ойын түрінде тәрбие беру.

Ойын.

Мектеп жасына дейінгі балалар үнемі қимыл қозғалыс үстінде болады. Олар қызықсыз іс –әрекеттен тез жалығады,сол себепті таң қарарлықтай қызықты іс –әрекеттермен айналысуды негізге алады. Мектеп жасындағы балалар көргендерін білгендерін , ойын барысында қолданып айналасындағы болып жатқан құбылыстарды меңгеретінің байқауға болады. Ойын барысында балалар дүниені танып біле бастайды,мысалға жас сәби енбектеп жүре бастаған жас сәби бала айналасындағы құбылыстарға ерекше назар аударады тан қала таңырқай қарап қолына ұстап көріп аузына да салып сол бір затты өзінше зерттейді,

Сәби бала ойыншықтардан гөрі үйдегі жаттармен ойнағанды олрды ұстап көргенді жақсы көреді бұл кезенде баланың даму тану процесінің қалыптасып жатқаны, мысалға бала енбектеп барып аяқ киімді барып алып көріп ұстап ауызына дейін салады, осы тұста балада ойында бұл не деген сұрақпен затты зерттейді , арам, таза, қауіпті деген ұғым әлі қалыптаса қойған жоқ.

Айналасындағы құбылысты танып білуде бала үй ішіндегі заттарды ұстап зерттейді. Баланың бал тілі тылсым табиғаттағы дыбыстарды есту барысында шыға бастайды, өзінің атын біледі, сұраққа қимылмен жауап береді, дыбыстарды айтады, алыстағы затты байқайды, қарым –қатынаста болады, өздігімен тамақтана бастайды.

Баланың өсу сатысының ортасы өз үйі борлса екінші сатысы бұл балабақша үйі, бала жаңа ортаға бейімделу қарқыны тұрақты болмайды, бірте тез бейімделсе екіншіден баяю бейімделеді. Бала жаңа ортаға тез бейімделу үшін педагоргтың шынайы анасындай жылулық сезімі және ойын түрлерінің ойыншықтарының болуы. Бала жаңа ортаға келгенде өз үйіндегі заттарды іздей бастайды, іздеу барысында жаңа ойын түрлеріне көңіл аударады, қызығушылық танытады.Әліде білгісі үйренгісі келе бастайды, қызығушылықтарын артырып үнемі ізденісте қозғалыста болады. Педагог ойын арқылы балаларға өте қыйын затты, тақырыпты танып білуіне, меңгеруіне мүмкіндік жасайды. Ойын арқылы, балалардың қимыл қозғалысын арттырып, саналы білім беріп, ұқыптылыққа шыдамдылыққа үйретуде, тиімді нәтижеге жетуге болады. Сондықтан ойындар ойнау балалардың ойлау,қабылдау, еліктеу қабілетін, заттардың түр түсін пішін, көлемін ажырата білуін дамыту үшін өте қажет. Педагог қажетті бір бағытта баланың зейінің тұрақтандыр үшін заманауи технологияға сай ойын түрлерін қолдануға міндетті. Мектепке дейінгі ұйымда тәрбиеленуші, ұймдастырылған оқу іс –әрекетінде тақырыпты толық қабылдап меңгеруі негізінде, дидактикалық ойындардың әр саласын әдісін қолдану қажеттілігі педагогтың басты мақсаты. Сабақты ойын түрінде өткізуде, ойындардың тиімділігі көп жағдайда тәрбиешінің көңіл күйіне байланысты болады. Әр ойынды өткізген кезде тәрбиешіге шығармашылық қабілет керек. Мектепке дейінгі ұйымда, тәрбиеленуші әр оқу іс –әрекетінің тақырыптарын ойын түрінде өткізілу барысында торлық меңгере алады.

-Дидактикалық ойындардың бірден бір ерекшеліктері:

– негізінен ең бастысы балалардың ,логикалық ойлау, қабылдау есте сақтау, қабілетін жетілдіреді,

-тілін жаттықтырып , мәнерлеп сөйлеуде, толық ойын жеткізіп айтуда, ойлау қыбілетін дамытады,

-бір –біріне деген қарым-қатынастарын іс –қимыл барысында арттырады,

-ойын барысында байқағыштық, таным қабілеті артады,

- ұсақ қол маторикасын дамытуға арналған дидактикалық ойындар, балалардың сесіміне әсері зор.

Ойын баланың ой өрісін ширатады, баланың бір тақырыпты толық меңгеруінде қызығушылығы артады. Ойын ойнап шаттанбай өсер бала болама демекші, әр ойынның тәрбиелік мәні де өте зор. Бала ойын барысында өз әрекетінен тәжрибе алады, көптеген нәрселерді педагогтан және ата-анасынан үйренеді. Әр түрлі ойын барысында бала рухани тәрбие алады, осының барлығы ойын барысында көрініс алады.

Сондықтан баланың ойшыл да ойлы білімді, адамгершілік тәрбе алуы үшін –ойын арқылы оқыту керек, деген оймен түйіндеу керек.