Өзін-өзі бағалау мен
мазасыздықтың өзара байланысы
Қазіргі уақытта психология адамның ішкі әлемін,
эмоциялары мен мінез-құлқын зерттеумен қатар, қоғамдағы
қарым-қатынасты жақсарту, стрессті басқару және өмір сапасын
арттыруда маңызды құралға айналды. Бұл ғылым жеке тұлғаның өзін-өзі
тануы мен дамуына, жұмыс орнындағы мотивация мен өнімділікті
арттыруға, балалар мен жасөспірімдердің эмоционалдық тұрақтылығын
қолдауға бағытталған. Психологтар түрлі терапиялық әдістерді
қолданып, адамдарға мазасыздық пен күйзелісті жеңуге
көмектеседі.
Қазақстанда осындай маңызды мамандарды
дайындайтын мекемелердің бірі – Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық
Университеті (ҚазҰУ). 1934 жылы негізі қаланған ҚазҰУ – еліміздің
білім мен ғылымының дамуында ерекше орын алатын алғашқы жоғары оқу
орындарының бірі. Алматы қаласындағы әсем кампусында 37 мыңнан
астам студент заманауи зертханалар, кітапханалар және ғылыми
орталықтардың мүмкіндіктерін пайдаланып, білім алуда. Университет
халықаралық ынтымақтастықты дамыту арқылы студенттерге шетелде
білім алу және тәжірибе алмасу мүмкіндіктерін
ұсынады.
ҚазҰУ-дың психология факультеті студенттерге
психологияның негіздерінен бастап, заманауи терапевтік әдістер мен
практикалық дағдыларға дейінгі сапалы білім береді. Бұл
студенттердің кәсіби даярлығын арттырып қана қоймай, тұлғалық
өсуіне де ықпал етеді.
Мен, ҚазҰУ-дың 4-курс студенті ретінде, дипломдық
жұмысымның тақырыбы ретінде "Өзін-өзі бағалау мен мазасыздықтың
өзара байланысын" таңдадым. Себебі бұл мәселе қазіргі жастар
арасында өзекті. Ақпараттық технологиялардың кең таралуы адамдарды
жиі салыстыруға, өз кемшіліктеріне назар аударуға итермелейді, бұл
өзін-өзі бағалаудың төмендеуіне және мазасыздықтың артуына
әкеледі.
Өзін-өзі бағалау – адамның өзін қаншалықты құнды
сезінетінін білдіреді. Жоғары өзін-өзі бағалау адамды сенімді және
тұрақты етсе, төмен өзін-өзі бағалау мазасыздық пен күйзелістің
себебі болуы мүмкін. Сондықтан бұл екі фактордың байланысын зерттеу
психологиялық денсаулықты сақтаудың маңызды аспектісі болып
табылады.
Мазасыздық деңгейін төмендету үшін өзін-өзі
бағалауды арттырудың маңызы зор. Психологияда өзін-өзі бағалауды
дамытуға арналған әдістер, мысалы, жетістіктерді мойындау және
позитивті ойлау, адамдарға сенімділікті нығайтуға және өмірдегі
қиындықтарды жеңуге көмектеседі.
Қорыта айтқанда, өзін-өзі бағалау мен
мазасыздықты зерттеу қоғамның психологиялық әл-ауқатын жақсартуға
ықпал етеді. Өзін құрметтей білетін адам қоғамда өз орнын тауып,
мүмкіндіктерін жүзеге асыра алады.
Тленчиева Н.С.
Педагогика ғылымдарының
кандидаты
Жұмажан А.С.
Психология мамандығының
студенті
Әл-Фараби атындағы
ҚазҰУ.
