Моғолстан. Әбілқайыр хандығы. 1-сабақ

Тақырып бойынша 19 материал табылды

Моғолстан. Әбілқайыр хандығы. 1-сабақ

Материал туралы қысқаша түсінік
Моғолстан. Әбілқайыр хандығы тақырыбында сабақ жоспары
Материалдың қысқаша нұсқасы

Бекітемін:

Бөлім:

6.3 XIII - XV ғасырдың біріншіжартысындағы Қазақстан

Педагогтің аты-жөні:

Айғалиев Е.

Күні:

12.02.2025ж

Сынып: 6 «Г»

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Моғолстан. Әбілқайыр хандығы.

Зерттеу сұрағы: Моғолстан мен Әбілқайыр мемлекеттеріндегі оқиғалар қандай саяси өзгерістерге әкелді?

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

6.3.1.6 картаны қолданып XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердегі саяси үдерістерді түсіндіру;

6.1.1.2 XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердің этноәлеуметтік құрылымын анықтау

6.3.2.5 тарихи оқиғалардың өзара байланысын анықтап, Қазақстан аумағында XIII - XV ғасырларда құрылған мемлекеттердің сыртқы саясатын түсіндіру

Сабақтың мақсаты

Тарихи оқиғалардың өзара байланысын анықтап, Қазақстан аумағында XIII – XV ғғ. құрылған мемлекеттердің сыртқы саясатын талдау.Қазақ мемлекеттілігінің қалыптасуындағы өзгерістерді және бұл өзгеріске әсер еткен факторларды қарастыру.Оқушыларды еліміздің өткен тарихына құрметпен қарауға, отансүйгіштікке тәрбиелеу

Құндылықтар


Тәуелсіздік және Отаншылдық

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдастыру

Өзін-өзі тексеру


Өткен білімді еске түсіру

5 минут

Өткен тақырыптан сұрақтар қою
1.
ХІІ ғасыр мен ХУ ғасыр басында Шығыс Дешті қыпшақта өмір сүрген мемлекет: Ақ Орда

2.Орда Ежен билік құрған мемлекет: Ақ Орда

3.Жошының үлкен ұлы Орда Ежен басқарды: мемлекеттің сол қанатын
4.Ақ Орданың астанасы: Сығанақ

5.Ақ Орданың тұрғындарының атауы: «Өзбек», «Қазақ-өзбек»

6.«Қазақ-өзбек» деп аталған тұрғындар мекендеген мемлекет: Ақ Орда

7.Қай ханның тұсында Ақ Ордада қалалық мәдениет дамыды: Ерзен хан

8.Сығанақ маңында мешіт,медресе салынып, қоғамдық құрылыстар: Ерзен ханның кезінде көбейді

9.Ақ Орданың күш-қуатын нығайтқан хан: Ұрыс хан

10.1368-1369 жылдары Ұрыс хан өз атынан теңге соқтырған қала: Сығанақ
11.Әмір Темірдің көмегімен өзін Ақ Орда ханы деп жариялаған: Тоқтамыс

12.1376 ж. қайтыс болған Ақ Орда ханы:Ұрыс
13.Ақ Орданы әлсіреткен жағдай: Ақсақ Темір жорықтары

Ой қозғау әдісі
Рисунок 2

Катада көрсетілген жер қай ұлысқа кіреді?
Бұл жерде қайндай хандық құрылды?

Ойланып көріңіз,сабақтың тақырыбы қандай болмақ? Болжам жасаңыз.

Сабақтың тақырыбы, оқу мақсаттары мен бағалау критерийлерімен таныстыр

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.


Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

Оқулық

Карта
суреттер

Жаңа білім
15 минут






7 минут










7 минут















4 минут

Мәтінмен жұмыс
Шағатай ұлысындағы саяси жағдай
Моғолстанның құрылуы
Моғолстанның саяси тарихы


1-тапсырма. Оқушылар терминдердің мәнін ашып, сөйлем құра

Моғол-
Моғолстан-
Ұлы моғол империясы-
Алмалық-
Шағатай ұлысы-

Ұлысбек-
дулат-
Кебек-


2-тапсырма.1-тапсырма. Кесте толтыру

Мемлекеттер

Моғолстан

Өмір сүрген уақыты

ХІVғ. ортасы- ХVІғ. басы

Аумағы мен Орталығы

Шыңжаң өлкесі, Жетісу мен қазіргі Қырғызстан аумақтары
Орталығы: Алмалық

Негізін қалаушы

Тоғылық Темір 1348-1362/63жж.

Соңғы билеушісі

Моғолстан Абд ар-Рашид ханның тұсында ыдырай бастады. Моғолстанның соңғы хандарының бірі Қашғарияға басып кіріп, Қашғария мемлекетінің негізін қалады

Саяси тарихы

ХVІғ. 70-80 жылдары Әмір Темір басқыншылығына қары күрес.
Шайбани ұрпақтары мен қазақтардың қысымы.

Мемлекеттің құлау себебі

Хандық билік үшін талас, Әмір Темірмен соғыс және ойраттар шапқыншылығы. Тұрақсыздық пен ауыр салықтарға халықтың наразылығы.
ХVІғ. 20-жылдары қазақтар моғолдарды Жетісудан толықтай ығыстырды. Жетісуда қалған моғол тайпалары қазақтармен арласып кетті


3-тапсырма.4-тапсырма.Ақиқат/жалған кестесі

Ақпарат

А

Ж

Түсіндіріңіз

1. Әмір Темір мен Ілияс-Қожа арасындағы 1395 жылы «Батпақ шайқасы» болды


+

1365жылы

2. Моғол мемлекетінде Тоғылық Темір Ислам дінін мемлекеттік дін ретінде қабылдаған.

+



3.Шағатай ұрпағы Кебек хан өз есімі жазылған алтын теңге шығарды


+

Күміс теңге

4.Кебек хан көшпеліліктен қол үзіп, Мауараннахрға қоныс аударды

+



5.Моғолстан құрамындағы тайпалар Қазақстан мен Қырғызстанның қалыптасуына жағдай жасады

+




Дескриптор:

Моғолстан мемлекетінің құрылуын, саяси тарихын анықтайды




Дескриптор: Терминдердің мәнін ашып, сөйлем құрайды









Дескриптор:
-Мемлекеттің өмір сүрген уақыты, аумағы мен орталығын анықтайды;
-Мемлекеттің бірінші және соңғы билеушісін анықтайды;
-Мемлекеттің саяси тарихы мен құлау себебін анықтайды





Дескриптор:
Ақпараттың ақиқат немесе жалған екенін анықтайды

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

«Ең үздік жауап»


Өзін-өзі бағалау

8 балл






6 балл













5 балл


балл

баға

17-19

5

13-16

4

8-12

3




Моғолстан мемлекеті


Орта ғасырлық мемлекеттер

http://e-history.kz/kz/contents/view/324


Қазақ елі. Қазақстан тарихы. Kazak eli. 1 seriya. http://www.youtube.com/watch?v=Jkuzz_U8D-E


Бекіту

5 минут

Сабақты қорытындылау
Сұрақ-жауап арқылы сабақты қорытындылау
1.ХІУ ғ. ортасында Шағатай мемлекеті тарауы нәтижесінде құрылған мемлекет: Моғолстан мемлекеті

2.Моғолстанды билеген әулет: Шағатай

3.Моғолстан мемлекетінде маңызды рөл атқарған тайпа: Дулат

4.Тоғылық Темір ханның тұсында бір күнде қанша адам исламдінін қабылдады: 160 мың

5.Әмір Темір 1371-1372ж. әскерін аттандырды: Моғолстанға

6.1371-1390ж. дейін Моғолстанға Ақсақ Темірдің жорығы:10рет
7.
Моғолстан мемлекетінің орталығы: Алмалық

8. Моғол мемлекетіндегі Дулат тайпасының мұралық лауазымы:ұлысбегі
9.
1428жылы Моғолстан ханы Уәйіс қайтыс болғаннан кейін билік үшін таласқа түскен балалары: Жүніс пен Есенбұға
10.
Моғолстан жайлы жазған М.Х.Дулати еңбегі: «Тарихи Рашиди»

11.Моғолстан мемлекеті өмір сүруін тоқтатты: ХУІ ғасырдың басында

12.Моғолстанның ыдырауына себеп болған:хандық билік үшін талас


Үйге тапсырма

Әбілқайыр хандығы зерттеу

Сабақтың тақырыбын қорытындылау

«Ең үздік жауап»

Ақпарат

тық карточка

Кері байланыс
2 минут


Оқу мақсатына жеттім, себебі ...

Оқу мақсатына жету үшін әлі де жұмыстануым қажет, себебі...


Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады


Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды


А4, конспект
































Жүктеу
bolisu
Бөлісу
ЖИ арқылы жасау
Файл форматы:
docx
13.02.2025
335
Жүктеу
ЖИ арқылы жасау
Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз,
шағым қалдыра аласыз
Қазақстандағы ең үлкен материалдар базасынан іздеу
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде керек материалды іздеп, жүктеп алып сабағыңызға қолдана аласыз
Материал жариялап, аттестацияға 100% жарамды сертификатты тегін алыңыз!
Ustaz tilegi журналы министірліктің тізіміне енген. Qr коды мен тіркеу номері беріледі. Материал жариялаған соң сертификат тегін бірден беріледі.
Оқу-ағарту министірлігінің ресми жауабы
Сайтқа 5 материал жариялап, тегін АЛҒЫС ХАТ алыңыз!
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін дамытуға қосқан жеке үлесі үшін және де Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық материалыңызбен бөлісіп, белсенді болғаныңыз үшін алғыс білдіреміз!
Сайтқа 25 материал жариялап, тегін ҚҰРМЕТ ГРОМАТАСЫН алыңыз!
Тәуелсіз Қазақстанның білім беру жүйесін дамытуға және білім беру сапасын арттыру мақсатында Республика деңгейінде «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жариялағаны үшін марапатталасыз!
Министірлікпен келісілген курстар тізімі