«Қ.Әбдіғұлов атындағы №34 жалпы білім беретін орта мектеп-гимназиясы КММ»

Қазақ тілі

Тест тапсырмалары

2025ж

Қазақстан Республикасы оқу - ағарту министрлігі

Алматы облысы Талғар аудандық білім басқармасы

«Қ.Әбдіғұлов атындағы № 34 жалпы білім беретін орта

мектеп – гимназия» коммуналдық мемлекеттік мекемесі

«БЕКІТЕМІН»

Мектеп – гимназия директоры

З.М.Марипова

«08» « 01 » 2025ж

Қазақ тілі

Тест тапсырмалары

Омарова Ардак Оразалиевна

Педагог - модератор

Қазақ тілі мен әдебиеті

Құрметті оқушылар, ұстаздар мен ата-аналар!

Қазақ тілі пәні — ұлттық мәдениеттің, руханиятымыздың негізі. Бұл оқу-әдістемелік құралды дайындаудағы басты мақсатымыз — сіздерге Ұлттық Бірыңғай Тестілеуге дайындық кезінде қажетті білім мен дағдыларды ұсыну. Бүгінде ҰБТ — білім сапасының көрсеткіші ғана емес, болашаққа жол ашар маңызды қадам. Сондықтан да қазақ тілін білу, оның барлық ерекшеліктерін меңгеру — тек тіл үйрену ғана емес, әрбір азаматтың болашағы мен тұлға ретінде қалыптасуына маңызды.

Бұл құралда әртүрлі деңгейдегі тапсырмалар, жаттығулар мен тест сұрақтары қамтылған, олар сіздің грамматикалық білімдеріңізді, лексикалық қорларыңызды, сөйлеу дағдыларыңызды жетілдіруге бағытталған. Әрбір тапсырма ҰБТ талаптарына сай құрастырылып, қазақ тілінің әр саласы бойынша терең білім алуға мүмкіндік береді.

Қазақ тілінің өзіндік ерекшеліктері мен әсемдігін толық түсіну үшін оны тек теориялық тұрғыдан ғана емес, күнделікті өмірде қолдану маңызды. Алдағы тестілеуде сәттілік тілей отырып, өз білімдеріңізге сенім артып, әрбір қадамды мақсатпен жасайтындарыңызға сенімдімін.

МАЗМҰНЫ

АЛҒЫC СӨЗ

1. ТАПСЫРМАЛАРДЫ ОРЫНДАУҒА АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК

НҰСҚАУЛАР

2 ТЕСТ СҰРАҚТАРЫ

3. ДҰРЫС ЖАУАП КІЛТТЕРІ

ТАПСЫРМАЛАРДЫ ОРЫНДАУҒА АРНАЛҒАН ӘДІСТЕМЕЛІК

НҰСҚАУЛАР

Бір дұрыс жауапты тест тапсырмалары

1. Антоним катысқан қатар

А) сулы-сусыз

В) биік-заулім

С) алып-ірі

D) жиі-сирек

Е) ұсақ-майда

2. Омоним қатыспаған қатар

А) алыс, барыс, жарыс

В) скпе, бауыр, бала

С) егеу, батыр, аула

D) бармақ, енші, илеу

Е) арпа, парта, шырша

3. Дауыссыздардың түрі мен дыбыстары сәйкес қатар

А) Ұяң. б, в, г, ғ, д, ж, з

В) Ұян: р, й, у, л, м, н, ң

С) Үнді: б, в, г, ғ, д, ж, з

D) Үнді: п, ф, к, қ, т, ц, ч

Е) Қатаң: ш, щ, х, һ, в, ң, ж

4. Сөз ішіндегі кейінді ықпал

А) таныстық, елмен, жазда

В) көрінбеді, току, сөзсіз

С) айтбай және Ақбала

D) кешсең, кепce, ecenre

Е) меңдіқұл мен Меңдіқыз

5. Адамның аты-жөні қыскартылып берілгенде қойылатын тыныс белгі

А) көп нүкте

В) қос нүкте

С) нүктелі үтір

D) нүкте

Е) сызықта

6. Сөз тудырушы жұрнақ арқылы жасалған түбір атауы

А) жалғаулы сөз

В) жұрнақсыз сөз

С) негізгі түбір сөз

D) туынды соз

Е) қосымшасыз сез

7. Сан есімнен жасалған анықтауышты мен пысықтауышы бар қатар

А) Бір адам жаққан отқа мың адам жылынады.

В) Ауылға кіре, төрт атты кісі екі-екіден бөлінді.

С) Қараторғайдың ұзындығы жиырма сантиметрдей. Көгереді

D) Терек бір жерде тұрып

Е) Жиырма жас тарихи ерліктер жасайтын жас.

8. Мезгіл үстеулі мезгіл пысықтауыш

А) Бүгінгі суреттер ертеңгі тарих екенін ұмытпа.

В) Алга үмітпен, өткеніңе ризашылықпен қара.

С) Түстік жерге өтірік айтсаң, кешке ізіңмен барады.

D) Әр бала біздің Отанымыздың ертеці.

Е) Алатаудай биік болса да, халықтан төмен.

9. Қимыл-сын үстеуінен жасалган амал пысықтауыш

А) Бүгінде қазақ мәдениеті батысты таңғалдыра алады.

В) Ол когамнан әділдікті мойындауды соншалықты күтті.

С) Әдебиет әлеміндегі тым қарапайым, оте адал қаламгер еді.

D) Шетелдіктерге «Ер Тарғын» жыры бірден ұнады.

Е) Өмірдегі тағдыр тартысы фильмде әдейі шынайы түсірілген.

10. Архаизм создер қатары

А) хан, қорамса, қызыл отау

В) ага султан, найза, атшабар

С) биқасап, сауын айту, күш

D) отарба, айбалта, ауылнай

Е) уәзір, адырна, атқамінер

11. Сөз табымен сәйкес келетін синонимдік қатар

А) құпия, жасырын, бағалы зат есім

В) барлык, барша, күллі сын есім

С) ауқат, тағам, дәм есімдік

D) лезде, шапшаң, жылдам үстеу

Е) амандасу, сәлемдесу, есендесу үстеу

12. Сөздердің дұрыс жазу ережесі

А) Орфографиялық сөздікте беріледі

В) Орфоэпиялық сөздікте карастырылады

С) Түсіндірме сөздікте көрсетіледі.

D) Фразеологиялық сөздікте жазылады.

Е) Диалектологиялық сөздікте бекітіледі.

13. Орыс тілінен енген сөздерге дұрыс жалғанған қосымша

А) омскке, фондқа, митингте, танктер, киосктер

В) шлангтер, лифтке, фактпен, объектті, округка

С) филишке, финансыға, педагогка, металлды, табельд

D) томские, паркте, парашютті, рульді, хирургке

Е) кузбасстың, банкте, фармацевтке, диалектпен, рулге

14. Интонация аркылы байланыскан нұсқа

А) Телефон аркылы сойлестім.

В) Қуанышты хабар

С) Ернар оқушы

D) Кенеттен тоқтау

Е) Орындалган арман.

15. Омонимді соз қатысқан қатар

А) Орынсыз ыржаң, болымсыз қылжан

В) Жартиска бардым, күнде айқай салдым

С) Болмашы кекшіл, болсайшы көпшіл

D) Мен, мен едім, мен едім

Е) Өткірдің жүзі, кестенің бізі

16 Дара сөз

А) қаламгер

В) баспасөз

С) ақбозат

D) пединститут

Е) некен-саяқ

17. Бірігу жолымен жасалған сөз

А) Арка(лық)

В) Қайнар (бұлақ)

С) Абай (көшесі)

D) Бас(сүйек)

Е) Заман (акыр)

18. Ортақ тәуелденген созі бар сөйлем

А) Шыншылдық жақсының көркі.

В) Ауылдың маңы көкорай шалғын

С) Баламның даусын естідім.

D) Біздің өлкеміз ырысты олке.

Е) Сенің айтканың жөн.

19. Есімшеден болған бастауыш

А) Алдағы жылы болыс-билердің сайлауы келе жатыр.

В) Бұдан әрі бұрынғы жер иелерін жақтаушы табылмады.

С) Ұлпанның алыс базарларға жұмсап отыратыны осы Торсан еді.

D) Ұлпанның аузына қарап отырган Сыбанның беталысы белгілі.

Е) Алдамайтын, адалдығына кір жұқтырмайтын адам болатын сияқты.

20. Берілген сөйлемге қажетті тыныс белгісі

Абай осыған орай:

Елге өнер білім керек. Оқу тәрбие керек,- деген.

А) сызықша, үтір

В) қос нүкте, нүкте

С) дефис, сызықша

D) үтір, үтір

Е) нүктелі үтір, тырнақша

21. Толықтауыш қызметіндегі кәсіби сөз (-дер)

А) Бұл есептің жауабын табу керек.

В) Терімшілер егіс даласында көп еңбек етті.

С) Олар балдаңды жинап алды.

D) Пәрбімен шойынды теседі.

Е) Биыл әңгелек ерекше жақсы шықты.

F) Атауыздың көмегімен біраз істі бітірді.

G) Шиіт мақта өсімдігінің тұқымы.

Н) Әкесіне қауын жинауға көмектесті

22. Синонимдес тұрақты сөз тіркес(-тер)

А) аузы-аузына жұкпау, жұмған аузын ашау

В) аузына қақпақ болу, аузын аштырмау

С) жүрегі зу ету, жүрегі орнына түсу

D) күн құрғатпай келу, ат ізін салмау

Е) зәресі ұшу, жаны мұрнының үпына келу

F) бойын аулақ салу, ауыз жаласу

G) көзге ілмеу, көзінен таса кылмау

Н) аяғына бас ұру, аяғына жытылу

23. Бірыңғай ашық буынды нұсқа(-лар)

А) парыз намыс күзетшісі

В) парыз кішіпейілділік негі

С) парызы кишли, тэлімі

D) парызы иманы, өнегелі рухы

Е) парызы ошкенді жаңғыртуы ) парыздан шебер жасампаз жок

G) парызы жогары білімі, тура жолы

Н) парыз арман мен даңқ асқары

24. Төрт фонетикалық бөлшектен тұратын термин сөз(дер)

А) Анықтауыш, пысықтауыш

В) Толымды, жайылма

С) Салалас, сабақтас

D) Ресми, публицистикалық

Е) Синтаксис, лексика

F) Баяндауыш, толықтауыш

G) Фонетика, морфология

Н) Түсіндірмелі, талғаулы

25. Шыгыс септіктегі сөздермен тіркесетін септеулік шылау (-лар)

А) Жақын, алыс, жогары, төмен

В) Қатар, қабат, сайын, мен

С) Себебі, әлде, біресе, тек

D) Кейде, әсіресе, әйтпесе, қой

Е) Бірге, таман, дейін, қарай

F) Бұрын, кейін, бері, әрі

G) Бірақ, өйткені, болмаса, не

Н) -ақ, -ау, -мыс, -міс

Бір дұрыс жауабы бар - F) Бұрын, кейін, бері, әрі Қалған жауаптар дұрыс бола алмайды.

II- нұсқа

1. Бірыңғай жіңішке дауысты дыбысы бар нұсқа

А) Алдаркосе әңгімелері

В) қазақ ертегілері

С) аңыз-әңгімелер

D) әлем ертегілері

Е) әдеби нұсқалар

2. Бейнелеуіш сөз

А) топ жиналды

В) шарт-шұрт сынды

С) топ ете түсті

D) кілт тоқтады

Е) кілт табылды

3. Үйірлі толықтауышы бар сөйлем

А) Бұл сөзді естігенде ол сылқ-сылқ күлді де шығып кетті.

В) Әйгерім оларға талайдан түйіліп қалған әнімен әндетті.

С) Таңертеңгі шайдан соң Абай Майбасарга келе жатты.

D) Көкірегі сезімді, көңілі ойлыга бәрі де анық болады.

Е) Мұндай құстар шыршалы ормандарды жақсы көреді.

4. Сөз түрлендіруші жұрнақ

А) -ма, -ық

В) -малы, шең

С) -шы, -шік

D) -ша, -шік

Е) -дас, -кі

5. Қаратпа сөзі бар сөйлем

А) Сөйтіп, келіп қалдым де.

В) Меніңше, жолың болды да.

С) Біріншіден, жоғары шық

D) Жолың болсын, қарағым!

Е) Бәсе, дұрыс айттың гой.

6.Бірыңғай мүше қатысқан сөйлем

А) Сәнді затка кызыгу барімізде болатын жай-күй

В) Уакыт откен сайын жаңа сән үлгілері пайда болуда.

С) Киімнін ұкыты әрі ынгайлы болуына аса мән беріледі.

D) Әрбір сәннің оқшау оз ерекшелігі болады.

Е) Заманға сай киім кию үлгісін бәріміз білген дұрыс

7. Неологизм қатысқан сойлем

А) Үшеуі кешке дейін суга түсіп, балық аулады.

В) Бұл өмірде судың да сұрауы бар екенін ескер.

С) Дәрілік өсімдіктердің бірі жалбыз.

D) Жолсерік барлығымыздың құжаттарымызды тексерд

Е) Атам бақшадағы дақылдарды суарып жүр

8. Баска тілден енген географиялық атау

А) Атбасарда спорттық шара болды.

В) Бурабай еліміздің курортты жери

С) Алматы қаласы ең әдемі қала

D) Екібастұзға қонаққа бардық.

Е) Баянауылда туыстарым тұрады.

9. Белгісіздік есімдіктер қатары

А) барлық, барша

В) әлдекім, әркім

С) біздер, анаган

D) епкайда, сеш

Е) соның, бұтан

10. Берілген сөйлемдегі есімше жұрнағы етістіктің кандай шағын жасап тұр Қала қалың көк ағаштарға бөленіп, үйлерінің мұржалары да жапырақ арасына жасырынып көрінбей, тау етегінде жататын.

А) ауыспалы өткен шақ

В) бұрынғы өткен шақ

С) ауыспалы осы шақ

D) жедел өткен шақ

Е) мақсатты келер шақ

11. Заттанған сын есімі толықтауыш қызметін атқарып тұрған сөйлем

А) Жалғыздықтың белгісі өзіне-өзі сенбеген.

В) Әкімдіктің белгісі тентекті жнын жөндеген.

С) Сақилықтың белгісі халықтың қамын көздеген.

D) Палуандықтың белгісі онермен орге орлеген

Е) Қаттылықтың белгісі халықтың көңілін кормеген.

12. Тұрақты сөз тіркесі қатысқан сөйлем

А) Су тірілік козі, оны үнемдеуге тиіспіз.

В) Үшеуі кешке дейін суға түсіп, балық аулады.

С) Бұл өмірде судың да сұрауы бар екенін ескер.

D) Атам бақшадағы дақылдарды суарып жүр.

Е) Жаңағы екпіні су сепкендей басылып қалды.

13. Синоним катысқан қатар

А) Түрлі дене жаттығулары әрқашан да пайдалы.

В) Мұнда бағалы, құнды заттар да табылады.

С) Бұл асқа алыс-жақыннан адамдар келеді.

D) Екі жүзді болганның несі жақсы!? деді Пышақ,

Е) Үйрек-каздар ауылдың төбесінен ұшады.

14. Бітеу буынды сөзден басталган сөйлем

А) Аудитория ішінде ине шаншар жер жок.

В) Төрт адамнан тұратын бұл отбасы өте бақытты.

С) Ананың көңілі балада, баланың көңілі далады.

D) Алтын, күміс тас екен, арпа, бидай ас екен.

Е) Ақ жаулықты әжелеріміз аман болсын.

15. Қатыстық сын есімнен болған баяндауыш

А) Бетегеден биікпін, Жусаннан аласамын.

В) Ғылым жолы сара жол.

С) Өзен тауымен көрікті, Өріс малымен көрікті.

D) Дос елдерге жарық та, жылу да ортақ, Алптардың даңқы мен атағы ортақ.

Е) Маған тоғайдағының бәрі қызық.

16. Сөйлем соңында қосарлана қойылатын тыныс белгілері

А) нүктелі үтір, сызықша

В) қос нүкте, жақша

С) көп нүкте, нүктелі үтір

D) жақша, сұрау белгісі

Е) сұрау белгісі, леп белгісі

17. Біріккен сөзден жасалған өсімдік атауы

А) алтыбақан

В) итмұрын

С) баспасөз

D) тегара

Е) баскұр

18. Сөйлемге сәйкес стиль түрі

Ертеңіне күн ашылды, бірақ аспанды мұнар кіреукесі торлап тұрды

А) көркем әдебиет

В) публицистикалық

С) ауызекі сөйлеу

D) гылыми

Е) ресми

19. Дауыссыз дыбыстардың өзіндік белгісі

А) Өкпеден кедергісіз шығады

В) Үннен гана тұрады

С) Буын құрайды

D) Созуға келмейді

Е) Ауа еркін шығады

20. Ауыспалы мағыналы сөзі бар сөйлем

А) Торлама кестең әдемі-ак

В) Шілтерлі кестені торлап тоқыпты.

С) Жігіттің ныгында торланып тігілген қоржын

D) Қулық торы шырмап алды.

Е) Торлама қауынның ғажап иісі аңқиды.

21. Күрделі сан есім(дер) қатары

А) үшінші, жиырма бес

В) сексен, екеу

С) алтау, оннан екі

D) оннан екі, тоқсан

Е) отыз-қырық, алты-жеті

F) мыңға тарта, екі

G) бес-бестен, жетеу

Н) үш ширек, төрт

22. Сұраулық мағынасындағы жақсыз сөйлем(дер)

А) Осы таза ауаны кеудеңе толтыра жұта бергің келеді.

В) Үндемей кетуге де болмайды гой?

С) Егер құрметпен карасаң, бойымдағы жақсы қасиетерді байкайтын шығарсың?

D) Сыбағаны Күңкеге әкелдік пе?

Е) Қыс бойы інге кіргендей жатып алмайтын шыгармыз?

F) Құнанбай қажы да үндемеді ме?

6) Билетті екі вагонга алуға тура келген шығар?

Н) Адам еңбегін жыр қылу біздің міндетіміз бе?

23. Көп мағыналы сөз (-дер)

А) торкін

В) оқушы

С) қалам

D) арқа

Е) құлақ

F) заң

G) дәптер

Н) егін

24. Туынды еліктеу сөздер қатары

А) жылтың, сымпың

В) қызараң, бүрсең-бүрсең

С) домалақ, тарс-тұрс

D) тақ-тұқ, жалтаң

Е) борт, сырт-сырт

F) ербең, қорс-коре

G) арсаң, адыраң

Н) елпең, гүрс-гүрс

25. Тыныс белгілері қойылмаған құрмалас сөйлем (-дер)

А) Жақсыдан қалған тұяқ ең қайда жүрсең де аман бол.

В) Мен әлі бәріңе де хат жазып тұрамын ғой.

С) Ал тірі болса жусанды төбеге оралмауы қалай.

D) Сол сәтте бәріміздің де ойынға ет зауқымыз болмады.

Е) Аян бас киімін алып бізге бұлғап қояды.

F) Шынында да бұл күнде Аян қайда екен.

G) Ондай бала алдына қойған мұратына жетеді.

Н) Жусанның иісін сағынбауы мүмкін емес қой.

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.

1.Қазақ тілі, 5-сынып, 41-бет. Г.Қосымова,

2. Қазақ тілі оқулыгы, 5-сынып, 52-бет. Г.Қосымова, Ж.Дәулетбекова «Атамұра» баспасы, 2014 жыл.

3. Ж.Дәулетбекова. «Атамұра» баспасы, 2014 жыл.

4. Қазақ тілі, 6-сынып, 175-бет. С.Исаев, Ж.Дәулетбекова «Атамұра» баспасы, 2015 жыл.

5. Қазақ тілі, Г.Қосымова, Ж.Дәулетбекова, «Атамұра» баспасы, 2014 жыл, 5-сынып, 123-бет.

6. Қазақ тілі оқулығы, 9-сынып, 180-бет. Р. Әмір, М.Атабаева. «Мектеп» баспасы, 2013 ж 7. Қазақ тілі оқулығы, 7-сынып, 110-бет, 7-сынып, 14-15-бет, С.Исаев, Г. Қосымова. «Атамұра», 2012 ж. С.Исаев, Г. Қосымова. «Атамұра», 2012 ж.

8. Қазақ тілі оқулығы, 9-сынып, 147-бет. Р.Әмір, М.Атабаева. «Мектеп» баспасы, 2013 жыл.

9. Қазақ тілі оқулығы, 8-сынып, 71-бет. С.Аманжолов, А.Аманжолов, Г.Қосымова, «Мектеп» баспасы, 2016 жыл.

Тапсырма №	Нұсқалар
	1	2
1	D	B
2	E	A
3	A	A
4	B	B
5	D	C
6	D	D
7	B	E
8	C	C
9	D	C
10	C	C
11	D	D
12	A	B
13	D	A
14	C	B
15	E	A
16	A	A
17	E	D
18	D	A
19	C	E
20	D	C
21	E B H	E B H
22	C DG	F
23	A E G	D E F
24	F	DEG
25	C D H	AE