Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы: 6.3 А

ХІІІ-ХV ғасырдың І жартысындағы Қазақстан

Күні

Сыныбы: 6

Мәдібекұлы Олжас

Сабақтың тақырыбы: Моғолстан, Әбілқайыр хандығы

Осы сабақта қол жеткізілген оқу мақсаттары

6.3.1.6. картаны қолдану арқылы ХІІІ-ХV ғасырлардағы мемлекеттердегі саяси үдерістерді түсіндіру

Сабақтың мақсаты:

Барлық оқушылар: ХІV-ХV ғасырлардағы Қазақстан аумағындағы құрылған мемлекеттерді білу.

Басым бөлігі: ХІV-ХV ғасырлардағы Әбілқайырхандығы мен Моғолстан мемлекетінің ішкі саяси ерекшеліктерін түсіну

Кейбір оқушылар: Қазақстан аумағында XIV – XV ғғ. құрылған мемлекеттердің ішкі саясатын сипаттау.

Бағалау критерийі

1. XІV-XV ғасырлардағы Әбілқайыр хандығы мен Моғолстан мемлекеттерінің саяси үдерісін түсінеді.

2. XІV-XV ғасырлардағы Әбілқайыр хандығы мен Моғолстан мемлекеттерін картадан көрсетеді.

Ойлау дағдыларының деңгейі

Білу, түсіну, қолдану

Тілдік мақсаттар

Сабақ барысында қоланатын түйінді сөздер мен ұғымдар:

Поладшы – Дулат тайпасының әмірі; Ұлысбегі – Мұралық лауазымы жоғары; Әмір – билеуші; Бек – хандық өкіметтің басқарудағы әскери қызметкерлерге берілетін лауазым; Би – әділ үкім шығаратын адамдар; Ноян – бай-шонжар; Баһадүр – батыр; қараша – қарапайым халық; иқта, сойырғал – жер иесі ...

Тапсырма түрлері дәлелді аргументпен сабақтасады:

Негізгі себеп болған...

Бірқатар факторлар келесі факторларға әсер етті, мысалы...

Бұл оқиға /өзгеріс маңызды болды / айтарлықтай, өйткені…

Менің анықтағаным...

Қорытындысында...

Құндылықтарға баулу

Мәңгілік ел: Оқушылардың рухтанушылық, патриоттық сезім дағдылары арқылы өз еліне деген мақтаныш сезім қалыптастыру.

Пәнаралық байланыс

География

testent.ru/index/kazakhstan...erte...memleketter/0-611 Қазақстан территориясындағы ерте және дамыған орта ғасырдағы мемлекеттердің орналасу аймағы тақырыптармен байланысады.

АКТ-і қолдану дағдылары

BilmLand сайты, іздену, қолдану, шешу дағдылары.

Алдынғы білім

Ақ Орда

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Ресурстар

Сабақтың басы

10 минут

Оқушылар сабаққа кірген тұста алдын ала дайындалған суретті стикерді таңдай отырып бағыты бір суреттер бойынша топтасады.

Ұйымдастыру кезеңі

Тренинг: «КЕРЕМЕТ» /оқушылар шеңберге тұрып бір-бірінің жақсы қасиеттерін айтып, алдағы жұмыстарына сәттілік тілейді/.

Үй тапсырмасын сұрау: «Диалог» әдісі арқылы сұрақтар беріледі. Қатарда отырған екі оқушы орнынан тұрып өтілген тақырып бойынша бір-бірімен ақпарат алмасады.

Асан- Гулнар қалай ойлайсың Ақ Орда мемлекетінің тарих сахынасына келуін қай уақытпен межелеуге болады?

Гүлнар: Асан орта ғасырда бірнеше мемлекеттердің тарихымен таныстық. Соның ішінде Ақ Орда мемлекеті 1227-1428 жылдар аралығында өмір сүрді емес пе.

стикер

суреттер

Жылы лебіз

Сұрақтар дайындау

Сабақтың ортасы:

Жаңа білім: 22 минут

Жаңа сабақтың тақырыбы мен мақсаттарымен таныстыру.

«Оқы.Ойлан.Талқыла» әдісі

Топтық тапсырма №1.

2 топқа да мәтінмен танысу үшін ресурстар таратылады. 2 минут танысады, топ арасында 1 минут талқылайды. 2 минут қорғайды.

Нұсқау: №1 топ. құжат материалдарын негізінде маңызды ақпаратты іріктеп, Әбілқайыр мемлекеті мен Моғолстан арасындағы қарама-қайшылықтың екі негізгі себебін анықтау.

Нұсқау: 2 топ. құжат материалдарын негізінде маңызды ақпаратты іріктеп, Әбілқайыр мемлекеті мен Моғолстан арасындағы қарама-қайшылықтың екі жанама себебін анықтау.

Нұсқау: 3 топ. Берілген ақпарат арқылы Әбілқайыр хан мен Тоғылық Темір билік құрған кезде болған басты үш оқиғаны анықтау.

Т. Құжат материалдарын негізінде маңызды ақпаратты іріктеп, Әбілқайыр мемлекеті мен Моғолстан арасындағы қарама-қайшылықтың екі негізгі және жанама себебін анықтаңдар

Т

2 топ

Т

3 топ

Дескриптор:

• Әбілқайыр хандығы мен Моғолстан мемлекетінің

құрылу тарихын біледі

• Ішкі саяси жағдайының ерекшелігін түсінеді.

Оқулық Моғолстан мемлекеті, Әбілқайыр хандығы

https://kk.wikipedia.org/wiki/%D3%98%D0%B1%D1%96%D0%BB%D1%85%D0%B0%D0%B9%D1%8B%D1%80_%D0%9E%D1%80%D0%B4%D0%B0%D1%81%D1%8B

қаламсап

флипчарт

Жұптық тапсырма №2

Нұсқау: Негізгі деректер бойынша екі мемлекеттің тарихына сипаттама беру.

Дискриптор:

• Моғолстан, Әбілхайыр хандарықтарының тарихтағы саяси орнын біледі

• Аталған мемлекеттердің ішкі саясатын шебер үйлестіру дағдыларын түсінеді

• Картаны пайдалана отырып Моғолстан, Әбілхайыр хандарықтарының жаугершілік жорықтарын көрсетеді

Оқулық дереккөздері

А4 парағы

Жеке жұмыс: «Демонстрациялау» әдісі

Нұсқау: Әбілқайыр мен Моғолстан мемлекеттерінің аумағын, орталығын және оған шекаралас мемлекеттерді кескін картада көрсету.

Дискриптор:

• Моғолстан, Әбілхайыр хандықтарының тарихи-географиялық орнын біледі

• Кескін картадан аталған мемлекеттердің аумағын көрсетеді.

Тақырыптық карта

Ресурстар

Сабақтың соңы

6 минут

«Кері байланыс «ойды аяқта» әдісі арқылы жүргізіледі

Үйге тапсырма

2 минут

«Менің ойымша...» Моғолстан мемлекеті мен Әбілхайыр хандықтарының ішкі саясатындағы ерекше тұстарын эссе түрінде жазу.

Саралау- Сіз қандай тәсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз?

Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға ұандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық пен қауіпсіздік техникасын сақтау

Кейбір оқушыларға

«Фишбоун» тәсілі бойынша жұмыс беріледі.

Тапсырма: Моғолстан мемлекеті мен Әбілқайыр хандығының даму ерекшеліктері қандай?

Көпшілік оқушыларға

Әбілқайыр мен Моғолстанның мемлекеттік-әкімшілік құрылысын анықтап,ортақ белгілерін талдау беріледі.

Венн диаграммасы:

Әбілхайыр

Моғолстан

Барлық оқушыларға мәтінді толық қамту мақсатында өзін-өзі тексеру бойынша тест тапсырмасы алынады.

1. Әбілқайыр хан кімнің ұрпағы болған? А. Шайбани. Б. Шағатай. В. Бату. Г. Орда – Ежен. Д. Темір.2. Әбілқайыр хан билік жасаған жылдар: А. 1418-1438 жж. Б. 1428-1458 жж. В. 1438-1478 жж. Г. 1428-1468 жж. Д. 1438-1468 жж.3. Әбілқайыр мемлекетінің алғашқы орталығы болған қала: А. Түмен. Б. Тура. В. Алмалық. Г. Сарайшық. Д. Сарай.

• Оқушылардың ойын, пікірін, дәлелдерін тыңдау арқылы бағалайды

• Бақылау, қадағалау, түзету, қолдау көрсету арқылы бағалайды

• Өзара бағалау, өзін-өзі бағалау

• АКТ мен жұмыс барсында қауіпсіздік ережесін сақтау

• Топ ережесін сақтау

• Сергіту сәті