Күні:_______ Сыныбы:_9 «а»,«б»___

І. Сабақтың тақырыбы: Катиондар мен аниондарға сапалық реакциялар

ІІ. Сабақтың мақсаты:

Білімділігі: Катиондар мен аниондарға сапалық реакцияларды меңгеру, оларды анықтай алуға үйрету.

Дамытушылығы: Толық және қысқартылған иондық теңдеуді жаза білуге және ерігіштік кестені пайдалануға, реакция өнімін

дұрыс анықтауға дағдыландыру.

Тәрбиелілігі: Оқушылардың икемділігін, практикалық дағдысын қалыптастыру.

ІІІ. Керекті құралдар: реактивтер: HCl, H₂SO₄, Na₂SO₄, BaCl₂, NaOH, CuSO₄, AgNO₃, NaCl, сынауықтар, ерігіштік кесте,

электрондық оқулық. № 1 көрсетілім (мультимедиа): Катиондар мен аниондарға сапалық реакциялар

ІV. Өткізу әдісі: Сөздік әдіс- әңгімелесу, баяндау, сұрақ-жауап. Көрінекілік әдіс-демонстрация

V. Сабақтың түрі: Жаңа сабақ.

VІ. Сабақтың технологиясы: Ақпараттық технология

VІІ. Сабақтың жүрісі:

І. Кезеңі. Миға шабуыл.

1) электролиттердің ерітінділерінде реакциялар аяғына дейін жүру үшін қандай шарттар орындалу керек?

2) 1 – 3 жаттығуды тексеру

ІІ. Ақпараттық кезең.

Катиондарға сапалық реакциялар

1 – ші жұмыс. Екі сынауық алып біреуіне тұз қышқылының, екіншісіне фосфор қышқылының ерітіндісін құйып, оларды лакмус қағазымен және метилоранж ерітіндісімен сынаңдар.

Не байқадыңдар? Қандай өзгеріс болды? Иондық теңдеуін жазыңдар.

Шешуі:

Екі ерітіндіде де лакмус қызыл, метилоранж қызғылт түске өзгерді, себебі ерітіндіде бос жүрген сутек иондары – индикатор түсінің өзгеруіне себепші болады.

Р.т:

Қорытынды:.

2 – ші жұмыс. Ba²⁺ катионын анықтау

Бір сынауыққа 2-3 мл барий хлориді, екіншісіне дәл сондай мөлшерде барий нитраты ерітіндісін құйыңдар. Екі сынауыққа да натрий сульфаты ерітіндісін қосыңдар. Не байқадыңдар? Реакцияның молекулалық, толық және қысқартылған иондық теңдеуін жазыңдар.

Шешуі:

Екі сынауықта да біртекті ақ тұнба пайда болды.

Р.т:

Қорытынды:

3 – ші жұмыс.

Cu²⁺ катионын анықтау

Бір сынауыққа 2-3 мл мыс хлориді, екіншісіне дәл сондай мөлшерде мыс сульфаты ерітіндісін құйыңдар. Екі сынауыққа да калий гидроксиді ерітіндісін қосыңдар. Не байқадыңдар? Реакцияның молекулалық, толық және қысқартылған иондық теңдеуін жазыңдар.

Шешуі:

Р.т:

Қорытынды:.

Аниондарды анықтау

4 – ші жұмыс.

Екі сынауық алып біреуіне натрий гидроксидін, екіншісіне калий гидроксидінің ерітіндісін құйып, оларды лакмус қағазы мен фенолфталеин ерітіндісімен сынаңдар.

Не байқадыңдар? Қандай өзгеріс болды? Иондық теңдеуін жазыңдар.

Шешуі:

Р.т:

Қорытынды:

5 – ші жұмыс.

Хлорид ионды анықтау

Бір сынауыққа 1-2 мл сұйылтылған тұз қышқылын, екіншісіне натрий хлориді ерітіндісін, ал үшіншісіне кальций хлориді ерітіндісін құйыңдар. Үш сынауыққа да күміс (І) нитраты ерітіндісін қосыңдар. Не байқадыңдар? Реакцияның молекулалық, толық және қысқартылған иондық теңдеуін жазыңдар.

Шешуі: Үш сынауықта да бірдей ірімшік тәрізді ақ тұнба пайда болды.

Р.т:

Қорытынды:

Үйге тапсырма. § 8 С тапсырмасы 46 бет.