызы тақырыбын «Алты қалпақ» әдісі арқылы талқылайды. Әр қалпақта тапсырманы орындап, әртүрлі шешімдерді бір ойға шоғырландырады.

-Тақырыптағы жаңалықтарын анықтап, жағымды жақтарын зерделейді.

Басбармақ арқылы бағалауды тапсырамы

«Сәйкестендіру» кестесі.Топтық тапсырма

Тақтаға атмосфераның құрамдас бөліктерін сәйкестендіруді тапсырамын .


Стикерлер арқылы топтарда өзара бағалау жүреді. Бағалау критерийлері түрлі- түсті стикерлермен болады.

Егер жеткізуі нақты, анық, түсінікті болса


Жасыл түс

Егер жеткізуі орташа болса

Сары түс

Егер мүлдем түсініксіз болса

Қызыл түс

«Көршіңе әңгімелеп бер» әдісі оқушылар өз ойларын дауыстап айтып беру үшін пайдаланылады.

Оқушыларға ортақ сұрақ қоямын.

1)Неге оттегінің маңызы зор?

2)Неге азоттың маңызы зор?

3)Құрғақ ауа дегеніміз қандай ауа?

одан кейін оқушылардан өз ойларын көршілерімен бөлісуді тапсырамын.


Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыпты талдайды

Жұп бойынша

Жеке, өзара тақырыпты түсінгендерін мұғалімге қол көтеру арқылы білдіреді





Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі




Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Бағалау критерийлер

1.Ертегідегі негізгі кейіпкерлердің портретін жинақтайды.

2.Кейіпкердің образына қызмет етіп тұрған маңызды әрекеттерін талдайды.

3.Жинақталған ақпараттар негізінде кейіпкер образына қатысты өз көзқарасын білдіреді

Дескрипторлар

1.Әр оқушы ертегіден өзіне тиісті кейіпкерлердің портретіне қатысты сөз тіркестері мен сөйлемдерді анықтайды.

2.Әр оқушы кейіпкердің ең маңызды үш әрекетін анықтайды











Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам



Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Ойтолғаныс

«3-2-1»

Бүгінгі сабақтан алған 3 маңызды ақпарат;

Бүгінгі сабақта қиындық тудырған 2 аспекті;

Бүгінгі сабақта ұнаған 1 іс-әрекет Кері байланыс

«3 минуттық үзіліс»

  1. Маған ұнады

  2. Маған қиындық туғызды

  3. Мен хабардар болдым

4.Мені таңқалдырды

Рефлексия

«Екі жұлдыз, бір тілек»

- Сабақ уақытында орындаған жұмыстарын бағалау үшін білім алушыларға дескрипторлар арқылы өзін-өзі бағалауды жүргізуді ұсынамын.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау






























Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Ауа райы және метеорологиялық элементтер

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.3.2.3 -«ауа райы» ұғымын түсіндіреді


7.3.2.4 температура, қысым, жел, бұлттылық, жауын-шашын, ылғалдылық метеорологиялық элементтер мен құбылыстарын сипаттап, зерттеу маңыздылығын анықтайды


Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылар: меторологиялық элементтер мен құбылыстарды түсініп сипаттай алу, оларды өлшейтін құрал-жабдықтармен танысу, өлшем бірліктерін анықтау.

Басым бөлігі: метеорологиялық элементтер мен құбылыстарын сипаттау, зерттеу маңыздылығын анықтау.

Кейбір оқушылар: метеорологиялық элементтерінің көрсеткіштері бойынша синоптикалық карта жасау.


Бағалау критерииі

оқушылар метеорологиялық элементтер мен құбылыстардың маңызын түсінеді, климаттық картада қолданылатын шартты белгілерді анықтайды.  

 - температура, қысым, жауын-шашын және желге байланысты өзгерістерді  өлшей алады, шартты белгілерді қолдана отырып, кез-келген аймақтың ауа-райын сипаттайды.

 - метеорологиялық элементтер мен құбылыстардың өзара байланысын анықтайды;

 - метеорологиялық элементтері мен құбылыстары туралы деректер негізінде шартты белгілерді қолданып синоптикалық карта жасайды.


Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Қызығушылықты ояту үшін миға шабуыл.

Жұпта тақырыпқа ену үшін сұрақтарға жауап береді:

Үй тапсырмасын қайталау.

Оқушылара сұрақтар қою.

 Бұл жаттығу сіздерге тақырып туралы қандай ой шақырады?

- Бүгін біздің ауылда қандай ауа райы?

- Бүгінгі сабақтың тақырыбы қандай болады деп ойлайсыздар?

«Жұбыңды тап!» әдісі арқылы топқа 4 топқа бөлемін. Әр оқушының арқасына А-4 форматтағы қағаз бекітіледі, онда температура, қысым, жел, жауын-шашынды сипаттайтын сөздер немесе метеорологиялық құралдар жазылады.

Үй тапсырмасын тексеру кезеңі:

Білімді тексеру кезеңі:\топпен жұмыс\

Жетістік критерийлерін болжайды;

Жетістік критерийлерімен және дескрипторлармен танысады

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













Слайд 6-7

Дидактикалық материалдар №1


Ортасы

«Суреттер сөйлейді» әдісі:

Тапсырма №1  Метерологиялық аспаптардың суретін оқушыларға таратамын.

    

1. Кестеде берілген «Ауа- райы элементтері, изосызықтар, өлшем бірліктерін» сәйкестендіріңіз. Ауа- райы элементтерінің шартты белгілерін орналастырыңыз. Суретте көрсетілген метеорологиялық аспаптарды сәйкестендіріңіз.

Ауа райы элементтері

Өлшем бірліктері

Изосызықтар

Шартты белгілері

Метеорология-лық құрал

қысым

 

 

 

 

температура

 

 

 

 

ылғалдылық

 

 

 

 

жел

 

 

 

 

Критерий:

- оқушылар метеорологиялық элементтер мен құбылыстардың маңызын түсінеді, климаттық картада қолданылатын шартты белгілерді анықтайды.  

Дескриптор:  Білім алушы

-ауа райының негізгі элементтерін барлық сипаттамаларымен сәйкестендіреді;

-негізгі ауа райы құбылыстарын мазмұндайды, климаттық картада белгіленулерін анықтайды;

- кескін картада ауа-райы элементтерін шартты белгілермен көрсетеді;

-суретте берілген ауа райының негізгі элементтері мен құбылыстарын сипаттайтын метеорологиялық құралдарды сәйкестендіреді.

Бағалау. Жарайсыңдар, өте жақсы! Смайликтер арқылы.

«Әткеншек» әдісі.

Тапсырма №2

Атмосфералық қысым, температураға  байланысты өзгерісі және жел өрнегін салуға арналған есептарді шығарады.

1-мысал. Ең жоғарғы тәуліктік температура +30ºС, ең төмен температура +20ºС болса, тәуліктік ауа амплитудасын анықтаңдар.

2-мысал. Сағ.1-де +5ºС; 7-де -2ºС; 13-те +10ºС; 19-да +9ºС болғанда тәулік ішіндегі орташа температура мен ТА анықтаңдар, ауа температурасының өзгеру графигін сызыңдар.

3-мысал. Теңіз деңгейіндегі  атмосферадағы температура +19 °С болса, 4700 метр биіктіктегі нүкте температура қанша?

4-мысал. +30ºС 17г су болған жағдайда салыстырмалы ылғалдықты анықтаңдар?

5-мысал. Тау басында атмосфералық қысым 530мм, ал тау етегінде атмосфералық қысым 760мм болса таудың биіктігі қанша?

6-мысал. Жел өрнегін салу. Оңтүстік- батыс желі бір айда 4 күн;

батыс желі 7 күн; шығыс желі 1 күн; оңтүстік-шығыс желі 5 күн;

солтүстіктен 3 күн соқса, тымық күндер саны қанша?

Критерий:

- температура, қысым, жауын-шашын және желге байланысты өзгерістерді  өлшей алады, шартты белгілерді қолдана отырып, кез-келген аймақтың ауа-райын сипаттайды, есептейді.

Дескриптор:  Білім алушы

 - температураның тәуліктік өзгерісін есептейді;

 - температураның биіктікке байланысты өзгерісін есептейді;         

 - тәуліктік амплитуданы есептейді;

 - атмосфералық қысымның биіктікке байланысты өзгеруін есептейді;

 - жел өрнегін сызады;

 «Смайликтер» арқылы бағалау, өзара бағалау.

«Бірге ойлаймыз» әдісі

Тапсырма №3 .Көрсеткіштерді қолданып климатограмманы талдаңыз.

Критерий: - метеорологиялық элементтер мен құбылыстардың өзара байланысын анықтайды;

Дескриптор:  Білім алушы

- Орташа айлық температурасын анықтайды;

- Орташа айлық жауын-шашын мөлшерін атайды;

- Температурасының амплитудасын есептейді;

- Қорытынды жазады (суық және ыстық айлары туралы, жауын-шашын көп түсетін мерзімі және т.с.с)

 Мадақтау арқылы, стикер арқылы бағалау.

Тапсырма №4  Қосымша мәліметтерді(температура, ауа қысымы, жел бағыты, ылғалдылық, жауын-шашын мөлшері) қолданып Қазақстанның синоптикалық картасын құрыңыз. Қаңтар айының көрсеткіштерін көк түспен, шілде айының көрсеткішін -қызыл түспен бейнелеңіз.

 

Критерий: - метеорологиялық элементтері мен құбылыстары туралы деректер негізінде шартты белгілерді қолданып синоптикалық картаны жасайды
Дескриптор:  Білім алушы    
- Қазақстанның синоптикалық картасын құрастырады;
- қаңтар айының көрсеткіштерін көк түспен көрсетеді;
- шілде айының көрсеткіштерін қызыл түспен көрсетеді;
- картаға талдау жасайды.
Мадақтау, «Басбармақ» әдісі арқылы бағалау.



Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау






































ҚБ: «Баспалдақ» әдісі 1.Білімім төмен

2.Орташа 3.Орташадан жоғары 4. Жоғары

ҚБ: Мұғалім тарапынан жүретін бағалау «Ауызша мадақтау



Слайдар



















Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Рефлексия. Оқушылар қиық қағаздарға жазып береді.

Сабақта маған не пайдалы болды?
Сабақта маған не қызықты болды?
Сабақта маған не қиын болды?

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Үйге тапсырма

Үйге тапсырма:

БАҚ-тан тіл туралы мақала оқып,өз пікірін дайындау

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау


Саралау: Оқушылардың тақырыпты теориялық тұрғыда жеңіл меңгеруі үшін және негізгі ойды толық түсінуін қолдау мақсатында мына тәсілдерді пайдаландым:

1.Бейнебаян көру , оқулықпен жұмыстану арқылы «Дереккөздер » арқылы сараладым.


2. Веендиограммасы, бинго әдісі арқылы қарқындылын сараладым.

3. «1минуттық әңгіме» арқылы әңгіме-диологқа түседі.




Сабақ өң бойында оқушыларды алға жетелеу мақсатымда, мадақтап, қолдап отырдым. Оларды дескриптор бойынша, смайликтер, «толық ай, жарты ай, жаңа ай», от шашу әдістерін пайданаландым.


Сабақ бойынша рефлексия


Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?



Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?
































Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Ауа райы және метеорологиялық элементтер

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.3.2.5 - температура, қысым, жел, бұлттылық, жауын-шашын, ылғалдылық метеорологиялық элементтерінің көрсеткіштерін өлшеп, метеорологиялық құрал-жабдықтарды қолданумен тіркейді


7.3.2.6 - жергілікті жер мүмкіндігі бойынша температура, қысым, жел, бұлттылық, жауын-шашын, ылғалдылық метеорологиялық элементтерінің көрсеткіштері бойынша синоптикалық графикалық материалдарды жасайды


Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылар: Метеорологиялық элементтермен танысып айта алады.

Оқушылардың басым бөлігі: Географиялық далалық зерттеу әдістерін қолданып, температураны өлшейді. Орташа температураны, желдің бағытын анықтай отырып жұмыстар істей алады.

Кейбір оқушылар: Оқушылар метеорологиялық элементтерді сипаттайды, маңыздылығын түсіндіреді

Бағалау критерииі

Түсіну:Ауа райы және метеорологиялық элементтер ұғымдарын түсінеді .

Қолдану:Климаттық карта, метеорологиялық құрал- жабдықтарды ауа райына болжам жасауға қолданады.

Талдау: Жергілікті ауа райының тәуліктік амплитудасын салыстырып талдау жасайды.

Жинақтау: Жергілікті ауа райына қорытынды жасайды.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Ұйымдастыру

1.Оқушылармен сәлемдесу,сабаққа даярлықтарына назар аудару.

2. Психологиялық ахуал туғызу «Қызыл микрафон» арқылы бүгінгі күнгі көңіл күйлерін білдіру.

Оқушыларды тақырыпқа байланысты ауа райын өлшейтін құралдар арқылы топқа бөлу.

1 топ 2 топ 3 топ

«Атаулар туралы үш сұрақ» әдісі.

оқушыларға осы фотосуреттерге қатысты мынандай сұрақтарға жауап беру тапсырылады

Қайда? Бұл фотосуреттерді қайда және қандай мағынада кездестіріп едіңіз?

Қалай? Өз тәжірибеңізден осы фотосуреттерді қолданудың мысалдарын келтіре аласыз ба?

Қандай? Осы сабақта бұл фотосуреттер қандай қолданыста болады деп ойлайсыз?

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













дидактикалық материалдар.




Интерактивті тақ

Ортасы

; Ауа райы элементтері аялдамасы»Оқушыларға сұрақ. Ауа-райын қалай зерттейміз?

Оқушылардың жауаптарын тыңдау.

Жаңа сабақты игеру.Топпен жұмыс. Ауа-райы элементтеріне талдау жасау.


«Достық аялдамасы»Жұптық жұмыс. Оқушылар оқулықтарын пайдалана отырып, қысым, бұлт, жауын-шашын, ылғалдылық, жел ұғымдарын өздері оқып бір-біріне түсіндіреді.


Бірін-бірі стикер арқылы бағалайды. «Маған ұнады... себебі», «түсінікті болды......өйткені.....» «түсініксіз болды......себебі....»


Мұғалім қорытынды жасайды.




ІV. «Тапсырмалар аялдамасы» Бекіту кезеңі

Тапсырма №1

Метеоролиялық құралдар туралы кестені толдырады

Тапсырма №2

Атмосфералық қысым, температураның биіктікке байланысты өзгерісі және жел өрнегін салуға арналған есептарді шығарады. Температура, қысымға байланысты есептер шығару.

  1. Теңіз деңгейіндегі атмосферадағы температура +19 °С болса, 4700 метр биіктіктегі нүкте температура қанша?

  2. 7.6 км биіктікте температура -34°С болса, теңіз деңгейіндегі температура қанша?

  3. 6.4 км биіктіктегі температура -37°С болса, 800 метр биіктіктегі температура қанша?

  4. Тянь-Шаннь тауының жаз мезгілінде 1565 метр биіктігіндегі температура +14°С болса, сол уакытта Хан-Тәңірі шыңындағы температура нешеге тең?

  5. Алматы қаласында жел оңтүстіктен 2 күн, солтүстіктен 5 күн, батыстан – 7 күн, шығыстан 3 күн, солтүстік батыстан күн соқты. Жел өрнегін салыңыз.


Қосымша дифференцациялық тапсырмалар:

1.Үлкен –Боқтыбай шыңындағы атмосфералық қысым нешеге тең?

2.Монбландағы атмосфералық қысымды гПа көрсеткішімен анықта ?

3.3280 метр биіктіктегі атмосфералық қысымды анықта(мм сын.бағ)?

4.Туристтер абсалюттік биіктігі 800 метр обьектіден тауға қарай саяхат жасау барысында 1650,2400 және 3260 метр биіктіктерге тоқтап атмосфералық қысымды өлшегенде барометр қандай көрсеткіштерді көрсетті?

1.Бір тәулік ішінде әр 3 сағат сайын ауа температурасы 8 рет өлшенді. Онда мынадай көрсеткіштер көрсетілді:

-3,-5,-8,-10,-4,+4,+7,+2. Осы көрсеткіштерді ескере отырып тәуліктің орташа температурасын анықта?

2.Күндізгі температура +17°С, ал түнгі температура -14°С. Тәуліктік температуралық амплитуданы анықта?

3.Күндізгі температура +34°С, ал түнгі температура +12°С.Тәуліктік температуралық амплитуданы анықта?


Тапсырма №3

Климатограмма бойынша жауап беріңіз:

  • Орташа айлық температурасын анықтаңыз -

  • Орташа айлық жауын-шашын мөлшерін атаңыз -

  • Температурасының амплитудасын есептеңіз -

Қорытынды жазыңыз (суық және ыстық айлары туралы, жауын-шашын көп түсетін мерзімі және т.с.с)


«Синоптиктер аялдамасы»

Тапсырма №4

Ауа райын болжау

Еуропаның синоптикалық картасын оқу, ауа райына болжам жасау, өз ойларын қорытындылап, дәлелдеу.


Тапсырмаларды орындап болғаннан кейін топтар бір-бірін бағалайды. «Бармақтар» әдісі бойынша.

Суреттегі метеорологиялық құралдардың аттарын жазыңыз, қолданылуын түсіндіріңіз

А. атаулары

В. Қолданылуы

А






1


2

3

4

5

В






«Джигсо» әдісі оқушылар мәтінді түсініп оқып, постер қорғайды.

1.Бриз желінің бағытын анықтап сипаттама береді.

2. Изотерма сызықтарын каратадан анықтайды.

Дескриптор

Бирз желінің бағытына сипаттама берді,құрлықтық және теңіздік бриздің өзіндік ерекшелігін түсіндірді.


1»Барометр тобы». Бриз желіне ауаның алмасуын түсіндіретін сызба жұмысын жасау.


Дескриптор.

1.Изотерма сызықтарын каратадан анықтап,кескін картаға түсірді.

2»Термометр тобы» . Дүниежүзілік температуралардың сызықтық графигін құру.

Жылдар

Орташа температура

1850

-0,4

1870

-0,7

1890

0

1910

-0,6

1930

-0,4

1950

-0,3

1970

-0,2

1990

0

2010

0,3

-оқушылар бірін-бірі смайликтер арқылы бағалайды.

3.Картамен жұмыс.

1-топ.Ауа температуралары бірдей аймақтарды кескін картаға белгілейді.

2-топ.Шартты белгілерді қолданып қай аймақта жауын-шашын мол түсетіндігін тауып белгілеу

3. « Сәйкестендіру кестесі» .

Флюгер

температураны өлшеуге арналған аспап

Барометр


Ауа райын зерттеу орталығы

Термометр


атмосфералық қысымды өлшеуге арналған құрал


Анемометр


желдің бағыты мен жылдамдығын анықтайтын аспап

Қалыпты атмосфералық қысым


ауаның жер бетіне қатысты көбінесе горизонталь бағытта қозғалуы

Жел


желдің жылдамдығын, кейде бағытын өлшеу үшін қолданылатын аспап

Метеостанция

атмосфераның жер бетіне түсіретін қысымы 760мм сын.бағ.




Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыпты талдайды

Жұп бойынша

Жеке, өзара тақырыпты түсінгендерін мұғалімге қол көтеру арқылы білдіреді





Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау


















ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам


http://ikitap.kz/audiobook/5189-kerqula_atty_kendebaj/5189-kerqula_atty_kendebaj

аудиокітап

Алты томдық «









Сабақтыңсоңы


Білімді бекіту:

«Серпілген сауал» әдісі бойынша оқушылар бір-біріне доп лақтыра отырып сұрақтар қояды.


Кері байланыс:

Оқушыларға рефлексия парағын ұсынамын.Сабақ барысында алған білімдері туралы кері байланыс жазады.

Shape55 «3.2.1.»

3 факт

2 көзқарас

1 тұжырым

.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



  1. .

Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау
























Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Қолайсыз атмосфералық құбылыстар.


Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.3.2.7 - жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде қолайсыз атмосфералық құбылыстарды талдай отырып, сақтану шараларын ұсынады

Сабақтың мақсаты


- жергілікті қолайсыз атмосфералық құбылыстар ұғымы мен салдарын түсінеді.

-халық пен шаруашылық үшін қолайсыз атмосфералық құбылыстардың алдын алу жолдарын ұсына алады.

-карта және кескін карталады шартты белгілер арқылы оқи отырып, қолдана алады.

Бағалау критерииі

Түсіну: мәтін арқылы қолайсыз атмосфералық құбылыстардың түрлерімен танысады.

Қодану: Картамен және кесін картамен жұмыс жасап, оны өмірде қолдана алады .

Талдау:қолайсыз атмосфералық құбылыстарды суреттер бойынша ажыратып, себеп-салдарын анықтайды және топтастырады, зияндылығына баға береді.


Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

сәлемдесу, түгелдеу

ІІ. Психологиялық ахуал

«Назар сал» әдісі арқылы тақырыпты ашу.

Түрткі сұрақтарға қою.







  • Көріп отырған суреттер туралы не айта аламыз?

  • Қандай қолайсыз атмосфералық құбылыстарды білеміз?

Оқушылар пікірі тыңдалады, олар өз ойларын ортаға сала отырып, соңында ортақ бір қорытындыға келеді.

Оқушыларды топқа бөлу «Ой тастау»


1топ –дауыл 2 топ – бұршақ 3 топ –құйын

Дағды: оқушылардың зейінін сабаққа шоғырландыру, қызықтыру, білімді шығармашылық тұрғыдан қолдану дағдыларын дамыту мақсатында беріледі . Топқа осылай бөлінуде мақсаттың бүгінгі оқу мақсатымен

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













Ұялы телефон

Және интернет желілері

Кітап


Ортасы

. «Қолайсыз атмосфералық құбылстар»Оқушыларға сұрақ. Қандай қолайсыз атмосфералық құбылыстарды білеміз?

Мұғалім оқушылардың жауабын тындайды, қажет болса түзетіп тұрады.

Қолайсыз атмосфералық құбылыстардың тұстарын анықтай отырып тақырыптың өзектілігін анықтайды.

  1. Қолайсыз атмосфералық құбылыстардың тұстарын анықтай алады;

  2. Қолайсыз атмосфералық құбылыстарды біледі;

  3. Қолайсыз атмосфералық құбылыстарды ажырата алады;


«Достық аялдамасы»Жұптық жұмыс. Оқушылар оқулықтарын пайдалана отырып үсік, анызақ, көктайғақ, жел, шанды дауылдар, қуаңшылық, құрғақшылық ұғымдарын өздері оқып бір-біріне түсіндіреді.Мұғалім атмосфералық қолайсыз құбылыстардың зияндылығының әр түрлі салаларға (шаруашылыққа, өнеркәсіпке, жолға, баспанаға )әсер етуіне баға берудің жолын көрсетеді.

  1. Қолайсыз атмосфералық құбылыстарды салаларға әкелетін зиян әсерін біледі;

  2. Қолайсыз атмосфералық құбылыстарды ажырата алады;

  3. Тақырыпқа қатысты терминдерді мағынасын біледі.


Оқушылар бір-біріне түсіндіру арқылы түсініксіз тұстардын анықтайды.

Бірін-бірі стикер арқылы бағалайды. «Маған ұнады... себебі», «түсінікті болды......өйткені.....» «түсініксіз болды......себебі....»

  1. Атмосфералық қолайсыз құбылыстардың зияндылығын біледі;

  2. Әр түрлі салаларға (шаруашылыққа, өнеркәсіпке, жолға, баспанаға)әсерін біледі.

Мұғалім қорытынды жасайды.



ІV. «Тапсырмалар аялдамасы»Бекіту кезеңі


Тапсырма №1

Жамбыл облысындағы қуаңшылық қаупі қылаң бере бастады. Тындалым дағдысы бойынша тапсырма. Сұрақтарға жауап беру.

  1. Қуаңшылықтыңсебебінеде?

  2. Табиғи апаттың салдары қандай болуы мүмкін?

  3. Тапсырыстың қандай бөлігі келіп тұр?

  4. Орын алған қуаңшылықтан шешу жолы бар ма? Ұсыныс.

  5. Оқушылар бір біріне сұрақ қояды.

Қабылеті жоғары оқушыларға арналған тапсырма.

Қосымша дифференцациялық тапсырмалар:

  1. Орын алған мәселенің шешу жолын ұсыну. Трансшекаралық өзендердің басқа проблемаларын көрсету

Кері байланыс.

Like of like.

  1. Қуаңшылықтың себебін біледі;

  2. Видеоны көріп шешу жолын ұсынады;

  3. Табиғи апаттың салдары қандай болатынын біледі.

Оқушылар қуаңшылықтың себеп салдарын анықтайды, қажет болса мәселенің шешу жолын ұсынады.

Тапсырма №2

Мәтінмен жұмыс. Бұл тапсырма екі кезеңнен тұрады. Бірінші кезеңде (Ауызша) «Стратегия минута» әдісі қолданылады. Мұғалім оқушыларға мәтінді оқымай тұрып үш ашық сұрақ қояды.

  1. Мәтіннің тақырыбын анықтаңыз;

  2. Қуаңшылықтың кері әсерін сипаттаңыз;

  3. Қуаңшылықтың әсерін азайтуүшін қандай стратегия қоланылады.

Қуаңшылықтың пайда болу себебі, аймақта жауын-шашынның жылдық орта көрсеткіштен төмен мөлшерде түсуі. Қуаңшылық бірнеше жылдар бойы жалғасса да, қысқа мерзімді, бірақ қарқынды қуаңшылық экожүйелерге және жергілікті экономикаға, әсіресе, жайылымдық территориялардың экожүйелері мен экономикасына орасан зор зиян тигізуі мүмкін. Экономиканың нашар дамуымен қатар жүретін қуаңшылық мәселесі, құрғақ жерлердегі жиі кездесетін сценарий болып табылады. Бұл азық түлік қауіпсіздігінің жоқтығының ең негізгі себебі, бірақ саяси орта, ұлттық және аймақтық саясат, ауыл шаруашылығы саласындағы тәжірибе, су айырығын мемлекеттік басқару, сонымен қатар денсаулық сақтау мен тамақтану мәселелері де қуаңшылықтың үдеюіне әсер етеді. Дамушы елдердің құрғақ территорияларында өмір сүретін халықтың көпшілігі табиғи қорларға тәуелді, дәл сол адамдарға баламалы шешімдер жетіспейді және олар азық түлік қауіпсіздігін кепілдендіру үшін қоғамдық қауіпсіздіктің жоқтығын бастарынан кешуде. Қуаңшылық әсерін азайту стратегиясы бірнеше әдістерді біріктіреді, оларға қуаңшылық мониторингі, ақпарат жинақтау, жер пайдалануды тұрақты басқару, ауыл шаруашылығын сақтау және жауын суын жинау жатады.

  1. Қуаңшылықтың пайда болуын және салдарын біледі;

  2. Қуаңшылықтың әсерін біледі;

  3. Мәтінді оқып қауіпсіздік шараларын ұймдастырады.

Мұғалім оқушыларға үш сұрақтың жауабын интарактивті тақтада көрсететеді.(Оқушы өзінің жауабы қаншалықты мұғалімнің жауабына сай болуын көреді, оқушы өзін бағалайды, және сыныптастарының жауаптарын білетін болады)

Екінші тапсырма «Жазбаша» «Формула ПОПСА» әдісі бойынша жүргізіледі. Оқушыларға сұрақ қойылады «Сіз тұратын аймақта қуаңшылық кездесе ме?»

Жауап беруге төрт-бес минут беріледі, мұғалім жауаптарды жинап алады.

Оқушылар оқылым дағдысы арқылы мәтінге сараптама жасады. Сараптма жайсай отыра оқу мақсатына қатысты қажетті ақпарат алады. Жауаптарды салыстыру арқылы өзін бағалайды.

Тапсырма № 3

Берілген мәтінді оқып сақтану шараларын ұсын. Жадынама сурет ретінде берілсін.

Мұғалім оқушыларға А-2, А-3 қағаздарын, түрлі түсті қалам таратып береді. Оқушылар қысқы мезгілдегі көктайғақ кезіндегі сақтану шараларын ұсыну кажет. Оқушылар топқа біріктіріледі. (төрт-бес адамнан).

Қыстың көзі қырауда жазатайым сүрініп кетіп, құлап, жарақат алғандардың саны артып кетеді. Осы мезгілде түнгі аяз жердің бетін қатырып, кеше ғана жүріп өткен жолымыз айнадай жарқырап, көктайғаққа айналады.

Мұндайда ғимараттардың алдындағы тепкішек­тер­ден алаңсыз адымдау да қатерлі. Жерасты жолдарының тепкішектері аязды күні мұз құрсанып қалса, ол да жаман. Жүргіншілердің табанымен тапталып, көк мұзға айналған аялдама алдында көлікке ілігем деп ұмтылып, оңбай құлап ондалап жатқанды да көрдік.

Асылы, жалпы ережелерді есте ұстаған жөн. Мысалы, көктайғақта сыртқа шығар кезде, аяқ киіміңізді дұрыс таңдаңыз. Оның өкшесі биік емес, табаны қалың әрі бұ­дырлы болып келгені жақсы. Ал, көшеде жүргенде жерді нық басып, қолыңызды қалтаға салмай, тепе-теңдікті сақтаған дұрыс. Мұз­ды жерді айналып өту мүмкін болмаса, мысық табандап, қысқа адыммен жүруге тырысыңыз, – дейді Республикалық травматология және ортопедия ғылыми-зерттеу институтының дәрігері Ертісбай Молдагелдинов. – Қыс басталғалы бері біздің бекетке келіп, алғашқы медициналық көмек алып жатқандардың басымы – көшеде құлап, жарақаттанғандар. Олардың жарасын таңып, гипстеп, күрделілігіне қарай ауруханаға жатқызамыз.

Түрлі жағдайда қол-аяғы сынып, жарақаттанғандар дәрігер көмегі келіп жеткенше қозғалмай жатуы тиіс. Себебі, сүйек сынғанда, жұмсақ етті езіп, не болмаса қан тамырларын қиып кетуі мүмкін. Біздер ашық жара болса, залалсыздандырып, жарақатын байлап тиісті жерге жеткізем, – дейді Алтынбек Мәмбетов.

Боз кілем үстінде күш сынасқан балуандар қанша жығылса да, ешбір жарақат алмайтыны таң қалдырады. Мамандар да осы спорт­шылардың тәжірибесіне жүгін­генді жөн санайды. Бар мә­селе дұрыс құлай білуде екен. Кей­біреулер «жұмсақ жерге жы­ғыл­ғандар аяқ-қолын шығарып не сын­-
дырып алмайды» деп уәж айтады. Сенбеңіз. Егер дұрыс құлай біл­сеңіз, қандай  биік­тен құласаңыз да, еш жарақат алмайсыз.

Аяқ астынан аяқ-қолы сынып, сіңірі созылып, не буындары орнынан тайғанды адамның бейнеті деп айтқанмен, соққының қатты болуына өзіміз де кінәліміз. Яғни, құлап бара жатып, жанталасып қолымен жер тіреп қалуға тыры­самыз. Нәтижесінде, дененің бар салмағы тірек болған қолға түседі.

Мамандардың айтуынша, құлау­дың үш түрінің зардабы болмайды. Олар – ішпен түсу, бір бүйірлеп құлау және арқасымен жығылу. Барлық жағдайда сіздің дұрыс шешім қабылдауыңызға небәрі үш секунд қажет. Яғни, қас-қағым сәтте қол-аяғыңызды жинап, басыңызды қалқалап үлгеруіңіз керек. Егер қолыңызда ауыр сөмке болса, лақтырып жіберіңіз. Сіз үшін де, сөмке үшін де пайдалы екеніне сосын көзіңіз жетеді. Се­бебі, адамдар құлап бара жатып өзінің халін емес, сөмкенің жайын ойлайды. Ақыры құлаған екенсіз, онда орныңыздан тез тұрып кетпей, ауыр жарақат алмағаныңызға көзіңізді жеткізіңіз. Жедел жәрдем шақыртып, дәрігер көмегіне жүгініңіз.

  1. Көктайғақтың салдарын біледі;

  2. Мәтінді оқып қауіпсіздік шараларын ұймдастырады;

  3. Жадынама ретінде ұсына алады.

Оқушылар өздерінің жұмыстарын таныстырып сынып алдында қорғайды. Мұғалім қажет жағдайда түзеп, жағымды тұстарын көрсетеді. Кері байланыс береді.

Қыс мезгілінде орын алатын оқиғалардан сақтану шаралары қарастырылады. Жадынама сурет ретінде беру арқылы қолдану дағдысы қамтылады.

Топ мүшелері рөлдерді (уақыт сақшысы, хатшы, баяндамашы, төраға, бақылаушы) өзара анықтап алады.

1-топ дауыл,көкмұз ,найзағай

2- топ бұршақ тұман

3- топ құйын, қырау.

Әр топтың баяндамашысы постер қорғайды.

Бағалау критерийі

р/с

Дескрипторлар

Қолайсыз атмосфералық құбылыстар

1

Қолайсыз атмосфералық құбылыстарға не жатады?

2

Халық пен шаруашылық үшін қолайсыз атмосфералық құбылыстарды салдары қандай?

Б: "Екі жұлдыз, бір ұсыныс"

К.Б: (ауызша түрде жүргізіледі) толықтыру үшін мұғалім тарапынан басқа да сұрақтар қойылуы мумкін

Дағды: Оқушылардың қажетті білім, білік – дағдыларды игеру және топпен жұмыс жасау дағдыларын дамыту.

Термин сөздермен жұмыс 5мин

Оқушылар термин сөздермен жұмыс жасайды.

Тұман –туман - fog

Қырау-иней- frost

Көкмұз – гололед - glacier

Найзағай – молния - lighrning

Боран –метель - blizzard

Бұршақ – град -hail

Оқушылар термин сөздерді айтып, дәптерлеріне түсіреді.

Дағды: Оқушылардың білімдерін қолдана білу қабілетін дамыту


Ж.Ж:", Жұптас, ойлан ,бөліс"Кестемен мағынаны ашу.5 мин

Атмосфералық құбылыстар

Ұғым мазмұны

Тұман


Қырау


Көкмұз


Найзағай


Боран


Бұршақ



Дескриптор:

-Терминдерді ажырата алады.

- Қолайсыз атмосфералық құбылыстардың ұғымы түсіне біледі.

Қ.Б:Оқушылар сағат тілінің бағытымен жұмыстарын алмастырып, сызғыш шкаласына сәйкес бір-бірін бағалайды.

К.Б: «Мақұлдау, қолдау» арқылы оқушылардың пікірін бағалау.

:"Білім бәйгесі"Оқушылардың бүгінгі сабақты қаншалықты меңгергенін білу үшін саралауға арналған жеке жұмыс беремін.10 мин

1тапсырма. Қызылорда облысы әкімі шөлді аудандағы құм көшкінін тоқтату үшін өсімдіктер егуді ұсынды. Ол өсімдіктер сексеуіл, баялыш, жусан.

Аудан тұрғындары құм көшкінін тоқтату үшін қандай өсімдіктерді егуді таңдады?


Өсімдіктер

Жауаптар

  1. Сексеуіл

  2. Баялыш

  3. Жусан

Ия/жоқ

Ия/жоқ

Ия/жоқ

Дәлелдемені пайдалан: Баялыш пен жусан шөптесін өсімдік.Сондықтан топырақ көшкінін тоқтата алмайды.

2 тапсырма: ХХ ғасырдың екінші жартысынан бастап,температура 1градус С көтерілген.Бұл жағдайда атмосфераға көмір қышқыл газы мен шаң тозаңдардың қоспасы көбейеді. Енді 100 жылдан кейін қандай өзгерістерді көре аласың?

Болжам:------------------------------------------------------------------------------------

3 тапсырма.Күн суытып температура О градустан төмендеп,жерге түскен жауын –шашынмен көкмұз пайда болды.Көкмұздың әсерінен жол және көлік қатынасы қиындады.Төнген қиындықты шешу үшін не істеуге болады?

Дәлелде ---------------------------------------------------------------------------------------

4 тапсырма Қызылорда қаласын мен кез –келген қаламен салыстыра отырып, ауа –райына сипаттама бер және мына қолайсыз атмосфералық құбылыстардың шартты белгісі тән аймақтарды анықтап, түсір.

Білім алушы:

Дескриптор:

1.Қолайсыз атмосфералық құбылыстардан сақтану шараларын ұйымдастыра біледі.

2.Алдын ала болжау жасай алады.

3.Төнген қиындықты шеше алады.

4.Жергілікті жерді басқа аймақтармен салыстыра алады,шартты белгілер арқылы картаны оқи алады.

Б: бағалау парағы

Әрбір оқушы өзін –өзі бағалайды.


Бағалау крите-

рийі:



Дескриптор

Орташа

Жақсы

Өте

жақсы


Саралау тапсырмалары

1. .Қолайсыз атмосфералық құбылыстардан сақтану шараларын ұйымдастыра біледі





2.Алдын ала болжау жасай алады





3.Төнген қиындықты шеше алады





4.Жергілікті жерді басқа аймақтармен салыстыра алады,шартты белгілер арқылы картаны оқи алады




К.Б: ең көп «+» алған оқушы мадақталады.



Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау






































ҚБ: «Баспалдақ» әдісі 1.Білімім төмен

2.Орташа 3.Орташадан жоғары 4. Жоғары

ҚБ: Мұғалім тарапынан жүретін бағалау «Ауызша мадақтау



Слайдар



















Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Екі түрлі түсініктеме күнделігі.

Оқушылардан дәптердің бетін (не таратылып берген парақты) ортасынан вертикаль сызықпен бөлу сұралады. Мәтінді оқу барысында олар:


Бөліктің оң жағына

Сол жағына

Мәтіндегі қатты әсер еткен тұстарды, үзінділерді жазады.

Сол әсер еткен үзінділер жайлы пікір жазады (нені еске түсіреді, себеп-салдары қандай, қандай сұрақ бар т.б.)


Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Үйге тапсырма

Үйге тапсырма:

БАҚ-тан тіл туралы мақала оқып,өз пікірін дайындау

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау


Саралау: Оқушылардың тақырыпты теориялық тұрғыда жеңіл меңгеруі үшін және негізгі ойды толық түсінуін қолдау мақсатында мына тәсілдерді пайдаландым:

1.Бейнебаян көру , оқулықпен жұмыстану арқылы «Дереккөздер » арқылы сараладым.


2. Веендиограммасы, бинго әдісі арқылы қарқындылын сараладым.

3. «1минуттық әңгіме» арқылы әңгіме-диологқа түседі.




Сабақ өң бойында оқушыларды алға жетелеу мақсатымда, мадақтап, қолдап отырдым. Оларды дескриптор бойынша, смайликтер, «толық ай, жарты ай, жаңа ай», от шашу әдістерін пайданаландым.


Сабақ бойынша рефлексия


Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?



Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?

























Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Гидросфера және оның құрамдас бөлігі

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.3.3.1- гидросфера және оның құрамдас бөліктерін сипаттайды

Сабақтың мақсаты


Гидросфераның құрамдас бөліктерін анықтау

Табиғаттағы су айналымын түсіну

Бағалау критерииі

Гидросфера құрамын түсінеді;

Гидросферадағы су айналымын талдайды

Құрлық сулары мен мұхиттарды анықтауда картаны қолдана алады;

Гидросфераның маңызына баға береді

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

. Сәлемдесу. Сыныпты түгендеу.Сыныпта көңілді атмосфера қалыптастыру. Оқушылар шеңбер жасап тұрады. Барлығы бірге тақтада көрсетілген өлеңді айтады:

Қайырлы күн достым,

Қайырлы күн болсын!

Дүйсенбінің күні

Сәттілікке толсын!

Біздің алар бағамыз,

Кілең бестік болсын!


Білім алушыларды партаның астында жабыстырылған стикерлер арқылы3топқа бөлу.

І топ: «Тынық» тобы

ІІ топ: «Атлант» тобы

ІІІ топ: «Үнді» тобы


Өткен тарауды қорытындылауға «миға шабуыл» әдісі арқылы сұрақтар беріледі:

  1. Атмосфера дегеніміз не?

  2. Климат дегеніміз не?


Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды


«Кіру билеттері»






http://bestreferat.kz/extra_rkd/show/59



Ортасы

Әр топ өз аттарымен аталатын мұхиттарды картадан көрсету қажет: Тынық, Атлант, Үнді. Қосымша Солтүстік мұзды мұхит

Топтарыңыздың атаулары арқылы бүгінгі сабағымыздың тақырыбын табамыз...

-Бұл сөздер сіздерге тақырып туралы қандай ой шақырады?

-Қазақстандағы қандай өзен, көлдер, теңіздерді білеміз?


Сұраққа жауап алғаннан кейін, сабақтың мақсаттарымен таныстырамын.


Жаңа тақырыпты ашу үшін видеоролик көрсетіледі.

«Бастағы қалпақ» әдісі арқылы топ басшысын сайлаймын.(Әуен қосылады, әр топтағы 1білім алушының басына қалпақты кигізіп кетемін. Ол екінші оқушыға кигізіп, ары қарай жалғасады. Әуен тоқтап, қалпақ кімнің басында қалса сол топ басшысы болып сайланады) Топ басшысы топтық жұмыстарды ұйымдастырады.


1-тапсырма: Топтық жұмыс

(Берілген мәтінді оқиды, постер жасайды, қорғайды)

«Тынық» тобы: Гидросфера – топтастыру стратегиясы

«Атлант» тобы: Судың қасиеті – жүзім шоқтары кластері

«Үнді» тобы: Табиғаттағы су айналымы – тірек-сызба


Бағалау критерийі

Р/с

Дескрипторлар

+/ -

Қолдану

  • Құрлық суларының түрлерін, оның құрамы мен үлесін анықтай алады;


1.

Су қабығын топтастырып, анықтама бергені үшін


2.

Судың қасиеті туралы жинақтап мәлімет бергені


3.

Су айналымын сызба арқылы түсіндіргені үшін


Бағалау: Бас бармақ арқылы (ТБ)


2-тапсырма: «Мюнстерберг» әдісі арқылы топпен біріге отырып мәтін шығару


Бағалау: Смайлик арқылы (ТБ)


Геосергіту: «Австралиялық жаңбыр»


3-тапсырма: Файнворд әдісі

Оқушылар берілген жәшікшелердің ішінен гидросфераға қатысты атаулар мен терминдерді анықтайды. Анықтаған ірі өзендер мен көлдерді картадан анықтап құрлықтар бойынша топтастырыңдар

Дескрипторлар:

- Оқушы гидросфераға қатысты атаулар мен терминдерді таба алады.

- Анықтаған ірі өзендер мен көлдерді картадан анықтап құрлықтар бойынша топтастыра алады.

Бағалау: Мадақтау арқылы (МБ)

Мәтінмен жұмыс

Мәтінді «Түртіп алу » әдісі арқылы талдайды.

  • белгілі

+ жаңа ақпарат

? түсініксіз


Постер қорғау (дайындалуға 4 мин, қорғауға әр топқа 1минуттан)


Мәтін бойынша оқушыларға сұрақтар қойылады.

Сұрақ-жауап

1.Суреттегі «Табиғаттағы су айналымы» тізбегін түсіндіріңдер

3.Гидросфера қандай бөліктерден тұрады?
4. Гидросферадағы басты тұщы су көздерін ата?
5. Үлкен және кіші су айналымын түсіндір
6. Су айналымының маңызы қандай?


Картамен жұмыс

Карточкаларда гидросфералық объектілердің атаулары бойынша картадан табу


Файнворд әдісі .Қосымша 4

Оқушылар берілген жәшікшелердің ішінен гидросфераға қатысты атаулар мен терминдерді анықтайды. Анықтаған ірі өзендер мен көлдерді картадан анықтап құрлықтар бойынша топтастырыңдар

Дескрипторлар:

- Оқушы гидросфераға қатысты атаулар мен терминдерді таба алады.

- Анықтаған ірі өзендер мен көлдерді картадан анықтап құрлықтар бойынша топтастыра алады.


Ғаламшар үшін гидросфераның маңызын бағалаңдар

  • Адамзатқа

  • Өсімдіктерге

  • Жануарларға



Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау







































ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам



1. Ф липчарт, фломастер

Сабақтыңсоңы


Кері байланыс.


«Түйін сөз» стратегиясы

1- қадам: 10 – ға шейін сандар қиындыларын әзірлеймін.

2- қадам: Оқушыларға бір санды таңдауға тиіс екенін түсіндіремін.

3- қадам: Оқушылардың сан мен олардың сабақ туралы ой – пікірлерін ұштастыра айтатынын түсіндіремін.

4 – қадам: Олар бүгінгі сабақта не түсінді? Бүгінгі сабақ қандай жаңалықтарға толы болды? Алдағы сабаққа ұсынысы қандай?Оқушылар осы сұрақтарға жауап береді.

Мысалы, Бір дегенім – білім. Бүгін меннақыл сөздердің мағынасын ашып,орынды қолдануды білдім.

Екі дегенім- ертеңге сенім.Осындай нақыл сөздер тұрғанда қазақтың баласы ұлттың тілін,дінін құрметтеп өтеді.Келесі сабақта нақыл сөздерден кітапша жасап әкелсек деген ұсынысым бар.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау
















Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Су ресурстарының маңыздылығы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.3.3.2- су ресурстарының маңыздылығын түсіндіреді

Сабақтың мақсаты


Су ресурстары туралы түсініктерін дамыту, су ресурстарыныңмаңыздылығы туралы түсінік беру

Бағалау критерииі

Су ресурстары туралы біледі.

Су ресурстарының мағыздылығын анықтай алады

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Сәлемдесу, оқушыларды түгелдеу.

Психологиялық ахуал қалыптастыру;


«Shape56

Дескриптор

  • Білімдерін қайталайды;

  • Шешім қабылдайды;

  • Жылдамдықтыүйренеді;

Алтын балық» әдісі арқылы сұрақтар қойып, қайталау жүргізу.




«Сен білесің бе?» айдары арқылы сабақтың тақырыбын ашуға түрткі болу;

Қалай ойлайсындар бүгінгі сабақтың тақырыбы қандай?

Сабақтың тақырыбы: «Су ресурстарының маңызы»


Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қалыптастырушы бағалау

Кері байланыс











Ұялы телефон

Және интернет желілері

Кітап


Ортасы

Ой қозғау.

Оқушылардың сыни ойлау дағдысын қалыптастыру, мақсатында Диаграммаға су ресурстарының атын пайыздық құрамына сәйкес жазып шығындар.


Түрткі сұрақтар қою.

  • Дүние жүзілік мұхиттың үлесі қандай?

  • Тұщы су үлесі қандай?

  • Тұщы судың құрлық суларындағы ара салмағы қалай таралған?

Оқушылар пікірі тыңдалады, олар өз ойларын ортаға салып, соңында ортақ бір қорытындыға келеді. Су ресурстарының пайыздық құрамына сәйкес жазылады.

Кері байланыс: « МАҚҰЛДАУ, ҚОЛДАУ» арқылы оқушылардың пікірін бағалау.

Топтық жұмыс: «Еркін талқылау» әдісі

Орындалу алгоритмі:

Мәтінмен оқушылар толықтай танысады.

Алдымен мәтінді оқиды, жұптасып талқылайды, топта бөліседі, постер арқылы қорғайды.

«Өзен»тобы: «Су - баға жетпес «қазына». (ой пікір)

«Көл»тобы: « Шаруашылықта суды пайдалану»( кесте түрінде)

«Мұздық»тобы: Дүниежүзінің саяси картасы мен өзен ағыны картасын (99 сурет) пайдаланып,дүниежүзінің қай мемлекеттерінің өзендерге бай,ол қай елдердің кедей екендігін анықтаңдар. Қорытынды жасаңдар.




Өзенге бай елдер:

Өзенге кедей елдер:




Кері байланыс бутерброды:

2. Жеке жұмыс.

Географиялық есеп:

Берілгені: Сыздықтап аққан су құбырына 20 гр стаканды тосып, оның 1 минутта толатынын көреміз. 1 сағатта, 1 тәулікте қанша су ағады. Қанша су канализацияға кетіп, лас суға араласады.

Шешуі: 1 мин – 20 гр

60 мин * 20 гр = 1200 гр /1л/ 200 гр

24 сағ * 1,2 = 28,8 литр

Кері байланыс « Дайын жауап үлгі» арқылы өзін – өзі тексеру.

3. «Африкадан хат».

(Слайдта бір тамшы су суреті)

Қысқаша мазмұны: Африка елінің оқушылары елдерінің ауыз суға тапшылығы,өз қиналыстары жайлы айтып, мәселені шешуге атсалысуларын сұраған.Африкалық балаларға көмекке өз пікірлеріңді ұсыныңдар.

ҚБ: « Екі жұлдыз , бір ұсыныс»

Тапсырма

1.Суреттер бойынша су ресурстарының қолдану мақсатын әңгімелеп беріңіз.

Дескриптор

су ресурстарының қолдану аясын сипаттайды;

күнделікті өмірде қолданылуын әңгімелейді;

экономика салаларында қолдануын әңгімелейді;

маңыздылығын дұрыс қорытындылайды

4. Жеке жұмыс

Өз отбасыларың тәулігіне қанша литр су жұмсайтынын есептеңдер. Қорытынды жасаңдар.

Су шығыны:

Су тұтыну,литр:

1.

Ас дайындау үшін.


2.

Ыдыс жуу үшін:

-күніне неше рет ыдыс жуасыздар?


3.

Отбасының бір мүшесінің жеке гигиенасы үшін.


4.

Кір жуу үшін (кір жуатын мәшина қанша литр су жұмсайды?).


5.

Үй жинау үшін.


6.

Унитазды шаю үшін (бөшкеде қанша литр күніне неше рет шайылады).


7.

Отбасының басқа да ықтимал шығындары.


8.

Барлығы тәулігіне.


9.

Барлығы жылына.



Критерий

Дескриптор

Су ресурстарының маңыздылығын біледі.

Су ресурстарының маңыздылығын білді.

Тәулік, жыл көлемінде суды үнемдеу керек екенін түсінеді.

Тәулік, жыл көлемінде кететін су шығынын есептейді.


Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыпты талдайды

Жұп бойынша

Жеке, өзара тақырыпты түсінгендерін мұғалімге қол көтеру арқылы білдіреді





Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі




Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Бағалау критерийлер

1.Ертегідегі негізгі кейіпкерлердің портретін жинақтайды.

2.Кейіпкердің образына қызмет етіп тұрған маңызды әрекеттерін талдайды.

3.Жинақталған ақпараттар негізінде кейіпкер образына қатысты өз көзқарасын білдіреді

Дескрипторлар

1.Әр оқушы ертегіден өзіне тиісті кейіпкерлердің портретіне қатысты сөз тіркестері мен сөйлемдерді анықтайды.

2.Әр оқушы кейіпкердің ең маңызды үш әрекетін анықтайды











Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам



Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Ойтолғаныс

«3-2-1»

Бүгінгі сабақтан алған 3 маңызды ақпарат;

Бүгінгі сабақта қиындық тудырған 2 аспекті;

Бүгінгі сабақта ұнаған 1 іс-әрекет Кері байланыс

«3 минуттық үзіліс»

  1. Маған ұнады

  2. Маған қиындық туғызды

  3. Мен хабардар болдым

4.Мені таңқалдырды

Рефлексия

«Екі жұлдыз, бір тілек»

- Сабақ уақытында орындаған жұмыстарын бағалау үшін білім алушыларға дескрипторлар арқылы өзін-өзі бағалауды жүргізуді ұсынамын.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау






























Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Дүниежүзілік мұхиттың географиялық жағдайы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.3.3.3 -Дүниежүзілік мұхиттың құрамын, географиялық жағдайын сипаттайды


Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылар-Дүниежүзілік мұхиттар туралы біледі.

Басым оқушылар- Дүниежүзілік мұхиттың бөліктерін анықтайды.

Кейбір оқушылар- Мұхиттардың бөліктерінің географиялық жағдайын түсінеді.

Бағалау критерииі

Білу: Дүниежүзілік мұхиттарға жататын мұхит түрлерін біледі.

Түсіну: 4 мұхиттың терең жерлері мен мұхит түбіндегі жер бедерітуралы түсінеді.

Қолдану:Мұхиттарды және оның бөліктерін картадан көрсете алады.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Сабақтың жоспары

I.Ұйымдастыру кезеңі

1. «Шаттық шеңбері»

2.Оқушыларды 2 топқа біріктіру

II. Алдыңғы білім:

1. «Зымыран сұрақтар»

2. «Сандар сөйлейді»

III. Жаңа сабақ

1. Бейне үзінді «Мұхиттар қалай пайда болған?»

2. Дүниежүзілік мұхиттың географиялық жағдайы

3. Сергіту сәті

IV. Кері байланыс

  1. Постер қорғау.

  2. «Ғажайып ондық»

V. Бағалау

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













Слайд 6-7

Дидактикалық материалдар №1


Ортасы

Берілген мәтіндерді балалар оқып алады.

1. Неше мұхит бар?

2. Қандай құрлықтар аралығында орналасқан?

3. Мұхит суы ішуге жарамды ма?


Дүниежүзілік мұхит. Глобусты алып қарасақ, жер шарының көпшілік бөлігін су басып жатқанын көреміз. Ол Дүниежүзілік мұхит деп аталады. Дүниежүзілік мұхиттың үлесіне бүкіл Жер бетінің 3/4 бөлігі немесе 361 млн км2 тиеді.

Дүниежүзілік мұхит бөлек - бөлек аттары бар жеке мұхиттардан тұрады, бірақ олардың бәрі бір - біріне жалғасып жатыр.

Дүниежүзілік мұхиттың кез келген нүктесінен келесі нүктесіне құрлыққа аяқ баспай жетуге болады (жарты шарлар картасынан байқап көріңдер).

Мұхиттар мен теңіздер қоршап жатқан құрлықты материктер немесе континенттер деп атайды. Дүние жүзінде алты материк бар. Олар: Еуразия, Африка, Солтүстік Америка, Оңтүстік Америка, Аустралия және Антарктида.

Құрлықтың барлық жағынан су қоршаған шағын бөлігі арал деп аталады (картадан Гренландия, Мадагаскар, Исландия аралдарын табыңдар).

Құрлықтың су кеңістігіне терең сұғынып кіріп тұрған бөлігін түбек деп атайды (картадан Апеннин және Лабрадор түбектерін табыңдар).


Дүниежүзілік мұхит төрт бөліктен тұрады.

Тынық мұхит – Жер шарындағы ең үлкен (180 млн км2) әрі ең терең мұхит. Көлемі жағынан қалған үш мұхитқа парапар. 1520 – 1521 жылдары Ф. Магеллан дүние жүзін айналу саяхаты кезінде осы мұхитты алғаш рет жүзіп өтті. Жүзу кезінде ешқандай дауылға ұшырамағандықтан, саяхатшылар оған «Тынық мұхит» деген ат берді.


Мұхит пен құрлық аудандарының арақатысы

Тынық мұхит Солтүстік және Оңтүстік Американың батыс жағалауларынан бастап Еуразияның шығыс бөлігіне және Аустралия мен Антарктидаға дейінгі аумақты алып жатыр.

Тынық мұхитта бүкіл Дүниежүзілік мұхиттың ең терең жері – Мариан шұңғымасы бар, оның тереңдігі 11022 м.


Атлант мұхиты Тынық мұхиттан екі есе кіші (92 млн км2). Солтүстік және Оңтүстік Американың шығысынан бастап Еуразия мен Африканың батысына және Антарктидаға дейін барады.

Ол солтүстік полярлық аймақтан оңтүстік полярлық аймаққа дейін созылып кетеді. Атлант мұхиты арқылы батыс және шығыс жарты шарда орналасқан елдерді бір - бірімен жалғастыратын аса маңызды кеме жолдары өтеді. Мұхиттың өн бойы кеме қатынасына игерілген.


Үнді мұхиты оңтүстік жарты шардың едәуір бөлігін алып жатыр (75 млн км2). Бұл – ең жылы мұхит (жарты шарлар картасынан Үнді мұхитының қандай материктердің аралығында жатқанын анықтаңдар). Үнді мұхиты суының таза, көгілдірлігімен де ерекше көзге түседі. Өйткені оның оңтүстік бөлігіне құятын өзен аз.


Солтүстік Мұзды мұхит – мұхиттардың ішіндегі ең шағыны (14 млн км2). Ол Солтүстік Америка және Еуразия жағалауларымен шектеледі. Оның көпшілік бөлігін жыл бойы мұз басып жатады. Солтүстік Мұзды мұхиттың тағы бір ерекшелігі – ол басқа мұхиттарға қарағанда тайыз болып келеді. Материктердің шеті мұхит түбіне өтетін жерінде тереңдік 200 м - ден аспайды. Ол әсіресе Еуразия жағалауында жалпақ өңір құрайды. Мұхитта ірі аралдар көп.


2. Мұхит бөліктері. Мұхит бөліктеріне теңіздер, шығанақтар, бұғаздар жатады.

Теңіз – мұхиттың суының қасиеті мен жануарлар дүниесі жөнінен оқшауланып тұратын бөлігі. Теңіздер көбінесе құрлық жағалауында болады, бірақ кейде ашық мұхитта да кездеседі (мысалы, Саргасс теңізі, Фиджи теңізі). Әдетте, теңізді мұхиттан түбектер, аралдар немесе су астындағы жоталар бөліп тұрады.

Материкке сұғына еніп жататын теңіздерді ішкі теңіздер деп атайды (мысалы, Қара теңіз, Жерорта теңізі. Олар қай мұхиттың бөліктері болып табылады?). Материктердің маңында орналасқан теңіздерді шеткі теңіздер дейді. Шеткі теңіздерге – Еуразия жағалауындағы Баренц, Кара, Лаптевтер, Жапон, Охота, Шығыс Қытай және т. б. теңіздер жатады.

Шығанақ – мұхиттың немесе теңіздің құрлыққа сұғына еніп жатқан шағын бөлігі. Атлант мұхиты Солтүстік Америка жағалауындағы Гудзон, Мексика шығанақтарын, ал Үнді мұхиты Еуразияның оңтүстігіндегі Парсы шығанағын құрайды.

Дүниежүзілік мұхиттың бөліктері бір - бірімен бұғаздар арқылы жалғасады. Бұғаз – екі жағынан материктердің немесе аралдардың жағалары қысып шектеп тұрған енсіз су айдыны. Бұғаздардың ені әр түрлі. Ені ең кең (950 км) және терең (5248 м) бұғаз – Дрейк бұғазы; ал ең ұзыны (1670 км) – Мозамбик бұғазы.

Ішкі теңіздер (Жерорта, Қара)

Теңіздер (Саргасс, Фиджи)

Шеткі теңіздер (Баренц, Кар, Охот, Жапон)

Мұхит бөліктері

Шығанақ (Гудзон, Мексика, Парсы)

Бұғаздар (Дрейк, Мозамбик)

«Жариялау» әдісі

(Әрбір топ берілген сұрақ бойынша өз позициясын жариялау керек. Бұл үшін топ ішінен спикер берілген уақыт ішінде (5 мину) басқа қатысушылар алдында сөйлеп, топ ұстанымын жеткізеді.)

1 тапсырма.Тақырыпқа қатысты терминдермен жұмыс. Топтық жұмыс. Сәйкестендіру.

Мұхит – гидросфераның негізгі бөлігі, жерді қоршап жатқан үлкен су айдыны.

Теңіз – мұхиттың құрлыққа сұғына кіріп орналасқан немесе оның өзге бөліктерінен құрлық жағалаулары, түбектер немесе аралдармен бөлектеніп жатқан кішігірім бөлігі. 

Шығанақ мұхит, теңіз, көлдің құрлыққа сұғына еніп жатқан және негізгі су айдынымен еркін, тұрақты су алмасатын бөлігі.

Бұғаз құрлықтың екі телімін бөліп жатқан және жеке мұхиттар мен теңіздерді немесе олардың бөліктерін жалғастыратын айтарлықтай тар су кеңістігі.

Критериалды бағалау: оқушылар барлық терминдердің анықтамасын дұрыс анықтай алады.

Дескриптор:

  1. 4 терминді де дұрыс анықтаса- 4 б

3 терминді анықтаса - 3 б

2 терминді анықтаса - 2 б


2 тапсырма. Оқулықпен жұмыс. Кесте толтыру.Топтық жұмыс

Оқушылар дүние жүзілік мұхиттарға (көлемі, географиялық орны, ерекшелігі, теңіздері, бұғаздары, шығанақтары, қандай құрлықтарды шайып жатқатына)сипаттама береді.

Жоспар:

мұхит аты –

географиялық орны –

шекарасы -

көлемі –

ең терең жері –

теңіздері –

бұғаздары –

шығанақтары –

Критериалды бағалау: дүниежүзілік мұхиттар туралы толық мәлімет біледі.

Дескрипторлар:

  1. мұхит аты – 1б

  2. географиялық орны – 1б

  3. шекарасы - 1б

  4. көлемі – 1б

  5. ең терең жері – 1б

  6. теңіздері – 1б

  7. бұғаздары – 1б

  8. шығанақтары – 1б

Бағалау: мұғалім әр топтың жауабын бір стикер арқылы бағалайды.





3 тапсырма. Сандық диктант. Жеке жұмыс. Оқушылар төмендегі сөздерді кестенің тиісті жеріне орналастырып шығады.

1) Аляска шығанағы, 2) Мозамбик бұғазы, 3)Жерорта теңізі, 4) Қызыл теңіз,

5) Чукот теңізі, 6) Жапон теңізі,
7) Мексика шығанағы, 8) Кар теңізі

Тынық

Атлант

Үнді

Солт.м









Критериалды бағалау: Мұхиттардың құрамдас бөліктерін дұрыс орналастыра біледі

Дескрипторлар:

  1. Тынық мұхитының құрамдас бөлігінің екеуін де дұрыс тапса – 2 б;

біреуін дұрыс тапса – 1 б

  1. Атлант мұхитының құрамдас бөлігінің екеуін де дұрыс тапса – 2 б

біреуін дұрыс тапса – 1 б

  1. Үнді мұхитының құрамдас бөлігінің

екеуін де дұрыс тапса – 2 б

біреуін дұрыс тапса – 1 б

  1. Солтүстік мұзды мұхитының құрамдас бөлігінің екеуін де дұрыс тапса – 2 б

біреуін дұрыс тапса – 1 б

Дарынды оқушымен жұмыс.

Географиялық координата табу.

  1. Мариана шұңғымасы

  2. Орталық бөлігі 19 о.е-пен 47 ш.б-та орналасқан үлкен аралда ең кішкентай маймылдар тіршілік етеді. олардың денесінің ұзындығы 12 см ғана. Картадан немесе глобустан оның қандай арал екенін анықта.

Географиялық координата табу.

  1. Пуэрто Рико шұңғымасы

  2. Пиллигрим кемесі (Ж.Верн «15 жасар капитан») 44 о.е және 165 ш.б нүктесінде зәкірді тастады. Саяхатшылардың қай мұхит аралында тұрғанын анықта

4. Әр топ картаны пайдалана отырып, Астана қаласынан «өзінің» мұхитына дейінгі қашықтықты есептеу.

Астанадан Тынық мұхитына дейін –

Астанадан Атлант мұхитына дейін –

Астанадан Үнді мұхитына дейін –

Астанадан Солтүстік мұхитына дейін –

Бағалау критериі: Қашықтықты масштаб арқылы анықтау.

Дескриптор:

  1. Қашықтықты өлшей алады – 1 б

  2. Масштаб арқылы анықтай алады – 1б

  3. Сандық масштабты атаулы масштабқа айналдыра алады- 1 б


Қалыптастырушы бағалау парағындағы тапсырмаларды орындайды.ъ

Кері байланыс

Жаңа сабақты пысықтау мақсатында оқушылар «Галереяны шарлау» әдісі арқылы

1.Гидросфера тобы:Дүниежүзілік мұхиттар

2.Су ресурсы тобына :Мұхит бөліктерітуралы екі топ постер қорғайды және мұхиттар мен оның бөліктерін картадан көрсетеді.

Дискриптор:

1.Дүниежүзілік мұхиттарды атап, географиялық орнын, тереңдігін айта алады.

2.Мұхиттарды картадан көрсете алады.

3. Мұхиттардың құрамдас бөліктерін атап айта алады.

«Бағдаршам» әдісі арқылы екі топ бірін – бірі бағалайды.


Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау






































ҚБ: «Баспалдақ» әдісі 1.Білімім төмен

2.Орташа 3.Орташадан жоғары 4. Жоғары

ҚБ: Мұғалім тарапынан жүретін бағалау «Ауызша мадақтау



Слайдар



















Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Жаңа сабақты бекіту

«Ғажайып ондық» арқылы жаңа сабақ бойынша бекіту сұрақтарын қоямын.

Бағалау

Критерийалды бағалау.

Әр топтағы бағалау парақшасы арқылы ұпай санын есептеу.



Рефлексия.


Кері байланыс

Shape57 Shape58 Shape59








1.Picture 2 - өте жақсы. Түсіндім!

2. - Түсінбедім!

3. ? - сұрағым бар!


Үйге тапсырма : мәтінді пайдаланып

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Үйге тапсырма

Үйге тапсырма:

БАҚ-тан тіл туралы мақала оқып,өз пікірін дайындау

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау


Саралау: Оқушылардың тақырыпты теориялық тұрғыда жеңіл меңгеруі үшін және негізгі ойды толық түсінуін қолдау мақсатында мына тәсілдерді пайдаландым:

1.Бейнебаян көру , оқулықпен жұмыстану арқылы «Дереккөздер » арқылы сараладым.


2. Веендиограммасы, бинго әдісі арқылы қарқындылын сараладым.

3. «1минуттық әңгіме» арқылы әңгіме-диологқа түседі.




Сабақ өң бойында оқушыларды алға жетелеу мақсатымда, мадақтап, қолдап отырдым. Оларды дескриптор бойынша, смайликтер, «толық ай, жарты ай, жаңа ай», от шашу әдістерін пайданаландым.


Сабақ бойынша рефлексия


Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?



Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?



























Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Дүниежүзілік мұхит суларының қасиеттері

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.3.3.5 -мұхит суының қасиеттеріне әсер ететін факторларды анықтайды

Сабақтың мақсаты


Мұхит суының тұздылығына сипаттама жасайды

Мұхит суының температурасына сипаттама жасайды.

Оқушылар атлас картаны қолдана отырып мұхит суының қасиеттерінің таралуы бойынша талдайды.

Бағалау критерииі

Мұхит суының қасиеттеріне әсер ететін факторларды анықтай алады.

Мұхит суының тұздылығына сипаттама жасай алады

Мұхит суының температурасына сипаттама жасай алады

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Сәлемдесу. Оқушылардың, сабаққа қатысуын анықтау.Сыныпта ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру мақсатында"Мен үшін қымбат» деген сөзді айтамын.Сол сөзді естігенде оқушылар ойына не келетінін сұраймын.

Үй тапсырмасын«Білім биржасы»әдісібойынша (көк, қызыл, сары) конвертте А, В, С деңгейіндегі сұрақтар салынады кез-келген оқушы өзі таңдаған конверттен сұраұты алып жауап береді.

А – деңгей Дүниежүзілік мұхит дегеніміз не?

Мұхит бөліктеріне нелер жатады?

В -деңгей Мұхиттардың ең терең бөліктерін ата.

С- деңгей Дүниежүзіндегі жылы және суық ағыстарды ата және сипатта

Формативті және

Критерийалды бағалау

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













дидактикалық материалдар.




Интерактивті тақ

Ортасы

; Жаңа сабақ

1 тапсырма: БББ кестесі арқылы дүниежүзілік мұхит сулары туралы не білетіндерін сұраймын және кестенін білемін, білгім келеді бағаның толтыруын тапсырамын.

2Shape60 Shape61 тапсырма:«Қара,оқып шық, жап, жаз»әдісімен жаңа тақырыппен танысуға жеке тапсырма беріп, тақырыппен танысып болған соң топтық тапсырма орындату арқылы дүниежүзілікмұхит суларының қасиеттерін, тығыздығы мен мөлдірлігінің таралу аймақтарын анықтап, тірек-сызба жасау керектігін айтамын.

Shape62

Судың қасиеттері




Shape63 Shape64

Shape65


Shape67 Shape66

Температурасы




Shape69 Shape68


Shape71 Shape70

Shape72

Температурасы



Shape74 Shape73


«Жиханкез» әдісібойынша карта арқылы мұхиттармен теңіздерге саяхат жасай отырып, тұздылығы мен температурасыныңәртүрлі аймақтарда біркелкі болмауының себептерінанықтайды және«Ассосиация» әдісі арқылы постер қорғап сипаттайды.

Дәптермен жұмыстерминдерді жазу және сөйлету

Географиялық есептер шығару

1.Бір тонна мұхит суынан қанша тұз алуға болады ?

   Жауабы:   1 литр мұхит суындағы тұздылық 35‰;

1000 л  × 35‰ = 35000г

2.Өзеннің  1тонна суы  1000 л × 0,2 ‰ = 200г.

3.Егертұздылығы 18‰ болса, Қаратеңіздің 1 тонна суынанәртүрлізаттардыңнешеграмыналуғаболады?

Жауабы:   1 тонна 1000 л ;

1000 л  × 18 ‰ = 18000 г

1 тапсырманы дұрыс орындаса 3-5 балл

2 тапсырманы дұрыс орындаса 5-7 балл

3 тапсырманы дұрыс орындаса 3-5 балл

Жеке жұмыс. Сәйкестендіріңіз:

1.Сәйкестендіріңіз (4 мин)

Атау

Теңіз

Шығанақ

Бұғаз

Арал

Түбек

Сары






Жерорта






Бискай






Бенгал






Мадагаскар






Жаңа Зеландия






Үндістан






Сомали






Дрейк






Мозамбик







Тақтада көрсетілген кілттер арқылы өз-өздерін тексереді.

  • Тақырыпты ашу. Су туралы мәліметтер

Медузаның денесі 99% осы заттан тұрады.

Балық-75%

Қызанақ-90%

Адам -65-70% астам. Бұл қандай зат?

Су (Ассоциация)

Құрамы бойынша су қандай болады? Тұщы су, тұзды су. Олай болса бүгінгі тақырыбымыз «Дүниежүзілік мұхит суларының қасиеттері» Сабақтың мақсаты мұхит суының тұздылығына сипаттама жасау

мұхит суының температурасына сипаттама жасау , атлас картаны қолдана отырып мұхит суының қасиеттерінің таралуы бойынша талдау


Оқушылар мұхиттың кескіндері бойынша топқа 2 бөлінеді

  • Тынық

  • Атлант


  • 1 тапсырма. Топтық жұмыс. Постер құру. Қорғау (10мин )

1 топ мұхит суының температурасына талдау жасайды.

2 топ мұхит суының тұздылығына талдау жасайды.

Бағалау критерийлері (4 ұпай) 1 топ


Бағалау критерийі

р/с

Дескрипторлар

+/ –

Мұхит суының қасиеттеріне әсер ететін факторларды анықтайды

1

-Температураның ендік бойынша өзгерісін анықтайды


2

-Температураның ендік бойынша өзгерісіне әсер ететін факторды талдайды


3

-Температураның тереңдік бойынша өзгерісін анықтайды


4

-Температураның тереңдік бойынша өзгерісіне әсер ететін факторды талдайды


Бағалау критерийлері (4 ұпай) 2 топ

Бағалау критерийі

р/с

Дескрипторлар

+/ –

Мұхит суының қасиеттеріне әсер ететін факторларды анықтайды

1

Тұздылықтың ендік бойынша өзгерісін анықтайды


2

Тұздылықтың ендік бойынша өзгерісіне әсер ететін факторды талдайды.


3

Тұздылықтың өзгерісіне басқа факторларды келтіреді


4

Дүниежүзілік мұхиттардың тұздылығын анықтайды


Бағалау: Критерийлер бойынша топ бір-бірін бағалайды.

  • 2 тапсырма. Жеке жұмыс. Жұмысты орындауға 3 минут Тапсырма бойынша оқушылар атлас картаны қолдана отырып топпен аттас мұхиттың температурасы бойынша талдау жасайды.

  • Температурасы жоғары 2 ауданды белгілеңіз

  • Температурасы төмен 2 ауданды белгілеңіз


Бағалау критерийі

р/с

Дескрипторлар

+/ –

Мұхит суының қасиеттеріне әсер ететін факторларды анықтайды

1

Температурасы жоғары 2 ауданды белгілейді


2

Температурасы төмен 2 ауданды белгілейді



Бағалау: Бірін-бірі бағалау (дескриптор арқылы)

  • Мұхит суының тұздылығы

Т апсырма бойынша оқушылар атлас картаны қолдана отырып топпен аттас мұхиттың тұздылығы бойынша талдау жасайды. Және температурамен байланысын сипаттайды.

  • Тұздылығы жоғары 2 ауданды белгілеңіз

  • Тұздылығы төмен 2 ауданды белгілеңіз

Бағалау критерийі

р/с

Дескрипторлар

+/ –

Мұхит суының қасиеттеріне әсер ететін факторларды анықтайды

1

Тұздылығы жоғары 2 ауданды белгілейді


2

Тұздылығы төмен 2 ауданды белгілейді



Бағалау: Бірін бірі бағалау (дескриптор арқылы)

Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыпты талдайды

Жұп бойынша

Жеке, өзара тақырыпты түсінгендерін мұғалімге қол көтеру арқылы білдіреді





Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау


















ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам


http://ikitap.kz/audiobook/5189-kerqula_atty_kendebaj/5189-kerqula_atty_kendebaj

аудиокітап

Алты томдық «









Сабақтыңсоңы


Білімді бекіту:

«Серпілген сауал» әдісі бойынша оқушылар бір-біріне доп лақтыра отырып сұрақтар қояды.


Кері байланыс:

Оқушыларға рефлексия парағын ұсынамын.Сабақ барысында алған білімдері туралы кері байланыс жазады.

Shape75 «3.2.1.»

3 факт

2 көзқарас

1 тұжырым

.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



  1. .

Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау







Тақырыпшасы бойынша презентация арқылы түсіндіру

1 тапсырма.

  • Мұхит суының температурасы

Топтық жұмыс. Жұмысты орындауға 3 минут, ал қорғауға 1 минут уақыт беріледі

Тапсырма бойынша оқушылар атлас картаны қолдана отырып топпен аттас мұхиттың температурасы бойынша талдау жасайды.

  • Температурасы жоғары 2 ауданды белгілеңіз

  • Температурасы төмен 2 ауданды белгілеңіз

  • Температураның ендік бойынша өзгерісін анықтап, температураның ендік бойынша өзгерісіне әсер ететін екі факторды атаңыз


Бағалау критерийі

р/с

Дескрипторлар

+/ –

Мұхит суының қасиеттеріне әсер ететін факторларды анықтайды

1

Температурасы жоғары 2 ауданды белгілейді


2

Температурасы төмен 2 ауданды белгілейді


3

Температураның ендік бойынша өзгерісін анықтайды


4

Температураның ендік бойынша өзгерісіне әсер ететін екі факторды талдайды



Бағалау: Жұмысын қорғаған топты, отырған оқушылардың кез келгені дескриптор арқылы бағалайды.



  • Мұхит суының тұздылығы

2 тапсырма. Топтық жұмыс. Жұмысты орындауға 3 минут, ал қорғауға 1 минут уақыт беріледі.


Тапсырма бойынша оқушылар атлас картаны қолдана отырып топпен аттас мұхиттың тұздылығы бойынша талдау жасайды. Және температурамен байланысын сипаттайды.

  • Тұздылығы жоғары 2 ауданды белгілеңіз

  • Тұздылығы төмен 2 ауданды белгілеңіз

  • Тұздылықтың ендік бойынша өзгерісін анықтап,тұздылықтың ендік бойынша өзгерісіне әсер ететін екі факторды атаңыз.

Бағалау критерийі

р/с

Дескрипторлар

+/ –

Мұхит суының қасиеттеріне әсер ететін факторларды анықтайды

1

Тұздылығы жоғары 2 ауданды белгілейді


2

Тұздылығы төмен 2 ауданды белгілейді


3

Тұздылықтың ендік бойынша өзгерісін анықтайды


4

Тұздылықтың ендік бойынша өзгерісіне әсер ететін екі факторды талдайды



Бағалау: Жұмысын қорғаған топты отырған оқушылардың кез келгені дескриптор арқылы бағалайды.


Қосымша тапсырма.

Мұхит суының тұздылығы бойынша есеп шығару

Егер 7 тонна суда 280 кг тұз болса. 1 кг суда қанша грамм тұз болады?

Егер 8 тонна суда 720 кг тұз болса, 3 кг суда қанша грамм тұз бар?

Қалыптастырушы бағалау

1.450литр теңіз суында ,әр түрлі заттардың мөлшері неше грамм?

2.егер тұздылық 27промилл болса,Қара теңіздің 4,2 м3 суында әр түрлі заттардың мөлшері неше грамм

«Қыдырып қайтайық!»

би билеу




























Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Мұхит суларының қозғалыстары

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.3.3.6- мұхит суының қозғалыстарын жіктеп, түсіндіреді

Сабақтың мақсаты


Оқулықты қолдана отырып мұхиттардың ерекшелігін анықтау

Атлас қартаны қолдана отырып мұхит суының қозғалыстарын сипаттау

Бағалау критерииі

Дүниежүзілік мұхит суының қозғалысын түсінеді, ағыстар мен

толқындарды ажырата алады.

Мұхиттағы толқындардың түрлерін біледі

Дүниежүзілік кескін картаға ағыстарды сыза алады. Карта арқылы ағыстардың (жылы, суық) құрлықтарға, жеке аймақтарға әсерін сипаттай алады.

Мұхит және оның құрамдас бөліктерін жоспар бойынша сипаттайды

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

1.Оқушылармен сәлемдесу,сабаққа даярлықтарына назар аудару.

2.Психологиялық ахуал «Жылы лебіз»

3.Топқа бөлу. Ағыстарға байланысты 3 топқа бөлемін

«Гольфстрим»(Тынық мұхит ағыстары),«Перу»(Атлант мұхитының ағыстары),«Лабрадор» (Үнді, солтүстік Мұзды мұхит ағыстары)топтары

4.Миға шабуыл «Мұхит суларының қозғалыстарын» бейнеролик арқылы сабақтың мақсаты мен тақырыбын ашу

. Өткен сабақты қайталау.

"Еске түсіру ойыны" жеке жұмыс. дәптерге орындалады.

Берілген сөздерді кестеде жіктеңіз: өзен, теңіз, көл, бұғаз, мұздық, жер асты суы, гейзерлер, айсберг, батпақ, шығанақ.

Құрлық сулары

Дүниежүзілік мұхит бөліктері




  • Мұхит суының қозғалысы тақырыбында сабақ түсіндіру


Оқушылар видео тамашалайды

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













Ұялы телефон

Және интернет желілері

Кітап


Ортасы

Тапсырма «Елші» әдісі (әр топ берілген тапсырмаларды топтарында талқылайды,келесі топтан келген мүшелеріне түсіндіреді. )

І топ: «Гольфстрим» жел толқыны туралы мәтін

ІІ топ: «Перу» Судың толысуы мен қайтуы туралы мәтін

ІІІ топ: «Лабрадор» мұхит ағыны туралы мәтін

Әр топ берілген тапсырма арқылы алған білімдерін постер қорғау арқылы толықтырады

Бағалау критерийлері

Дискриптор

Мұхит суының қозғалыстарын түсінеді.

Мұхит суының қозғалыстарын анықтап, түсіндіреді


(ҚБ) Әр топ бір-бірін бармақ арқылы бағалайды

2- тапсырма Ойлан, жұптас, бөліс әдісі арқылы

1.Мұхит бетіндегі қозғалыстың пайда болуының негізгі себебі және қозғалыстарын атаңдар? Жауабы: жел,жер сілк,атмос қысым,жанартаудың атқылауы;толқын,мұхиттық ағыс

2.Температурасы Галапагос аралдары маңында 220С жетеді,бірақ экватор бойындағы беткі сулардың температурасынан 5-6 0С –қа төмен, бұл ағысты ата? (Перу)

3.Қай ағыс Солтүстік Американың жағалауларына айсбергтер әкеледі? Гольфстрим


Бағалау критерийлері

Дискриптор

- Мұхит суының қозғалысын тудыратын себептерді түсінеді

- Мұхит суының қозғалысынның себептерін түсіндіреді


(ҚБ) от шашу арқылы



Бағалау критерийлері

Дискриптор

Мұхит суы қозғалысын, ағыстар бағытын түсінеді.

Мұхит суы қозғалысын, ағыстар бағытын түсіреді.


(ҚБ) смайлик арқылы




4-тапсырма

)Венн диаграммасы арқылы мұхиттық ағыстар мен жел толқындарының ұқсастықтары мен айырмашылықтарын жазады

Shape77 Shape76

Жел толқыны

Мұхиттық ағыс











Бағалау критерийлері

Дискриптор

Мұхит суының ағыстары мен жел толқындарының ұқсастығы мен айырмашылығын анықтайды.

Мұхит суының ағыстары мен жел толқындарының ұқсастығы мен айырмашылығын жазады.


Саралау тапсырмалары: (Д)

1)жылы,суық ағыстарды картадан тауып ,кестеге жазып,толтырады


Жылы ағыс

Суық ағыс

Гольфстрим

Перу

Куросио

Канар

Бразилия

Бенгель

Солт Атлант

Калифорния


2) Судың көтерілуіне арналған су стансаларына қызығушылық неліктен туып отыр және стансалар қай елдерде салынды?

Жауабы: минералды жанармай,өзен су ресурстары үшін,Англия,Франция елдері,Мурманск қаласында Кислогуб;Беломор стансалары

3) Мұхит суы қозғалысының шаруашылықта маңызы және тигізетін әсері

Шағын эссе жазады


Жауабы: Жылы ағыстар конвекцияның дамуына,жауын-шашынның жаууына,тіршілік иелеріне қажетті қоректік заттар алмасуына,балықтардың дернәсілдері мен шабақтарын, уылдырықтау орнынан таралуына,ағыстар желкенді флот дәуірінде аса зор рөл атқарады,мұхиттың батыс пен шығыс бөліктері арасында температуралық айырмашылықтарды сақтап тұрады.


Бағалау критерийлері

Дискриптор

- мұхит суының қозғалыстарын толық қолданып, зерделейді.

Мұхит суының қозғалыстарын толықтай түсініп, зерттейді.

  • 1 тапсырма. топтық жұмыс. Жұмысты орындауға 3 минут, ал қорғауға әр топқа 1 минуттан уақыт беріледі.

Тапсырма бойынша оқушылар атлас картаны қолдана отырып топпен аттас мұхиттың ағыстары бойынша талдау жасайды:

  • Мұхиттың жылы және суық ағыстарын сызыңыздар

  • Ағыстардың бағытын айқындаңыздар , және түсіндіріңіздер

  • Кез-келген ағысқа сипаттама жасап , Қорытынды жасаңыздар

Бағалау критерийі

р/с

Дескрипторлар

+/ –

Мұхит суының қозғалыста

рын анықтау.

1

Мұхиттың жылы және суық ағыстарын сызады


2

Ағыстардың бағытын айқындайды, және түсіндіреді


3

Кез-келген ағысқа сипаттама жасайды


4

Қорытынды жасайды


Бағалау: Жұмысын қорғаған топты отырған оқушылардың кез келгені дескриптор арқылы бағалайды.


2 тапсырма. топтық жұмыс. Жұмысты орындауға 3 минут, ал қорғауға әр топқа 1 минуттан уақыт беріледі.

Мұхит суының қозғалысына әсер ететін факторлар" сызбанұсқасын жасайды.

Бағалау критерийі

р/с

Дескрипторлар

+/ –

Мұхит суының қозғалыстарын жіктеп, түсіндіреді

1

Мұхит суының қозғалысына әсер ететін факторларды біледі.


Бағалау: Жұмысын қорғаған топты отырған оқушылардың кез келгені дескриптор арқылы бағалайды


Оқушылар тақырып бойынша мәтіндермен танысады.

Мұхит және оның құрамдас бөліктерін сипаттайтын жоспарын талқылайды.


3 тапсырма. Жеке жұмыс.

Мұхит бөліктерінің бір нысанына жоспар бойынша сипаттама беріңіз

Бағалау критерийі

р/с

Дескрипторлар

+/ –

Мұхит және оның құрамдас бөліктерін жоспар бойынша сипаттайды

1

Мұхиттың бір нысанын жоспар бойынша сипаттай алады. .


Қалыптастырушы бағалау жұмысын орындау


Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау






































ҚБ: «Баспалдақ» әдісі 1.Білімім төмен

2.Орташа 3.Орташадан жоғары 4. Жоғары

ҚБ: Мұғалім тарапынан жүретін бағалау «Ауызша мадақтау



Слайдар



















Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Кері байланыс: Рефлексивті нысана тәсілі арқылы


Shape78

БShape79 елсенді қатыстым Маған түсінікті болды

Shape81 Shape80

Shape82



Маған түсініксіз Білгім келеді

болды

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Үйге тапсырма

Үйге тапсырма:

БАҚ-тан тіл туралы мақала оқып,өз пікірін дайындау

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау


Саралау: Оқушылардың тақырыпты теориялық тұрғыда жеңіл меңгеруі үшін және негізгі ойды толық түсінуін қолдау мақсатында мына тәсілдерді пайдаландым:

1.Бейнебаян көру , оқулықпен жұмыстану арқылы «Дереккөздер » арқылы сараладым.


2. Веендиограммасы, бинго әдісі арқылы қарқындылын сараладым.

3. «1минуттық әңгіме» арқылы әңгіме-диологқа түседі.




Сабақ өң бойында оқушыларды алға жетелеу мақсатымда, мадақтап, қолдап отырдым. Оларды дескриптор бойынша, смайликтер, «толық ай, жарты ай, жаңа ай», от шашу әдістерін пайданаландым.


Сабақ бойынша рефлексия


Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?



Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?








Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Мұхиттармен байланысты апаттар

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.3.3.7- мұхитар мен теңіздермен байланысты апаттарды топтастырып, сақтану шараларын ұсынады

Сабақтың мақсаты


Барлығы: Мұхиттар мен теңіздерде болатын апаттардың түрлерін атайды

Көпшілігі: Алапат апаттардың жиі болатын аймақтарын картадан көрсетеді.

Кейбірі: Мұхиттар мен теңіздерде болатын апаттардың алдын алу шараларын ұсынады.

Бағалау критерииі

Мұхиттар мен теңіздермен байланысты апаттарды атап, сипаттама бере алады.

Апаттардың басты пайда болатын аудандарын картадан көрсете алады.

Мұхиттармен байланысты апаттардың зиянын анықтап, сақтану шараларын ұсына алады.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

. Қызығушылықты ояту үшін миға шабуыл.

  • Суреттердің қиындыларын біріктіріп, топтарға бірігеді;

  • Суреттерінде не бейнеленгенін сипаттайды

  • Берілген суреттерді біріктіріп, мәтін құрастырады.

Оқу мақсатымен, тілдік мақсатпен танысады;

Жетістік критерийлерін болжайды;

Жетістік критерийлерімен танысады.

Кластер құру: Қорқыт

Сұрақтар: 

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды


«Кіру билеттері»






http://bestreferat.kz/extra_rkd/show/59



Ортасы

Жаңа тақырыпты ашу

Әдісі: «Миға шабуыл»

Мұхиттар мен теңіздермен байланысты апаттарды You tube сайтынан«цунами, тайфун, торнадо, ураган» туралы бейнеролик көрсету арқылы тақырыпты ашу.


1 тапсырма

Тәжірибе жасау

Оқыту формасы: Жұптық жұмыс

Әдісі: «Ой толғау»
Кезеңнің мақсаты:
-Алдыңғы тақырыптардан алған мәліметтерді еске түсіру.
- тақырыпты мұнан әрі меңгеру бағытын анықтау.

Тәжірибежасау


  1. «Толқын» Шыны ыдыстағы суға бір оқушы үрлейді. Не байқадық? Неліктен суда қозғалыс пайда болады?

  2. Сол суға тас салынады. Су бетінде шеңбер-шеңбер толқындар пайда болады. Шыныдағы су сыртқа шығады.

Қандай құбылысты байқадыңдар?

1 қадам. Оқушылар тәжібиені жасайды.

2 қадам. Толқынның пайда болуына не әсер ететінін айту.

3 қадам. Жасалған тәжірибеден және бейнероликтен көргеннен қорытынды шығару

Бағалау критерийі

Дискриптор

Тәжірибе жасау арқылы толқынның пайда болу қандай күштер арқасында пайда болатынын біледі

Оқушылар тәжірибе жасау жолын түсінеді

Толқынның қалай пайда болатынын айта алады;

Мұхит суының қозғалысының түрлерін анықтай алады.

Тәжірибені қорытындылай алады


«Ыстық орындық»

Тапсырманы қорытындылау мақсатында оқушылар бір-біріне лездеме сұрақтар қояды. Орындықта отырған оқушы сұрақтарға жылдам жауап беру керек


2-тапсырма.Әр топтың өз атына байланысты мұхиттар мен теңіздермен байланысты апаттарға сипаттама беру

Оқыту формасы:Топтық жұмыс

Әдісі:«Кубизм» әдісі

І топ Цунами

ІІ топ Ураган

ІІІ топ Торнадо

ІҮ топ Тайфун


Не? Қашан? Қалай? Қайда? Неге? Кімге?

1 қадам Мұхиттар мен теңіздермен байланысты апаттарды сипаттау

2 қадам Алапат дауылдардың жүріп өткен жолдарына тоқталу

3 қадам Апатты аймақтарды картадан көрсету


Бағалау критерийі

Дискриптор

Мұхиттар мен теңіздерде болатын апаттарға сипаттама береді



-Мұхитпен байланысты апатты жағдайлардың түрлерінің анықтамасын түсінеді;

-Тарихта қалған апаттардың жүрген жолын айта алады

-Апатты аймақтарды картадан көрсете алады.

«Екі жұлдыз, бір тілек» әдісі


Екі ұнаған нәрсе

(Тәжірибе туралы)

Бір тілек

Жақсартуды қажет ететін






3-тапсырма

Әдісі: «Модельдеу»

Шығармашылық жұмыс

Топтық жұмыс

Параграф мәтінінде ұсынылған мәліметті пайдалана отырып «сұрапыл апаттар кезінде тұрғындардың әрекет жоспары және ұсыныстар» плакатын құрастыру арқылы сақтану шараларын ұсыну

1 қадам Бейнероликтен және мәтіннен алған білімдерін талқылау

2 қадам Алапат дауылдардың адамзатқа қаншалықты әсер ететінін анықтау

3 қадам Қорғану шараларын ұйымдастыру және ұсыныстар білдіру


Бағалау критерийі

Дискриптор

Мұхиттар мен теңіздермен байланысты апаттардан сақтану шараларын ұйымдастырады

Зардаптар туралы түсінік қалыптасады

Табиғи апаттарды атай алады.

Табиғи апаттарға мысал келтіре алады

Апаттан қорғану шараларын біледі



Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау







































ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам



1. Ф липчарт, фломастер

Сабақтыңсоңы


Кері байланыс «Алма ағашы»

Оқушылар стикерге атын жазып не түсіндім, нені түсінбедім, ұсынысым деп өз ойларын жазып алма ағашына жабыстырады.

Сабақ соңында оқушыларды ынталандыру мақсатында жұлдызшалармен мадақтадым

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау


















Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Дүниежүзілік мұхиттың мәселелері

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.3.3.8 -Дүниежүзілік мұхит проблемаларын топтастырып, шешу жолдарын ұсынады

Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылардың қолынан келеді:

Мұхиттар проблемаларын топтастырады

көпшілік оқушылардың қолынан келеді:

Мұхиттар проблемаларын топтастырады , жиі болатын аймақтарын анықтайды

Кейбір оқушылардың қолынан келеді :

Дүниежүзілік мұхит проблемаларын топтастырып, шешу жолдарын ұсынады

Бағалау критерииі

Мұхитарға байланысты апаттарды ажыратады

апаттардың жиі болатын аймақтарын анықтайды

сақтану шараларын ұсынады

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Сәлемдесу

- Түгендеу

- Ынтымақтастық атмосферасын

қалыптастыру.

Оқушыларды қағаз қиындылары арқылы 4 топқа бөлу.

  1. «Атлант мұхиты»тобы

  2. «Тынық мұхиты» тобы

  3. «Үнді мұхиты»тобы

  4. «Солтүстік мұзды мұхиты» тобы

«Ортадағы қаламсап» әдісі.

Өткен тақырыпты жаңа тақырыппен байланыстыру.

  1. Дүниежүзілікмұхиттың бөлімдері?

  2. Мұхиттың экологиялық проблемаларына сипаттама?

Дүниежүзілік мұхитта болып жатқан үдерістердің құрлыққа әсері?

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қалыптастырушы бағалау

Кері байланыс











Ұялы телефон

Және интернет желілері

Кітап


Ортасы

Жаңа тақырыпты түсіндіру

Түйінді ұғымдарды жазып алу


1-тапсырма

1. Төмендегі суреттерге қарап, мұхит суларында болатын апаттардың түрлерін анықтап, сипаттаңыз.

1-сурет 2-сурет


2. Осындай апаттар көбінесе Дүниежүзілік мұхиттың қай аймақтарында жиі болатынын анықтаңыз.

3. Сақтану жолдарын ұсыныңыз.


Дескрипторлар Білім алушы


- мұхитар мен теңіздердеболатын апаттардың болу себебін анықтайды;

- картаны , ғаламторды қолдану арқылы осындай апаттар жиі болатын аймақтарды анықтайды;

-бастапқы қорғану шараларын ұсынады

.

Топтар-бірін бірі бағалайды


Кері байланыс «екі жұлдыз, бір тілек»

Оқушылар тақырып бойынша мәтінмен танысады. Әр топқа мәтін ішіндегі тақырыпшалар тапсырмалар орындау үшін беріледі.


1-тапсырма. «Қара,оқып шық,жаз, түсір» әдісіменжеке тапсырма ретінде мәтінментанысу.

Тақырыппен танысып болған соң топтық жұмыс: Оқушылар 3- топқа бөліне отырып жұмыс жасауға әрекеттенеді:

  1. Дүниежүзілік мұхиттың адамдарға тигізетін пайдасы қандай?

  2. Дүниежүзілік мұхиттың негізгі проблемалары

  3. «Қызыл толқындар» құбылысын қалай түсіндіруге болады?

  4. Индикаторлық организм дегенді қалай түсінесің?

Бағалау

критерийі

Р/с

Дескрипторлар

Келісемін,

келіспеймін

Дүниежүзілік мұхиттың проблемалары мәтінін талқылау, саралау

1





2




3





4

Дүниежүзілік мұхиттың адамдарға тигізетін пайдасын анықтайды

Дүниежүзілік мұхиттың негізгі проблемаларын сипаттайды.

« Қызыл толқындар» құбылысын түсіндіреді.

Индикаторлық организмге толық сипаттама бере алады.



2-тапсырма. Венн диаграммасы

ТShape83 ынық және Атлант мұхиттарының экологиялық проблемаларына салыстырмалы талдау жасау

Shape84



Бағалау критерийі

р/с

Дескрипторлар

Оңай қиын

Мұхиттың жалпы проблемаларын салыстырады

1

Тынық мұхитының ерекшелігін анықтайды


2

Атлант мұхитының ерекшелігіне тоқталады


3

Екі мұхиттың кандай ұқсастығы бар екенін анықтау.



Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыпты талдайды

Жұп бойынша

Жеке, өзара тақырыпты түсінгендерін мұғалімге қол көтеру арқылы білдіреді





Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі




Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Бағалау критерийлер

1.Ертегідегі негізгі кейіпкерлердің портретін жинақтайды.

2.Кейіпкердің образына қызмет етіп тұрған маңызды әрекеттерін талдайды.

3.Жинақталған ақпараттар негізінде кейіпкер образына қатысты өз көзқарасын білдіреді

Дескрипторлар

1.Әр оқушы ертегіден өзіне тиісті кейіпкерлердің портретіне қатысты сөз тіркестері мен сөйлемдерді анықтайды.

2.Әр оқушы кейіпкердің ең маңызды үш әрекетін анықтайды











Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам



Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Ойтолғаныс

«3-2-1»

Бүгінгі сабақтан алған 3 маңызды ақпарат;

Бүгінгі сабақта қиындық тудырған 2 аспекті;

Бүгінгі сабақта ұнаған 1 іс-әрекет Кері байланыс

«3 минуттық үзіліс»

  1. Маған ұнады

  2. Маған қиындық туғызды

  3. Мен хабардар болдым

4.Мені таңқалдырды

Рефлексия

«Екі жұлдыз, бір тілек»

- Сабақ уақытында орындаған жұмыстарын бағалау үшін білім алушыларға дескрипторлар арқылы өзін-өзі бағалауды жүргізуді ұсынамын.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау




















Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Биосфера және оның құрамдас бөліктері

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.3.4.1 -биосфераның құрамын, құрылымын, шекаралары мен қасиеттерін анықтайды

Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылар биосфераның құрамы мен құрылымын, шекараларын анықтайды.

Басым бөлігі ағзалардың көптүрлілігін сипаттай алады.

Кейбір оқушылар биосферадағы зат айналымын суреттеп көрсете алады

Бағалау критерииі

Биосфераның шекараларын анықтайды

Биосферадағы зат айналымын түсіндіреді

Биосфераның құрамы мен қасиетін сипаттайды

Биосфераға үлес қосқан ғалымдарды біледі

Ағзалардың көптүрлілігін сипаттайды

Биосфераның құрамдас бөліктерін сипаттап өз болжамын визуалды дәлелдермен қорытындылайды

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Қызығушылықты ояту үшін миға шабуыл.

Ұйымдастыру кезеңі

Сәлемдесу, оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру, сабаққа дайындығына назар аудару.

Психологиялық ахуал туғызу

«Арна» әдіс.(Топқа бөлінген оқушылар алдарындағы дәптерлерін бір-бірімен жалғастырып арна жасайды. Сол арна арқылы кішкентай доп жүгіртеді. Доп арна бойынша басынан аяғына дейін домалап жету керек. Тиімділігі топтың ынтымақтастығын және бір-біріне қолдау көрсетуін нығайтады).

Топқа бөлу (түрлі түсті қағаздар арқылы)

  1. топ- Атмосфера(ақ түс)

  2. топ-Гидросфера (көк түс)

  3. топ-Биосфера (жасыл)

Білімді тексеру кезеңі:\топпен жұмыс\

Жетістік критерийлерін болжайды;

Жетістік критерийлерімен және дескрипторлармен танысады

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













Слайд 6-7

Дидактикалық материалдар №1


Ортасы

Берілген мәтіндерді балалар оқып алады.

В.И. Вернадский биосфера туралы ілімінде биосфераны құрайтын заттарға ерекше мән берді. Оның тұжырымы бойынша биосфера жеті түрлі құрамдас заттардың жиынтығынан тұрады. В.И.Вернадский тіршілік атаулының негізі “тірі заттар” мен “өлі заттар” деп түсіндірді. Ол “тірі заттар ” деп, жер бетінде кеңінен таралған барлық тірі организмдер жиынтығын атады.
Жалпы, биосфера эволюциясында және күнднлікті тіршілік процесінде тірі организмдердің басты рөл атқаратындығын В.И.Вернадский ерекше атап көрсетті. Биосферада болатын заттар мен энергияның алмасуы тікелей тірі организмдердің тіршілік әрекеті арқылы жүріп отырады. Жер ғаламшарында биосфера қабығының пайда болуының өзін вернадскийтірі организмдердің тіршілік әрекетімен тығыз байланыста қарастырды.
В.И.Вернадский ілімі бойынша тірі организмдердің тіршілік етуі үшін оларды қоршаған “өлі заттардың ” болуы шарт. Ол “өлі заттар” деп бастапқы тау жыныстарын атады. Қазіргі кезде “өлі заттар”дегеннің орнына “қоршаған орта” деген ұғым қлоданылады. Биосфераның құрамына бұл айтылған екі заттан басқа “биогненді заттар” да жатады. Биогенді заттарға тікелей тірі организмдердің қалдықтары және олардың тіршілік әрекектінің нәтижесінде пайда болған заттар жатады. Оған тас көмір, шымтезек, с басқа да органикалық шөгінді жыныстарды атауға болады. В.И.Вернадский биосфераның құрамды бір бөлігін “биожинама заттар” деп атады. Биожинама заттарға ірі тірі организмдердің, әрі өлі заттардың қосылуынан пайда болған топырақ, ауа, т.б. жатада. Биожинама заттар биосфера эволюциясында біртіндеп пайда болып, кейіннен тіршңлңк процесінде елеулі рөл атқарған және атқарып та келеді. Биосфераның құрамына бұлардан басқа табиғи түрдегі радиоактивті заттар, шашыранды атомдар және ғарыш кеңістігіндегі шаң-тозаңдар, метеориттер жатады. Биосферанвы құрайтын бұл атадған заттардың бәрі бір-бірімен өзара тығыз байланысты әрі біріне-бірі тәуелді .
Қорыта айтқанда, биосферадағы тірі организмдер химиялық және геологиялық тұрғыдан да өте сирек белсенділік көрсетеді. Биосферағы негізгі биохимилық тығыз өзгерістер тікелей тірі организмдердің қатысуымен жүреді және олар сол процестерді де реттеп отырады. 

«Миға шабуыл» әдіс. Мұғалім жаңа сабақты бастау үшін оқушылардың назарына суретті көрсету арқылы и және арнайы ресур арқылы айқындайды.

1. Балалар суреттен не көріп отырсыңдар?

2. Суретте көріп отырған тірі ағзалар жердің қай қабығына жатады?











. 1 тапсырма.«Құпия сурет» әдісі конверттен алынған сурет бойынша әр топ сурет мәтінін ашатын бес сұрақ құрастырып бір-бірімен алмастыра отырып жауап береді.

Сурет бойынша биосфераның шекарасын және басқа жер қабықтарымен байланысын,биосферадағы зат айналымын анықтаңыз

1- топ: Биосфера шекаралары

2- топ: Заттардың биологиялық айналымы

3-топ: Биосфераның құрамы мен қасиетін



Критерий

Дескриптор

Биосфера шекарасын анықтайды Биосферадағы зат айналымын, құрамы мен қасиетін түсіндіреді


- бисофераның шекарасын анықтай алды;

-биосферадағы зат айналымын түсінді;

-құрамы мен қасиетін

сипаттады

Қалыптастырушы бағалау.«Шапалақ» әдісі арқылы

жүргізіледі.

2 тапсырма «Географиялық диктант»

«Сөйлемді толықтыр» әдісі. Оқушылар берілген сөйлемнің арасынан көп нүктенің орнына дұрыс сөзді тауып жазады.


«Биосфера» ұғымын ғылымға ............. жылы австриялық геолог ғалым ............... енгізді. Вернадский тірі заттардың аса тығыз топтануын «.............................» деп атады. Биосфераның құрамы ..................................................тұрады. Айналымдардың биосфералық циклі ................. бөлімнен тұрады. Биосфераның қасиеті..........................................

Толық биологиялық айналымға Жерде таралған барлық ........................................... қатысады. Органикалық заттардың ыдырау үрдістері ........................... барлық аумағында жүреді. Биосфераның ұсақ құрылым элементтеріне .................................................................................. ..........кіреді.


Критерий

Дескриптор

Биосфераға үлес қосқан ғалымдарды біледі

Ағзалардың көптүрлілігін анықтайды


Биосфераға үлес қосқан ғалымдарды білді.

Ағзалардың көптүрлілігін сипаттады

Қалыптастырушы бағалау«Көңілді смайликтер»

арқылы бағалау.

3 тапсырма.

«Скрайбинг» әдісі арқылы әр топқа биосфераның құрамдас бөліктері атмосфера, гидросфера, литосфера қабаттары бөлініп беріледі.


Критерий

Дескриптор

Биосфераның құрамдас бөліктерін сипаттап өз болжамын визуалды дәлелдермен қорытындылайды

-биосфераның құрамдас бөліктеріне талдау жасайды;

-зерттейді;

-өз болжамын айтады;

-себебін түсіндіреді;

-қорытынды жасайды;


Қалыптастырушы бағалау. «ҚҚҚ» әдісі арқылы

бағаланады


Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау






































ҚБ: «Баспалдақ» әдісі 1.Білімім төмен

2.Орташа 3.Орташадан жоғары 4. Жоғары

ҚБ: Мұғалім тарапынан жүретін бағалау «Ауызша мадақтау



Слайдар



















Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Рефлексия. Оқушылар қиық қағаздарға жазып береді.

Сабақта маған не пайдалы болды?
Сабақта маған не қызықты болды?
Сабақта маған не қиын болды?

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Үйге тапсырма

Үйге тапсырма:

БАҚ-тан тіл туралы мақала оқып,өз пікірін дайындау

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау


Саралау: Оқушылардың тақырыпты теориялық тұрғыда жеңіл меңгеруі үшін және негізгі ойды толық түсінуін қолдау мақсатында мына тәсілдерді пайдаландым:

1.Бейнебаян көру , оқулықпен жұмыстану арқылы «Дереккөздер » арқылы сараладым.


2. Веендиограммасы, бинго әдісі арқылы қарқындылын сараладым.

3. «1минуттық әңгіме» арқылы әңгіме-диологқа түседі.




Сабақ өң бойында оқушыларды алға жетелеу мақсатымда, мадақтап, қолдап отырдым. Оларды дескриптор бойынша, смайликтер, «толық ай, жарты ай, жаңа ай», от шашу әдістерін пайданаландым.


Сабақ бойынша рефлексия


Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?



Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?


































Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Топырақ және оның құрамы мен құрылымы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.3.4.2-топырақ құрамын, түрлерін анықтап, құрылымын графикалық түрде көрсетеді

Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылар :

-топырақ құрамын ,құрылымын неден тұратынын біледі.


Оқушылардың басым бөлігі:

-топырақтың түзілу факторларын атап өз түсініктерімен көрсете алады


Кейбір оқушылар:

- топырақ туралы жалпы мағұлмат қалыптастырады.

Бағалау критерииі

Топырақтың құрамын түрлерін , оның маңыздылығы туралы біледі.

Топырақтың құрылымын графикалық түрде көрсете алады.



Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Оқушылармен сәлемдесу,түгендеу.Оқу құралдарын алдырып ,назарларын сабаққа аудару.

Шаттық шеңберін құрып бір-біріне сәттілік тілейді.

Топқа бөлінеді.

Үй тапсырмасы «Автор орындығы әдісі» арқылы сұралады.

1.Биосфера дегеніміз не,грекше қандай ұғым береді?

2.Биосфера қабығының қалыңдығы қанша километр?

3.Биосфераның басқа қабықтарға қарағанда ерекшелігі неде?


Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













дидактикалық материалдар.




Интерактивті тақ

Ортасы

; Тақырыпқа байланысты бейне материал көрсету.



Мәтінмен жұмыс.Тақырыпқа байланысты постер қорғайды .

3 топ топырақ құрамын түрлерін анықтайды.4-ші топ сарапшы болады.

3 топ топырақ құрамын түрлерін анықтайды.4-ші топ сарапшы болады.


Галерея әдісі бойынша топтар арасында

байланыс орнайды.


Кестемен жұмыс.Топырақтың құрамы



«Миға шабуыл»әдісі
1. Топырақ дегеніміз не?
2. Топырақтың  бойында қарашірік қалай пайда болады?
3. Топырақтың беткі қабатының  түсі неге  қоңыр болады?
4. Топырақ

қандай  құрамдас  бөліктерден  тұрады?
5. Топырақтың  қандай  түрлері  бар?
6. Топырақтың тау жыныстарынан басты  айырмашылығы неде?

    1. Мәтінмен жұмыс. Топтық жұмыс

Оқушылар өзара әрекеттесу арқылы жаңа білімді талдайды:

Топырақтың құрамын анықтайды

1-топ Қатты бөлігі

2-топ Газтәрізді бөлігі

3-топ Сулы бөлігі


Сергіту сәті. "Картоп егу"


Тірек-сызбамен жұмыс. Топырақтың құрылымы. Құрылымды, құрылымсыз Топырақтың құрылымы

Құрылымды Құрылымсыз

Тығыздығына қарай онша құнарлы болмайды

Өте тығыз, тығыз, борпылдақ, үгілгіш қар суы сіңбей, сай-салаға ағады


  1. «Кестемен жұмыс». Адамның рухани- адамгершілік қасиетінен топырақтың тіршілікке берер пайдасын анықтау

Адамның

рухани- адамгершілік қасиеті

Топырақтың тіршілікке берер пайдасы

1


2


3


4



Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыпты талдайды

Жұп бойынша

Жеке, өзара тақырыпты түсінгендерін мұғалімге қол көтеру арқылы білдіреді





Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау


















ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам


http://ikitap.kz/audiobook/5189-kerqula_atty_kendebaj/5189-kerqula_atty_kendebaj

аудиокітап

Алты томдық «









Сабақтыңсоңы


Білімді бекіту:

«Серпілген сауал» әдісі бойынша оқушылар бір-біріне доп лақтыра отырып сұрақтар қояды.


Кері байланыс:

Оқушыларға рефлексия парағын ұсынамын.Сабақ барысында алған білімдері туралы кері байланыс жазады.

Shape85 «3.2.1.»

3 факт

2 көзқарас

1 тұжырым

.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



  1. .

Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау



























Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Қазақстанның топырақ түрлері

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.3.4.3- Қазақстанда топырақ түрлерінің таралуын анықтайды;

7.3.4.4 - жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде топырақ ресурстарына баға береді

Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылар орындай алады:Қазақстанның топырақ ресурстарына сипаттама бере алады

Оқушылардың көпшілігі орындай алады:картадан топырақ ресурстарының таралу ерекшеліктерін анықтай алады

Кейбір оқушылар орындай алады:топырақ ресурстарын құнарландыру жолдарын біледі

Бағалау критерииі

Топырақ типтерін анықтайды, таралу ендігін анықтайды;

Берілген топырақ түрлеріне баға береді;

Топырақтың түрлерін қолданылуына қарай шаруашылықтың мамандану түріне қарай бөледі;

Проблемалық сұрақтарды талдайды;

Топырақты құнарландыру жолдарын ұсынады.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Қызығушылықты ояту үшін миға шабуыл.

. Ұйымдастыру кезеңі

1. Оқушыларменсәлемдесу, түгендеу.

2Shape86 . Көңіл – күйлерін көтеру үшін психологиялық ахуал қалыптастыру.

Shape87 Shape88 Shape89



Көңіл күйім көңіл-күйім құбылмалы

жоқ өте жақсы


3. Топтастыру әдісі

Стикерлерге топырақ түрлерінің суреттерін жабыстырып, сол арқылы оқушылар 3-топқа топтасады.

ҚShape90 Shape91 ара топырақ қоңыр топырақ сұр топырақ





Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













Ұялы телефон

Және интернет желілері

Кітап


Ортасы

Қазақстанның топырақ жамылғысы күрделі және әр түрлі. Топырақ жамылғысының зоналар бойынша таралғаны айқын байқалады. Қазақстанның жазық бөлігі аумағының 86%-ын алып жатыр. Негізінен үш топырақ зоналарына бөлінеді: қара топырақты зона (52° с.е. солтүстігінде); қара қоңыр топырақты зона (52°-48° с.е. аралығында); қоңыр, сұр қоңыр топырақты зона (48° с.е. оңтүстігінде).
Қара топырақты зона
Қара топырақты зона республиканың солтүстігінде тараған. Бұл зона Солтүстік Қазақстан облысын түгелімен, Қостанай облысының көп жерін, Ақмола, Павлодар, Ақтөбе, Батыс Қазақстан облыстарының солтүстік бөліктерін камтиды. Республика аумағының 25,5 млн гектар жерін (9,5%-ын) алып жатыр. Қара топырақты зона үш зона аралығына бөлінеді: сілтісізденген қара топырақ - орманды дала табиғат зонасының оңтүстігінде аз ғана бөлігін алып жатыр; кәдімгі қара топырақ және оңтүстіктегі қуаң даланың қара топырағы - дала зонасына тән. Құнарлылығы жағынан алдыңғы екі өңірдің топырақ құрамында гумусы (қара шіріндісі) мол (6-8%) қара топырақ орын алса, оңтүстігінде қара топырақтың қара шіріндісі аздау (4-6%) келеді. Қара топырақты зона ылғалмен қамтамасыз етілген жазық далада тараған, республиканың негізгі астық өндіретін алқабы саналады.
Қара қоңыр топырақ зонасы
Қара қоңыр топырақ зонасы қара топырақтың оңтүстігінде орналасқан. Бұл Орталық Қазақстанның көп жерін, Каспий маңы ойпатының солтүстігін, Шығыс Қазақстан облысының жазықтарын алып жатыр. Бұл – республиканың оңтүстік дала (тым құрғақ далалы) және шөлейтті алқаптарын 90,6 млн гектар немесе республика жерінің 34%-ын алып жатқан зона. Қара қоңыр топырақ зонасы да үш зона аралығына бөлінеді: қуаң даланың күңгірт қара қоңыр топырақты өңірі; қуаң даланың жай қара қоңыр топырақты өңірі; шөлейт жердің ашық қара қоңыр топырақты өңірі. Топырақтың құнарлылығы оңтүстікке барған сайын кеми түседі. Күңгірт қара қоңыр топырақ пен кәдімгі қызыл қоңыр топырақтың гумусы (қара шіріндісі) 4,5-3,0%, ал шөлейт ашық қызыл топырағының гумусы азырақ, 3,0- 2,0%. Бұл топырақ зонасының солтүстігінде астық өндіру мен мал шаруашылығымен айналысады. Өйткені мұнда ылғал аз түседі.
Сұр қоңыр топырақты зона
Тапсырма №1

Оқулық пен атлас картаны пайдаланып таблицаны толтырыңыз:

-Қазақстанның топырақ картасынан оңтүстіктен солтүстікке қарай топырақ түрлерінің өзгеруін анықтаңыз?

-Жергілікті табиғат зонасында қандай топырақ түрлері қалыптасқан?

Қалыптастырушы бағалау

Бағалау критериі


Дескриптор

Қазақстандағы топырақтың түрлерін және таралуын анықтайды

  • Қазақстандағы топырақтың

түрлерін біледі;

Топырақтың таралу аймақтарын жаза алады

Тапсырма№2

  1. Сіздің жергілікті жеріңізде топырақтың қандай типі таралған және оның шаруашылықтағы қызметі қандай?

Қалыптастырушы бағалау

Бағалау критериі


Дескриптор

Топырақ ресурсына баға бере алады;

А)Жергілікті жердегі топырақтың типін біледі;

Б)Шаруашылықтағы қызметін жазады;

Д)Топырақтың таралуы бойынша кескін картаға түсіре алады;

Тапсырма№3

Параграфтың мәтінін қолданып,Қазақстанның топырақ жамылғысының түрлеріне диаграмма құрыңдар.

Қалыптастырушы бағалау

Бағалау критериі


Дескриптор

Топырақ жамылығысының түрлерін анықтайды;

А) үш түрін жазады;

Б) диаграмма жасай алады;


Тапсырма.(қолдану)


2. Қазақстандағы топырақ түрлерінің таралуын кескін картаға түсіріңіз.

1. Сіздің жергілікті жеріңізде топырақтың қандай типі таралған және оның шаруашылықтағы қызметі қандай?

.............................................................................................................................................................................................................................................................................................


Қалыптастырушы бағалау.

Бағалау критериі

дескриптор

Топырақ ресурсына баға бере алады;

А) Топырақтың таралуы бойынша кескін картаға түсіре алады;

Б)Шаруашылықтағы қызметін жазады;

Д)Жергілікті жердегі топырақтың типін біледі;




Тапсырма (топтық)

Оқулық пен атлас картаны пайдаланып кестені толтырыңыз:


Топырақтың

түрі

Табиғат зонасы

Аумағы

Қара топырақты зона

Сілтісізденген топырақ

Орманды дала

0,4млн га

Кәдімгі қара топырақ

Дала

12млн га

Оңтүстік қара топырақ

Дала

13,4млн га

Қоңыр топырақты зона

Қоңыр топырақ

Шөлейт

27,7млн га

Кәдімгі қоңыр топырақ

шөлейт

24,3 млн га

Ашық қоңыр топырақ

шөлейт

38,4млн га

Сұр қоңыр топырақты зона

Қоңыр топырақ

шөл

57,4 млн га

Сұр қоңыр топырақ

шөл

61,8 млн га


Қалыптастырушы бағалау.

Бағалау критериі

Дескриптор

Қазақстандағы топырақтың түрлерін және таралуын анықтайды;

1.Қара топырақты үш түрге жіктейді;

2.Қоңыр топырақты үш түрге жіктейді;

3.Сұр қоңыр топырақты екі түрге жіктейді;

4.Топырақтың таралу зоналарын және аумағын жазады;



Оқушыларды смайликтермен бағалау.



Тапсырма 2.(жұптық)

Семантикалық карта


Таралу

аймағы



Топырақ

түрлері

Маңғыстау

Орталық Қазақстан

Ақтөбе


Шығыс Қазақстан

Павлодар

Қызылорда


Қара топырақ



+


+


Қоңыр топырақ


+


+



Сұр қара топырақ

+





+






Қалыптастырушы бағалау.

Бағалау критериі

дескриптор

Семантикалық картаны толтыра алады;

  1. Қара топырақтың таралу аймағын табады

  2. Қоңыр топырақтың таралу аймағын табады

  3. Сұр қоңыр топырақтың таралу аймағын табады



Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау






































ҚБ: «Баспалдақ» әдісі 1.Білімім төмен

2.Орташа 3.Орташадан жоғары 4. Жоғары

ҚБ: Мұғалім тарапынан жүретін бағалау «Ауызша мадақтау



Слайдар



















Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Кері байланыс

«Ауа райы» құбылыстарына байланысты суреттерін тағы да таңдау, бұлтты күнді таңдаған оқушылармен әңгіме жүргізу

пShape92 сихологиялық ахуал қалыптастыру.

Shape93 Shape94 Shape95



сабақты түсінбедім кейбір түсінбеген

сабақты жерлер бар

өте жақсы түсіндім



Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Үйге тапсырма

Үйге тапсырма:

БАҚ-тан тіл туралы мақала оқып,өз пікірін дайындау

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау


Саралау: Оқушылардың тақырыпты теориялық тұрғыда жеңіл меңгеруі үшін және негізгі ойды толық түсінуін қолдау мақсатында мына тәсілдерді пайдаландым:

1.Бейнебаян көру , оқулықпен жұмыстану арқылы «Дереккөздер » арқылы сараладым.


2. Веендиограммасы, бинго әдісі арқылы қарқындылын сараладым.

3. «1минуттық әңгіме» арқылы әңгіме-диологқа түседі.




Сабақ өң бойында оқушыларды алға жетелеу мақсатымда, мадақтап, қолдап отырдым. Оларды дескриптор бойынша, смайликтер, «толық ай, жарты ай, жаңа ай», от шашу әдістерін пайданаландым.


Сабақ бойынша рефлексия


Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?



Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?


















Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Топырақтың экологиялық проблемалары

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.3.4.5- топырақтардың экологиялық проблемаларын жіктеп, шешу жолдарын ұсынады

Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылар:

Топырақ өзгерісіне әсер ететін факторларды біледі

Топырақ өзгерісіне әсер ететін факторларды біледі

Топырақтын экологиялық проблемаларын жіктейді

Оқушылардың басым бөлігі:

Топырақтын ластану себеп-салдарын түсіндіре алады

Кейбір оқушылар:

Топырақ ластанудың негізгі себептерін ,экологиялық фақторларын талдайды,роблеманы шешу жолдарын ұсынады және баға береді.

Бағалау критерииі

Топырақ ластанудың негізгі себептерін түсіндіреді

Топырақтың экологиялық проблемаларын шешу жолдарын ұсынады




Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

. Ұйымдастыру кезеңі

Психологиялық ахуал орнату. «Ыстық алақан» әдісі Оқушылар шаттық шеңберін құрып , бір-біріне алақанын тигізіп сәттілік тілейді

Үй тапсырмасы : «Қағаздағы сұрақтар» әдісі. Оқушылардың ойын жинақтау, өткен тақырыпты еске түсіру, білім деңгейін анықтау. Оқушылар қағаздарды ашып ,ішіндегі сұрақтарға жауап береді.Оқушылар өз еркілерімен сұрақтарды алады.

  1. Қазақстан аумағында топырақтың қандай түрлеріне тән?

  2. Қазақстан аумағыны топырақ ерекшелігі қандай?

  3. Өздерің түратын жердің топырағын сипаттаңдар.Қандай түрге жатады?

  4. Топырақ өзгерісіне әсер ететін факторларды ата.


Бейнекөрсетілімді көреді

Бейнекөрсетілім арқылы оқушылар сабақтың тақырыбын ашады және мақсаттарын анықтайды. Мұғалім нақты сабақ тақырыбымен мақсатын жариялайды


Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды


«Кіру билеттері»






http://bestreferat.kz/extra_rkd/show/59



Ортасы

Жаңа тақырыпты түсіндіру.


Мұғалім сабаққа кіріспе жасайды, түсіндіреді (эрозия, рекультивация,дефляция)

Тапсырма №І

1. Мәтінді оқы , топырақтың ластану көздері тақырыбында әңгіме құрастыр.

2.Жеке жұмыс

3.«Визуалды айғақтар » әдісі.

4.Дескрипторлер

  • Топырақтын ластану себептерін біледі.

  • Топырақтың эрозия түрлері атайды

  • Эрозиянын пайда болу себептерін атайды

  • Адамның топырақ экологиясына кері әсерін біледі.

5.ҚБ: «Жарайсың!»


2.Жұптық жұмыс «Саяхат» әдісі Картамен жұмыс

Тапсырма № ІІ

1. Оқулықтың мәтінін пайдалана отырып Қазақстан аумағындағы топырақтын ластану аймақтарын көрсет.

-Туған өлкеміздін қандай аумақтарында жел әрекеті қатты байқалады?

-Химимялық элементтермен ,завод ,фабрикалардан шыққан қалдықтардан ластану аймақтарын картадан көрсет.

- Пайдалы қазбаларды табу жұмыстарынан,тау-кен өндірісінің қалдықтарымен ластанған аймақтарды көрсету?

-Қай аймақтарында су эрозиясы басым?





4.Дескрипторлер

-Туған өлкенің эрозияға ұшыраған аймақтарын Қазақстанның картасынан көрсетеді

-Химиялық улы заттармен ластанған аймақтарды картада көрсетеді

- Пайдалы қазбаларды табу жұмыстарынан,тау-кен өндірісінің қалдықтарымен ластанған аймақтарды көрсетеді.

5.ҚБ: тапсырманың дескрипторлер бойынша жұптар бірін-бірі бағалайды






3.Топтық жұмыс «Блум таксономиясы»

Оқушылар Блум таксономиясы бойынша берілген сұрақтарға қысқаша ,өз деңгейіне қарай жауап береді.


1.Білу


Топырақ эрозияларының қандай түрлерін білесің?



2.Түсіну


Адам мен топырақ арасындағы іс-әрекетке байланысты қандай проблемаларды байқадыңдар?


3.Қолдану

Қазақстанның қандай жерлерінде су эрозиясына үшырайтын аймақтар бар?Оған қандай шара қолдануға болады

4. Талдау

Жайылымды тиімсіз пайдалану қандай проблемаға алып кедлетінін түсіндір?


5. Жинақтау/

Синтез

Қазақстанның қалаларыныңдағы топырақ жамылғысының бұзылу себебін түсіндірің?


6.Бағалау

Топырақтын жағдайын жақсарту үшін нұсқау бер.




4.Дескрипторлер

-сурет және оқулық мәтіні бойынша топырақтағы өзгерістерді жазады

- топырақ өзгерісіне әсер ететін факторларды атайды;

- сол факторларға байланысты туындайтын экологиялық мәселелерді айқындайды;

- табиғат балансын сақтау үшін жасалатын іс-шараларды түсіндіреді,

- Қазақстандағы мелиорациялық жұмыстарға баға береді.

5.ҚБ: Мұғалімнің ауызша комментариі.

«Бақылау картасы» әдісі арқылы мұғалім әр оқушының әс –әрекетін бақылап ,картаға «+» белгісімен белгілеп отырады.


1-тапсырма. Тақырыпты ашу мақсатындаBilimLanд-тан бейнефильм көрсету.

Оқушыларға алдын-ала сұрақтар беріледі.

а) құнарлы жерлердің жарамсыз болуының себебі неде?

б) Топырақ эрозиясы дегеніміз не?

в) Топырақтың эрозияға ұшырау себептері неде?

г) Топырақтың ластану дегенді қалай түсіндіресіз?

Оқушылар бейнефильмді көру арқылы берілген сұрақтарға жауап береді.

2-тапсырма.

«“Ойлан жұптас бөліс” әдісі бойынша оқушылар шығармашылық қабілетін, ойлау деңгейін арттырады. Қызығушылықтары оянады. Тақырып бойынша өз түсінгендерін кластер жасайды

Дескриптор

1. Топырақтың экологиялық проблемаларын жіктейді.

2.Қазақстандағы топырақэрозиясыбасымаймақтардыкартаданкөрсетеді

3. Адам әрекетіненөзгеріскеұшырағантопырақтымелиорациялаужұмыстарынаұсыныстаржазып, ойларынбөліседі.

4.Топырақтың құнарлылығынсақтау

шараларынқарастырады.

3 Тәжірибе жасау арқылы топырақ эрозиясының түрлерін оқушылар өздері анықтау.

Ескертпе: Оқушылар тәжірибе жұмысы кезінде қауіпсіздік ережелерін қатаң сақтаулары керек;

(Химия пәні мұғалімдерінен арнайы көзілдіріктер, ақ халат, қолдарына резенке қолғап.

Токпен жұмыс жасау барысында мұғалімнің нұсқаулығымен жұмыс жасау. Ток көздеріне су қолдарымен жақындамау.)

1-топ.су эрозиясы:Бұл тәжірибенің мақсаты:оқушылар су, жел эрозиясының қалай жүретіндігін түсінулері керек. Өз қорытындыларын ұсынулары керек.

  • үлкен ақ қағаз;

  • тамызғыш(пипетка)

  • 1-2 ас қасық топырақ

Оқушылар ак қағаздың ортасына 1-2 ас қасық топыраққа жоғарыдан тұрып тамызғышпен су жібереді;


2-топ.Жел эрозиясы.

  • 5-10 кесе топырақ керек, төбешік жасау үшін;

  • Шаш кептіретін фен;

  • Топырақтың екі жағына қатты кардон қағаз керек;(топырақты үрлегенде айналасына шашырамау үшін)

3-топ.Су немесе өзен эрозиясы.

  • Су толтырылған контейнер

  • Үлкен тақтай(ол тақтайдың беті сырғыма болу керек, бір жағы биіктеу болу керек.)

  • Су жинайтын контейнер;( Тақтайдың үстіне селофанмен қаптап екі жағын қабырға етіп көтеру керек, одан соң үсіне 5-6 кеседей топпырақ себеміз, жоғарыдан үстімен су жібереміз)

Топтар тәжірибе барысында төмендегі жоспар бойынша талдау жүргізеді:

А) тәжірибе барысында қандай өзгерістер болды;

Б) Ол өзгерістердің салдары қандай? (шаруашылыққа әсері)

В)Мәселені шешу жолдарын ұсыну;

Қалыптастырушы бағалау.

Дескриптор

Топырақ эрозиясының үш түрін тәжірибеден өткізу;

Топырақ эрозиясының осы түрлерінің себеп-салдарын анықтау;

Топырақ эрозиясы түрлерінің топта талқылау арқылы шешеу жолдарын ұсыну;




4“Маршрут картасы” әдісі.

1.Экологиялық проблемалары бар аймақтарды атап, көрсету.

2.Қазақстанның қай аумақтарында желдің үрлеу әрекеті қатты байқалады, жел зрозиясына ұшыраған аймақтарды көрсету.

3.Қазақстанның жағалық эрозияға ұшыраған жерлерін анықтау, су эрозиясына ұшыраған аймақтарды қалпына келтіру жолдарын ұсыну.

Дескриптор

Топырақэкологиясытуралыбіледі.

Топырақтыңжелэрозиясынаұшыраусебептерінтүсінеді.



Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау







































ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам



1. Ф липчарт, фломастер

Сабақтыңсоңы


Кері байланыс.


«Түйін сөз» стратегиясы

1- қадам: 10 – ға шейін сандар қиындыларын әзірлеймін.

2- қадам: Оқушыларға бір санды таңдауға тиіс екенін түсіндіремін.

3- қадам: Оқушылардың сан мен олардың сабақ туралы ой – пікірлерін ұштастыра айтатынын түсіндіремін.

4 – қадам: Олар бүгінгі сабақта не түсінді? Бүгінгі сабақ қандай жаңалықтарға толы болды? Алдағы сабаққа ұсынысы қандай?Оқушылар осы сұрақтарға жауап береді.

Мысалы, Бір дегенім – білім. Бүгін меннақыл сөздердің мағынасын ашып,орынды қолдануды білдім.

Екі дегенім- ертеңге сенім.Осындай нақыл сөздер тұрғанда қазақтың баласы ұлттың тілін,дінін құрметтеп өтеді.Келесі сабақта нақыл сөздерден кітапша жасап әкелсек деген ұсынысым бар.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау









Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Табиғи-аумақтық кешендердің қалыптасуы.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.3.5.1- географиялық қабық, мұхиттар және материктер, зоналар және белдеулер, ландшафтар табиғи-аумақтық кешендерінің қалыптасуын түсіндіреді

Сабақтың мақсаты


Барлығы: Географиялық қабықтың тұтастығын дәлелдейді.

Басым бөлігі:Географиялық қабықтарды атай отырып заңдылықтарын түсінеді. Табиғи –аумақтық кешендердің түрлерін анықтай отырып топтастырады.

Кейбірі:Табиғи –аумақтық кешендердің қалыптасу ерекшелітеріне сипаттама береді, табиғат зоналарын кескін картаға түсіреді.

Бағалау критерииі

*Табиғи кешендердің қалыптасуын түсінеді

* Географиялық қабықтың тұтастығын дәлелдейді.

*Табиғи аумақтық кешендерді жіктей алады.

*Табиғи кешендердің ерекшелігіне қарай топтастырады.

*Кескін картаға түсіреді.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Ұйымдастыру кезеңі: .

Оқушылар арасында ынтымақтастық атмосферасын қалып-тыстыру, сергіту сәтін ұйымдастыру, топқа бөлу

Формативті бағалау.

Үй тапсырмасын сұрау:

«Сұрақ-жауап» әдісін қолдану:

1.Табиғат кешені дегеніміз не?

2.Табиғат кешеніне жеткілікті түрде ылғал және жылу жетіспеген жағдайда қандай өзгерістер болатынына мысалдар келтіріңдер?

Өзін-өзі бағалау.

Үй тапсырмасын сұрау

«Суретке қарап анықта» ойыны

Суреттерді анықтап тиісті торшаға қоямыз.

Табиғат Ресурстары




Топырақ эрозиясы

Жерді қорғаудың кешенді шаралары.


Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қалыптастырушы бағалау

Кері байланыс











Ұялы телефон

Және интернет желілері

Кітап


Ортасы

Топтық тапсырма

1қатар

1 топ Мәтінді пайдаланып кластер құраңыз

«Табиғи-аумақтық кешен және оны қалыптастырушы компоненттер»

2 топ «ПОПС» әдісі арқылы түсіндіру

Географиялық қабық жердің басқа қабықтарынан айырмасы неде? Ол неге ең ірі табиғат кешені деп аталады.


2 қатар

1 топ Географиялық қабықтың заңдылықтары

Атаулар кестесін толтыру

тұтастығы

Зат айналымы

Ырғақтылығы

зоналылығы

Географиялық қабықтың тұтастығы оның құрамдас бөліктерінің өзара байланысы мен олардың бір-біріне тәуелді болуынан көрінеді.

Атмосферадағы ауа айналымы,

Су айналымы, айналым нәтижесінде мұхит сулары 3 мың жыл ішінде жаңарып, атмосферадағы су буы 10 күнде толық ауысады.

Биологиялық айналым

Жердің өз білігінен айналуы тәуліктік ырғақтылыққа себепші болады. Мыс: күн мен түннің ауысуы, мұхит суларының толысуы мен қайтуы, бриз желдерінің бағытын өзгеруі,

Жыл ішіндегі ырғақтылық

Жердің күнді айналуы, құстардың жылы жаққа қайтуы, жыл мезгілдерінің ауысуы

Ұзақ ырғақтылық

Геологиялық кезеңдер,тау түзілу кезеңдері


Жер бетінде Күн жылуының әркелкі таралуынан Экватордан полюстерге қарай барлық географиялық компонент

тердің және табиғи кешендердің белгілі бір заңдылықпен өзгеруі.

Таудағы табиғат кешендері оның етегінен биік шыңдарына дейін өзгереді.


2 топ Скрайбинг әдісі Табиғат кешендерінің өзара байланысы

ҚБ ҚҚҚ

Критерийі

дескриптор

Табиғи-аумақтық кешендердің қалыптасуын түсінеді


-Табиғи компоненттерді біледі

-табиғи-аумақтық кешеннің түрлерімен танысады

- географиялық қабықтың заңдылықтарына сипаттама береді

-табиғи кешендерінің өзара байланысының сызбасын салады

3 қатар

(Жж) Тапсырма

1.Сәйкестендіріңіз

1

табиғи –аумақтық кешен

А

Географиялық қабықтың ең ірі табиғат кешендері

2

географиялық қабық

Б

Атмосферадағы ауа айналымы, гидросферадағы су айналымы

3

материктер мен мұхиттар

В

Географиялық қабықтың тұтастығы оның құрамдас бөліктерінің өзара байланысы мен олардың бір-біріне тәуелді болуынан көрінеді.

4

Зат айналымы

С

Жер шарындағы ең ірі табиғат кешені

5

тұтастық

Д

күн мен түннің ауысуы, мұхит суларының толысуы мен қайтуы, Жердің күнді айналуы,

6

ырғақтылық

Е

Белгілі бір аумақта өзара байланысқан табиғи компоненттердің жиынтығы

1______ 2_______3________4________5_________6________


2 Сызбаны толықтырыңдар

Shape96


критерийі

дискриптор

Географиялық қабықтың мәнін түсінеді және құрамын анықтайды

  • Берілген сөздерді сәйкестендіреді

  • Географиялық қабықтың құрамын анықтайды


ҚБ жұдырық- алақан


Сергіту сәті Сіздің көңіл – күйіңіздің түсі қандай?


(Д) 1. Мәтінді оқып, көп нүктенің орнына керек сөздерді орналастырыңыз.

Табиғат компоненттері . Барлық компоненттер және арқылы бір-бірімен байланысады. Өз ара күрделі байланыста әрекет ететін табиғат компонентерінің өзіндік ерекшеліктерімен көзге түсетін жер бетінің бір көрінісі деп аталады. Жер шарындағы ең ірі табиғат кешені . Географиялық қабықтың ең ірі бөліктері


2. Географиялық қабықтың заңдылықтарын сипаттаңыз.

Picture 12

Бағалау критерийі

Дескриптор

+

-

Географиялық қабықтың даму заңдылықтарына сипаттама береді



-мәтінді керекті сөздермен толықтырады

- географиялық қабықтың заттық құрамын жазады;

-географиялық қабықтағы тіршіліктің таралуын жазады

-географиялық қабықтағы жылу мен жарықтың таралуын жазады

-географиялық қабықтың біртұтастығын жазады



1-тапсырма.

«Джигсо» әдісі бойынша мәтінмен жұмыс (оқушыларға оқулықтан тапсырмалар беріледі.

1- топ

Табиғи аумақтық кешендердің пайда болуы.

2- топ.

Географиялық қабықтың даму заңдылықтары.

2-тапсырма Географиялық қабықтың заңдылықтарына сипаттама

Географиялық қабықтың заттық құрамы

Географиялық қабықтағы тіршіліктің таралуы

Географиялық қабықтағы жылу мен жарықтың таралуы

Географиялық қабықтың біртұтастылығы



«Экспресс» сұрақтары

1. Не себепті географиялық қабықта тіршілік пайда болды? Қорытынды жасаңдар?

2. Географиялық қабықтың ырғақтылығына баға беріңдер.

3.Табиғи аумақтық кешен қалай пайда болды?

4.Аймақтық табиғат кешендерін тиімді пайдалану және қалпына келтіру жолдарына өз ұсыныстарыңды айтыңдар

Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыпты талдайды

Жұп бойынша

Жеке, өзара тақырыпты түсінгендерін мұғалімге қол көтеру арқылы білдіреді





Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі




Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Бағалау критерийлер

1.Ертегідегі негізгі кейіпкерлердің портретін жинақтайды.

2.Кейіпкердің образына қызмет етіп тұрған маңызды әрекеттерін талдайды.

3.Жинақталған ақпараттар негізінде кейіпкер образына қатысты өз көзқарасын білдіреді

Дескрипторлар

1.Әр оқушы ертегіден өзіне тиісті кейіпкерлердің портретіне қатысты сөз тіркестері мен сөйлемдерді анықтайды.

2.Әр оқушы кейіпкердің ең маңызды үш әрекетін анықтайды











Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам



Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Кері байланыс

«Таңдау» әдісі

1.Мен сабақ қызықты, қызықсыз болды деп ойлаймын.

2. Мен сабақта: көп нәрсені, үйрендім, үйренгенім аз болды.

3. Мен басқаларды  мұқият ,   зейінсіз тыңдадым.

4. Мен пікірсайыстарға жиі, сирек қатыстым.

5.Мен сабақтағы өз жетістіктеріме ризамын,   риза емеспін.

Үйге тапсырма.

Іздену- Сабақ уақытында орындаған жұмыстарын бағалау үшін білім алушыларға дескрипторлар арқылы өзін-өзі бағалауды жүргізуді ұсынамын.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау


















Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Менің өлкемнің визит карточкасы: өлкетанулық деректер қорын дайындау

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.3.5.2 туған өлкенің табиғи-аумақтық кешендерін жоспар бойынша сипаттайды және өлкетану деректер базасын әртүрлі формада ұсынады

Сабақтың мақсаты


Оқушылардың барлығы мынаны орындай алады: өлкенің өсімдік жамылғысы мен жануарлар дүниесін біледі.

Оқушылардың көбісі мынаны орындай алады: Қызыл кітаптың не екенін біледі, түсіндіреді.

Оқушылардың кейбіреуі мынаны орындай алады: өңірдің Қызыл кітабына кірген жануарларды біледі, оларды қорғау жолдарын ұсынады.

Бағалау критерииі

-Өлкенің өсімдіктер мен жануарлар дүниесін анықтайды.

-Облыс аумағында кездесетін табиғат зоналарына сипаттама береді.

- Қызыл кітап деген не екенін біледі.

- Қызыл кітабқа енген жануарларды анықтайды

-Қызыл кітаптың маңызын анықтайды

-Адамның шаруашылық әрекеттерінің табиғатқа тигізетін әсерін талдайды, шешу жолдарын ұсынады.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Ұйымдастыру кезеңі:Сәлемдесу, сыныпта қолайлы орта қалыптастыру,

Көңіл күйін қандай? Оқушыларға сары және жасыл, қызыл түсті смайликтер беріледі, көңіл күйлеріне сәйкес смайликты таңдап алады. Сары түс – көңіл күйім жақсы, жасыл – орташа, қызыл – көңіл күйім болмай тұр.

Сабақ барысында бір-бірімізді тыңдаймыз десек 1 рет қол шапалақтаймыз!

Ұйымшыл боламыз десек 2 рет

Белсенділік танытамыз десек 3 рет шапалақтаймыз!

Оқушылар 1,2,3 сандарын таңдау арқылы топқа бөлінеді.

Жаңа тақырыпты ашу мақсатында «мюнстенберг» әдісі қолданылады. Оқушылармен бірге бағалау критерийлерін талдау. Сабақтың негізгі терминдерімен таныстыру..

Өткен сабақпен жаңа сабақты байланыстыра отырып, сиқырлы ұяшық ойыны ойнатылады. Әр ұяшықты ашқан сайын тарихи-мәдени ескерткіштердің суреті ашылады. Сонымен қатар картамаен, кестемен жұмыс жасата отырып, жаңа сабаққа дайындық басталады.

1.Қазақстан қай тарихи-географиялық аймақтың құрамына кіреді.

2.Қазақстанның шығысында орналасқан облыс

3. Шығыс Қазақстан облысының орталығы?

4. Шығыс Қазақстанның солтүстік-шығысында орналасқан аудан

5. Катонқарағай ауданының орталығы. Ауданымыз қандай елдермен немесе аудандармен шектеседі?

6.Облыс аумағында қандай ұлттық парк құрылған

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













Слайд 6-7

Дидактикалық материалдар №1


Ортасы

«Туған жердің керемет көріністері» видео көрсету

1.Оқушыларға алдын ала берген тапсырма бойынша шығармашылық жұмыстарын қорғау.

1 топ: «Қызыл кітапқа» енген өсімдіктер мен жануарларға фотоколлаж жасау

2 топ: Туған өлкеде кездесетін өсімдіктер мен жануардың суретін салып, буклет жасау

Мәтінмен жұмыс“ әдісі

Оқулықтағы өлкеміздің ауылшаруашылығы және Алакөл көлі туралы мәліметтермен бөліседі.

1. Сандық көрсеткіштерге мұқият болу;

2.Картамен жұмыс;

Дескриптор: Білім алушы:

- Тасты шөлдің флорасы мен фаунасын анықтап, сипаттама береді.

-Құмды шөлдің флорасы мен фаунасын анықтап, сипаттама береді.

-Сазды шөлдің флорасы мен фаунасын анықтап, сипаттама береді.

Бағалау: «Бағдаршам» әдісі

2 Тапсырма: Деңгейлі тапсырма:

А.Қазақстанның Қызыл кітабы қашан жарық көрді?

В.Қызыл кітаптың мақсаты мен маңызы қандай?

С.Қызыл кітапқа енген өлкеміздің өсімдіктері мен жануарларын атаңдар.

Дескриптор: Білім алушы:

-Қызыл кітапқа сипаттама береді.

-Қызыл кітаптың маңызын анықтайды.

Бағалау: «Басбармақ» әдісі

3 Тапсырма: ТЖ:

Облыс аумағында кездесетін табиғат зоналарына сипаттама беру:

Табиғат зонасы

Климат типі

топырағы

өсімдігі

Жануарлар әлемі






Дескриптор: Білім алушы:

-Табиғат зонасын анықтайды.

-Климат типін анықтайды

-Топырағын анықтайды

-Өсімдігіне мысалдар келтіреді

-Жануарлар әлеміне мысалдар келтіреді.

Бағалау: «Геометриялық фигуралар» арқылы жүзеге асады.

Сергіту: «Ойлата отырып, ойнату»

«Доп лақтыру» ойыны

1.Біздің өлкеміз қалай аталады?

2.Флора деген не?

3.Фауна деген не?

4.Өлкемізде қандай зоналар бар?

5.Өлкемізде қандай шөлдер бар?

6. Қызыл кітаптың «Қызыл кітап» деп аталуының себебі неде?

7.Қызыл кітап қашан жарық көрді?

8.Қызыл кітаптың маңызы неде?

9.Қазақстанның Қызыл кітабына біздің өлкемізде өсетін қандай өсімдіктер кірген?

10. Біздің өлкемізде мекендейтін қандай жануарлар Қызыл кітапқа кіргізілген?

Талдау:

Адамның табиғатқа тигізетін әсері, шешу жолдарын кестеге түсіру.

Адамның табиғатқа тигізетін әсері

шешу жолдары



Дескриптор: Білім алушы:

- Адамның табиғатқа тигізетін әсерін анықтайды.

- шешу жолдарын ұсынады.

Бағалау:«Екі жұлдыз, бір тілек» әдісі



Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау






































ҚБ: «Баспалдақ» әдісі 1.Білімім төмен

2.Орташа 3.Орташадан жоғары 4. Жоғары

ҚБ: Мұғалім тарапынан жүретін бағалау «Ауызша мадақтау



Слайдар



















Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Рефлексия. Оқушылар қиық қағаздарға жазып береді.

Сабақта маған не пайдалы болды?
Сабақта маған не қызықты болды?
Сабақта маған не қиын болды?

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Үйге тапсырма

Үйге тапсырма:

БАҚ-тан тіл туралы мақала оқып,өз пікірін дайындау

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау


Саралау: Оқушылардың тақырыпты теориялық тұрғыда жеңіл меңгеруі үшін және негізгі ойды толық түсінуін қолдау мақсатында мына тәсілдерді пайдаландым:

1.Бейнебаян көру , оқулықпен жұмыстану арқылы «Дереккөздер » арқылы сараладым.


2. Веендиограммасы, бинго әдісі арқылы қарқындылын сараладым.

3. «1минуттық әңгіме» арқылы әңгіме-диологқа түседі.




Сабақ өң бойында оқушыларды алға жетелеу мақсатымда, мадақтап, қолдап отырдым. Оларды дескриптор бойынша, смайликтер, «толық ай, жарты ай, жаңа ай», от шашу әдістерін пайданаландым.


Сабақ бойынша рефлексия


Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?



Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?






















Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Дүниежүзі халқының тілдік әулеттері мен топтары

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.4.1.1 -дүниежүзі халқықтарының этнолингвистикалық жіктелінуін түсіндіреді

Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылар: Халықтың этникалық құрамы ұғымын айтады.

Оқушылардың басым бөлігі: Картаны пайдаланып, халықтардың таралу аймақтарын кескін картаға түсіреді

Кейбір оқушылар: Дүние жүзілік халықтардың әулеттерін зерттейді графика сызба жұмыстарын орындайды.

Бағалау критерииі

Дүние жүзі халықтарының тілдік әулеттері мен топтары туралы түсініктері қалыптасады.

Картадан халықтардың таралу аймақтарын біледі, әулеттері туралы сипаттайды.

Халықтың этникалық құрамы ұғымын айтып, картадан пайдаланып тіл әулеттерін кестеде топтастырады.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

«Жүректен жүрекке» тренингі.

. Суреттердің қиындыларын «Пазл» әдісі арқылы біріктіріп, сурет қиындысын жасайды;

Суреттерінде не бейнеленгенін және қандай сөздер жазылғандарын сипаттайды

Тақырыпқа ену үшін «Блиц-сұрақ» әдісі » шабуыл әдісі арқылы сұрақтарға жауап береді:

«Блиц-сұрақ» әдісі. (Бір жауабы бар бес сұрақ). Жаңа сөздердің ғылыми атауы.

- Мұғалім оқушыларды бүгінгі сабақтың тақырыбына байланысты географиялық ұғымдар бойынша топтарға бөлінеді.


Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













дидактикалық материалдар.




Интерактивті тақ

Ортасы

; Дүние жүзі тілдері — Жер шары халықтары тілдерінің жиынтық атауы. “Халықаралық лингвистикалық энциклопедияның” (“The Іnternatіonal Encіclopedіa of Lіnguіstіcs”, 1992) дерегі бойынша, дүние жүзінде 1970 — 80 жылы 6604 тіл (оның ішінде 300 өлі тіл) болса, ал “Әлем тілдерінің атласы” (“Atlas of the World’s Languages”, 1994) әлемде 6796 тіл бар деп мәлімдеген. 20 ғасырдың 90-жылдарында дүние жүзінде 6 мыңдай тіл бар деу шындыққа неғұрлым сай келеді. Дегенмен, ғылымда Дүние жүзі тілдердінің ұзын саны 3000-нан 10000-ға дейінгі аралықта деген тұжырым да жоқ емес. Дүние жүзі тілдерінің санын анықтауда алшақтық болуының себептері мыналар:

  • бүгінгі таңға дейін әлемнің лингвистикалық картасында жете зерттелмеген “ақтаңдақ” аймақтардың болуы. Мысалы; Трансамазонка жол жүйесі іске қосылғалы Амазонка өзенінің аңғарында өмір сүріп жатқан бұрын белгісіз халықтар және тілдер ашылуда, сондай-ақ, Орталық Африка, Жаңа Гвинея, т.б. жерлердегі тілдерді қайта тіркеу барысында да жаңа тілдер табылуда. Бұдан басқа, тіпті лингвистикалық зерттеулер жүргізілмеген де елдер бар;

  • әлемде ортақ тілдердің қалыптасу процесі әлі жүріп жатыр (этникааралық тілдер, сол тілдердің лексикасы мен құрылымын жеңілдетіп, ортақ жақындығы арқылы бірегейлендіру, оның өзі халықтардың тарихи байланыста болуына да негізделеді);

  • айқын өлшем болмағандықтан, тірі тіл мен өлі тілдің ара жігін ажырату қиын. Жалпы бір адам болса да, ана тілім деп тұрақты сөйлеген тіл ғана тірі тіл деп қабылданады. Тілдердің жер бетінен жылдам жоғалып кетуіне экон. және саяси шешімдер қатты ықпал етуде. Соның салдарынан шағын қауымдастық тілдері зардап шегеді. Мысалы, 19 ғасырда Бразилияда 1000-нан астам үндіс тілдері болса, бүгінде олардан тек 200 тіл қалды. Тілдің өлу процесін тежеп, көпке дейін сақтайтын — аға ұрпақ өкілдері. Тілдердің өлу процесінің бірінші көрсеткіші — монолингвистердің (тек қана ана тілінде сөйлейтіндер) азаюы. Соңғы жылдары Дүние жүзі тілдерінің төрттен бірі 1000 сөйлеушіге, тең жартысы 10 000 сөйлеушіге азайған (лингвистердің болжамы бойынша, бұл тілдер жақын арадағы 50 жылда жойылады), сонымен қатар 455 тілді ана тілім деп есептейтіндер саны 100 адамнан аспаса, 310 тіл өлі тіл ретінде танылып отыр;

  • тіл мен диалектіге шекара қою қиын. Мысалы, ҰлыбританияАҚШ, Жаңа Зелландия, т.б. жерлердегі ағылшын тілінің түрліше сөздік құрамы, сөйлеу, жазылу, айтылуы жөніндегі мәселелер әлі ортақ шешімін таппаған. Сондай-ақ, саяси, діни, әдеби алшақтықтар салдарынан хинди мен урду, бенгал мен ассам, серб пен хорват тілдері жеке-жеке дара тіл деп танылды. Ал қытай тіліндегі диалектілердің бір-бірінен алшақтығы соншалық, сол диалектіні ана тілім деп қабылдап, иероглифті танитындар ғана бірін-бірі ұғады;

  • Дүние жүзі тілдерінің қайсыбірінің арнайы атауы жоқ және кейбірінің атауы өзіне сай келмейді. Тілдер санын есептеу олардың атауларын есептеу арқылы жүрмейді. Мысалы, көптеген қауымдастық тілдерінің арнайы атаулары жоқ, атау ретінде сол тайпа өмір сүрген жердің, не өзеннің атауы, т.б. қолданылады. Дүние жүзі тілдерінде сөйлейтіндердің саны жайындағы мәлімет “Халықаралық лингивистикалық энциклопедияда” жинақталып берілген. Энциклопедияда көрсетілген 6604 тілдің ең үлкен тобын сол тілде сөйлейтін адам саны 1000-нан асатын 1631 тіл (25%) құрайды, ал ең аз тобын сол тілде сөйлейтін адам саны бір миллионнан асатын 283 тіл (4%) құрайды. Қазақ тілі миллиондық тіл тобына кіреді. 20 ғ-дың 80 — 90-жылдарындағы мәлімет бойынша, сөйлеушілерінің саны 15 млн-нан асатын тілдер саны 40-қа жетті. Дүние жүзі тілдерін жүйелеу мен сипаттау тілдердің жіктелімі түрінде жүргізіледі. Тілдердің жіктелімі генеалогиялық жіктелім және типологиялық жіктелім болып бөлінеді. Генеалогиялық жіктелім бойынша, Дүние жүзі тілдері өздерінің шығу тегінің бірлігіне, яғни туыстығына қарай тілдер шоғыры мен макрошоғырларға бөлінеді. Оған тірі тілдермен қатар өлі тілдер де енеді.

Атаулар туралы үш сұрақ» әдісі

Жаңа тақырып бойынша этнос, халық, ұлт терминдерін тақтаға жазып ,оқушыларға осы атауларға қатысты сұрақтар беру.

1. Қайда?Бұл терминдерді бұрынырақта қайда және қандай мағынада кездестірдіңіз?

2. Қалай? Осы атауларды қолданудың мысалдарын келтіре аласыз ба?

3. Қандай? Осы сабақта бұл атаулар қандай қолданыста болады деп ойлайсыз?

«Ойлан Жұптас Пікірлес» әдісі

1-топқа Халықтарының этнолингвистикалық

классификациясы.

2-топқа Тіл әулеттері

3-топқа Қазақстан аумағында тұратын этностар Жұмысты орындауға әр топ постер қорғайды.

Сергіту сәті. «Арқаға сурет салу »

«Ой қозғау» әдісі деңгейлік тапсырмалар беріледі.

1-тапсырма Төмендегі тіл топтарын ретімен орналастырып, сәйкестендіру.

Роман болгарлар, чехтар,поляктар

Иран молдавандар, француздар,румындер

Славян норвегтер, америкалықтар,шведтер

Герман якуттер,хакастар,татарлар

Түркі парсылар,тәжіктер,хазарлар

2-тапсырма бойынша оқушылар атлас картаны қолданып дүниежүзіндегі тіл топтарына талдау жасайды:

-Дүниежүзі халықтарының орналасуының ерекшеліктерін, себептерін түсіндіру.

- Ең көп таралған тіл әулеттерін анықтап оларға сипаттама беру.


Бағалау критерийі

Дискриптор

Балл

халықтың тілдік топтары бойынша топтастыру және олардың таралу ерекшеліктері.


Халықты тіл әулеттері бойынша топтастыра біледі.

+-

Халықты тіл әулеттері бойынша топтастыруда картамен жұмыс жасай алады

+-

Дүниежүзі халықтарының орналасуының ерекшеліктерін, себептерін талдайды.

+-

3-тапсырма \Оқулықпен жұмыс.\ Қазақстандағы аумағында тұратын этностар кестесін толтыру және оның пайыздық есебін шығару.

Ұлттар

Ұлттар саны

Пайыздық көрсеткіші %






Ортақ жұптық жұмыс. Тақырып айқындағаннан кейін осы тақырып туралы не білетінін жұппен анықтайды, Дүниежүзі елдеріне сипаттама беріп, дәптерге жазып алуға тапсырма беріледі.



2. «Глоссарий – жаңа терминдер»: Бүгінгі сабақта кездескен жаңа ұғымдар мен терминдерді анықтайды.




К ескін картамен жұмыс.«Дүние жүзі халқының тілдік әулеттері мен топтары».










Дескриптор:

  1. Дүние жүзі халықтарының көп ұлттылығын біледі.

  2. Дүние жүзі халықтарының ұлттық құрамын түсінеді жіктейді.

  3. Дүние жүзі халықтарыкартасынан ұлттардың таралу аймағын кескін картаға түсіреді.


«Жауған сұрақтар» әдісі. Сұрақтар үстелде тұрады. Әр топтан оқушылар шығап, сұрақтарды таңдау арқылы бірнеше жауаптарды ұсынады.


1. Үндіевропа тілдеріне қазіргі үнді (француз, испан, португал, итальян, румын), славян (орсы, поляк, чех, словак, украин, белорус т.б.Сонымен бірге өлі тіл жанұялары анатлия, тохар, иллирия, скиф, кушан т.б. енгізіледі.


2. Афразиат тілдері: семит (араб, иврит), египет, омот, кушит, чад  және бербер тілдері.


3) Дравид тілдері Үндістан түбегіне таралған (телугу, тамиль, каннада, малаялам).


4) Орал тілдеріне фин-пермь (фин, эстон, мордва), угор (венгр, ханты, мансы), тіл жанұялары жатады.


5) Алтай тілдеріне түркі (түрік, татар, азербайжан, қазақ, өзбек, ұйғыр, монғол т.б.тілдері жатқызылады.


6) Чукот-камчатск тілдеріне чукот және камчат тіл жанұялары жатады.







Дескриптор:

  • Негізгі «Этникалық құрам» ұғымын айтады;

  • Картада берілген тіл әулеттерін шартты белгілер бойынша тауып көрсете алады;

  • Кестеде топтастыра біледі;

1. Мұғалім сабақты қорытындылайды.

2.Үйге тапсырма: «ІІІ деңгейлік тапсырма» әдісі арқылы беріледі.


1) А деңгей: §1 Тақырыпты оқып келу;

2) В деңгей: Көпұлтты елдерге мысал келтіріңіз.

3) С деңгей: Өздерің тұрған жердің қандай ұлттық, нәсілдік, тілдік құрылысдағы халықтарды білесіңдер, айырмашылығын анықтау.

Дескриптор:

  • Оқушылар көпұлтты елдерді мысал арқылы түсіндіріп бере алады;

  • Өз еліндегі ұлттық, нәсілдік, тілдік құрылымы әртүрлі халықтарды ажырата алады;

  • Ұлттардың таралу аймақтарын кескінін картадан белгілей алады;


Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыпты талдайды

Жұп бойынша

Жеке, өзара тақырыпты түсінгендерін мұғалімге қол көтеру арқылы білдіреді





Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау


















ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам


http://ikitap.kz/audiobook/5189-kerqula_atty_kendebaj/5189-kerqula_atty_kendebaj

аудиокітап

Алты томдық «









Сабақтыңсоңы


Білімді бекіту:

«Серпілген сауал» әдісі бойынша оқушылар бір-біріне доп лақтыра отырып сұрақтар қояды.


Кері байланыс:

Оқушыларға рефлексия парағын ұсынамын.Сабақ барысында алған білімдері туралы кері байланыс жазады.

Shape97 «3.2.1.»

3 факт

2 көзқарас

1 тұжырым

.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



  1. .

Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау

























Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Дүниежүзі халқының діни құрамы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.4.1.2 -дүние жүзі халқының діни құрамы мен діндердің таралу аймақтарын анықтайды

Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылар: Дүние жүзі халқының діни құрамын анықтайды.

Оқушылардың көбі: Діндердің таралу аймақтарын анықтайды, картадан көрсетеді.

Кейбір оқушылар: Қазіргі замандағы діннің рөліне баға береді

Бағалау критерииі

Егер төмендегі бағалау критерийлерін орындаса, оқушы оқу мақсатына жетеді

  • -Дүние жүзі халқының діни құрамы мен таралу аймақтарын анықтау, таралу аймақтарын картадан көрсете алса;

  • -Қазіргі замандағы діннің рөліне баға бере алса;

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Ұйымдастыру кезеңі:

Топқа бөлу.

Сыныпқа кіре бере оқушылар карточкалар таңдау арқылы топтарға бөлінеді.

1-топ. Христиан

2-топ. Ислам

3-топ. Буддизм

4-топ. Ұлттық діндер

Үй тапсырмасын қайталау.

Қайталау сұрақтары:

  • 1. Тіл дегеніміз не?

  • 2. Қостілділік немесе блингвизмді қалай түсінесің?

  • 3. Тіл-халықтың белгісі дегеніміз не?

  • 4. Жер бетінде ең көп таралған тілдер.

  • 5. Этнос-дегеніміз не?

  • 6. Қазіргі кезде латын әліпбиіне көшу сөз болуда, оған қалай қарайсыңдар?

Қортынды тірек сызбаны толықтыру..


Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













Ұялы телефон

Және интернет желілері

Кітап


Ортасы

Слайдтағы сурет арқылы сабақтың тақырыбын, мақстаттарын ашу.

  • Оқушыларға «Әлемдік діндер» атты видеоролик ұсынылады.

Видео көрмес бұрын оқушыларға зерттеу сұрақтары қойылады:

  1. Қай дін ең бірінші болып пайда болды?

  2. Ең кең тараған дін қайсысы?

  3. Барлық діннің ортақ ұстанымы қандай?

Осы сұрақтарға жауап алғаннан кейін оқушыларға топтық жұмыс орындауды ұсынамын.


Тапсырма №1: топтық жұмыс.

Оқулық мәтінді пайдалана отырып, жоспарға сәйкес дүниежүзі діндерін сипаттаңыздар. /10 минут/.

1-топ. Христиан

2-топ. Ислам

3-топ. Буддизм

4 топ. Ұлттық діндер

Жоспар.

  • Дін атауы

  • Шығу тарихы

  • Тармақтары немесе бағыттары

  • Таралған аумағы

  • Діни мерекелері

  • Ерекшеліктері/ өзіне ғана тән ерекшеліктерін, белгілерін сипаттаңыздар/.

Бағалау критерийлері

Критерийлер

Дескрипторлар

Бағалау шкаласы

+/-


ДүниежүзіДіндерін жоспар бойынша сипаттай алуда.

Шығу тарихы


Тармақтары немесе бағыттары


Таралған аумағы


Діни мерекелері


Сипаттама /өзіне ғана тән ерекшеліктерін, белгілерін сипаттай алады/.



Барлық постерлер тақтаға ілінеді.

Әр топ өз жұмыстарын 2 минут ішінде қорғаулары тиіс.

  • Топтар бір-бірін бағалайды. «Ғылыми. Түсінікті. Қызықты»


Сергіту сәті. Елдердің сәлемдесу салты:

  1. Жапонияда иіліп сәлемдеседі.

  2. Солтүстік Африка елдерінде адамдар қолдарын бірінші маңдайға, екінші ерінге, үшінші кеудесіне қояды. Бұл – өзімді ойлаймын, сен туралы айтамын, сені сыйлаймын дегенді білдіреді екен.

  3. Замбезияда отыра қалып, қол шапалақтайды.

Тапсырма 2

Жеке жұмыс :Кескін картаға дүниежүзі халқының ұстанатын діндерін түсіріңіздер (әр топ атына сай діннің таралуын түсіреді)/8 минут/


Тапсырма орындалғаннан кейін, әлемдік діндердің таралуына талдау жүреді ./2минут/.

Әлемдік діндер картасы


Тапсырма 3 топтық жұмыс «Қазіргі діннің роліне баға беру» (5 минут)

Оқушылар топпен ойласа келе төмендегілерді істейді:

  • Неліктен адамдар өз елінің, аймағының және бүкіл адамзаттың діни құрамын зерттейтінінің 3 себебін анықтаңдар.

  • Неліктен ХХІ ғасырда адамның ұлты қай дінді ұстанатынының шынайы белгісі бола алмайды? Бұған қандай факторлар әсер етеді? 3 фактор жазыңыз

  • Адамдар арасында таулық пен өзара түсіністікті қамтамасыз ететін басқа дін өкілдерімен қарым –қатынас жасаудың 3 ережесін құрастырыңдар

Бағалау критерийлері

Критерийлер

Дескрипторлар

Бағалау шкаласы

+/-


Қазіргі замандағы діннің рөліне баға беру

адамдар өз елінің, аймағының және бүкіл адамзаттың діни құрамын зерттейтінінің 3 себебін анықтай алды


ХХІ ғасырда адамның ұлты қай дінді ұстанатынының шынайы белгісі бола алмайтынына әсер ететін 3 фактор жаза алды.


Адамдар арасында татулық пен өзара түсіністікті қамтамасыз ететін басқа дін өкілдерімен қарым –қатынас жасаудың 3 ережесін құрастыра алды.



Бағалаукритерийлеріарқылытоптарөзарабағалаужүргізеді.

Тапсырма:

1.Сізге негізгі діндердің атаулары берілген.

Ислам

Шейіттер

Сүнниттер

Христиан

Православие

Католик

Протестант

Буддизм

а. Осы негізгі діндердің пайда болу себебін түсіндіріңіз.

b.Олардың бөліну себептерін көрсетіңіз.

2.Кескін картада таралу аймақтарын белгілеңіз.

Дескриптор:

Білім алушы

- негізгі діндер және олардың пайда болу себебін түсіндіреді;

- ол діндердің жеке топтарға бөліну себептерін көрсетеді;

- осы негізгі діндердің таралу аймақтарын атласты қолданып,

кескін картада көрсетеді.

1-тапсырма. «Воллейбол» әдісі. Допты лақтыру арқылы діндердің қай мемлекетке тән екенін айтыңыз.

Критерий

Дескриптор

Видеоролик арқылы дүниежүзі халқының діни құрамын анықтайды, діндердің таралу аймақтарын түсінеді.


-видеоролик көреді.

-діндердің таралу аймақтарын біледі.

-ойланады.

- қай мемлекеттің діні екенін айтады.

Бағалау: бас бармақ арқылы бағалаймын, кері байланыс беремін.


2-тапсырма. Кескін картаға дүниежүзі халқының ұстанатын діндерін түсіріңіз.

Критерий

Дескриптор

Видеоролик арқылы дүниежүзі халқының діни құрамын анықтайды, діндердің таралу аймақтарын түсінеді.


-діни құрамын анықтайды.

-атласпен жұмыс жасайды.

-кескін картаға түсіреді.

-шекараларын сызады.

-түрлі-түсті қарындашпен бояйды.

-шартты белгілермен белгілейді.

-түсінеді.

-жеке жұмыс жасайды.

Бағалау: мадақтау,бағдаршам арқылы бағалаймын, кері байланыс беремін.


3-тапсырма. Постер қорғау. Әр топ діни қақтығыстар болып жатқан бір мемлекетке сипаттама беріңіз.

Критерий

Дескриптор

Дүние жүзілік діни қақтығыстар орын алған мемлекеттерді талқылайды.


-діни қақтвғвстар болып жатқан мемлекеттерді біледі.

-сол мемлекеттерге сипаттама береді

-ойланады.

-топпен жұмыс жасайды.

-сурет салады.

-жазады.

-қорғайды.

-талқылайды.

Бағалау: смайлик арқылы бағалаймын, кері байланыс беремін.


4-тапсырма. «Картаға саяхат» әдісі. Дүние жүзінің саяси картасынан зайырлы мемлекеттерді көрсетіңіз?

Критерий

дескриптор

Зайырлы мемлекеттерді дүние жүзінің саяси картасынан көрсетеді.

-атласпен жұмыс жасайды.

-ізденеді.

-зайырлы мемлекеттерді атайды.

-картадан көрсетеді.

Бағалау: мадақтау, екі жұлдыз бір тілек арқылы бағалап,кері байланыс беремін.



Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау






































ҚБ: «Баспалдақ» әдісі 1.Білімім төмен

2.Орташа 3.Орташадан жоғары 4. Жоғары

ҚБ: Мұғалім тарапынан жүретін бағалау «Ауызша мадақтау



Слайдар



















Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Екі түрлі түсініктеме күнделігі.

Оқушылардан дәптердің бетін (не таратылып берген парақты) ортасынан вертикаль сызықпен бөлу сұралады. Мәтінді оқу барысында олар:


Бөліктің оң жағына

Сол жағына

Мәтіндегі қатты әсер еткен тұстарды, үзінділерді жазады.

Сол әсер еткен үзінділер жайлы пікір жазады (нені еске түсіреді, себеп-салдары қандай, қандай сұрақ бар т.б.)


Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Үйге тапсырма

Үйге тапсырма:

БАҚ-тан тіл туралы мақала оқып,өз пікірін дайындау

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау


Саралау: Оқушылардың тақырыпты теориялық тұрғыда жеңіл меңгеруі үшін және негізгі ойды толық түсінуін қолдау мақсатында мына тәсілдерді пайдаландым:

1.Бейнебаян көру , оқулықпен жұмыстану арқылы «Дереккөздер » арқылы сараладым.


2. Веендиограммасы, бинго әдісі арқылы қарқындылын сараладым.

3. «1минуттық әңгіме» арқылы әңгіме-диологқа түседі.




Сабақ өң бойында оқушыларды алға жетелеу мақсатымда, мадақтап, қолдап отырдым. Оларды дескриптор бойынша, смайликтер, «толық ай, жарты ай, жаңа ай», от шашу әдістерін пайданаландым.


Сабақ бойынша рефлексия


Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?



Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?

























Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Дүниежүзінің тарихи-мәдени аймақтары.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.4.1.3 -халықтың этникалық және діни құрамына байланысты дүниежүзінің тарихи-мәдени/ өркениеттік аймақтарының қалыптасуын түсіндіреді

Сабақтың мақсаты


халықтың этникалық және діни құрамына байланысты дүниежүзінің тарихи-мәдени/ өркениеттік аймақтарының қалыптасуын түсіну.

Бағалау критерииі

Өркениет және тарихи-мәдени аймақ ұғымдарын түсіндіреді және олардың басты белгілерін анықтай алады.

Өркениеттік белгілер мен тарихи-географиялық аймақтардың қалыптасуының арасындағы байланыстарды түсінеді.

Оқушылар тарихи-мәдени аймақты жоспар бойынша сипаттайды.

Тарихи-мәдени аймақтар картасында Қазақстанның орнын нақтылай алады.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

. - «Мозайка» әдісі арқылы топқа бөлінеді.

  1. Алтын адам

  2. Тәж-Махал

  3. Аспалы бақ

Өткен сабақпен байланыс.

Миға шабуыл.

(С).Алдынғы білімді пысықтау үшін «Миға шабуыл» әдісі арқылы сұрақ қою.

«Даналық ағашы» әдісі.

Әр оқушы тақырып бойынша бір сұрақтан жазып сандықшаға салады, әр оқушы бір-бірден алып сол сұрақтарға жауап береді.

1.Дін дегеніміз не және қандай дүниежүзілік діндерді білесің?

2. Әлемдік діндердің таралу аймақтарын картадан көрсет.

4. . Әлемдік діндердің шығу тарихын сипатта.

5. Әлемдік діндерден басқа қандай діндерді білесіңдер және ол діндердің қандай ерекшеліктері бар?

6. Өркениет пен мәдениет ұғымдарын салыстыр.

Дискрипторлар:

  • Дүние жүзі діндерінің құрамын топтастырып, шығу тарихын сипаттай алады;

  • Картадан әлемдік діндердің таралу аймақтарын көрсете алады;

Мәдениет және өркениет ұғымдарын салыстыра алады.

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды


«Кіру билеттері»






http://bestreferat.kz/extra_rkd/show/59



Ортасы

Дүниежүзінің тарихи-мәдени аймақтары» тақырыбы бойынша бейнежазба арқылы сабақтың тақырыбын ашып аламыз. (Бұл өз кезегінде оқушыларға сабаққа деген қызығушылығын оятып, өз ойларын білдіруіне мүмкіндік береді).

«Білгенге маржан» әдісі арқылы оқушыларға деңгейлік тапсырмаларды ұсынамын.

А-деңгейі. Географиялық диктант.

1. Мәдениет дегеніміз .......................

2.Дүние жүзі өркениеттің орталықтары ...........................

3.Тарихи-мәдени аймақтар ............айтады.

4.Этнография - .......... зерттейді.

5.Дүниенің жеті кереметіне ................ жатады.

Дискрипторлар:

(А)деңгей; -сураққа дұрыс жауап бередіі – біледі; түсінеді.

- терминдер бойынша түсінігі қалыптасқан;

В деңгейі: Кестені толтыру.

Діндер

П.б уақыты мен орны

Таралу аймақтары

1.Христиан

Соның ішінде



Католик



Протестант



Проваславие



2.Мұсылман

(Ислам) соның ішінде



Суниттер



Шитер



3.Будда




Дискрипторлар:(В)деңгейі;

  • Діндердің пайда болған уақыты мен орталықтарын атайды,

  • Кескін картада сол аймақтарды белгілейді;

«ПОПС» әдісі.

I - Өз позицияңды ұстау: «Қазақстанның табиғи орындары мен сәулет өнер туындылары болашақта дүниежүзілік кереметтерге қосылуы мүмкін бе?» 

П – позиция (көзқарасы) – менің ойымша…

О – өз көзқарасыңды негіздеу - (себебі)…

П – дәлел (факты) - мысалы…

С –Шешім (қорытынды) – сол себепті

Дескрипторлар:

(С)деңгей; өз ойын, көзқарасын дәлелдей алады:

- тақырып бойынша білімін жинақтайды;

Өзіңізді тексеріңіз: «» әдісі арқылы дүниежүзінің тарихи-мәдени аймақтарының орталықтары мен өркениеттерін тапсырманы орындау барысында анықтайды.

тарихи-мәдени/ өркениеттік аймақтарының қалыптасуының себептерін анықтайды.

Дискрипторлар:

- тарихи-мәдени орталыққа айналу себебін талдап, дәлелдейді.

«Галереяға саяхат» әдісімен тарихи-мәдени картасы арқылы суреттерді таңдай отырып, жеті кереметтер суреттерін дұрыс орналастыру ұсынылады.

1-топ: «Дүниежүзінің тарихи-мәдени аудандары» картасына жеті кереметті аймақтарға дұрыс орналастыру.


2-топ: Жаңа пайда болған жеті керемет аймағын, орналасқан жерін және суреттерін кестеге дұрыс орналастыру.

Атауы

Аймағы

Орналасқан жері

Суреті

Колизей




Ұлы Қытай қорғаны




Мачу-Пикчу




Петра кешені




Тәж-Махал




Христостың мүсіні




Чичин-Ица




Гизадағы пирамида





3-топ: Қазақстандағы жеті керемет сипаттамасын және суреттерін дұрыс орналастыру тапсырылады.

Аталуы

Сипатталуы

Суреті

Тамгалы шатқалындағы жартасты суреттер



Алтын адам



Маңғыстаудағы жартасқа салынған мешіттері



Қазақтың ұлттық аспабы - домбыра



Киіз үйі



Қожа Ахмет Яссауи кесенесі



Бәйтерек кешені




Дискрипторлар:

  • суреттер бойынша жеті кереметті анықтайды;

карта бойынша суреттерді кестеге дұрыс орналастырады.

Тапсырма.Кесте


1. Негізгі діндердің таралу аймақтары төмендегі кестеде көрсетілген.


Діндер

Пайда болған уақыты мен орны

Тартылған

адам саны

Таралу аймақтары

1.Христиан соның ішінде

1ғ.Палестина

1900


Католик


1058

Франция ,Испания,Португалия,Италия,Австрия,Ирландия,Польша,Литва,Чехия,Словения,Хорватия,АҚШ,Канада,Латын Америкасы

Протестант


469

Швеция,Норвегия,Финляндия,Ұлыбритания,Германия,Нидерланд,Швецария,АҚШ,Канада

Православ


174

Ресей,Украина,Белорусь,Молдова,Грузия,Румыния,Югославия,Греция,Кипр

2.Мұсылман /ислам/соның ішінде

7ғ.Аравия түбегі

1033


Сунниттер


857

Таяу Шығыс,Солтүстік Африка,Орталық Азия,Үндістан,Индонезия,Пәкістан, Бангладеш,Солтүстік-Батыс Қытай,Македония,Татарстан,Солтүстік Кавказ

Шиттер


165

Оңтүстік,Оңтүстік Шығыс

3.Будда

6ғ.б.э.д.Үндістан түбегі

339

Оңтүстік,Оңтүстік-Шығыс және Орталық Азия,Ресейде-Бурятия,Тува мен Калмыкия


2. Діндердің пайда болған осы аймақтарына байланысты қазіргі кезде ірі тарихи – мәдени орталықтар пайда болған. Сол орталықтарды атаңыз, кескін картада белгілеңіз.


Дескриптор

Білім алушы


- негізгі діндердің орталықтарын атайды;

- кескін картада сол орталықтарды белгілейді;

- тарихи-мәдени орталыққа айналу себептерін дәлелдейді;

- өз аймақтарынан немесе халықаралық туристік бағыттардың негізгі бөліктерінен - осы орталықтарға туристік бағдар жолдарын сызып көрсетеді.


2.Тапсырма.

  1. Будда діні тараған 3 елді жазыңыз.

  2. Ислам діні тараған 5 елді жазыңыз

  3. Әлемдік 3 діннің таралу аймақтарын жазыңыз

Бағалау дискрипторы

Оқушы діндердің таралу аймақтарын картадан таба алады

Себебі

Жоғары


Орташа


Төмен



Бағалау «Бағдаршам»

-Shape98 мен тығырыққа тірелдім,ештеңе түсінбей қалдым



-Shape99 мен түсінемін,бірақ барлығын емес



Shape100


-мен жақсы түсіндім және басқаға да түсіндіре аламын

3.Тапсырма.Ойлан,жұптас,талқыла.

Тарихи-мәдени орталыққа айналу себебін талдайды.


Дескриптор

1.Тарихи-мәдени аймақты жоспар бойынша сипаттаңыздар

2.Тарихи мәдени аймақтың аты-

3.Тарихи мәдени аймақтың бөліну себебі-

4.Тарихи мәдени аймақтағы 1 ел-

Бағалау. «Баcбармақ» әдісі.



Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау







































ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам



1. Ф липчарт, фломастер

Сабақтыңсоңы


.

Кері байланыс

«Бес саусақ» әдісі

Бас бармақ - Бүгін сабақта ең құнды мәселе қандай болды?

Балалы үйрек - Мен жұпта \топта қалай жұмыс жасадым.

Ортан терек - Мен бүгін қандай білім алдым?

Шылдыр шүмек - Сабақ ұнадыма ?

Кішкентай бөбек -Мен сабақта өзімді қалайша сезіндім?

Дүние жүзі халқы аймақтарының этникалық-діни құрамы мен тарихи-мәдени аймақтарын салыстыра отырып эссе жазып келу.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау































Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Ұлтаралық және дінаралық келісім

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.4.1.4 - қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде ұлтаралық және дінаралық келісімнің қажеттілігін дәлелдейді және қалыптастыру жолдарын ұсынады

Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылар:Қазақстанның көпұлтты,зайырлы мемлекет екенін біледі.

Оқушылардың басым бөлігі:Қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде ұлтаралық және дінаралық келісімніңқажеттілігін түсінеді.

Кейбір оқушылар: Қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде ұлтаралық және дінаралық келісімнің қажеттілігін сипаттама беріп дәлелдей алады.

Бағалау критерииі

Білу:Ұлттық бірлік күнін біледі.

Түсіну:Ұлтаралық және дінаралық келісімнің қажеттілігін

түсінеді.

Қолдану: Ұлтаралық келісімді қалыптастыру жолдарын

атайды.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Ұйымдастыру кезеңі. «Гүлмен тілек» әдісін (мақсаты: тыңдау дағдыларын дамыту, сондай-ақ оқушыларды қатыстыру арқылы барлығын теңестіру, жағымды ахуал қалыптастыру, тиімділігі: оқушыны бір-біріне тілек айту арқылы жақындастырады, көңіл күйін көтереді, бауырмалдығын оятады, қолданылуы: оқушылар арнайы дайындалып келген гүлді алақандарына салып тұрып, бір-біріне тілек тілейді және гүлдің астына жазылған сөздер бойынша топқа біріктіріледі) қолданып 3 топқа (Ассамблея, Диаспора, Ұлттар) бөлемін.

Үй жұмысын тексеру.

«Ашық микрофон» әдісі

Саймон Браунхилл бойынша

Тиімділігі: Құнды ой жинақтап, ойын ашық айтады

Оқушылар қолдарына микрофон ұстап, өткен сабаққа байланысты немесе үй жұмысына байланысты сұрақ қояды, екінші оқушы жауап береді.


Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қалыптастырушы бағалау

Кері байланыс











Ұялы телефон

Және интернет желілері

Кітап


Ортасы

Мағынаны ашу әдісі:

Бүгінгі таңда Қазақстан ұлтаралық жəне дінаралық келісім мен ымырагершілікті негізге алған 140 астам ұлт өкілдері мен 40 астам дінді уағыздайтын үш мыңға жуық  діни бірлестіктердің отаны болып отыр. Қазақстан тəуелсіздік жылдарында бұл стратегияның өміршеңдігін көрсетіп, оның бүкіл адамзат қауымының дамуындағы халықтардың өзара қарым-қатынас мəдениетінің қазақстандық үлгісінің қажеттілігін танытты. Халықтардың өзара қарым-қатынасы мəдениетініңқазақстандық үлгісі – бұл қоғамдағы шиеленістік, қақтығыстық жағдайды жеңу ғана емес, сонымен қатар, оның болашақта ұзаққа созылған қарсылық пен мəңгілік жек көрушілікке ұласып кетпеуінің алдын алу болып табылады. 

Топтық жұмыс: «Кім көп біледі?» әдісі

І.»Ассамблея» тобы

1. Қазақстанда бірнеше ұлт өкілдері тұрады. Жұпта талқылаңыз:

а. Қазақстанда ұлттық бірлік күні қай күнге белгіленген?

ІІ.«Диаспора» - тобы: «Қазақстан халқы Ассамблеясы» ұғымын қалай түсінесіз? Ассамблеяның эмблемасы жайлы өз ойыңызды жинақтай отырып, түсінік жазыңыз.

ІІІ. «Ұлттар» тобы:Ұлттар арасындағы келісім не үшін қажет? (Кластер) түрінде көрсет.

«Шеринг» әдісі

Харизма бойынша

(Н.Баринова)тиімділігі (Өткен тақырып бойынша ойларын жинақтайды, пікір алмасады.)

Барлығы шеңберде отырады, жүргізуші бастап, кезекпен барлығы тақырып бойынша түйінді ойды қорытындылайды. Идеялар қайталанбау керек.

Сұрақ:Қазақстандық компоненттері арасында ұлтаралық және дінаралық келісімнің қажеттілігі неде?

Дискриптор:

1.Қазақстандағы ұлттардың бірлік күнін атайды;

2.Қазақстанда және басқа да елдерде ұлттар арасындағы татулықтың қажеттілігін

түсіндіреді;

3. Қазақстан халқы Ассамблеясының эмблемасы жайлы өз ойларын жинақтап түсінік жазады.


Кері байланыс Кері байланыс«Алақан» тәсілі

Берілген сұрақтарға жауап беру арқылы оқушылыр сабақты түсінген немесе түсінбеген және сұрақтары бар болса бес саусақ парақшасына өздерінің ойларын жеткізіп жазады.

Басбармақ - бүгін мен жаңадан нені үйрендім?

Балан үйрек- Бүгін мен не жасадым, неге қолжеткіздім?

Ортантерек сабаққа байланыстыкөңілкүйім.

Шылдыршүмек- Бүгінкімгекөмектесеалдым?

Кішкенеб Ұлтаралық және дінаралық келісім мазмұнын ашу үшін «Фишбоун» әдісін қолданамын.

Оқушылыр сұрақтарға жауап беру арқылы балық қаңқасына жауаптарын келіп жапыстыру арқылы жауап береді.

СShape102 ебептері қ

Shape103 Shape109 Shape108 Shape107 Shape106 Shape105 Shape104 Мәселе о

Shape110 р

ыShape111 Shape116 Shape113 Shape114 Shape115 Shape112

т

дәлелдері ы

н

Анықтама беру : бүгінгі сабақта оқушылар кездескен жаңа ұғымдар мен терминдерді анықтама береді. Өз ойларын еркін жеткізуге дағдыланады.

«Класстер» әдісі арқылы бекітемін.

Shape119 Shape117 Shape118

Shape120 Shape121 Shape122


Оқушылар әр- бір домалақшаға болып өткен келісімдердің атауы мен уақытын жазады.


Бағалау

Критерилер арқылы.

Оқушыларды жинаған ұпайлары бойынша бағалау парақшаларын тарату арқылы, оқушылар балдық шкала бойынша тапсырманы орындау барысында өздеріне бал қою арқылы жиынтық бағаларын қоямын.Түрлі түсті фишкаларды жинау арқылы жиынтық бағаларын қоямын.өбек- Қандайқиындықболды, оны қалайжеңдім?


Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыпты талдайды

Жұп бойынша

Жеке, өзара тақырыпты түсінгендерін мұғалімге қол көтеру арқылы білдіреді





Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі




Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Бағалау критерийлер

1.Ертегідегі негізгі кейіпкерлердің портретін жинақтайды.

2.Кейіпкердің образына қызмет етіп тұрған маңызды әрекеттерін талдайды.

3.Жинақталған ақпараттар негізінде кейіпкер образына қатысты өз көзқарасын білдіреді

Дескрипторлар

1.Әр оқушы ертегіден өзіне тиісті кейіпкерлердің портретіне қатысты сөз тіркестері мен сөйлемдерді анықтайды.

2.Әр оқушы кейіпкердің ең маңызды үш әрекетін анықтайды











Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам



Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Ойтолғаныс

«3-2-1»

Бүгінгі сабақтан алған 3 маңызды ақпарат;

Бүгінгі сабақта қиындық тудырған 2 аспекті;

Бүгінгі сабақта ұнаған 1 іс-әрекет Кері байланыс

«3 минуттық үзіліс»

  1. Маған ұнады

  2. Маған қиындық туғызды

  3. Мен хабардар болдым

4.Мені таңқалдырды

Рефлексия

«Екі жұлдыз, бір тілек»

- Сабақ уақытында орындаған жұмыстарын бағалау үшін білім алушыларға дескрипторлар арқылы өзін-өзі бағалауды жүргізуді ұсынамын.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау













Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Табиғи ресурстардың жіктелуі

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.5.1.1 -табиғи ресурстарды жіктейді

7.5.1.2 - жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде табиғи ресурстардың таралу заңдылықтарын талдайды

Сабақтың мақсаты


- Табиғи ресурстардың жіктелуі, негізгі кен орындары туралы біледі,оларды картадан көрсетеді.

-Табиғи ресурстарды игерумен байланысты туындаған мәселелерді шешу бойынша топ ішінде жұмыс істей алады.

Бағалау критерииі

  • Табиғи ресурстарды жіктелуін біледі.

  • Табиғи ресурстардың таралу заңдылықтарын себебін анықтайды.

  • Негізгі кен орындарды картадан анықтайды, көрсете біледі.

  • Табиғи ресурстарды игеру заңдылықтарын біледі.

  • Жергілікті жердің табиғи ресурстарының компоненттерін анықтайды.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

. Ұйымдастыру. (Амандасу, тугендеу)

Қызығушылықты ояту кезеңі.

Оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттыру мақсатында суреттер арқылы сабақтың тақырыбын ашып аламыз. (Бұл өз кезегінде оқушыларға сабаққа деген қызығушылығын оятып, өз ойларын білдіруіне мүмкіндік береді).


Суреттерге қатысты қойылатын сұрақтар:

  • Суреттерден нені көріп тұрмыз?

  • Барлық суреттерге ортақ қандай тақырып болуы мүмкін?

Тақырыпты ашқаннан кейін сабақтың оқу мақсатын оқушылармен бірге түсіндіреміз.

Миға шабуыл:

  • Табиғат байлығы дегеніміз не?

  • Табиғат байлығының қандай түрлері бар?(түрлерін жай ғана атап шығады. Мысалы, су, мұнай, газ, көмір, темір, т.б.)


Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













Слайд 6-7

Дидактикалық материалдар №1


Ортасы

Адам күрделі «табиғат-қоғам» жүйесінің бір бқлігіне жатады.Қоғамның материалдық,мәдени,тағы да басқа мұқтаждығын қанағаттандыру үшін қазіргі кезеңде немесе болашақта қолданылатын табиғи ортаның құрауыштары мен табиғи құбылыстары табиғи ресурстар деп аталады.Оларға атмосфералық ауа,су,топырақ,кен байлықтары,күн радиациясы,ауа райы,өсімдіктер мен жануарлар әлемі,жер қабатындағы жылу энергиясы,т.б. жатады.

Табиғ ресурстар әртүрлі жолмен жіктеледі: қол жетерлікке (іске асатын немесе нақтылы және потенциалды),пайда болуына (табиғи,антропогендік), химиялық табиғатына (органикалық,миниралдық),көздері мен орналасуы (жер,су,кен,өсімдіктер,орман),қолдану міндетіне (өнеркәсіптік, ғылми, эстетикалық,рекреациалық),пайдалану өрісіне (энергетикалық,шикізат,тамақ) байланысты.Ресурстар сонымен қатар бастапқы (тікелей табиғаттан алынатын) және қосымша материалдық (әртүрлі өндіріс салаларының утилдеуге жататын қосалқы өнімдері) болып та бөлінеді.

Таусылуына байланысты табиғи ресурстар сарқылатын және сарқылмайтын болып екіге бөлінеді.

Сыныппен жұмыс: Оқушылардың әрқайсысы өздері айтқан табиғат ресурстарын әртүрлі топтарға жіктейді де, сыныппен ортаға салып сызбанұсқаларымен бөліседі. (Бұл оқушылардың жинақтау,сыни ойлау дағдысын дамытуға көмектеседі) Осы тапсырманың қорытындысы ретінде төмендегі кестелерді ұсынамыз:

Сарқылатын

Сарқылмайтын

Қалпына келетін

Ғарыштық

Қалпына келмейтін

Су, жел энергиясы, ауа массалары



Бағалау: Оқушылар бір-бірінің жауаптарын осы бағалау критерийі арқылы бағалайды. (Бұл тапсырма оқушылардың есте сақтауына әсер етеді. Бұл оқушыларда сыни ойлау, талдау дағдысын дамытуға мүмкіндік береді.)

Топтық жұмыс.

Жаңа тақырыпқа оқушыларды кіріктіру шін «Сәйкестікті іздеу» әдісін пайдаланамын. Сөздің және сөздіктердің сәйкестерін анықтау талап етіледі. Топпен жұмыс.

Ғарыштық күн сәулесі Сарқылатын

Пайдалы қазбалар Сарқылмайтын

Су энергиясы Қалпына келетін

Топырақ Қалпына келмейтін

Жел энергиясы

Жануарлар

Өсімдік

Су

Жер

Минералдық

Биологиялық

  • 1топ – Сарқылатын ресурстар

  • 2топ – Сарқылмайтын ресурстар

  • 3топ – Қалпына келетін ресурстар

  • 4топ - Қалпына келмейтін ресурстар

Аталған табиғат ресурстарының формалары бойынша осы ресурстардың жер бетінде таралуы және тиімді пайдалануын дәлелдеңіз.

Әр топ постер қорғайды.

Сергіту сәті: «Шаттық шеңбер»

(оқушылар 1,2 реттік сан арқылы санап, шеңбер құрып, екі шеңбер бір –біріне пайдалы қазбалар атауы арқылы тілек айту. Мысалы: Алтындай жарқырап журе беріңіздер. Күмістей күлімдеңіздер.Темірдей мықты болыңыздар деген сияқты)

4. «Мағынаны таны әдісі ». Жұптық жұмыс:

(Бұл тапсырмада жұптарды 1,2, сандар арқылы санап, бөлуге болады. Тапсырманың мақсаты-жоғарыдағы кестеде көрсетілген оқу мақсаты мен қолдану, талдау, сыни ойлау дағдыларын дамыту.)

Оқушылар тақтада ілулі тұрған суреттерді таңдап алу арқылы төмендегі критерийлер бойынша жұмыс жасайды:

  • Ресурстың аты;

  • Жаратылысы бойынша қай топқа кіреді?

  • Өндірілетін жері (ірі бассейндері);

  • Қолданылуы (қай салада);

  • Кескін картаға таралу аймақтарын түсіру;

  • Неліктен дәл сол жерде кездеседі?

  • Ол ресурс сіздің өлкеңізде кездеседі ме?

Дәптерге осы ресурстың кретерийлеріне қатысты 7 сөйлемнен тұратын қорытынды жазу. (Жоғары-7, орташа-5 төмен-2 деңгей)

Ұсынылатын суреттегі ресурстар:

  • Мұнай;

  • Көмір (тас көмір);

  • Темір;

  • Табиғи газ;

  • Мыс;

  • Алмаз;

Р\с

Бағалау критерийі

1.




Табиғи ресурстардың таралу заңдылықтарын талдайды (жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде)

2.

Табиғи ресурстардың шоғырлануын картада көрсетеді

3

Табиғат ресурстарының өндірілетін орындарын анықтайды.

4

Табиғат ресурстарының тиімді пайдалануын анықттайды.

Бағалау: Әр жұп бір- бірін бағалау критерийі арқылы бағалайды.

Қорытынды: Әр табиғат ресурсының таралуына географиялық орналасуы, сол жердің климаты, табиғат жағдайы, жерінің геологиялық құрылымы, жер бедері ж.т.б. факторлар әсер етеді.

5.Төмендегі кесте арқылы оқушылар жаңа тақырып бойынша ойларын жинақтайды.


Табиғат ресурстары классификациясы

Су



Жер

Биологиялық

Рекреациялық

Агроклиматтық

Минералды

Дүниежүзілік мұхит.Теңіздер.Көлдер.ӨзендерМұздықтарБатпақтар.Жер асты сулары

Топырақ.Егістік жерлер.Шабындық жерлер

Өсімдіктер дүниесі

Жануарлар дүниесі

Жағажайда

Тауда,

Санаторийлерде демалу арқылы денсаулықты қалпына келтіру

Күн радиациясы,

Температура,

Ылғалдылық,

Жел т.б.

Жердің қойнауынан алынатын пайдалы қазбалар.



Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау






































ҚБ: «Баспалдақ» әдісі 1.Білімім төмен

2.Орташа 3.Орташадан жоғары 4. Жоғары

ҚБ: Мұғалім тарапынан жүретін бағалау «Ауызша мадақтау



Слайдар



















Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Рефлексия. Оқушылар қиық қағаздарға жазып береді.

Сабақта маған не пайдалы болды?
Сабақта маған не қызықты болды?
Сабақта маған не қиын болды?

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Үйге тапсырма

Үйге тапсырма:

БАҚ-тан тіл туралы мақала оқып,өз пікірін дайындау

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау


Саралау: Оқушылардың тақырыпты теориялық тұрғыда жеңіл меңгеруі үшін және негізгі ойды толық түсінуін қолдау мақсатында мына тәсілдерді пайдаландым:

1.Бейнебаян көру , оқулықпен жұмыстану арқылы «Дереккөздер » арқылы сараладым.


2. Веендиограммасы, бинго әдісі арқылы қарқындылын сараладым.

3. «1минуттық әңгіме» арқылы әңгіме-диологқа түседі.




Сабақ өң бойында оқушыларды алға жетелеу мақсатымда, мадақтап, қолдап отырдым. Оларды дескриптор бойынша, смайликтер, «толық ай, жарты ай, жаңа ай», от шашу әдістерін пайданаландым.


Сабақ бойынша рефлексия


Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?



Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?















Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Табиғи ресурстарды игерумен байланысты проблемалар.

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.5.1.4 - жергілікті компонентті қосымша қамту негізінде табиғи ресурстарды игерумен байланысты проблемаларды талдап, шешу жолдарын ұсынады


Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылар: Табиғи ресурстарды игеруде туындайтын проблемалармен танысады

Басым бөлігі: Табиғи ресурстардың түрлеріне байланысты игеру мен пайдалану барысында туындаған проблемаларды топтастырады.

Кейбір оқушылар: Табиғи ресурстарды тиімді және тиімсіз игеру айырмашылықтарын көрсетіп тиісінше туындаған проблемалардың шешу жолдарын ұсынады

Бағалау критерииі

Табиғи ресурстарды игеруде туындайтын мәселелерді атайды және шешу жолдарын ұсынады

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Қызығушылықты ояту кезеңі.

Оқушылардың ойын сабаққа шоғырландыру.

Алдын ала қима қағаздарға жазылған От, Су, Күн, Ай суреттері мен атауларын оқушыларға таратып беремін. Қолдарыңыздағы қима қағаздағы сөздерді оқып, бір-бірлеріңізді тауып, топ құрасыздар(қима қағазда көңіл күйді көтеретін сөздер жазылады және олар әр түсте болады). Оқушылар түстер бойынша отыруы мүмкін.

Ей, замандас! Ең алдымен досыңды ұқ,
Досың жер, су, мөлдір ауа, өсімдік
Ала жүріп осылардың сыйлығын
Осыларды қорлау деген не сұмдық
Жер ешкімге жазбайды деп арызды,
Барың сарқып ала беру парыз ба?
Жоқ замандас әр ұрпаққа туған жер
Не берсе де беретіні қарызға- деген өлең жолдарынан жаңа сабақтың тақырыбын ашамыз.


(М)Оқушыларды сабақ мақсатымен, тапсырмалармен және бағалау критерийлерімен таныстырамын.


Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













дидактикалық материалдар.




Интерактивті тақ

Ортасы

; Мағынаны тану кезеңі.

1-тапсырма. «Ойлан. Жұптас. Ойыңмен бөліс арқылы

жұптық жұмыс

1 Мәтінмен жұмыс.

Сұрақтары:

Пайдалы қазбалар өндірісінде адамдардың денсаулығы мен өмірі үшін қандай қаупі бар; Биологиялық ресурстарды қалай болса солай жинаудың соңы неге әкеп соқтырады; Қоршаған ортаның ластануы; Ландшафтың өзгеруі; озон қабатының бұзылуы жұптасып сипаттама беру.

Табиғат ресурстарын игеру жолдарын қысқаша түсіндіремін.


Бағалау кретериі

Дескрипторлар

Табиғат ресуртарды игеруге жолдарын суреттеу.

-Анықтымасын айтады;

-Табиғат ресурстарды игеружолдарын суреттейді.

-Табиғи ресурстардың игеру ошақтарын картадан көрсетеді;



Бағалау: Мадақтау, кері байланыс,күн суретін бойынша бағалаймын.

2-тапсырма «Стоп-кадр» әдісі.

Интербелсенді тақтадан табиғат ресурстарды игеруге байланысты туындаған проблемалар туралы бейнеролик қарайды (алдын ала топтарға ескертіп қоямын 1-ші тоқтаған кез ол 1-топқа, ал 2-ші екінші топқа).

Бейнеролик көрсетіліп болған соң топтар өзара талқыға салады. Ортаға шығып қорғайды.


Бағалау критериі

Дескрипторлар

Табиғат ресурстарды игеруге байланысты туындаған проблемалар туралы талқылайды.

-Табиғат ресурстарын игергенде пайда болатын проблемаларды атайды

-Ол проблемаларды қай мемлекетте орналасқанын картадан, атластан тауып көрсетеді;


-Проблемалардың адам өміріне зиянын анықтайды;



Бағалау: Мадақтау, басбармақ тәсілі, кері байланыс беремін.

3-тапсырма.«Қар кесегі» әдісі.

Топтар арасында пайдалы қазбаларды игеруде туындайтын мәселелердің шешу жолын ұсыныңыздар. Жұмыс постерде орындалады Топтар бір-бірімен ақпарат алмасады.

1-топ. Үлкен қалалардың ластануы.

2-топ.Озон қабатының бұзылуы.

3-топ. Биоәртүрліліктің азаюы.

4-топ. Шөлейттену.

Бағалау критериі

Дескрипторлар

Табиғат ресурстарды игеруге байланысты проблемалардың шешу жолдарын жасап шығарады.


-Мәселеге қатысты пікірін айтады.

-Мәселені шешу жолын көрсетеді.

-Дәлелдемесін жасайды.

-Қорытынды жасайды.

Бағалау: Кері байланыс, бағдаршам әдісімен бағалаймын.

4-тапсырма «Kahoot» ойыны

(Бұл ойында алдын ала құрастырылған сұрақтарға оқушылардың қолдарындағы смартфон, гаджеттер арқылы тіркеліп, жауап береді. Осы ойын барысында оқушылардың бүгінгі тақырыпты қаншалықты түсінгендігі, меңгергендігін анықтай аламыз.



Бағалау кретериі

Дескрипторлар

Жаңа технология қолдану арқылы бүгінгі тақырып бойынша сұрақтарға жауап беру.

-тапсырма бойынша сұраққа жауап бере алады

-уақытқа жауап беруді үйренеді

-СТО жауап береді



Кері байланыс сұрақтары:

1.Жұмыс барысында жеке-дара орындау тапсырманың орындалуына қалай әсер етті?

  • Жұмыстың тиімділігін одан әрі арттыруға көмектесті;

  • Жұмыстың жақсы жүруіне кедергі болды;

  • Жеке орындау тапсырманы нақты орындауға мүмкіндік бермеді;

Бағалау:Өзін-өзі бағалайд

Жеке тапсырмалар

1-тапсырма: «Атаулар кестесі» (терминологиямен жұмыс) берілген терминдерге сипаттама беріп анықтамасын жазады


Терминдер

Анықтамасы

Маңызы

Техника



Технология



Биологиялық ресурстар



Су ресурстары



Жер ресурстары





Критерий

Дескриптор

Терминдермен жұмыс

-Терминдердің анықтамасын біледі ;

- Терминдердің маңызын сипаттай алады.

Кері байланыс «Бағдаршам»


2-тапсырма: «Ұқсастық пен даралық»

Табиғи ресурстарды игерудегі ұқсастық пен даралықты ажырата біледі

Shape123

Бағалау критерийі

Дескрипторлар

Табиғи ресурстарды игерудегі ұқсастық пен даралықты ажырату


Табиғи ресурстардың игерудің ұқсастығын біледі

Табиғи ресурстарды игерудегі даралықты ажырата біледі

  1. Тапсырма: «Сен қалай ойлайсың...?»

Пайдалы қазбаларды игеру қоршаған ортаға зиян келтірмеу қажет. Бұл мәселенің алдын алу үшін не істеу керек?

Бағалау критерийі

Бағалау критерийі

Дескрипторлар

Табиғи ресурстарды игеруге байланысты проблемаларды топтастырып, шешу жолдарын қарастыру

Мәселеге қатысты пікірі


Мәселені шешу жолын креативті жазу арқылы баяндау

Дәлелдемесі


Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыпты талдайды

Жұп бойынша

Жеке, өзара тақырыпты түсінгендерін мұғалімге қол көтеру арқылы білдіреді





Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау


















ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам


http://ikitap.kz/audiobook/5189-kerqula_atty_kendebaj/5189-kerqula_atty_kendebaj

аудиокітап

Алты томдық «









Сабақтыңсоңы


Білімді бекіту:

«Серпілген сауал» әдісі бойынша оқушылар бір-біріне доп лақтыра отырып сұрақтар қояды.


Кері байланыс:

Оқушыларға рефлексия парағын ұсынамын.Сабақ барысында алған білімдері туралы кері байланыс жазады.

Shape124 «3.2.1.»

3 факт

2 көзқарас

1 тұжырым

.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



  1. .

Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау

















Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Көлік инфрақұрылымы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.5.2.1 - қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде көлік инфрақұрылымының элементтерін сипаттап, маңыздылығына баға береді


Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылар:

-Көлікке сипаттама бере алады, инфроқұрылым элементтерін анықтайды.

Оқушылардың басым бөлігі:

-Көлік инфроқұрылымының элементтерін сипаттап, маңыздылығына баға береді.

Кейбір оқушылар:

- Көлік инфроқұрылымының таралуын картасхемада және қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде көрсетеді


Бағалау критерииі

Білу-Көліктің негізгі түрлері және инфроқұрылым ұғымымен танысады.

Түсіну-Көлік жолдары жұмысының тиімділігін анықтайды

Қолдану-Көлік жүйесінің жолаушылар және жүк айналымын анықтап, қазақстанның теміржол сызбасын кескін картаға түсіреді.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Ұйымдастыру кезеңі

Сыныптың ахуалын қалыптастыру

«Мен.............» деген ойды жалғастыру

«Мозайка» әдісі арқылы 3-топқа бөлу

1-топ 2-топ 3-топ

Үй тапсырмасын «Сұрақты ұстап ал», «Кім көп біледі?» арқылы сұрақтар беру:

  1. Табиғи ресурс нешеге бөлінеді?

  2. Сарқылатын ресурсты ата?

  3. Қалпына келетін ресурсқан нелер жатады?

  4. Күн энергиясы,жел қандай ресурсқа жатады?

  5. Ресурс дегеніміз не?

  6. Табиғи ресурстарды игеруменбайланысты проблемаларды ата?

  7. Ресурспен қамтамасыз етілу, утилизация, рекультивация дегеніміз не?
    8. Келесі ұғымды қалай түсінесіңдер: «табиғи ресурстарды игеру «терең және «көлденең» жүргізіледі»? Осындай жолмен игеру жүргізілетін аудандарға немесе елдерге мысал келтіріңдер.

Қошеметтеу

Таратқан мозайканың артында тапсырмалар берілген

1-топ: Суретке қарап мағынасын түсіндір, тақырыбын аш

2-топ: суретке қарап қандай қызмет атқарып жатыр, ол қандай мағынаны білдіреді?

3-топ: суретке қарап, мағынасын түсіндір

1-топ Көлік

2-топ Инфроқұрылым

3-топ Құрылым

Сабақтың тақырыбы ашылады, бүгінгі сабақтың тақырыбы «Көлік инфроқұрылымы».


Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













Ұялы телефон

Және интернет желілері

Кітап


Ортасы

Ежелгі заманнан келе жатқан көлікке негізінен жегін малы мен мініс малы: түйе, жылқы, қашыр, құлан, есек, сиыр, бұғы, ит, т.б. жатады. Әрбір көлік малының тұрмыстық-шаруашылық жұмыстарда қолданылуы оның табиғи ерекшеліктеріне байланысты болды. Қазіргі кезде де мініс малы – автомобиль, трактор бара алмайтын жерлерде көлік ретінде пайдаланылады. Қазақстанда теміржол, автомобиль, әуе, ішкі су көлігін, құбыр желісін қамтитын және жеткілікті дәрежеде дамыған көлік жүйесі қалыптасқан. Қазақстан көлігі республика халық шаруашылығының салалық кешендерінің (аграрлық-өнеркәсіптік, отын-энергетикалық, кен-металлургиялық, құрылыс кешендері мен басқа да кешендердің) қалыптасуын ескере отырып дамытылған, ол экономика салалары мен өндіріс түрлерінің ғана емес, аумақтық кешендердің де өзара байланысын қамтамасыз етеді. Көліктің барлық түрлері республикада өткен ғасырдың 70-80 жылдары неғұрлым серпінді қарқынмен дамыды. 90-жылдары ТМД елдерінде басталған экономикалық құлдырау көліктің барлық түрлерінде тасымал көлемінің жалпы төмендеуіне соқтырды. Тасымал көлемінің тұрақталып, өсуі 1999 жылдың аяғынан басталды. 2000 ж. көліктің барлық түрлері бойынша жүк айналымының үлесі теміржол көлігінде –63%, өзен көлігінде –0,02%, автомобиль көлігінде –12%, әуе көлігінде –0,02%, құбыр желісінде –25%. Су көлігі – көлік жүйесінің ажырамас бөлігі. Ол мұнай мен мұнай өнімдерін, ағаш пен құрылыс материалдарын жаппай тасымалдауға тиімді. Оның көліктің басқа түрлерімен, ең алдымен, теміржол көлігімен «тоғысатын» өзіндік ерекшелігі бар, яғни кемелерден вагондарға және керісінше вагондардан кемелерге тиеу мүмкіндігі зор. Бүгінгі таңда су көлігі Қазақстанда өзен және теңіз көліктеріне бөлінеді. Өзен көлігі кеме қатынайтын өзендерге (Жайық, Ертіс, Сырдария, Есіл, Іле, Қаратал өзендеріне, Балқаш көліне); теңіз көлігі Каспий теңізі алабына қызмет көрсетеді. Темір жол көлігі – республиканың көлік кешеніндегі маңызды қатынас құралы, көлік инфрақұрылымындағы басты буын

Бейнежазба арқылы көлік түрлері және оның маңызын тыңдау.


  1. Тапсырма Мәтінмен жұмыс. Бірлескен оқу әдісі.


Постер құру.


І-топ. Құрлық көлігі

ІІ- топ. Су көлігі

ІІІ-топ. Әуе көлігі


Бағалау критерийі

Дескрипторлар

Көлік түрлерін сипаттайды

Көлік түрлерінің ерекшеліктерін маңызын айтады.

Көліктердің бағытын көрсетеді.

Қазақстанның көлігінің болашағына бағыт жасайды.

.










Қалыптастырушы бағалау: Топтар бір- бірін "Отшашу "әдісі арқылы бағалайды






2-тапсырма: Кескін картамен жұмыс (Жеке жұмыс)

"Жадына сақта" әдісі (Жеке тұлғаға бағытталған әдіс)


Жеке жұмыс.


  1. Қазақстанның көлік дәліздерін кескін картаға түсіру.

  2. Еуропа, Орталық Азия, Американың көлік жүйесінің тығыздығын анықта.



Бағалау критериі

Дескрипторлар






1.Қазақстандағы көлік түрлерінің даму бағытын біледі.

Қазақстанның көлік дәліздерін кескін картаға түсіреді.

  1. Еуропа-Кавказ

  2. Солтүстік-оңтүстік

  3. Транс Азиялык солтүстік

  4. Транс Азиялық оңтүстік

  5. Транс Азиялық орталық


2.Дүние жүзілік көлік желісінің жиілігін анықтайды






Картамен жұмыс жасау арқылы дәлелдемелер көрсетеді

  1. Еуропа

  2. Орталық Азия

  3. Америка



Қалыптастырушы бағалау: Мұғалім оқушыларды «Фигуралар» арқылы бағалайды.

Көлік инфрақұрылым элементтерін берілген сызбаны толтырыңыз.


Shape125

Көлік инфрақұрылым элементтері


Shape128 Shape127 Shape126















Бағалау критерийі

Дескриптор

Көлік инфрақұрылымының элементтерін анықта.

Көлік түрлерін атай алады.

Көлік инфрақұрылымы терминінің мағынасын айта алады.

Көлік инфрақұрылымына мысал келтіре алады

Көлік инфрақұрылымының элементтерін атай алады.


Көлік инфрақұрылымының элементтерін анықта тапсырмасы бойынша оқушылардың алған білімін жинақтау мақсатында «Ұшқыш ұшақ» әдісін қолданамын. Ұшақты оқушыға ұшыра отырып сұрақтар беремін. Қателескен оқушыларды дер кезінде бір-біріне кері байланыс айтқызып, қателерін түзетіп, бір-бірін бағалатамын. Өзімнің тарапымнан оқушыларды ынталандыру мақсатында әр тапсырма сайын ұпай ретінде қағаздан арнайы жасалған көлік түрлерін үлестіріп отырамын.



ІІ-тапсырма. Оқулық мәтіні бойынша Көлік түрлерінің артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтаңыз.

Оқыту формасы: Жұптық жұмыс.

Әдіс-тәсіл: «Ой қозғау» әдісі

1-қадам. «Ой қозғау» әдісі арқылы тапсырманы орындау. Көлік инфрақұрылымының адам үшін пайдасы мен зияны қандай?

2-қадам.

Оқулықтағы мәтінді оқи отырып тақырыпқа түсінік беріңіз;

  1. қадам: Көлік инфрақұрылымының маңызын қорытындылап, тұжырым жасаңыз


Бағалау критерийі

Дескриптор

Көлік инфрақұрылымының маңызын атайды.

Көліктің адам үшін пайдасын атайды.

Көліктің адам үшін зиянды тұстарын анықтайды.

Көлік инфрақұрылымының маңызын түсіндіре алады.


Тапсырманы пысықтау және оқушылардың меңгеру деңгейін анықтау үшін «Ашық микрофон» әдісін ұйымдастырамын. Ұпай ретінде қағаздан арнайы жасалған көлік түрлерін үлестіремін.


ІІІ-тапсырма: Үлестірме материалдары арқылы Қазақстандағы көлік инфрақұрылымының элементтерін сипаттаңыз.

Оқыту формасы: жеке жұмыс

Әдіс-тәсіл: кескін картамен жұмыс, «Суреттер сыры неде?» әдісі

1қадам

1. Үлестірме материалдары арқылы Қазақстандағы көлік инфрақұрылымының түрлерін атап шығыңыз.


2-қадам. Суретте бейнелеген элемент көлік инфра-кұрылымының қандай түріне жататынын анықтаңыз.

Осы көлік инфракұрылымының түрі Қазақстан экономикасының дамуында қандай маңызды рөл атқаратынына баға беріңіз.


3-қадам

  1. Кескін картада суретте көрсетілген көрсетілген көлік инфрақұрылымын Қазақстанның қай қаласында орналасқанын анықтаңыз

Бағалау критерийі

Дескриптор


Қазақстандағы көлік инфрақұрылымының маңызын түсінеді.

Қазақстандағы көлік инфрақұрылымының түрлерін атайды

Суретте бейнелеген элемент көлік инфракұрылымының қандай түріне жатады анықтайды

Қазақстандағы көлік инфрақұрылымы түрлерін анықтайды

Көлік инфракұрылымының Қазақстан бойынша орналасуын түсінеді.


" Мен саған сен маған "әдісімен сұрақ қою арқылы бір бірін бағалайды. Ұпай ретінде қағаздан арнайы жасалған көлік түрлерін үлестіремін.





Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау






































ҚБ: «Баспалдақ» әдісі 1.Білімім төмен

2.Орташа 3.Орташадан жоғары 4. Жоғары

ҚБ: Мұғалім тарапынан жүретін бағалау «Ауызша мадақтау



Слайдар



















Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Кері байланыс "Бес саусақ" әдісі

1. Бас бармақ-басты мәселе. Бүгінгі сабақта ең құнды мәселе қандай болды?

2. Балалы үйрек - бірлесу. Мен топта қалай жұмыс жасадым?Кімге көмектестім?Кімге риза болдым?

3. Ортан терек - ойлау. Мен бүгін қандай білім мен тәжірибе алдым?4

4. Шылдыр шүмек - ынайлық. Сабақ маған ұнады ма? Неліктен?

5. Кішкентай бөбек - көңіл күй ахуалы. Мен сабақта өзімді қалайша сезіндім?


Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Үйге тапсырма

Үйге тапсырма:

БАҚ-тан тіл туралы мақала оқып,өз пікірін дайындау

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау


Саралау: Оқушылардың тақырыпты теориялық тұрғыда жеңіл меңгеруі үшін және негізгі ойды толық түсінуін қолдау мақсатында мына тәсілдерді пайдаландым:

1.Бейнебаян көру , оқулықпен жұмыстану арқылы «Дереккөздер » арқылы сараладым.


2. Веендиограммасы, бинго әдісі арқылы қарқындылын сараладым.

3. «1минуттық әңгіме» арқылы әңгіме-диологқа түседі.




Сабақ өң бойында оқушыларды алға жетелеу мақсатымда, мадақтап, қолдап отырдым. Оларды дескриптор бойынша, смайликтер, «толық ай, жарты ай, жаңа ай», от шашу әдістерін пайданаландым.


Сабақ бойынша рефлексия


Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?



Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?


















Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Әлеуметтік инфрақұрылым.


Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.5.2.2 - қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде әлеуметтік инфрақұрылым элементтерін сипаттап, маңыздылығына баға береді


Сабақтың мақсаты


1. Барлығы: әлеуметтік инфрақұрылым салаларын талқылау

2. Басымы: әлеуметтік инфрақұрылым салаларына кесте құру

3. Кейбірі: Еліміздің әлеуметтік инфрақұрылым саласының дамуын бағалау


Бағалау критерииі

1. Әлеуметтік инфрақұрылым салаларын атап, талқылайды.

2. Әлеуметтік инфрақұрылым салаларына кесте құрады.

3. Әлеуметтік инфрақұрылым салаларын байланыстырады.

4. Әлеуметтік инфрақұрылым саласының біздің өміріміздегі маңыздылығын бағалайды.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

. Ұйымдастыру кезеңінде оқушылардың назарын сабаққа аудару.

-Көпір тапсырмалар арқылы алдыңғы білімді еске түсіру.

- "Ой қозғау-үш сұрақ" тәсілі бойынша өткен сабақтағы термин сөздерді еске түсіру.






Бұл күнтізбелер

нені білдіреді?



Түркістан қаласының апта бойындағы ауа температурасы



Қызығушылығы мен зейінін шоғырландыру мақсатында "Мюнстерберг" әдісі арқылы сабақ тақырыбын ашу ұсынылады:

Ыоукптоуткшщәлеуметтікшоукпинфрақұрылымытпа

  • Білім министрі-

  • Қорғаныс министрі

  • Туризм министрі

Мәдениет және спорт

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды


«Кіру билеттері»






http://bestreferat.kz/extra_rkd/show/59



Ортасы

Мәтінді оқып шығады. Сурет арқылы әлеуметтік инфрақұрылым салаларын атайды. Артығын тап» әдісін пайдалана отырып, инфрақұрылым салаларын атап шығады.


Критерий

Дескриптор

Мәтінді оқып шығады. Сурет арқылы әлеуметтік инфрақұрылым салаларын атайды.

- оқиды

- суретпен жұмыс жасайды

- салаларды ажыратады

- инфрақұрылым салаларын біледі

- талкылайды

- пікір алмасады



Бағалау: мадақтау, А деңгейдегі оқушыларға жетістіктері мен қателіктерін дер кезінде түзетіп отыру үшін жазбаша түрде кері байланыс жасаймын.


2. Әлеуметтік инфрақұрылым салаларына кесте құрады (Спорт, музыка, өнер, халыққа қызмет көрсету, коммуналдық қызмет көрсету, денсаулық сақтау т.б). «Тірек-сызба» әдісін пайдаланамын.

Shape129

Әлеуметтік инфрақұрылым



Shape130

Критерий

Дескриптор

Әлеуметтік инфрақұрылым салаларына кесте құрады

- мәтінді оқиды

- салаларды ажыратады

- пікір алмасады

- кесте құрады

- ақылдасады


Бағалау: Оқушыларды мадақтау, «бағдаршам» тәсілімен бағалаймын.


3. «Көшбасшы» әдісін қолдана отырып, әлеуметтік инфрақұрылым салаларын бір-бірімен байланыстырып, жоба қорғайды.


Критерий

Дескриптор

Әлеуметтік инфрақұрылым салаларын бір-бірімен байланыстырып, жоба қорғайды.

- топта талқылайды

- слайд жасайды

- жобаны қорғайды

- көшбасшылық қабілет дамиды


Бағалау: «Екі жүлдыз, бір тілек» әдісі арқылы бағалау, кері байланыс жасаймын.


4. Әлеуметтік инфрақұрылым саласының біздің өміріміздегі маңыздылығын бағалайды. Осы саланы дамыту мақсатында өз ойларын айтып, пікірталасады. Ол үшін «Мен саған, сен маған» әдісін пайдаланамын.

Критерий

Дескриптор

Әлеуметтік инфрақұрылым саласының біздің өміріміздегі маңыздылығын бағалайды

- ақылдасады

- артықшылығы мен кемшілігін айтады

- өз ойларын айтады

- шығармашылық қабілеттері артады

Қазақстанның көрікті жерлеріне бейнеролик көрсету.

ІІ. Схемамен жұмыс. Инфрақұрылым кешені.

Shape131

III.Рекреациялық ресурс

Shape132

IV.Рекреацияға қажетті жағдай


Shape133

V. Сұхбат әдісі.

"Жасыл ел" бағдарламасы аясында елдің рекреациялық аймақтарының дамуы.


Бағалау: Мадақтау, кері байланыс жасаймын.


Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау







































ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам



1. Ф липчарт, фломастер

Сабақтыңсоңы


Кері байланыс.


«Түйін сөз» стратегиясы

1- қадам: 10 – ға шейін сандар қиындыларын әзірлеймін.

2- қадам: Оқушыларға бір санды таңдауға тиіс екенін түсіндіремін.

3- қадам: Оқушылардың сан мен олардың сабақ туралы ой – пікірлерін ұштастыра айтатынын түсіндіремін.

4 – қадам: Олар бүгінгі сабақта не түсінді? Бүгінгі сабақ қандай жаңалықтарға толы болды? Алдағы сабаққа ұсынысы қандай?Оқушылар осы сұрақтарға жауап береді.

Мысалы, Бір дегенім – білім. Бүгін меннақыл сөздердің мағынасын ашып,орынды қолдануды білдім.

Екі дегенім- ертеңге сенім.Осындай нақыл сөздер тұрғанда қазақтың баласы ұлттың тілін,дінін құрметтеп өтеді.Келесі сабақта нақыл сөздерден кітапша жасап әкелсек деген ұсынысым бар.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау



























Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Дүниежүзілік шаруашылықтың салалары: ауыл шаруашылығы мен өнеркәсіп

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.5.3.1 - ауыл шаруашылық, өнеркәсіп шаруашылық салаларын жіктеу арқылы маңыздылығын түсіндіреді

Сабақтың мақсаты


Барлығы: Дүниежүзінің шаруашылық салаларын мазмұндау

Басымы: Ауыл шаруашылық, өнеркәсіп салаларын жіктеп, кесте бойынша талқылау.

Кейбірі: Ауылшаруашылық өнеркәсіп салаларын жоғарғы деңгейде дамыған мемлекеттердің тізімі құру.

Бағалау критерииі

1.Дүниежүзінің шаруашылық салаларын сипаттайды.

2.Ауылшаруашылық салаларын жіктеу оның маңыздылығын түсінеді.

3.Дүниежүзылыктің ауылшаруашылығы мен өнеркәсіп салалары жақсы дамыған мемлекеттердің тізімін қорғайды.

4.Қазақстан мен дамыған елдер арасындағы қоғам қатынасты бағалау.


Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Кіріспе.

-Үйымдастыру кезеңі. -Топтарға бөлу; «Евразия». «Африка», «Австралия», «Антарктида»матеріктер аттары жазылған парақшалар арқылы.-Өткен сабақты еске алу. –Жаңа тақырыпты ашу үшін видео ролик көрсету (сурет).


-суреттерге қатысты қойылатын сұрақтар;-Суреттерде нені көріп тұрмыз?-Барлық суреттерге ортақ қандай тақырып болуы мумкін?-Тақырыпты ашқаннан сөңсабақты әрі қарай жалғастырамыз. -Мұғалім сабаққа қысқа шолу жасайды.

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қалыптастырушы бағалау

Кері байланыс











Ұялы телефон

Және интернет желілері

Кітап


Ортасы

Жаңа тақырыпты түсіндіру. Тақырыптың түйінді түсініктері және тірек- сызбалар құрастыру. Талқылау. Формативті парағы.

Шаруашылық жане оның салалары дегеніміз не? Ауылшаруашылық жане өнеркәсіп немен шұғылданады?

1-тапсырма. Өқулықтан пайдаланып ауыл шаруашылық және өнеркәсіп салаларын іріктеп жаз. –Мәтінмен жұмыс.»Джиксо» әдісі бойынша оқушылар мәтінді оқып топта жұптаса отырып бір-біріне түсіндіреді.

«А» оқулықтағы мәтінді оқып шығып,оның мағынасын айтып бер.

«В».мәтінді оқып шығып сұрақтар құрастыр.

«С»мәтінді оқып шығып өз пікіріңді айт жане дәлелде.






Критерий

Дескриптор

Ауыл шаруашылығы жане өнеркәсіпті іріктейді.

-ауыл шаруашылық салаларын сипаттайды. -өнеркәсіп салаларын анықтайды. -мал шаруашылығын талқылайды. -өсімдік шаруашылығын баяндайды. -мәтіндегі жаңа терминдерді дәптерге жазады.

Бағалау; мадақтаймын, кері байланыс беремін.






2-тапсырма.Ауыл шаруашылық,өнеркәсіп салаларын кластерге сал. «Кім жылдам» әдісі,АКТмен жұмыс.

-Ауыл шаруашылығы жане өнеркәсіпті «Т» кестеге сал.


Мал шаруашылығы

Өсімдік шаруашылығы




















Сәйкестендіру тапсырмасы.

-нан,ет тамақ өнеркәсібі

-бетон-цемент құрылыс материалы

-самолет-трактор машына жасау

-қой-жылқы ауыл шаруашылығы

-лак-бояу жеңіл өнеркәсіп

-балық химия өнеркәсібі

-кийім-кешек отын-энергетика өнеркәсібі

-аяқ кийім өндеуші өнеркәсіп

-мұнай-газөндіруші өнеркәсіп

-электр қуаты



Критерий

Дескриптор

Ауыл шаруашылығы және өнеркәсіп салаларын кластерге салады.

-Ауыл шаруашылық салаларын кестеге салады. -Өнеркәсіп салаларын кластерге салады. –Сәйкестендіреді. -Атлас картадан өнеркәсіп орталықтарын табады.

Бағалау; мадақтаймын.кері байланыс беремін.


3-тапсырма.Өнеркәсіп салаларын кескін картаға түсір.

Критерий

Дескриптор

Өнеркәсіп салаларын кескін картаға түсіреді

-мал шаруашылығы жайылымдарын картадан табады. .-өсімдік шаруашылығының негізгі салаларын картаға белгілейді. -кескін картаға металл өндеу комбинаттарын түсіреді. -балық өндеу орталықтарын картаға түсіреді. -дуніежүзілік ірі машина шығаратын елдерді белгілейді – нан заводтары бар қалаларды белгілейді.


4 тапсырма.Шаруашылық салаларын адам өміріндегі маңыздылығын анықта. «Постер» .әдісімен «Т» кестені толтыр.

Критерий

Дескриптор

Ауыл шаруашылығы жане өнеркәсіп салаларын адам өміріндегі маңыздылығын анықтайды.

-мал шаруашылық салаларын адам өміріндегі маңыздылығыны айтады. –өсімдік шаруашылық өнімдерін маңыздылығын талқылайды.-өнеркәсіп орталықтарында өндірілетін өнімдердің маңыздылығын түсіндіреді. - нан –ет өнімдерінің адам өміріндегі орныны маңыздылығын дәлелдейді.

-дәптерге жазады.

-балық жане теңіз жануарларын маңыздылығын болжайды.

Бағалау; мадақтаймын.кері байланыс беремін, смайлик



ЖеКЕ ТАПСЫРМА



1-тапсырма. «Конструктор» режімінде «Қазақстанның көлік жүйесі» кестесінің құрылымын жасандар.

  1. Құру батырмасын басыңдар.

  2. Жаңа кесте терезесінде «Конструктор» режімін таңдандар және «ОК» батырмасын басыңдар.

  3. «Конструктор» терезесі пайда болады.

  4. Өрістің атауын және түрін таңдандар.

  5. Меңзерді өріс атауына қойып, «Түйінді өріс» батырмасын басып, «Қазақстанның көлік жүйесі» өрісін түйінді етіңдер.

  6. Кестені «Қазақстанның көлік жүйесі» атауымен сақтап, «ОК» батырмасын басындар. Кестені жабындар. Орындалған тапсырмалар бойынша қорытынды шығарындар, дәптерге жазындар.

Жұптық жұмыс. 2 тапсырма. Жүргізілген сарамандық жолға ұқсас, оқулық мәтінің R сайтын пайдаланып, «Қазақстанның әкімшілік аумақтық бөлінісі» тақырыбында ҚР-сы мәліметтер қорын

Топтық тапсырма:

1 тапсырма. Мәтінді оқи отырып, дүниежүзінің салаларын тірек сызба арқылы жіктеңіз.

Shape134 Shape135 Ауылшаруашылық салалары


Shape136 Shape137


-Shape138 Shape139 Shape140 Shape141


-Дәнді дақылдар(бидай, арпа, -Малшаруашылық

күріш, жүгері,шай,қарақұмық (ірі қара мал өсіру)

т.б.)

критерий

дескриптор

Дүниежүзінің шаруашылық салаларын сипаттайды.

-мәтінді оқиды.

-дүниежүзінің шаруашылық салаларын жіктейді.

-тірек сызба сызады.

-топпен жұмыс жасайды.

-ойланады.

-жазады.


Бағалау: мадақтау, смайлик арқылы бағалаймын,кері байланыс беремін.



2 тапсырма. Венн диаграммасы арқылы мал шаруашылығы мен өсімдік шаруашылығын салыстырыңыз.

критерий

дескриптор

Ауылшаруашылық салаларын жіктеу оның маңыздылығын түсінеді.


- ауыл шаруашылық саласын жіктейді

-венн диаграммасын сызады

-мал және өсімдік шаруашылығының айырмашылығын және ұқсастығын жазады.

- түсінеді.

-салыстырады


Бағалау: мадақтау, смайлик арқылы бағалаймын,кері байланыс беремін.


3 тапсырма. Әр топ бір мемлекеттің шаруашылық және өнеркәсіп салаласына сипаттама беріп, қорғаңыз.

критерий

дескриптор

Дүниежүзінің ауылшаруашылығы мен өнеркәсіп салалары жақсы дамыған мемлекеттердің тізімін қорғайды.


-шаруашылығы мен өнеркәсібі дамыған мемелекеттерді

-ажыратады.

-атласпен жұмыс жасайды

-ізденеді

-топпен жұмыс істейді

-сурет салады

-жазады

Бағалау: мадақтау, кері байланыс беремін.


4-тапсырма. Кескін картаға Қазақстаннан экспортталатын немесе импортталатын шаруашылық өнімдерін және өнеркәсіп салаларының шикізаттарын бағыттаушы (стрелка) арқылы кескіндеңіз


критерий

дескриптор

Қазақстан мен дамыған елдер арасындағы қоғам қатынасты бағалау.

- Қазақстанмен тығыз қарым қатынас жасайтын елдерді анықтайды.

-атласпен жұмыс жасайды.

-жеке жұмыс істейді.

-кескін картаға кескіндейді.

-шекараларын сызады

-мемлекеттердің атын жазады.

-бағыттаушымен көрсетеді.

Бағалау: мадақтау, кері байланыс беремін.


Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыпты талдайды

Жұп бойынша

Жеке, өзара тақырыпты түсінгендерін мұғалімге қол көтеру арқылы білдіреді





Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі




Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Бағалау критерийлер

1.Ертегідегі негізгі кейіпкерлердің портретін жинақтайды.

2.Кейіпкердің образына қызмет етіп тұрған маңызды әрекеттерін талдайды.

3.Жинақталған ақпараттар негізінде кейіпкер образына қатысты өз көзқарасын білдіреді

Дескрипторлар

1.Әр оқушы ертегіден өзіне тиісті кейіпкерлердің портретіне қатысты сөз тіркестері мен сөйлемдерді анықтайды.

2.Әр оқушы кейіпкердің ең маңызды үш әрекетін анықтайды











Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам



Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Сабақты қотындылау.

Орындалған жұмыстың қорытындысын жасау. Өзіндік және өзара бағалау. Жиынтық бағалау.

Үй тапсырмасы. § 52. 176 бет

Сұрақтар бойынша рефлексиясы:

  1. Жаңадан не білдіңдер?

  2. Тақырыпты түсінуде қандай қиындықтар болды?

  3. Оқылған материал бойынша қандай қорытынды жасауға болады?


Ойтолғаныс

«3-2-1»

Бүгінгі сабақтан алған 3 маңызды ақпарат;

Бүгінгі сабақта қиындық тудырған 2 аспекті;

Бүгінгі сабақта ұнаған 1 іс-әрекет Кері байланыс

«3 минуттық үзіліс»

  1. Маған ұнады

  2. Маған қиындық туғызды

  3. Мен хабардар болдым

4.Мені таңқалдырды

Рефлексия

«Екі жұлдыз, бір тілек»

- Сабақ уақытында орындаған жұмыстарын бағалау үшін білім алушыларға дескрипторлар арқылы өзін-өзі бағалауды жүргізуді ұсынамын.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау






























Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Дүниежүзілік шаруашылықтың салалары: ауыл шаруашылығы мен өнеркәсіп

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.6.1.2 - қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде елдердің географиялық орнын жоспар бойынша сипаттайды

Сабақтың мақсаты


Барлық оқушылар: дүниежүзінің ауылшаруашылық салаларын ерекшеліктерін анықтай біледі.

Оқушылардың басым бөлігі: дүниежүзінің ірі өнеркәсіп салаларын кескін картаға белгілей алады.

Кейбір оқушылар: дүниежүзінің ауылшаруашылық түрлерін жіктей алады.

Бағалау критерииі

Дүниежүзілік ауылшаруашылық ұғымын біледі;

Дүниежүзілік ауылшаруашылыққа ерекшеліктерін ажыратады және кескін картаға түсіреді.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Қызығушылықты ояту үшін миға шабуыл.

Ұйымдастыру кезеңі: Ынтымақтастық атмосфераны қалыптастыру: «Жүректен жүреке» тренинг. Оқушыларды топқа бөлу үшін олардың назарын аудару, геометриялық фигуралар арқылы бөлу осылай 2 топқа бөлемін.

«Еркін микрафон» әдісі арқылы оқушылар микрафонды кезектесіп алып сұраққа жауап береді.Білімді тексеру кезеңі:\топпен жұмыс\

Жетістік критерийлерін болжайды;

Жетістік критерийлерімен және дескрипторлармен танысады

Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













Слайд 6-7

Дидактикалық материалдар №1


Ортасы

Жаңа сабақ: Оқушылар «Экономикалық және өнеркәсіп» бейнероликті көреді алған ақпаратымен топта пікірлерін айтады, тақырыпқа болжам жасайды және басқа топ оқушылармен бөліседі және дәлелдейді.

Тапсырма№1 Топтық жұмыс «Постер жасау» әдісі

1 топ Шаруашылық өнеркәсіп неше салаларға бөлінеді?

2 топ Ауылшаруашылықтың ерекшеліктерін жазу және мысалдар келтіреді.


Бағалау критерийлері:



Дескрипторлар

Өнеркәсіп салалары

1

Өнеркәсіп салаларын ажыратып жазады.

Ауылшаруашылық және өнеркәсіп ақпараттарымен жұмыс істей алады

2

Ауылшаруашылық маңызын қажетті шикі заттарын және өсіру қажеттілігін жазады.

Кері байланыс: «Екі жұлдыз, бір тілек» тәсілі арқылы топтар бірін-бірі бағалайды.


Мақсаты: Оқушылардың алған білімдерін бекітеді және қолдану дағдыларын дамытуға бағытталған.

Оқулықпен жұмыс істеу:

Жеке жұмыс: Төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз:

а) Дүниежүзілік шаруашылық дегеніміз .....

ә) Берілген шаруашылық салаларын жіктеңіз және географиялық таралу аймақтарын анықтаңыз. Кесте толтырыңыз.

Шаруашылық салалары

Сектор

Еңбек

саласы

Географиялық таралуы

1

Машина жасау




2

Ірі қара мал





Бағалау критерийлері:



Дескрипторлар

Шаруашылық салаларын ажыратады, маңыздылығын дәлелдейді

1

дүниежүзілік шаруашылықтың анықтамасын береді;

2

шаруашылық салаларын жіктейді

3

таралу аймақтарын атайды;


Бағалау оқушылар жұпта бірін-бірі жұлдызша мен бағалайды.


«Жеке жұмыс»

«Ақылды портфель» әдісі

Мақсаты: ауылшаруашылық салаларының аудандары, пайдалану жайлы ойлау, талдау дағдыларын кеңейту. Кейбір оқушылар ауылшаруашылығына байланысты керекті сөздерді тиісті орынға жапсыру.

Шаруашылық

Аудандары

Пайдалануы

Қой

Батыс Қазақстан

Еті, жүні және терісі

Мүйізді ірі қара

Шығыс Қазақстанда

Еті, сүті,терісі т.б

Жылқы

Атырау

Сүтінен емдік қасиеті бар

Түйе

Қызылорда

Сүтінен шұбат алады

Шошқа

Солтүстік Қазақстан

Етті майлы

Марал

Шығыс Қазақстан

Мүйізінен құнды дәрі-дәрмек жасалады

Құс

Оңтүстік Қазақстан

Жұмыртқа және еті өнімдер алады

Омарта

Шығыс Қазақстан

Бал

Жібек

Оңтүстік Қазақстан

Жібек талшығы алынады

Бағалау критерийлері:


Дескриптор

Шаруашылық салаларын сипаттай отырып, пайдалануға қарай жіктейді.

1

Өсімдік шаруашылығының халық үшін маңыздылығын түсіндіреді.

Ауылшаруашылық аудандарын біледі

2

Салалардың таралу аймағын жіктей алады


Бағалау оқушылар бірін-бірі смайлик арқылы бағалайды.

Топтық жұмыс

«Төр көрпе» әдісі (Оқушыларға екі түрлі сткиер беріледі сол стикерге сұрақ жазады, келесі стикерге жауабын жазады) сұрақ-жауап құрастыру.

  1. Ауылшаруашылық неше салаларға бөлінеді? (екі салаға олар өсімдікшаруашылығы,малшаруашылғ)

  2. Майлы дақылдар (күнбағыс, қыша, рапс, зәйтүн ағашы)

  3. Дәнді-дақылдар (бидай, арпа, қара бидай, шай, жүгері)

  4. Малға азық дақылдар (пішен шөп, малға азық тамырлы жемістер)

5.Мал шаруашылығында жылқы және шошқа үшін құнарлы азық (арпа)

6. Күнбағыс негізгі егістікті алып жатқан облыстарды атандар... (Шығыс Қазақстан және Павлодар облыстарын алып жатыр)


Бағалау: Топтар бірін-бірі «Үш шапалақ» тәсілі арқылы бағалайды



Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау






































ҚБ: «Баспалдақ» әдісі 1.Білімім төмен

2.Орташа 3.Орташадан жоғары 4. Жоғары

ҚБ: Мұғалім тарапынан жүретін бағалау «Ауызша мадақтау



Слайдар



















Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Рефлексия. Оқушылар қиық қағаздарға жазып береді.

Сабақта маған не пайдалы болды?
Сабақта маған не қызықты болды?
Сабақта маған не қиын болды?

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Үйге тапсырма

Үйге тапсырма:

БАҚ-тан тіл туралы мақала оқып,өз пікірін дайындау

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау


Саралау: Оқушылардың тақырыпты теориялық тұрғыда жеңіл меңгеруі үшін және негізгі ойды толық түсінуін қолдау мақсатында мына тәсілдерді пайдаландым:

1.Бейнебаян көру , оқулықпен жұмыстану арқылы «Дереккөздер » арқылы сараладым.


2. Веендиограммасы, бинго әдісі арқылы қарқындылын сараладым.

3. «1минуттық әңгіме» арқылы әңгіме-диологқа түседі.




Сабақ өң бойында оқушыларды алға жетелеу мақсатымда, мадақтап, қолдап отырдым. Оларды дескриптор бойынша, смайликтер, «толық ай, жарты ай, жаңа ай», от шашу әдістерін пайданаландым.


Сабақ бойынша рефлексия


Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?



Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?




























Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Дүниежүзі елдерінің географиялық жағдайы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.6.1.1 - қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде елдерді географиялық орнына байланысты топтастырады

Сабақтың мақсаты


Карта бойынша елдердің географиялық орнына сипаттама бере алу, елдің ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтау,оның қолайлы және қолайсыз жақтарын талқылап айта алады.

Бағалау критерииі

Елдердің геограиялық орналасуын біледі,анықтайды

Елдің географиялық орналасуының қолайлы және қолайсыз жақтарын талқылап айта алады.

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Оқушылардың назарын шоғырландыру мақсатында:

«Шетелдік амандасу»

Әр елдің амандасу түрлерімен таныстыру арқылы оқуға деген ынталарын арттыру.Әр елдердің амандасу дәстүрінен мағлұмат алу арқылы бір-біріне ықпалдастырып жақындату

Қазақстанда қазақтар қол алысады

Италияда құшақтасады

Бразилияда бір бірінің иығын қағады

Жапонияда басын изейді

Зимбабада арқасымен

Македонияда шынтақпен

Никарагуада иықпен

Аустралияда шапалақ ұрады,кейіннен секіреді

Қазіргі ұстаздардың міндеті жас ерекшелігіне сай ақыл-ойды дамытудың жоғары деңгейіне жету.Сондай мақсатта «Сен мені білесің бе? Топографиялық тұрғыда жасырылған сурет жұмбақтарын оқушыларға ұсынамын

1-сурет. Әйгілі орыс жазушысы А.С. Пушкин бейнесіндегі ел

(Италия)

2-сурет.Орамалды әйел ана бейнесіндегі қандай ел бейнеленген?

(Португалия,Испания

3-сурет. Көңіл күйі болмаған адамның бейнесіндегі қандай материк бейнеленген? (Африка)

4-сурет. Қалпағы бар ер адам бейнесінде қай мемлекет бейнеленген? «Нидерланды)


Елдерді атағаннан кейін бүгінгі тақырыбымыз ашылып, бүгінгі сабақтың оқу мақсаттарын анықтайды.

Бағалау критерийлерімен танысады

Оқушыларға суреттердің кесінділері (мозайка) таратылады. Сол кесінділерді біріктіре отырып топқа бөлінеді. Бразилия. Ресей, Қазақстан және АҚШ

Оқушыларға дүниежүзі елдері туралы бейне-ролик көрсетіледі. Сол ролик бойынша:https://www.youtube.com/watch?v=xz1NKNlPivk

  • Ой пікірлерін айтады, тақырыпқа болжам жасайды;

«Ой шақыру» стратегиясы

«Мемлекеттің географиялық орны жергілікті халық өмірінде маңызы бар ма?

Бүкіл сынып өз ойларын жеткізеді


Тірек сызбаны пайдалану.Шаталов әдісін пайдалану,сыни тұрғысында ойланып,сызбаны толтыру


ҚShape143 Shape142 азақстан

Физикалық- географиялық орны

Саяси географиялық орны




1.Материктегі орны

2.Бас меридиан мен экватордан

қашықтығы

3.Мұхитқа қатысы

4.Абсолют биіктігі

5.Шеткі нүктелерінің координаталары

1.Көрші елдері, олармен саяси экономикалық қатысы 2.Дүниежүзілік мұхитқа қатысы








Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













дидактикалық материалдар.




Интерактивті тақ

Ортасы

Топтық жұмыс Негізгі мазмұнды түсінуге және бір-бірін тыңдауға үйренеді

«Ирек» стратегиясы. Мұндағы басты мақсат –әр оқушы осы тақырыпты түгелдей қамтуында. Әр топ ерекшелігін айтады.

Бразилия тобына: Дүние жүзі елдерінің ішіндегі теңіз деңгейінен биікте орналасқан елдердің физикалық және географиялық орналасуының басымдықтары мен кемшіліктерін анықтау

Ресей тобына: Дүние жүзі елдерінің ішіндегі экваторда орналасқан елдердің физикалық және географиялық орналасуының басымдықтары мен кемшіліктерін анықтау

«Қазақстан тобына: Дүниежүзі елдерінің ішіндегі тропиктік климаттық белдеуде орналасқан елдердің физикалық және географиялық орналасуының басымдықтары мен кемшіліктерін анықтау

«АҚШ» тобына: Дүниежүзі елдерінің ішіндегі қылқан жапырақты ормандар өсетін елдердің физикалық және географиялық орналасуының басымдықтары мен кемшіліктерін анықтау

Қабілетті оқушылар презентация дайындайды.Ал қабілеті төмен оқушылар венн диаграммасын жасайды.


Алған білімдерін саралай отырып,талдау жасайды.

Араб сауаттылығы» стратегиясы бойынша тез ойланып бүгінгі сабаққа қатысты термин сөздерді табады.Мысалы:

Кебүт,галепихра т.б.

«Мені түсін» стратегиясы термин сөздердің мағынасын түсіндіріп, 3 тілде айту

«Саралап оқыту технологиясы» бойынша оқушыларды кескін картамен жұмыс жасауға үйрету

Мақсатым: «Карта және кескін карта –бұл географияның екінші тілі» картаны оқи білген оқушы ғана география пәнін меңгере алады. Оқушылар өз бетімен кез келген географиялық нысандарды кескін картаға түсіруге,географиялық нысандардың орналасуын үйренеді

Жеке жұмыс

1 тапсырма: Берілген кескін картадан мемлекеттердің географиялық орнына қарай топтастыр:

Shape158 Shape157 Shape156 Shape155 Shape154 Shape153 Shape152 Shape151 Shape150 Shape149 Shape148 Shape147 Shape146 Shape145 Shape144

1

Аралда орналасқан мемлекеттер

Архипелагта орналасқан мемлекеттер

Түбекте орналасқан мемлекеттер

Мұхитқа шыға алмайтын мемлекеттер



















Бағалаукритерийлері


Дескриптер

1.Елдерді географиялық орнына байланысты анықтау

2. Картадан архипелаг елдерді анықтау

3.Түбектегі елдерді анықтау

4. Мұхитқа шыға алмайтын елдерді анықтау


1. Картадан дүниежүзі бойынша аралдардағы елдерді анықтайды.

2. Картадан дүниежүзі бойынша архипелагтағы елдерді анықтайды

3. Картадан дүниежүзі бойынша түбектегі елдерді анықтайды.

4. Картадан дүниежүзі бойынша мұхитқа шыға алмайтын елдерді анықтайды.




Жеке жұмысты барлық бала орындай алады.


Жұппен жұмыс

2 тапсырма. Төмендегі жоспар бойынша бір елдің географиялық орнын сипаттаңыз

Сипаттау жоспарының пунктері

Сипаттау

Ел атауы


Астанасы


Географиялық орналасу


Шектесетін елдері


Елдің с-о, б-ш қарай ұзындығы


Орналасқан материгі


Елдің шекарасындағы нысандар


Географиялық орналасуына байланысты қорытынды



Оқушылар атлас картаны жауып, осы елдерді шекарасымен бірге кескін картаға түсіреді. Елдердің атаулары жазылған болуы керек.

*Оқушылар қарама-қарсы отырған жұбымен карта ауысып, бір-бірін тексереді. Соңында сынып оқушыларының елдерді есте сақтаулары бойынша рейтинг шығады.

Өзара бағалау. Оқушы өзінің білімін анықтайды,қабілеті төмен оқушы барлық тапсырманы орындай алмайды.





Блумның қолдану

Топтық жұмыс

3 тапсырма. Екі мемлекетке салыстырмалы географиялық сипаттама беру жоспары:


Атауы


Атауы


Астанасы


Астанасы


Географиялық орны(қай материкте, қай бөлігінде)


Географиялық орны(қай материкте, қай бөлігінде)


Шекараласатын мемлекеттер


Шекараласатын мемлекеттер


Суға қатысты орналасуы (айналасындағы мұхиттар,теңіздер,

өзен-көлдер)


Суға қатысты орналасуы (айналасындағы мұхиттар,теңіздер,

өзен-көлдер)


Жер бедері (таулы,жазықты)


Жер бедері (таулы,жазықты)


Қандай климаттық белдеуде орналасқан (tº, мм)


Қандай климаттық белдеуде орналасқан (tº, мм)


Географиялық орны бойынша қолайлы жақтары

(2 дәлел)


Географиялық орны бойынша қолайлы жақтары

(2 дәлел)


Географиялық орны бойынша қолайсыз жақтары (2 дәлел)


Географиялық орны бойынша қолайсыз жақтары (2 дәлел)


Өзара бағалау.Бір-бірімен ой алмастырып, ой түйістіріп,өз шығармашылықтарын көрсете алады.Қабілеті жоғары оқушылар барлық тапсырманы орындайды

1-тапсырма.Топтық жұмыс.Топтың ережесін сақтау. . Дүниежүзінің саяси картасын пайдаланып, «Елдерді географиялық орнына байланысты жіктеу» кестесін толтырыңыз

              Елдердің географиялық орны

1 топ

2 топ

3 топ

Аралдық

Түбектік

Құрлықтық

 

 

 

 

2-тапсырма . Жұптық жұмыс

Ұсынылған номенклатура нысандарын (оқушы өз нұсқасын ұсынса да болады) саяси картадан көрсетіңіз.

Түбекте орналасқан елдер

Аралда орналасқан елдер

Архипелагта орналасқан елдер

Құрлықтық

 

 

Мұхит (теңіз) жағалауында орналасқан елдер

Құрлықтың ішінде орналасқан елдер

1.Португалия

2. Тайланд

3. Сомали

4. Үндістан 5. Оман

1. Исландия 2. Шри-Ланка

3. Гаити

4. Кипр 5.Мадагаскар

1. Палау

2. Мальдив

3. Индонезия 4.Ұлыбритания

5. Жапония

1. ОАР

2.Қытай 3.Польша 4.Эквадор 5.Мексика

1.Қазақстан 2. Чехия

3. Боливия 4. Зимбабве 5.Ауғанстан

 








3- тапсырма. Жеке жұмыс. Деңгейлік тапсырмалар

Дүние жүзінің саяси картасын қолданып, жоғарыда көрсеткен елдерді (орталық, перифериялық (шеткі), ішкі, теңіз жағалауындағы елдер) кескін картаға түсіріңіз.


Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыпты талдайды

Жұп бойынша

Жеке, өзара тақырыпты түсінгендерін мұғалімге қол көтеру арқылы білдіреді





Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау


















ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам


http://ikitap.kz/audiobook/5189-kerqula_atty_kendebaj/5189-kerqula_atty_kendebaj

аудиокітап

Алты томдық «









Сабақтыңсоңы


Бекіту тапсырмалары Блумның жинақтау

Топтық жұмыс

  1. Анд тауында орналасқан елдерді теріп жазыңдар.

  2. Каспий жағалауындағы елдерді теріп жазыңдар.

  3. Сахара шөлінде орналасқан елдерді теріп жазыңдар.

  4. Арабия түбегіндегі елдерді теріп жазыңдар.

Әрбір топқа бүгінгі сабақта айтылған елдің біреуіне қатысты сол елдің символы болатын заттың макетін моделдеу.Бұнда Шульман ілімі бойынша оқушы ойланып,қолымен жасап, тілімен жеткізеді.

ІY. Қорытынды жасау

Үйге тапсырма: Кескін картаға саяси картаны түсіру

Кері байланыс.

Менің түсінгенім......

Маған түсінуге қиын болғаны..........

Менің ұсынысым......................

Кері байланыс сөйлемді аяқтау,оқушылардың жазғаны бойынша білім деңгейін білуге, келесі сабақты жоспарлау көмектеседі

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



  1. .

Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау








Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Дүниежүзі елдерінің географиялық жағдайы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.6.1.2 - қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде елдердің географиялық орнын жоспар бойынша сипаттайды

Сабақтың мақсаты


Географиялық орны ұғымын түсінеді.

Картаны қолдану арқылы кез-келген елдің географиялық орнына сипаттама бере алады.


Бағалау критерииі

Мәтінмен жұмыс жасай отыра, елдердің географиялық орнын біледі.

Картаны қолдану арқылы Қазақстанның географиялық төлқұжатын жасай алады


Қазақстан Республикасының дүниежүзінің саяси картасындағы орнын көрсететін картосхемалар құрастыра алады


Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Амандасу. Топқа бөліну. Сабақтың тақырыбын, БАҒАЛАУ КРИТЕРИЙІН таныстыру.

Қызығушылықты ояту: /5 мин/

Суреттер мен терминдерді сәйкестендіру:

Рисунок 7 Рисунок 6

Рисунок 8 Рисунок 9


Ел


физикалықгеографияменгеоморфологиялықтүсінікбойыншааумақтардыңіріаймақтықбөліктері, өзінетопқайталанбайтынжалпыламасипатыболатынаудандаудыңбөлігі.

Материкішілік елдер

толықтайқұрлықпенқоршалғаннемесе жағалаусызығы жабықтеңіздер бойыншаөтетінелдер

Аралдық елдер

Жан-жағы сумен қоршалған құрлықта тұратын елдер

Мұхит жағалаулық елдер


Мұхитпен еркін байланысып және мұхит суымен шайылып жатқан елдер

Түбектік елдер


Құрлықтың мұхитқа немесе теңізге сұғына еніп жатқан бөліктерінде орналасқан елдер

Архипелагтық елдер

Аралдар тобында орналасқан елдер

Өзін-өзі бағалау:


Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қол шапалақ













Ұялы телефон

Және интернет желілері

Кітап


Ортасы


Қазіргі кезде дүние жүзінде 200-ден аса тәуелсіз ел бар. Елдердің қалыптасуы ұзақ таризи кезеңді қамтиды. Жер шарындағы елдердің шекаралары, мемлекеттік құрылымы дүние жүзінің саяси картасында бейнеленеді.

Дүние жүзі елдері көптеген белгілеріне қарай ажыратылады.Елдерді топтастырудың ең көп тараған түрі-жерінің ауданы мен халқының санына қарай топтастыру. Ауданы бойынша елдерді үлкен, ірі, кіші немесе шағын мемлекеттер тобына топтастырады. Жерінің ауданы жағынан ең үлкен7 ел бар, олардың әрқайсысының ауданы 3 млн км2-ден асады.Олар: Олардың жерлерін қосса, Жер шарындағы құрлықтың тең жартысын құрайдыБұл елдер бүкіл материкті( Аустралия)немесе оның тең жартысын ( Канада) алып жатыр.


Елдер

Ауданы(млн. шаршы. шақырым)

1.

Ресей

17,7

2.

Канада

9,9

3.

Кытай

9,6

4.

АҚШ

9,2

5.

Бразилия

8,5

6.

Австралия

7,7

7.

Үндістан

3,3

Ірі елдер: Ауданы 1 млн шаршы шақырымға тең:СуданАлжир,Ливия, ауданы 500 мың шақырымнан астам елдерге: Франция, Испания жатады.

Сонымен қатар жері өте шағын елдер бар. Мысалы, Ватиканның ауданы-1 км2, ол Рим қаласының кішкене бөлігін қамтиды. Микромемлекеттер:

  • Андорра

  • Лихтенштейн

  • Монако

  • Сан-Марино

  • Ватикан

  • Сингапур

Елдерді географиялық орнының ерекшеліктеріне қарай да топтастырады. Оған байланысты материктің ішкі бөлігіндегі, теңіз жағалауындағы, түбектердегі, аралдардағығ архипелагтағы елдер болып бөлінеді. Дүние жұзінде теңізге тікелей шыға алмайтын 40-тан астам ел бар.

  • Материкішілік елдер-толықтай құрлықпен қоршалған немесе жағалау сызығы жабық теңіздер бойынша өтетін елдер. Мысалы: Қазақстан,Швейцария.

  • Аралдық елдер- жан-жағы сумен қоршалған құрлықта тұратын елдер.Мысалы: Мадагаскар,Индонезия

  • Мұхит жағалаулық елдер-мұхитпен еркін байланысып және мұхит суымен шайылып жатқан елдер.Мысалы:Канада,Россия, Панама.

  • Түбектік елдер-құрлықтың мұхитқа немесе теңізге сұғына еніп жатқан бөліктерінде орналасқан елдер. Мысалы:Испания,Италия,Индия.

  • Архипелагтық елдер- аралдар тобында орналасқан елдер.



Тапсырма 1.Топтық жұмыс:

Оқушылар материк ішілік, жағалаулық, түбектік, аралдық, архипелагтық және жер көлемі бойынша алып, ірі, орташа, шағын мемлекеттерді анықтайды, әрқайсысынан 5 елден табады.


Мұғалім жетелеу сұрақтары арқылы елдің географиялық орнын анықтаудың жоспарымен таныстырады

Тапсырма 2Оқушылар өздерінің таңдаған елдерін жоспар бойынша географиялық орнын сипаттайды:

  • ел атауы

  • экваторға қатысты орны

  • бас меридианға қатысты орны

  • қай материкте орналасқан

  • физикалық географиялық орны

  • (аралдық, жағалаулық, түбектік, архипелагтық)

  • елдің шекарасындағы физикалық нысандарды

Тапсырма 3. Жұптық жұмыс : Қазақстан Республикасының дүниежүзінің саяси картасындағы орнын көрсететін картосхемалар құрастыру:

Критерийі:

  1. Қазақстан Республикасы орналасқан материкті айқындау

  2. Қазақстан Республикасының географиялық орнын анықтау

  3. Шекаралас елдерін көрсету

  4. Экватор мен бастапқы меридианға қатысты орнын белгілеу

ІІ. Қазақстанның географиялық жағдайының артықшылығы мен кемшілігін түсіндіру, кемшіліктерін жою жөнінде идеяларымен бөлісу.

Бағалау:Жұпта жасыл және сары стикерлер арқылы бірін-бірі бағалау


Дифференциация:1. Ребусты шешіңіз:

(Перу)

(Польша)



Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау






































ҚБ: «Баспалдақ» әдісі 1.Білімім төмен

2.Орташа 3.Орташадан жоғары 4. Жоғары

ҚБ: Мұғалім тарапынан жүретін бағалау «Ауызша мадақтау



Слайдар



















Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Екі түрлі түсініктеме күнделігі.

Оқушылардан дәптердің бетін (не таратылып берген парақты) ортасынан вертикаль сызықпен бөлу сұралады. Мәтінді оқу барысында олар:


Бөліктің оң жағына

Сол жағына

Мәтіндегі қатты әсер еткен тұстарды, үзінділерді жазады.

Сол әсер еткен үзінділер жайлы пікір жазады (нені еске түсіреді, себеп-салдары қандай, қандай сұрақ бар т.б.)


Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Үйге тапсырма

Үйге тапсырма:

БАҚ-тан тіл туралы мақала оқып,өз пікірін дайындау

Саралау – Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасын сақтау


Саралау: Оқушылардың тақырыпты теориялық тұрғыда жеңіл меңгеруі үшін және негізгі ойды толық түсінуін қолдау мақсатында мына тәсілдерді пайдаландым:

1.Бейнебаян көру , оқулықпен жұмыстану арқылы «Дереккөздер » арқылы сараладым.


2. Веендиограммасы, бинго әдісі арқылы қарқындылын сараладым.

3. «1минуттық әңгіме» арқылы әңгіме-диологқа түседі.




Сабақ өң бойында оқушыларды алға жетелеу мақсатымда, мадақтап, қолдап отырдым. Оларды дескриптор бойынша, смайликтер, «толық ай, жарты ай, жаңа ай», от шашу әдістерін пайданаландым.


Сабақ бойынша рефлексия


Сабақ мақсаттары немесе оқу мақсаттары шынайы, қолжетімді болды ма?

Барлық оқушылар оқу мақсатына қол жеткізді ме? Егер оқушылар оқу мақсатына жетпеген болса, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақ кезеңдерінде уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?



Жалпы бағалау

Сабақта ең жақсы өткен екі нәрсе (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

2:

Сабақтың бұдан да жақсы өтуіне не оң ықпал етер еді (оқыту мен оқуға қатысты)?

1:

Осы сабақтың барысында мен сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістіктері/ қиыншылықтары туралы нені анықтадым, келесі сабақтарда не нәрсеге назар аудару қажет?


















Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Елдердің экономикалық географиялық жағдайы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.6.1.3 - қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде елдерді экономикалық-географиялық орнына байланысты топтастырады

7.6.1.4 - қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде елдердің экономикалық-географиялық жағдайын жоспар бойынша сипаттайды

Сабақтың мақсаты


1.Экономикалық-географиялық жағдай ұғымына анықтама береді.

2. Елдердің экономикалық-географиялық жағдайын бағалау өлшемдерін түсінеді.

3.Елдердің экономикалық-географиялық ерекшеліктері бойынша қалай бөлінетініне баға бере алады.


Бағалау критерииі

Білу және түсіну:

Экономикалық-географиялық жағдай ұғымын біледі.Елдің экономикалық-географиялық жағдайын бағалайды.

Қолдану: Н.Баранскийдің ғылымға қосқан үлестерін нақтылаумен толықтырды. Оқушылар ұсыным түрінде берілген мәтінге ұсыныстарын дәлелмен жазады.

Талдау: Жағдайлардың мағынасын анықтайды, жағдайларды түсініп жазады, жағдайларды еске сақтайды

Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Ұйымдастыру кезеңі: Сәлемдесу оқушыларды түгендеу.

Психологиялық ахуал туғызу. Оқушылар бір-біріне адамның жақсы қасиеттерін айтады.

Топқа бөлу: Сандықтағы стикерлер арқылы 3 топқа бөлінеді.

І топ: Транспорт

ІІ топ: Нарық

ІІІ топ: Демография

Shape159 Shape161 Shape160 Транспорт

Нарық

Демография


Үй тапсырмасы: (Т) + дұрыс және – бұрыс әдісі арқылы сұраймын:

1) Ел бұл мемлекет орналасқан белгілі бір шегарасы бар аумақ. +

2) Әр бір елдің өзінің географиялық жағдайы болмайды. -

4) Елдің координаттар жүйесіндегі орналасуы математикалық-географиялық орналасу деп аталады. +

4) Басты белгілердің бірі- жер көлемі. +

5) Аумақ - барлық мемлекеттердің ең басты ресурсы. +

6) Алпауыт елдер (жер көлемі 1 млн км²-тан астам) -

7) Ұсақ мемлекеттер ( 1 мың км²-тан астам) -

Дескриптoр:

Тақырып бойынша берілген сұрақтарға дұрыс жауап береді.

Дұрыс жауаптарды таңба арқылы белгілейді.

Смайлик арқылы бағалау

өте жақсы жақсы қаңағаттанарлық


Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды


«Кіру билеттері»






http://bestreferat.kz/extra_rkd/show/59



Ортасы



Оқушыларға топқа талқылауға арналған мәтін беріледі.

«Кезбе тілші» әдісі арқылы (Т) Топқа берілген тақырып бойынша дайындалып ерікті оқушыны басқа топқа сұхбаттасуға жібереді.

Соңында жиналған мәліметтермен өз тобының мүшелерімен бөліседі.

Тапсырма:

1.«Елдің экономикалық -географиялық жағдайы» ұғымын қалай түсінесіз?

2 .Елдің экономикалық –географиялық жағдайы уақыт өте келе өзгереді ме?

Дескриптoр:

Тақырып бойынша берілген мәтінді оқып, түсінік қалыптастырады.

Берілен мәтіннен түсінген түсінігін бөліседі және топ мүшелерімен талқылайды.

Бағдаршам арқылы бағалау.


Тапсырма: Суреттегі зерттеушінің қазақстанның экономикалық географиясына қосқан үлесін жазыңыз

Н.Н.

Баранский


_______________________________

_______________________________

_______________________________

_______________________________

_______________________________



Дескриптор:

Баранскийдің Қазақстанның экономикалық аудандарға бөлгенін айтады.

Смайлик арқылы бағалау

Тапсырма.«Шахмат» әдісі әр бір ұсынымға бір-екі ауыз сөзбен ойларыңды білдіріңдер.

Отбасының қолайлы өмір сүруіне қандай аудан таңдау тиімді?

«... мектеп жақын болса».

«...тұруға қауіпсіз емес аудан болуы тиіс».

«...бұл ауданда жарықпен, сумен проблема жоқ па екен»?

«...әдемі және басты-таза болса».

«...жақын манда бала -бақша бар ма»?

«...дүкен, дәріхана, банкоматтар алыс болмаса»

«...балаларды дамыту үшін қайда апаруға болады»?

«...тыныш ауданда, бірақ орталықтан қашық емес жерде тұрғым келеді».

«...жұмыстың қасында»?

«...бізге және бізден басқа аудандарға оңай жетуге бола ма»?

«...көршілер жақсы болса»?

«...ол жақта бәрі қымбат шығар».

Дескриптор:

Оқушылар ұсыным түрінде берілген мәтінге ұсыныстарын дәлелмен жазады.

Қ.Қ.Қ. әдісі арқылы бағалау

«Ақылдың алты қалпағы» әдісі. Бүгінгі тақырып бойынша әр топқа екі қалпақтан және мәтін беріледі. Әр қалпақ өзінің бағыты бойынша бүгінгі тақырыпты қорытындылайды және елдердің экономикалық-географиялық жағдайын жақсарту жолдарын ұсынады.

Shape162

Дескриптор:

Қазақстанның дамыған елдердің қатарына қосылуына барлық мүмкіндіктер бар.


Shape163

Дескриптор:

Қазақстанның жер қойнауы табиғи ресурстарға бай және жерінің басым бөлігін жазықтықтар алып жатуы.


Shape164

Дескриптор:

Қазақстанның экспорттайтын тауарларын шикізаттық бағыттан дайын өнім экспорттауға бағыттау.


Shape165

Дескриптор:

Қазақстанның экономикасы дамуда, экспорттық тауарлардың басым бөлігі шикізат болуы.


Shape166

Дескриптор:

Қазақстанның тікелей ашық мұхитқа шыға алмауы, экономикасының шикізаттық болуы және оның әлемдік нарықта шикізат бағасына тәуелді болуы.


Shape167

Дескриптор:

Экспорттайтын тауарлардың өзіндік құнын төмендету үшін баламалы энергия көздерін дамыту.


«Бағдаршам» арқылы бағалау

«Екі жақты күнделік» әдісі арқылы

Тапсырма: Жағдайларды ретімен орналастырып кестені толтырыңыз.

Жағдайлар

Мағынасы

1.Транспорттық-географиялық жағдай


2.Өнеркәсіптік-географиялық жағдай


3.Агрогеографиялық жағдай


4.Нарықтық жағдай


5.Демографиялық жағдай


6.Рекреациялық жағдай



Дескриптор:

Жағдайлардың мағынасын анықтайды

Жағдайларды түсініп жазады

Жағдайларды еске сақтайды

«Екі жұлдыз бір тілек» арқылы бағалау



Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі













Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Смаликтер арқылы

ҚБ өзін өзі бағалау







































ҚБ «Бәрекелді,әттеген-ай»




Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам



1. Ф липчарт, фломастер

Сабақтыңсоңы


Кері байланыс.


«Түйін сөз» стратегиясы

1- қадам: 10 – ға шейін сандар қиындыларын әзірлеймін.

2- қадам: Оқушыларға бір санды таңдауға тиіс екенін түсіндіремін.

3- қадам: Оқушылардың сан мен олардың сабақ туралы ой – пікірлерін ұштастыра айтатынын түсіндіремін.

4 – қадам: Олар бүгінгі сабақта не түсінді? Бүгінгі сабақ қандай жаңалықтарға толы болды? Алдағы сабаққа ұсынысы қандай?Оқушылар осы сұрақтарға жауап береді.

Мысалы, Бір дегенім – білім. Бүгін меннақыл сөздердің мағынасын ашып,орынды қолдануды білдім.

Екі дегенім- ертеңге сенім.Осындай нақыл сөздер тұрғанда қазақтың баласы ұлттың тілін,дінін құрметтеп өтеді.Келесі сабақта нақыл сөздерден кітапша жасап әкелсек деген ұсынысым бар.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау



























Бөлім


Педагогтың аты-жөні


Күні


Сынып

Қатысушылар саны

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы


Елдердің экономикалық географиялық жағдайы

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)

7.6.1.5 - қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде елдердің экономикалық-географиялық жағдайына баға береді

7.6.1.6 - қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде елдердің географиялық, экономикалық-географиялық жағдайын жақсарту жөнінде ұсыныс жасайды

Сабақтың мақсаты


елдерді географиялық орнына байланысты топтастырады (қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде);

. елдердің географиялық орнын жоспар бойынша сипаттайды (қазақстандық компонентті қосымша қамту негізінде);

тақырып бойынша картосхемаларды жасай алады;

географиялық дереккөздермен (карта, сурет, мәтін, фотосуреттер, графикалық материалдар) жұмыс істейді;

Бағалау критерииі

Аумағы үлкен елдер, микромемлекеттер, Халқның саны көп елдер, Табиғи ресурстарға бай елдер, Табиғи ресурстарға кедей елдер, бір ұлтты елдер, Көпұлтты елдер, ЭГЖ түрлерін түсіндіреді.

Картаны қолдану арқылы Қазақстанның географиялық төлқұжатын жасай алады


Сабақтың кезеңі/ уақыты

Мұғалімнің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Басы

Психологиялық ахуал қалыптастыру: 3 минут

Ұшақтар» әдісі арқылы сұрақтарға жауап береді:

( қағаздан жасалған ұшақтардың қанаттарында сұрақтар жазылып, сыныпқа үшырылады, ұшақты оқушы)

Қызығушылықты ояту: (Сыныпты 3-топқ бөлемін)

І.Сұрақтары:

  1. Еліміз қай жылы тәуелсіздік алды? 1991ж

  2. Қазақстан Республикасының мемелекеттік туының авторы кім? Ш.Ниязбеков

  3. 30 тамыз қандай мейрам? ҚР Конститутция күні

  4. БҰҰ – ға ҚР қашан мүше болды? 1992ж 2 наурыз

  5. Елтаңба авторы? Ш.Уалиханов пен Ж.Мәлібеков

  6. Мемлекеттік әнұранның сөзін жазғандар Н.Нәжімеденов, Н.Ә.Назарбаев


Оқушы өз жұбын табады

Әдіс арқылы қайталау

Сұрақ жауап орындайды

Қалыптастырушы бағалау

Кері байланыс











Ұялы телефон

Және интернет желілері

Кітап


Ортасы

1-тапсырма: Төмендегі терминдерге түсінік беріңіз:

  1. Орталық елдер ......................................................................................................

  2. Перифириялық елдер............................................................................................

  3. Шекаралық елдер..................................................................................................

  4. Транзиттік елдер...................................................................................................

  5. Жағалаулық елдер................................................................................................

  6. Ішкі елдер .............................................................................................................




2-тапсырма: Кескін картада орталық, перифириялық, шекаралық, транзиттік, жағалаулық және ішкі елдерді белгілеу.

І тапсырма. Оқушылардың  алған білімдерін тексеру мақсатында сұрақ тапсырмалар беріледі.

І топ сұрақтары.

  1. Қазақстанның экономикалық географиялық жағдайына сипаттама бер.

  2. Қазақстан шекарасының ұзындығы?

  3. Экономикалық – географиялық тұрғыдан Қазақстанның артықшылықтарын ата.

ІІ топ сұрақтары:

  1. Қазақстанның ХХ ғасырдың бас кезіндегі экономикалық географиялық жағдайы қандай болды.

  2. Қазақстан жер көлемі бойынша нешінші орында.

  3. Физикалық – географиялық жағдайы бойынша Қазақстанның  орналасқан жері қолайсыз? Себебі?

Топтық жұмыс « Картаның жұмбағы»

Географиялық орны континет ішінде ,түбек,аралда ,архипелагтарда орналасқан (3 елден ) елдерді анықтап ,анықтамасын беріп , кескін картаға белгілеңдер .

1 топ

Аралдарда орналасқан елдер деп....................................................................................................

(3 елден ) елдерді кескін картаға белгілеңдер

2 топ

Түбектерде орналасқан елдер деп.................................................................................. (3 елден ) елдерді кескін картаға белгілеңдер

3 топ

Географиялық жағдайы ішкі континеттік елдер деп ....................................................................................

(3 елден ) елдерді кескін картаға белгілеңдер




Критерий

Дескриптор


Географиялық жағдайына қарай жіктеп ,кескін картаға белгілеу

-картаны қолданып елдердің географиялық жағдайына қарай жіктейді.

географиялық орналасуына байланысты кескін картаға түсіреді.

-ішкі континеттік ,

-түбек,

-аралда ,

-архипелагтарда орналасқан




Бағалау: критерий бойынша ауызша топтар бірін-бірі бағалайды.

Тапсырма 2. Жұптық жұмыс:

«Сөйлемді аяқта»


1.Қазақстан (материкке қатысты)..................................................................................................................................орналасқан. Жер көлемі...........................................................

Жер көлемі жөнінен ол әлемде-.............................орында

2.Қазақстанның астанасы............................................

Мемлекеттік шекарасының ұзындығы..........................................................................

3.Қазақстанмен ең ұзақ шеқтесетін мемлекетінің атын жазып..............................................................түзу сызықпен,ал ең аз шектесетін мемлекеттің................................................................................................... ирек сызықпен сызыңдар.


Арнайы ресурстар арқылы жаңа тақырыпты талдайды

Жұп бойынша

Жеке, өзара тақырыпты түсінгендерін мұғалімге қол көтеру арқылы білдіреді





Слайдта көрсетілген ресурстарды талқылайды



Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі




Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды

Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады

Бағалау критерийлер

1.Ертегідегі негізгі кейіпкерлердің портретін жинақтайды.

2.Кейіпкердің образына қызмет етіп тұрған маңызды әрекеттерін талдайды.

3.Жинақталған ақпараттар негізінде кейіпкер образына қатысты өз көзқарасын білдіреді

Дескрипторлар

1.Әр оқушы ертегіден өзіне тиісті кейіпкерлердің портретіне қатысты сөз тіркестері мен сөйлемдерді анықтайды.

2.Әр оқушы кейіпкердің ең маңызды үш әрекетін анықтайды











Бағалау парақшасын толтырады.



ҚБ Бағдаршам



Ашық сұрап-жауаптар

Сабақтыңсоңы


Ойтолғаныс

«3-2-1»

Бүгінгі сабақтан алған 3 маңызды ақпарат;

Бүгінгі сабақта қиындық тудырған 2 аспекті;

Бүгінгі сабақта ұнаған 1 іс-әрекет Кері байланыс

«3 минуттық үзіліс»

  1. Маған ұнады

  2. Маған қиындық туғызды

  3. Мен хабардар болдым

4.Мені таңқалдырды

Рефлексия

«Екі жұлдыз, бір тілек»

- Сабақ уақытында орындаған жұмыстарын бағалау үшін білім алушыларға дескрипторлар арқылы өзін-өзі бағалауды жүргізуді ұсынамын.

Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.


Рефлексия парағы

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндетқоюдыжоспарлапотырсыз?

Бағалау - оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасының сақталуы



Мұғалімнің ауызша кері байланысы

Ақпарат іздестіру кезінде қауіпсіздік ережелерін сақтау


Жүктеу
bolisu
Бөлісу
ЖИ арқылы жасау
Файл форматы:
docx
27.11.2025
40
Жүктеу
ЖИ арқылы жасау
Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз,
шағым қалдыра аласыз
Қазақстандағы ең үлкен материалдар базасынан іздеу
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде керек материалды іздеп, жүктеп алып сабағыңызға қолдана аласыз
Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!
Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.
Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!
Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!
Министірлікпен келісілген курстар тізімі