Материалдар / Металды алу
2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

Металды алу

Материал туралы қысқаша түсінік
Мұғалімдерге керек
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
09 Мамыр 2021
316
0 рет жүктелген
Бүгін алсаңыз 25% жеңілдік
беріледі
770 тг 578 тг
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

ВИДЕОСАБАҚ ЖОСПАРЫНЫҢ ҮЛГІСІ

Мұғалімнің аты-жөні:

Ізәлі Жадыра Мырзаханқызы

Пән/Сынып:

Химия, 9 сынып

Қай аптаның нешінші сабағы

25-сабақ

Тарау немесе бөлім атауы:

VI тарау.

Сабақтың тақырыбы:

Металдарды алу

Оқу мақсаты:

9.4.2.6 кеннен металды алу үдерісін сипаттау

Бағалау критериі:

  • кеннен металл алуды қарастырады;

  • белсенділігі әртүрлі металдарды алудың әдістерін үйренеді;

Саралап оқыту тапсырмалары


Ұжымдық жұмыс

Жаңа тақырыпты цирфлық ресурстар арқылы түсіндіру.


Бірлескен жұмыс (1,2 тапсырма)

Бекіту тапсырмасын бере отырып,дұрыс жауапты ұсыну арқылы үйрету.

Жеке жұмыс

Оқу тапсырманы ұсына отырып, оқушылар өз бетімен орындайды.

Уақыты

Кезеңдері

Тапсырма

Тапсырманың мақсаты

Мұғалімнің бақылауы мен зерттеуі не?

Бағалау

Ресурстар

1 минут

00:00 – 03:00

Ұйымдастыру

Сәлеметсіздер ме! ..

Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы:

Металдарды алу.

Бүгінгі сабақта:

Сенің білетінің:

        • кеннен металл алуды қарастырамыз;

        • белсенділігі әртүрлі металдарды алудың әдістерін қарастырамыз;

Сенің меңгеретінің:

  • кеннен металл алу

  • металдарды алудың әдістері:

  • пирометаллургиялық;

  • гидрометаллургиялық;

  • электрометаллургиялық.


Жаңа сабақтың мақсатымен таныстыру


Дескриптор:

-металдардың табиғатта таралуын біледі және мысалдар келтіреді;

  • металлургия түрлерін біледі және ажырата алады;


  • металдарды алудың әдістерін біледі және химиялық реакция теңдеулерін жазып, ажырата алады.

Презентация


Слайд 1



Слайд 2







8 минут


03:00 – 11:00













11:00-14:00

Жаңа сабақ

Табиғатта металдар бос күйінде сирек кездеседі, негізінен, олар химиялық қосылыстар түрінде таралған. Бос күйінде (саф) алтын, платина сияқты металдар кездеседі.




Белсенділігі төмен күміс, мыс, сынап, қорғасын бос күйінде де, сондай-ақ қосылыс түрінде де кездеседі.



Металдардың жер қыртысында таралуы да әртүрлі. Ең кең тараған металл-алюминий, одан кейін темір, әрі қарай кальций, натрий, калий, магний, титан. Қалған металдар өте аз мөлшерде таралған



Адам ағзасына қажетті металдардың маңызы.

Fe2+, Fe3+ темір иондары-қан гемоглобинінде кездеседі;

Co2+, Co3+ кобальт иондары-қан түзуе қатысады;

Na+, K+ натрий, калий иондары-организмдегі су алмасуды реттейді;

Ca кальций жетіспесе-қаңқаның дамуы баяулайды;

Mg магний жетіспесе-бұлшық ет сіңірі тартылады;

Fe темір аз болса-қаназдық болады.


Кен -құрамында металдар мен олардың қосылыстары болатын, өндірісте металл алуға жарамды минералдар мен тау жыныстары.

Полиметалл кені-кен құрамында екі немесе бірнеше металдардың қосылысы болады. Мысалы: мыс-мырыш, қорғасын-күміс т.б.

Металлургия-табиғи шикізаттан металдарды өндіру әдістері туралы ғылым. https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/9-synyp/metaldar-men-olardyng-qujmalaryn-alu-adisteri-qazaqstandahy-metaldardyng-mangyzdy-ken-oryndary?mid=f215fc50-9ee4-11e9-a361-1f1ed251dcfe





Пирометаллургия металдарды жоғары температурада тотықсыздандыру арқылы алатын әдістерді қамтиды. Тотықсыздандырғыш ретінде сутек, белсенді металдар, көміртек және көміртек (ІІ) оксиді қолданылады.

Сутектермия әдісі белсенділігі төмен металдарды алу үшін қолданылады, яғни металдарды олардың оксидтерінен сутек арқылы тотықсыздандырады. Мысалы: мыс, вольфрам, молибден.


https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/9-synyp/metaldar-men-olardyng-qujmalaryn-alu-adisteri-qazaqstandahy-metaldardyng-mangyzdy-ken-oryndary?mid=f215fc56-9ee4-11e9-a361-1f1ed251dcfe


Металдарды олардың қосылыстарынан басқа белсендірек металдармен тотықсыздандыру металлотермия деп аталады. Бұл процестер де жоғары температурада жүреді. Тотықсыздандырғыш ретінде алюминий, магний, калий, натрий және т.б. металдар қолданылады.

Металдарды олардың тұздарының судағы ерітіндісінен гидрометаллургиялық әдіспен алады. Ол үшін кендегі металды ерітіндіге ауыстырады, содан соң ерітіндідегі металды бөліп алады.

Электрметаллургия әдісі арқылы көптеген металдарды әсіресе: сілтілік, сілтілік жер металдары мен алюминийді алады.

Жаңа тақырыпты меңгеру



Презентация








Слайд 3











Слайд 4











Слайд 5











Слайд 6





Слайд 7

https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/9-synyp/metaldar-men-olardyng-qujmalaryn-alu-adisteri-qazaqstandahy-metaldardyng-mangyzdy-ken-oryndary?mid=f215fc50-9ee4-11e9-a361-1f1ed251dcfe





Слайд 8











Слайд 9






Слайд 10

https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/9-synyp/metaldar-men-olardyng-qujmalaryn-alu-adisteri-qazaqstandahy-metaldardyng-mangyzdy-ken-oryndary?mid=f215fc56-9ee4-11e9-a361-1f1

Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!