Металдар, бейметалдар және олардың қосылыстарының табиғатта кездесуі

Кілем тоқуға арналған материалдар мен құрал-жабдықтар

• Қондырғы немесе белағаш (станок);

• Өріс жібі (арқау);

• Тоқыма жіптері;

• Тоқпақ және қайшы.

Қондырғы немесе белағаш (станок) – кілем тоқуға арналған ағаштан жасалған құрылғы. Белағашқа өріс яғни арқау жібі керіліп кілемнің негізін құрайды. Белағаштың көлденең, тігінен жасалған түрлері бар, олар қолмен тоқуға арналған. Сондай-ақ электронды кілем тоқитын машинасы бар, оған арнайы компьютерлік бағдарламасы арқылы кілемнің нобайы жасалып, тоқылуға жіберіледі.

Ө ріс жібі (арқау жібі) – кілем тоқылар алдында қондырғыға паралель орналасып бекітілетін қатты жіп яғни негіз. Кілемнің мықтылығы, беріктігі арқау жіпке байланысты болады.

1 – өріс жібі (арқау);

2 – тоқыма жібі

Тоқыма жіптері - қысқа талшықтардан ширатылған, мата және 

трикотаж тоқуға, киім, кесте, кілем т.б. тігуге пайдаланылатын жеңіл өнеркәсіп өнімі. Тоқыма жіптері арнайы бояғыштармен түрлі түстерге боялып, кептіріледі. Тоқыма жіптері синтетикалық және қой немесе түйе жүнінен (шерсть) иірілген жіп болып екіге бөлінеді. (кесте жіптерінен басқа).

Тоқпақ және қайшы.

Тоқпақ – кілем тоқу кезінде тоқылған жіптердің ара қашықтығын тығыз етіп ұруға арналған құрал

Қайшы – кілем тоқу кезінде тоқылған жіптердің қалддықтарын, түйіршіктерін қырқып, тегістеп отыруға арналған құрал.