Логоритмика: Адамның сөйлеу қабілетін дамытудағы маңызды құрал

Логоритмика – бұл тіл дамыту, сөйлеу дағдыларын жетілдіру және тілдегі әртүрлі ақауларды түзету мақсатында қолданылатын жүйелі жаттығулар мен жаттығу түрлерін қамтитын терапевтік әдіс. Бұл әдіс логопедиялық қызметте кеңінен қолданылады және тілдік, артикуляциялық, психомоторлық және дыбыстық дағдыларды дамытуға бағытталған. Логоритмиканың негізінде балалардың сөйлеуіне қатысты әртүрлі қиындықтар мен ақауларды жеңуге бағытталған жаттығулар мен ойындар жатады.

Логоритмиканың пайда болуы мен дамуы

Логоритмика алғаш рет ХХ ғасырдың ортасында пайда болды. Бұл әдістің негізін салушы – кеңес логопедтері мен психотерапевттері, олар сөйлеу мен дене қозғалыстарының байланысын зерттеп, балалардың сөйлеу қабілетін дамытуда физикалық белсенділіктің маңызды рөлін атап өтті. Логоритмика, әсіресе, сөйлеу бұзылыстары бар балалар үшін тиімді құрал болып табылады.

Логоритмиканың мақсаты

Логоритмика әдісінің басты мақсаты – баланың сөйлеуін және дене қозғалыстарын бір уақытта дамыту. Бұл әдіс балаларға сөйлеген кезде өз денесін дұрыс ұстауды, дыбыстарды дұрыс айтуға арналған артикуляциялық жаттығуларды орындауды және сөйлеу мен қозғалыс арасындағы үйлесімділікті қалыптастыруды көздейді. Логоритмиканың тағы бір маңызды мақсаты – сөйлеу қабілетінің дамуына кедергі келтіретін әртүрлі психологиялық және физиологиялық мәселелерді шешу.

Логоритмиканың негізгі элементтері

1. Дене жаттығулары: Балаларға арнайы физикалық жаттығулар мен қозғалыстарды орындау ұсынылады. Бұл жаттығулар дене мүшелерін нығайтып, тіл мен артикуляцияны дамытуға көмектеседі.

2. Музыкалық элементтер: Логоритмикада музыка өте маңызды рөл атқарады. Музыкалық ырғақтар мен әуендер балаларға сөздерді дұрыс айтуға, дауыс ырғағын бақылауға және сөйлеу қарқынын реттеуге үйретеді. Балалар ән айтып, музыкалық би қимылдарын орындап, сөйлеу мен қозғалыс арасында үйлесімділікке қол жеткізеді.

3. Артикуляциялық жаттығулар: Логоритмикада балалардың дұрыс дыбыстарды айтуға үйрететін арнайы артикуляциялық жаттығулар жүргізіледі. Бұл жаттығулар тілдің икемділігін арттырып, дауыс аппаратының жұмысын жақсартады.

4. Тіл дамыту ойындары: Логоритмикалық жаттығулар ойын түрінде өткізіледі. Бұл әдіс балалардың назарын тартып, олардың белсенділігін арттырады, сөйлеу дағдыларын ойын арқылы меңгеруге көмектеседі.

Логоритмиканың пайдасы

1. Сөйлеу қабілетінің дамуы: Логоритмикалық жаттығулар сөйлеудің дыбыстық құрамын жақсартып, артикуляция мен тілдік дағдыларды жетілдіруге көмектеседі.

2. Қимыл мен сөйлеудің үйлесімділігі: Логоритмика арқылы балалардың дене қозғалыстары мен сөйлеуі арасында байланыс орнатылады. Бұл тілдің физикалық аспектілерін, мысалы, тыныс алу, дыбысты айту, сөздерді дұрыс айту мүмкіндігін арттырады.

3. Қабілет пен дағдыларды дамыту: Логоритмика балалардың жалпы психомоторлық дағдыларын жетілдіреді, яғни дене қимылдарын басқару, ырғақты сезіну және сөздерді дұрыс айту.

4. Психоэмоционалдық жай-күйдің жақсаруы: Логоритмиканың музыкалық элементтері мен ойын түріндегі жаттығулары балалардың көңіл-күйін жақсартып, оларды белсенді әрі қызықты етеді.

5. Тілдік қабілеттердің түзетілуі: Логоритмика әдісінің көмегімен сөйлеу ақаулары бар балалардың тілін дамытуға болады. Бұл әдіс ауызша сөйлеу мен артикуляцияны түзетуге, сондай-ақ фонетикалық бұзылыстарды болдырмауға көмектеседі.

Логоритмиканың қолданылу аясы

Логоритмиканы көбінесе:

• Логопедиялық топтарда,

• Мектепке дейінгі ұйымдар мен балабақшаларда,

• Әртүрлі сөйлеу бұзылыстары бар балаларға арналған арнайы орталықтарда қолданады.

Сонымен қатар, бұл әдіс балаларды әлеуметтік адаптацияға, топта жұмыс істеуге және сөйлеу дағдыларын дамытуға үйрететін маңызды құрал болып табылады.

Қорытынды

Логоритмика – бұл тіл мен дене қозғалысының үйлесімділігін қамтамасыз етуге бағытталған ерекше әдіс. Ол балаларға тек сөйлеуді емес, сонымен қатар дене қимылдарын дұрыс орындауды, ырғақ пен музыканы сезінуді үйретеді. Логоритмика әдісі балалардың психологиялық және физиологиялық дамуында маңызды рөл атқарады, әсіресе сөйлеу мәселелері бар балалар үшін бұл әдіс өте тиімді болып табылады.