Журналистерді не қынжылтады?

Журналисттерді не қынжылтады?

Журналистика – қоғамның айнасы, бірақ сол айнада қоғамның барлық мәселелері көрініс таба бермейді. Журналисттердің жұмысы күрделі әрі жауапты, алайда кейбір факторлар олардың қызметіне кедергі келтіріп, қиындықтар тудырады. Журналисттерді қынжылтатын негізгі мәселелердің бірі – калька мен цензура.

Калька – бұл басқа тілден тікелей аударылған сөз немесе сөз тіркесі. Мұндай сөздер мен тіркестер көп жағдайда қазақ тілінің табиғатына сай келмейді, олар оқырмандарға түсініксіз және шұбарланған мәтіндерге алып келеді. Журналисттердің өз мақалаларында кальканы қолдануға мәжбүр болуы олардың шығармашылық еркіндігін шектейді және материалдың сапасына кері әсер етеді. Калька тілді байытудың орнына, оны шұбарлап, қазақ тілінің мән-мағынасын жоғалтуға алып келеді.

Цензура – журналистикадағы ең үлкен қиындықтардың бірі. Бұл ақпараттың ашықтығына және қоғамға шынайы ақпарат жеткізуге кедергі келтіретін фактор. Цензураның бірнеше түрі бар: мемлекеттік цензура, редакциялық цензура және өздігінен цензура. Мемлекеттік цензура – бұл билік тарапынан ақпараттың таралуын шектеу. Редакциялық цензура – редакцияның белгілі бір ақпаратты жариялауға немесе жарияламауға шешім қабылдауы. Өздігінен цензура – журналисттердің өздері қауіпті немесе даулы тақырыптарды айналып өтуі. Цензура журналисттердің кәсіби этикасына, шынайы және обьективті ақпарат таратуына үлкен кедергі келтіреді.

Журналисттер қоғамның ақпараттық қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін көп еңбек етеді, алайда калька мен цензура сияқты кедергілер олардың жұмысына кері әсер етеді. Бұл мәселелерді шешу үшін тіл мәдениетін сақтау, заңнамалық деңгейде ақпараттық еркіндікті қамтамасыз ету және журналисттердің құқықтарын қорғау маңызды. Журналистика саласында бұл мәселелерді шешу – қоғамның ақпараттық сауаттылығын арттыруға және демократиялық құндылықтарды нығайтуға ықпал етеді.