Тақырып: Векторлардың скалярлық
көбейтіндіс
-
Білімділік:
Векторлық скалярлық көбейтіндісінің
анықтамасы, теңдігін, векторлардың скалярлық көбейтіндісінің
геометриялық мағынасын, векторлардың перпендикулярлық белгісін
білу; координаторлары берілген векторлардың скалярлық
көбейтіндісін, векторлар арасындағы бұрыштың шамасын таба алу,
скалярлық көбейтінді туралы теореманы дәлелдей
алу.
-
Дамытушылық:
Өтілген тақырып бойынша алған білімдерін
есеп шығрағанда қолдана білу қабілеттерін
дамыту.
-
Тәрбиелік:
өз бетімен жұмыс істей білуге, шапшаңдыққа,
тапқырлыққа тәрбилеу.
Мақсат: Оқулықтағы жаттығуларды орындай алу мақсаты
көзделеді.
Құрал-жабдықтар,көрнекті
құралдар: сызғыш, сызба
плакаттар.
Сабақ
түрі: жаңа
білім алу сабағы.
Әдіс-тәсілдер:
Лекция.
Сабақ
барысы
-
Оқыту
үрдісінің маңыздылығы:
1.Ұйымдастыру
кезеңі.
2.Үй
жұмысын тексеру.
Үйге
берліген тапсырманы тақтаға жазғызып талқылау (оқушылар үйден
шығара алмаған есептерді)
ДМ.(С
тобы) АВС үшбұрышының АД, ВЕ, СҒ медианалары О нүктесінде
қиылысады. Мұндағы СА
Шешуі: , : ,
-
Жаңа
тапсырмаларды
қалыптастыру:
I.Анықтама. векторларының скалярлық көбейтіндісі деп осы
векторлардың ұзындықтарын олардың арасындағы бұрыштың косинусына
көбейткендегі көбейтіндіні айтады. Екі вектордың скалярлық
көбейтіндісінің белгіленуі: .
Яғ ни, , ( 1) мұндағы ). 2 сурет
(2)
О А
Қасиеттері:
. (орын
ауыстырымдылық)
+ (үлестірімділік
заңы)
) ( ) (көбейтіндінің үлестірімділік
қасиеті)
0,
онда
онда 0
Дәлелдеуі: онда , яғни
ә)
Егер , ( , бұдан ;
II. координаталық вектор.
.
.
III.Теорема: Екі вектордың скалярлық көбейтіндісі
олардың сәйкес координаторларының көбейтіндісінің қосындысына
тең.
Дәлелдеуі. ), ),
*( * * * +
(3)
Дербес
жағдай:
; - векторының скалярлық
квадраты.
(4)
-
Жаңа
білімді бекіту: Есептер
шығару
№1 Үшбұрыштың А(1;1), В(4;1), С(4;5) төбелері
берілген, үшбұрыш бұрыштарының косинусын есептеңдер. (Шәкілікова.
Геометрия 9-сынып. №70)
Шешуі:
1.
5
С
А
В
0 1
4
2.
;
Жауабы:
0; .
№2. (Шыныбеков. Геометрия 9-сынып .
№121)
Егер және болса, онда және векторларының арасындағы бұрышын
табыңдар.
Шешуі: ,
( *(
(
(
Жауабы: .
№3. (Шәкілікова. Геометрия 9- сынып
№84)
және . векторы векторына перпендикуляр
болатындай санын
табыңдар.
Жауабы.-2.
.
Қосымша есептер:
№116; №117 (Шыныбеков. 9-
сынып)
№116. Егер және бірлік векторлары үшін
( болса, онда және векторлары арасындағы бұрышты табыңдар.
Жауабы.
№117. Егер және өзара перпендикуляр бірлік векторлар болса,
онда 2 -
деп
алып, , , сандары мен және векторлары арасындағы бұрышты табыңдар.
Жауабы.900
Үйге
тапсырма беру: №69, №72, №81. (Шәкілікова. 9- сынып) . 7- жұмыс,
3,4-нұсқа (ДМ). №123.
(Шыныбеков).
Өздік
жұмысын алу: (ДМ. 7- жұмыс. 1,2 –
нұсқа)
Оқушыларды
бағалау:
жетістіктері мен кемшіліктерін атап
айту.
Сабақты қорытындылау:
Өтілген тақырыптың негізгі түйінін
сұрау.