Жоба «Ұмтылған, бірақ жойылмаған тағам -талқан »

Жоба : Ұмытылған, бірақ жойылмаған тағам -талқан

\ересек топ\

Балабақша атауы

Тәрбиеші

Жоба түрі : ақпараттық зерттеушілік

Жоба мерзімі: қысқа мерзімді .\2 апта\

Жобаға қатысушылар :тәрбиешілер,

ересек топ тәрбиеленушілері, ата аналар.

Мазмұны

Кіріспе

1 Негізгі бөлімі

1. Талқан деген не?

2. Талқанның пайдалы қасиеттері

3. Талқаннан даярланатын тағамдар

2.1 Әжемнің әңгімесі Бір уыс талқан
2.3 Талқанды қолмен өндіру технологиясы

3 Қорытынды

4 Пайдаланылған әдебиеттер

Өзектілігі: 

Қазіргі заманғы дүкендер мен супермаркеттерде талқанды табу қиын. Бірнеше ондаған жыл бұрын бұл өнім баллар мен үлкендер тұтынған құнды тағам ретінде қолданылып , денсаулықтың негізі болып саналды.

Енді сөрелер әртүрлі қоспалармен және түсініксіз композициялармен тез дайындалатын түрлі-түсті мысық пакеттеріне толы. ИЯ, талқанның мұндай жарнамаланған жаңалықтармен бәсекелесуі мүмкін емес. Бірақ, бекер! Талқанның пайдасы өте зор .Сонымен талқан дегеніміз не және оның пайдасы неде? Талқан -балаларға да, ересектерге де денсаулық беретін тамаша тағам. Сондықтан өз жұмысымда біз бұрынғы даңқын әдемі және негізсіз ұмытылған талқанға қайтаруға тырысамын Жаңа ұрпақ ұмытып кеткен талқанды толығырақ таныстырып өтсем деп едім .

Жұмыста, кітаптар мен ғаламтордан ақпаратты зерттеу, талдау және салыстыруқолданылады , , талққаның қолмен өндіру әдісітаныстырылады

Мақсаты Талқанның пайдалы қасиеттері туралы біліп, талқанның құндылығын анықтау , ұлттық тағамды насихаттау

Гипотеза:  талқан кішкентай балларға да ,үлкендерге де таптырмас денсаулық.

Міндеттері:

1 Талқанның пайдалы қасиеттері ,құндылықтарын анықтау мақсаьтында ақпаратты зерттеу

2Талқанды қолмен өндіру әдісімен таныстыру

Зерттеу нысаны: талқан. Талқан қолмен өндіру әдісімен танысу

Күтілетін нәтиже.

• *

• * балаларда тәжірибелік-зерттеу дағдыларын қалыптастырады .

. Кіріспе

Талқанның пайдасы неде? Оны нағыз қазақ халқының ұлттық өніміне жатқызуға болады. Бүкіл үлкен отбасын тез тамақтандыру үшін үй шаруасындағы әйелдерге көп күш пен уақыт қажет болды, бірақ ол өте тез дайындалған, бірақ қоректік және дәмді тағам болды. Сонымен, бүкіл отбасы үшін таңғы ас немесе кешкі ас дайындауға арналған тағамдар, соның ішінде талқан үйде сақталды.

Талқанды дайындау үшін көп күш жұмсаудың қажеті жоқ еді.

Талқан дегеніміз не?

Қазақ халқының ұлттық тағамдарының бірі – талқан. Талқан – қуырылған бидайдан, тарыдан, арпадан,  жүгеріден ұнтақталып дайындалады. Алдын ала буға пісірілген және кептірілген дәндерін ұнтақтау арқылы алынған ашық кремді түсті талшықты — ұнтақты өнім. Өнімді ылғалдың түсуіне жол бермей, герметикалық қаптамада 24 айдан артық емес сақтау керек. Кесектер мен бөгде қоспалар өнімнің сапасыздығын көрсетеді.Талқан аса дәмді, әрі күш-қуат беретін құнарлы тамақ. Талқанды сүтке, айранға, сарымайға, сорпаға, қаймаққа араластырып жеуге болады. Әркім талғамына қарай әртүрлі дайындайды. Сүтке немесе айранға талқанды араластырып, шекер қосып жеуге болады. Талқаннан жасалатын жент тағамы дастарханның сәнін келтіріп қоймай, құнарлы азықтың қайнар көзі болады. Талқанды сарымай және шекер араластырып, оны уыстап пішінге келтіріп немесе тұтастай күйде тоңазытқышқа салсаңыз жентіңіз дайын болады. Оған миіз немесе кепкен өрік қоссаңыз пайдасы тағы күшейе түседіНачало формы

Талқанның пайдалы қасиеттері

Талқанда глютенсіз өсімдік ақуызының шамамен 20% - ы, күрделі көмірсулардың 65% - ы және маңызды майлардың шамамен 7% - ы бар. Оның калория мөлшері жоғары, бірақ соған қарамастан ол диеталық тағамдарға жатады. Құрамында С дәрумені және В тобының дәрумендері толық дерлік кездеседі. Бұл өз кезегінде иммунитетті күшейтеді және жүйке жүйесінің жақсаруына әсер етеді. Ферум (темір), кальций, магний, мырыш секілді микроэлементтері арқылы қан аздығына, сүйек, шаш, тырнақ саулығына пайдалы келеді. Ана сүтінің құнарын арттырады. Асқазан, ішек жолдарының жұмыстарын жақсартады. Мамандардың айтуынша кебегі мен талшықтары бойында сақталатындықтан асқазанда ұзақ қорытылып, тоқ жүруге себеп болатындықтан және күш-қуат беретіндіктен талқанды ораза кезінде тұтынудың пайдасы мол. 

Талқанда в, PP, A, E дәрумендері, фосфор, магний, марганец, темір, кальций және калий микроэлементтері біріктіріледі.

Талқанның витаминдік кешенінің арқасында адам жүрек және қан тамырлары ауруларының, атеросклероздың, қант диабетінің, жүйке ауруларының алдын алады, шаш пен тырнақ пластиналарының құрамына, есте сақтау қабілетіне, метаболизмге, иммунитетке оң әсер етеді.

Микроэлементтер жүрек, тіс, қызыл иектің денсаулығына, гемоглобинді қалыпты деңгейде ұстауға, зиянды холестеринді кетіруге, қандағы глюкозаны реттеуге көмектеседі,

Хирургиялық араласулар мен травматикалық жағдайлардан кейін оңалтуға, бұлшықет массасын арттыруға және қосымша фунттарды жағуға ықпал етеді. сұлы тек талшықтан ғана емес, сұлы майының да керемет қасиеттері бар.

Талқаннан дайындалатын тағам түрлері

Талқан қарапайым және тез дайындалады, оны қайнаған суға немесе ыстық сүтке құйыңыз, пайдалы таңғы ас дайын. Тал0анды сүзбеге, сорпаға қосуға болады, өнім балмен, кептірілген жемістермен, жаңа шөптермен тамаша үйлеседі.

Талқанды құрғақ күйінде дастарханға қойса болады.

.

Жент-ежелгі көшпенділер дайындаған пайдалы және пайдалы өнім.
Жент (қоспа) – аса кәделі дастарқан дәмі. Ол қыста қатпайтын, жазда бұзылмайтын өте дәмді тағам. Жент былғау шеберлікті талап етеді. Ақталған тарыны келіге түйіп (диірменге немесе аз—аздап кофе тартқышқа салып) ұнтақтайды. Оған құмшекер, ұнтақталған ірімшік салып араластырады. Содан соң қазанға жылқының майын құйып ысытып, жаңағы араластырған тары мен ірімшікті салып, оттың болмашы табында араластырады. Жент майды бойына сіңірген соң ыдысқа салынып, салқын жерге қойылады Олар ұзақ уақыт сақталады, күш-қуатын сақтап, денені жақсы қанықтырады Бидайды немесе тарыны қуырып, диірменге тартып талқан жасалынып, талқаннан жент даярланады.

1. Талқанды қолмен өндіру технологиясы

Бидай қуыру

Бидай қуыру – бидайды қуыру үшін алдымен әбден тазартады. Бірнеше рет желпиді. Содан соң жылы сумен мұқият жуады. Қазанды отқа қойып, ұсақтап тұралған май салып шыжғырыды. Май қатты қызығанда бидайды салып қуырады. Бидай күреңдегенде отын сөндіріп, қазанның бетін жуып, 10-15 минут бұқтырады. Оны шаймен бірге береді. 7-8 стақан бидайға 1 стақан құйрық май керек.

2. Қуырылған бидайды суытып алып . қол диірменге шетінен салып отырып диірменге тартады

«Пайдалы тағам- талқан» 1 жобасының іс шаралар жоспары

Қорытынды

Бұрын денсаулықты сақтауға көмектескен ескі, бірақ өте пайдалы өнім туралы ұмытпаңыз. Біздің ұрпақтың үстелдерінде талқан сирек кездеседі.

Неліктен балаларымызға туған жерінде пайдалы және дәмді тағам бере алатын болса, көптеген бояғыштар мен тұрақтандырғыштары бар шетелдік тез дайындалатын ботқаларды сатып алуға асығу керек? Талқан -кез-келген жағдайда ағзаға оңай сіңетін қоректік заттардың қоймасы.

Ата - бабаларымызды аурулар мен әлсіздіктерден құтқарған ұлттық тағамымызға назар аударыңыз демекпін

Пайдаланылған әдебиеттер.

1. Н. Мыңжанұлы Қазақтың көне тарихы. ─ Алматы: Жалын, 1993. – 165 б.

3. Б. Ө. Жақып. «Қазақ энциклопедиясы» 2 – ші том. Алматы, 2009

Мектепке дейінгі ересек топ жас балларымен әңгімелесу

«Талқан туралы не білеміз?»

Мақсаты: Талқанның қасиеттері мен сапасы туралы білімдерін анықтау

•  

  1. Талқан туралы не білесіңдер?

  2. Адамдар талқанды қайда пайдаланады?

  3. Талқанның адам денсаулығына әсері бар ма?

Қосымша

ҰОІӘ «Пайдалы тағам талқан »

Мақсаты : Талқанның пайдалы қасиеттері туралы білімдерін қалыптастыру; балаларда егжей-тегжейлі түсініктеме беруге деген ұмтылысты қолдау; ұлттық тағамды насихаттау

ҰОІӘ барысы

Салеметсіздерме балалар!

Біздің баламыз зерттеу жұмысымен айналысып нені зерттегені білесіз бе,

Аспааздың онсыз қолы жоқ сияқты

Тамақтар онсыз жеуге жарамсыз болады!

Егер ол жараңызғатүссе, жағдайыңыз өте қиындайды.

Сіз, әрине, бірден таптыңыз. Ол...(тұз)

Дұрыс, бұл тұз. Біздің зерттеушілеріміз "Жас зерттеуші"деп аталды

Ал зерттеушілер мынадай қағиданы ұстанады

зерттеуші туған өлкені жақсы көреді, оны қорғайды барлық шараларға белсенді қатысады;

зерттеуші-танымдық әдебиеттің нағыз коллекционері;

зерттеуші алған білімді насихаттау бойынша үлкен түсіндіру жұмыстарын жүргізеді;

.Тәрбиеші . А л сіздер талқан туралы не білесіздер? Оның пайдасы туралы білесіздерме (Баллар жауаптары тыңдалады )

Бүгін біздің зерттеушіміз өздерінің білімдерімен бөліседі .

Жас зерттеуші 1 Талқанның қазақ халқының ұлттық тағамы екендігін білдім

Тәәрбиеші Талқан туралы білімді кеңейту үшін біз түрлі әдебиеттермен таныстық .

Жас зерттеуші . Ккітапханаға саяхат жасап түрлі ақпараттармен таныстым.

Жас зерттеуші 3. Талқаннның пайдасы туралы,құрамы туралы анықтадым.

Жас зерттеуші ь 1. Талқаннан қандай тағамдар даярланатынын ұқтым.

Жас зерттеуші ,Құрамындағы пайдалы микроэлементтермен және қандай ауруларға ем екенін анықтадым.

Тәрбиеші . Біздің ата-аналары зерттеушілердің қасында болды және оларға өз көмектерін көрсетті. Мысалы, біздің жас зерттеушіміз (баланы есімімен атайды) және оның әжесі үй жағдайында өз қолымен талқан өндірумен айналысты

Жас зерттеуші. Әжемнің әңгімесін тыңдадым. Әжем екеуміз бидайды, жүгеріні қуырып, қол диірменімен талқан тарттық. Ол өте қызықты болды.

.

Жас зерттеуші 3. Әжем екеуміз т алқан туралы мәліметтерді жинақтап фотоальбом жасадық

Жас зерттеуші 2.Біз ақпаратты тек кітаптар мен энциклопедиялардан ғана емес, ғаламтордан де табуға болатындығын білдік.

.

Жетекші. Әлемде танылмаған зерттелмеген талай қызықтар бар . Соларды игеруге біз барлық балаларды "жас зерттеушілер.тобына шақырамыз.