Амангелдиева Камшаттың кәсіптік бағдар беру барысында қолданатын авторлық әдістемелік құралы.

Тәжірибелік бөлім оқушыларға өз қабілеттерін іс жүзінде сынап көруге, мамандықтардың ерекшеліктерін түсінуге және еңбек нарығындағы талаптарға сай дағдыларды дамытуға көмектеседі.

1. Кәсіптік сынамалар (Профпробы)

Бұл әдіс оқушыларға белгілі бір мамандықты тәжірибе жүзінде байқап көруге мүмкіндік береді.

Мысалдар:

• IT-маман: Оқушыға қарапайым веб-бет жасау немесе кодтау тапсырмасы беріледі.

• Медицина: Қан қысымын өлшеу, алғашқы медициналық көмек көрсету жаттығулары.

• Журналистика: Мектеп жаңалықтары бойынша қысқа мақала немесе репортаж дайындау.

• Кәсіпкерлік: Шағын бизнес-идея ойлап тауып, оны презентациялау.

2. Рөлдік ойындар

Оқушыларды белгілі бір кәсіби жағдайларға орналастырып, шешім қабылдау дағдыларын дамытуға көмектеседі.

Мысалдар:

• “Жұмыс сұхбаты” – бір оқушы жұмыс беруші, екіншісі үміткер рөлін ойнап, сұхбаттасу өткізеді.

• “Бір күндік кәсіп” – әр оқушы таңдаған мамандығы бойынша бір күндік жоспар құрады.

• “Клиентке қызмет көрсету” – сатушы мен клиент арасындағы диалогты ойнау (қонақ үй менеджері, кассир, консультант рөлінде).

Қуыршақтар театры қойылымы

.

3. Кәсіптік бағыттағы тренингтер

Өзін-өзі дамыту және мамандыққа бейімделу дағдыларын жетілдіруге арналған жаттығулар.

Мысалдар:

• “Менің кәсіби бейнем” – оқушы өз болашақ мамандығы туралы постер немесе коллаж жасайды.

• “Мамандық картасы” – еңбек нарығында сұранысқа ие мамандықтар мен оларды оқыту орындары бойынша карта жасау.

• “Креативті ойлау” – әр топқа бір мамандық беріледі, олар сол кәсіптің жаңа, инновациялық бағыттарын ойлап табады.

4. Шынайы өмірге негізделген тапсырмалар

Оқушылардың өмірлік жағдайларды шешу арқылы кәсіптік дағдыларды меңгеруіне көмектеседі.

Мысалдар:

• Финансист: 50 000 теңге бюджетпен бір апталық отбасылық қаржы жоспарын жасау.

• Агроинженер: “Климаттық өзгерістерге байланысты ауыл шаруашылығында қандай өзгерістер қажет?” деген сұраққа жоба ұсыну.

• Архитектор: Өз қаласында/ауылында экологиялық ғимарат жобасын сызу.

5. Онлайн платформалар мен зерттеу жұмыстары

Оқушылар цифрлық құралдар арқылы кәсіби салалар туралы ақпарат жинап, шағын зерттеулер жүргізеді.

Мысалдар:

• “Менің болашақ мамандығым” – оқушылар онлайн-тесттен өтіп, нәтиже бойынша эссе жазады.

• “Жаңа кәсіптер атласы” – сұранысқа ие мамандықтарды зерттеп, оларға сипаттама беру.

• “Мамандық бойынша сұхбат” – оқушылар өз отбасынан немесе таныстарынан бір маман иесімен сұхбат жүргізіп, оны сыныпта ұсынады.