Білім беру ұйымының атауы

Пәні:

Бөлім:

Педагогтің аты-жөні:

Күні:

Сынып:

Қатысқандардың саны

Қатыспағандардың саны:

Сабақтың тақырыбы:

Пайдалы қазбалар жанады ма?

Оқу жоспарына сай оқу мақсаты:

4.1.2.2. алынған нәтижені оқушы таңдаған формада ұсыну

4.3.4.1. кейбір пайдалы қазбалардың (бор,тұз,әктас,саз, мұнай, гранит, көмір, табиғи газ) қолдану салаын анықтау

Сабақтың мақсаты

Пайдалы қазбалардың жанатынын түсінеді.

Жанғыш пайдалы қазбалардың түрлерін біледі.

Жанғыш пайдалы қазбалардың пайдасын түсінеді.

Құндылықтар және оның мақсаттары

Сабақ құндылығы: ЕҢБЕКҚОРЛЫҚ ЖӘНЕ КӘСІБИ БІЛІКТІЛІК

Апта дәйексөзі: Тәртіп-тәрбие бастауы.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңі//

уақыты

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақ

тың басы

5 минут

Өткен сабақты пысықтау

5 минут

Сабақтың ортасы

20 минут

Сергіту сәті

2 минут

Сабақты қорыту

8мин

Кері байланыс

5 минут

Амандасады

Психологиялық ахуалды жақсартуға қатысады

Күнге көтеріп қолымды

Бір,екі,үш деп соғайын

Қарап тұрған көршіме

Қолымды бір бұлғайын

Құндылық мақсаты: Еңбекке, еңбек адамдарына деген құрмет көрсету

Үй тапсырмасын пысықтау:

(«Пайдалы қазбалар қалай пайда болады?»)

https://www.umapalata.com/zexpo/game.html?LANG=RU&idGames=143653

1. Адам қажетіне жарайтын табиғи ресус түрлері? (пайдалы қазбалар)

2. Жер бетіндегі пайдалы қазбалар жиынтығы? (кен)

3. Экскаватормен кенді қазып алу? (ашық әдіс)

4. Қазылған жерлердегі үлкен ойыс? (карьер)

5. Жабық әдіс (шахта)

6. Жер қыртысын не құрайды? (тау жыныстары)

7. Гранит, алтын,күміс, темір неге жатады? (магмалық тау жыныстары)

8. Бор мен әктас неден пайда болған? (жануарлардың сүйегінің шіріуінен)

9. Тұз қалай пайда болған? (ежелгі теңіздер мен көлдер орнында)

10. Сирек кезесетін минерал? (платина)

Жарайсыңдар!

СӘЙКЕСТЕНДІР:

Балалар, берілген пайдалы қазбалардың ішінен жанатын қазбаларды көрсетіңдер:

ЖАНҒЫШ ПАЙДАЛЫ ҚАЗБАЛАР

Алтын, күміс,көмір, газ,мұнай, платина, қағаз, отын

Тамаша!

Балалар, бүгін біз жанатын пайдалы қазбалар түрімен танысамыз:

Сабақтың мақсаты:

Пайдалы қазбалардың жанатынын түсінеді.

Жанғыш пайдалы қазбалардың түрлерін біледі.

Жанғыш пайдалы қазбалардың пайдасын түсінеді.

(ЖИ көмегімен пайдалы қазбалар туралы көру

Ar/vr шынайылық кубы)

Балалар, көмір, мұнай, газ – жанғыш пайдалы қазбалар.Көмір – қара немесе қарасұр түсті сұйық қоймалжың зат. Газ – көзге көрінбейді жіне иісі болмайды.

1 – тапсырма

Көмірдің пайда болуын болжап көр:

ФС тапсырмасы

Көмір млн жыл жынысқа айналған ежелгі орман ағаштарынан пайда болған. Көмір тұрмыста отын ретінде қолданалады. Одан лак, сыр, пластмасса, иіссу, дәрі – дәрімек жасайтын заттар алынады. Көмір Қарағанды мен Екібастұзда өндіріледі. (Картамен жұмыс)

Мұнай теңіз бен мұхиттағы тірі ағзалардың шіруінен пайда болған. Мұнайдан бензин, керосин,дизельді отын, парафин, лак т.б. заттар жасалады.

Мүнай: Ақтау, Атырау, Батыс Қазақстан, Қызылорда обл аймағында өндіріледі.

Еліміздегі ең ірі мұнай орны – Қашаған. Ол 2000 жылы ашылды.

Табиғи газ – мұнай кен орындарынан өндіріледі. Кен орны – Қарашығанақ, Қашаған, Теңіз

(картамен жұмыс тиісті белгілерін қою)

2 – тапсырма (жұптық жұмыс)

Ә) (жеке жұмыс)

https://wordwall.net/play/36734/035/321

(әр пайдалы қазбалардың шартты белгісін өз орындарына орналастырып көріңдер)

Б) (жеке жұмыс)

https://wordwall.net/play/29352/242/5973

Пайдалы қазбалардың орналасқан жерлерін көрсетіңдер)

СЕРГІТУ СӘТІ

3 – тапсырма (топтық жұмыс)

ФС тапсырмасы

Саралау - диалог

ЗЕРТТЕ

Зерттеу жұмысы.

Мақсаты: Көмірге сипаттама беру. Оқушылар топтаса отырып, көмірдің қандай зат екендігін анықтайды.

Ресурстарды тарату. Әр зерттеуші топқа көмірдің кесектерін немесе суреттерін, плакат, ұлғайтқыш шыны, стақан мен су және балға тарату.

Зерттеудің жоспары:

- Көмірдің кесектерін пайдалана отырып, оның түрін, түсін, иісін анықтау.

- Көмірдің сынғыштығын дәлелдеу.

- Көмірдің суда ерімейтінін анықтау.

Зерттеу жұмысын орындау барысында оқушылар кесте толтыра отырып, көмір туралы білімдерін кеңейтеді.

«Мен зерттеушімін» бөлімін жүзеге асыру.

- Зерттеу жұмысы барысында қандай дереккөздер пайдаландыңдар?

- Алынған нәтижелерді қандай формада ұсыну тиімдірек деп ойлайсыңдар?

Зерттеу жұмысын қорытындылау. Әр топ өз жауаптарын белгілі бір формада көрсетіп, басқа топтардың жауаптарын тыңдап, салыстырады.

4 тапсырма

ФС тапсырмасы

https://jeopardylabs.com/play/2025-02-08-677

1. Жанғыш пайдалы қазбалар (көмір, мұнай,газ)

2. Газдың қасиеті (мөлдір, иіс болмайды)

3. Көмір неден пайда болады? (ағаштар мен жапырақтардан)

4. Көмірді қайдан өндіреді? (Қарағанды және Екібастұз)

5. Мұнай қайда түзіледі? (мұхит түбі мен теңізде)

6. Еліміздегі ең ірі мұнай кен орны? (Қашаған)

7. Қашаған қай жылы ашылды? (2000)

8. Газ шығатын ірі кен орындары? (Қарашығанақ,Қашаған, Теңіз)

9. Көмір Екібастұзда қандай әдіспен алынады? (ашық әдіс)

10. Қашаған қай қала маңында орналасқан? (Атырау)

Тамаша!

Үйге: Газдың алыну жолдарын дереккөздерден іздеу

Кері байланыс: https://classroomscreen.com/

Амандасады

Психологиялық ахуалға қатысады

Үй тапсырмасын пысықтайды

Жанатын пайдалы қазбаларды сәйкестендіреді

Сабақ мақсатымен танысады

ЖИ арқылы жұмыс жасайды

Көмірдің пайда болуын өз беттерінше болжайды

Көмір мен мұнай, газ туралы жаңаша ақпараттар алады

Кестені толтырады

Әр пайдалы қазбаны өз шартты белгісімен сәйкестендіреді

Пайдалы қазбалардың орналасқан жерлерін көрсетеді

Зерттеу жұмысына қатысады

Көмірдің кесектерін пайдалана отырып түрін, түсін, иісін анықтайды

Қортынды сұрақтарға жауап береді

Үйге тапсырма алады

Кері байланыс береді

Оқушылар алған ұпайларын бағалау парағына түсіреді

Дескриптор:

Сұрақтарға дұрыс жауап береді;

ҚБ: Тамаша!

Дескриптор:

Жанғыш пайдалы қазбаларды дұрыс сәйкестендіреді – 1 б

Өз ойын дәлелдейді – 1 б

Жалпы – 2 б

ҚБ: Өте жақсы!

Дескриптор:

Көмірдің пайда болуын болжап көреді – 1 б

ҚБ: Тамаша!

Дескриптор:

Кестені дұрыс толтырады – 1 б

Пайдалы қазбалардың шартты белгісін дұрыс көрсетеді – 1 б

Пайдалы қазбаларды картадан дұрыс көрсетеді – 1 б

Жалпы – 3 б

ҚБ: Тамаша!

Дескриптор:

Көмірге дұрыс сипаттама береді -1 б

Көмірдің қасиеттерін анықтайды – 1 б

Өз қортындыларын жасайды – 1 б

Жапы – 3 б

ҚБ: өте жақсы!

Дескриптор:

Сұрақтарға дұрыс жауап береді – 1 б

ҚБ: Өте жақсы!

Слайд

https://www.umapalata.com/zexpo/game.html?LANG=RU&idGames=143653

Суреттер

Жазбалар

Жасанды интеллект

Карта

Кесте

https://wordwall.net/play/36734/035/321

https://wordwall.net/play/29352/242/5973

Көмір

Плакат

Ұлғайтқыш шыны

Су балға

https://jeopardylabs.com/play/2025-02-08-677

https://classroomscreen.com/