«Химиялық элементтердің
периодтық кестесі»,
«Салыстырмалы атомдық масса
және қарапайым формула»
бөлімдері бойынша жиынтық
бағалау
2
БЖБ
Оқу мақсаты 7.2.1.1 И. Дёберейнер, Дж. Ньюлендс, Д.И.
Менделеевтің
еңбектерінің мысалында элементтердің жіктелуін
білу және салыстыру
7.2.1.2 Периодтық кестенің құрылымын білу және
сипаттау: топтар мен периодтар
7.1.2.9 Табиғи изотоптары бар химиялық элементтердің
атомдық массалары бөлшек сан болатындығын
түсіну
7.1.2.15 Элементтердің атауларын, валенттілікті және
олардың қосылыстардағы атомдық қатынастарын
қолдана отырып,
биэлементті химиялық
қосылыстардың
формулаларын дұрыс құра білу
7.1.2.16 Химиялық қосылыстың формуласы бойынша
салыстырмалы молекулалық/ формулалық массасын
есептеу
Бағалау
критерийі Білім алушы
•
Химиялық элементтердің жіктелу принциптерін
ажыратады
•
Элементтерді қасиеттеріне қарай ретпен орналасуын
анықтайды
•
Табиғи изотоптары бар химиялық элементтердің
атомдық массаларын анықтайды
•
Биэлементті химиялық қосылыстардың
формулаларын құрастырады
•
Химиялық қосылыстың молекулалық массасын
анықтайды
Ойлау
дағдыларының Білу және түсіну
деңгейі Қолдану
Тапсырмалар
1. Периодтық жүйені зерттеген ғалымдардың принциптерін
сипаттап, кестені
толтырыңыз.
Ғалымдар
|
Химиялық элементтерді жүйелеу
принциптері
|
И.В. Дёберейнер
|
Ол 1817 жылы
қасиеттері ұқсас химиялық элементтерді үш-үштен
триада түрінде топтауды ұсынды.И.Дёберейнердің жіктеуі бойынша
триададағы екінші элементтің атомдық
массасы басқа екі элементтің орташа
арифметикалық массасына тең.
|
Д.А. Ньюлендс
|
Джон Александр
Рейна Ньюландс - ағылшын химигі, Менделеевтен бұрын барлық химиялық
элементтердің периодтылығы бар деген теорияны тұжырымдаған. Бірнеше
жылдан кейін оның жұмысы химия әлеміндегі маңызды элементтердің
бірі - периодтық жүйені құруға көмектесті.
|
Д.И. Менделеев
|
Элементтердің
периодтық жүйесін Д.И. Менделеев жасаған
(1869 – 71). Менделеев элементтерді
периодтық жүйеге орналастырғанда олардың атом. салмақтарының
өсуіне, сонымен қатар олардың химиялық қасиеттерінің өзгеруіндегі
периодты заңдылыққа сүйенді.
|
2. Мына
элементтерді берілген топтар бойынша жіктеңіз:
Cl, Na, F, K, He, Li, Br, Ne, Ar, Rb.
Сілтілік
металдар: Na, K, Li,
Rb.
Галогендер:
Cl, F,
Br,.
Инертті
газдар: He,
Ne, Ar.
3. Хлордың
табиғатта екі изотопы белгілі. Массалық нөмірі 35 және 37-ге тең
хлор
изотоптарының
табиғатта таралуы сәйкесінше 75% және 25%.
(а) Хлордың
атомдық массасы – 35.45. Себебін түсіндіріңіз.
Себебі изотоптың таралуы бойынша , атомдың массасын
анықтайды.
(b) Хлордың атомдық массасы – 35.45 екенін есептеулер
арқылы дәлелдеңіз.
35*0.75+37*0.25=35.45
4. Атомдық
қатынастары 1:2 болатын оттек пен натрийден түзілетін
қосылыстың
молекулалық
формуласын жазыңыз.
Атомдық
қатынастары 1:2 болатын оттек пен натрийден түзілетін
қосылыстың
молекулалық
формуласы: Na2O
5. Құмның
қарапайым формуласы SiO2.
SiO2 –нің
салыстырмалы молекулалық массасын есептеңіз
Mr=(SiO2)=28+16*2=
60г/моль