Түркістан қаласы

Түркістан облысы білім басқармасының

Түркістан қаласы білім бөлімінің

"Балдырған" бөбекжай-бақшасы" МКҚК

Әбибуллаева Айдана Әбдухаймкызы

Педагог-логопед  

Логопед пен ата-ана ынтымақтастығы – табысты түзету жұмысының негізі

Аңдатпа

Бұл мақалада логопед пен ата-ана арасындағы ынтымақтастықтың балалардың сөйлеу қабілетін түзетудегі маңыздылығы талқыланады. Табысты түзету жұмысы үшін ата-ананың белсенді қатысуы қажеттігі көрсетіледі.

Аннотация

В данной статье обсуждается важность сотрудничества между логопедом и родителями в коррекции речевых способностей детей. Подчеркивается необходимость активного участия родителей для успешной коррекционной работы.

Annotation

This article discusses the importance of collaboration between speech therapists and parents in correcting children's speech abilities. It emphasizes the necessity of active parental involvement for successful corrective work.

Бүгінгі таңда сөйлеу тілі бұзылыстары бар балалар санының артуы – қоғамдық мәселе. Мұндай жағдайда логопед маманының кәсіби жұмысының маңызы зор болса, оның тиімділігін екі есе арттыратын шешуші фактор – ата-ананың белсенді қолдауы және маманмен тығыз ынтымақтастығы болып табылады. Түзету жұмысы – бұл тек логопед кабинетіндегі сабақтармен шектелмейтін, үздіксіз, кешенді процесс. Сөйлеу тілінің қалыптасуына әсер ететін факторлар көп, ал оны түзету ұзақ мерзімді және жүйелілікті талап етеді. Сондықтан, логопед пен ата-ана арасындағы серіктестіктің маңызын, оның табысты түзету жұмысына қалай әсер ететінін және бірлескен жұмыстың тиімді толатынын түсінген жөн. Логопедиялық түзету жұмыстары тек маманның ғана емес, ата-ананың да белсенді қатысуын талап етеді.

Логопедиялық түзету жұмыстарының тиімділігі ата-ананың белсенді қатысуына байланысты. Біріншіден, ата-аналар баланың сөйлеу қабілетін үйде дамытуға көмектеседі. Зерттеулер көрсеткендей, ата-анасы түзету жұмыстарына белсенді қатысқан балалардың сөйлеу қабілеті тезірек жақсарады. Екіншіден, ата-ана мен логопед арасындағы тұрақты байланыс баланың даму процесін қадағалауға мүмкіндік береді. Мысалы, Қазақстандағы бір зерттеу нәтижесінде ата-ананың түзету жұмыстарына қатысуы баланың сөйлеу қабілетін 30%-ға жақсартатыны анықталды. Үшіншіден, ата-ана мен логопедтің бірлескен жұмысы баланың өзін-өзі бағалауына оң әсер етеді, себебі бала өзіне сенімді болады және өз жетістіктерін көреді.

Түзету жұмысының нәтижелілігіне логопедтің кәсіби біліктілігі мен қолданатын әдістемелері ғана емес, сонымен қатар төрт негізгі фактор әсер етеді.

1. Жүйелілік және үздіксіздік. Логопедиялық түзету жұмыстарының тиімділігіне ең басты әсер ететін фактор – жүйелілік. Сөйлеу дағдылары – бұл бұлшықеттердің есте сақтауына (артикуляциялық аппарат) және мидың тілдік орталықтарының тұрақты бекітуіне негізделеді.

2. Ата-ананың мотивациясы мен сенімді ұстанымы .Түзету жұмысының бастапқы кезеңіндегі табыс ата-ананың мәселеге деген көзқарасына байланысты.

3. Біртұтас тәрбиелік орта. Түзету жұмысының тиімділігі логопед пен ата-ананың балаға қоятын талаптарының бірдейлігіне тікелей байланысты.

4. Кері байланыс және бақылау . Тиімді түзету жұмысы логопедтің жүргізіліп жатқан қызметтің нәтижесін бақылауына мүмкіндік береді.

Логопед пен ата-ананың ынтымақтастығы – сөйлеу тілі бұзылыстарын табысты түзетудің негізгі шарты және басты кепілі. Логопедтің кәсіби шеберлігін үй ортасындағы жүйелі қолдаумен толықтыру арқылы ғана тұрақты және жоғары нәтижелерге қол жеткізуге болады. Бұл бірлескен жұмыс:

1. Түзету әсерінің үздіксіздігін қамтамасыз етеді.

2. Баланың сөйлеу тіліне деген ынтасын арттырады.

3. Ата-ананың педагогикалық құзыреттілігін көтереді.

Қорытындылай келе, логопед пен ата-ана арасындағы ынтымақтастық балалардың сөйлеу қабілетін түзетуде маңызды рөл атқарады. Ата-ананың белсенді қатысуы баланың дамуына оң әсер етіп, түзету жұмыстарының тиімділігін арттырады. Сөйлеу кемістігін жеңу жолындағы бұл серіктестік – баланың тілін, жалпы дамуын және болашақ әлеуметтенуін қамтамасыз ететін маңызды инвестиция. Сондықтан ата-аналар мен логопедтер арасындағы байланыс нығайту қажет.

Пайдаланылған әдебиеттер

1. Қазақ тілі логопедиясы: теория және практика. Алматы: Білім баспасы, 2018.

2. Сөйлеу қабілетін дамытудағы ата-ананың рөлі. Нұр-Сұлтан: Педагогика институты, 2020.

3. Логопедия негіздері. Алматы: Қазақ университеті, 2019.