Білім беру ұйымының атауы

«Алматы облысы білім басқармасының Қарасай ауданы бойынша білім бөлімі» ММ-нің «Шамалған бекетіндегі жаңа қазақ орта мектебі» коммуналдық мемлекеттік мекемесі

Пәні:

Қазақ әдебиеті

Бөлім:

Педагогтің аты-жөні:

Есенкулова Ж.

Күні:

Сынып: 10 Д

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы:

Қалың елім, қазағым, қайран жұртым» өлеңіндегі адамгершілік құндылықтар

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:

10.1.1.1 әдеби шығарманың сюжеттік-композициялық құрылысын талдау арқылы идеялық мазмұнын терең түсіну.

10.2.1.1 әдеби шығарманың композициялық ерекшеліктерін талдау.

Сабақтың мақсаты

«Қалың елім, қазағым, қайран жұртым» өлеңінің құрылысын талдау арқылы идеялық мазмұнын терең түсінеді

Өлеңнің композициялық ерекшеліктерін талдайды

Бағалау критерийлері

әдеби шығармаға талдау жасайды;

шығарманың жанрлық ерекшелігін біледі;

шығарманың композициялық ерекшеліктерін талдайды.

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Сабақтың ортасы

І. Ұйымдастыру кезеңі. Оқушылар түгенделіп, сабаққа назары аударылады.

І. Қызығушылығын ояту. Абай ақынның айтпақ ойынан не түюге болады?

Көкіректе сәуле жоқ, көңілде сенім жоқ.

Құр көзбенен көрген біздің хайуан малдан неміз артық?

Абай

https://www.youtube.com/watch?v=-8UYDjP1LK4

Оқушылар «Қалың елім, қазағым, қайран жұртым» өлеңін тыңдайды.

Сұрақ:

1.Абай бұл өлеңінде кімдерді сынайды?

2. Осы өлеңдегі дос кім? Дұшпан кім?

3.Абай неліктен «саналы адам көрмедім» дейді?

4. Ақынның көңілі не себепті достан да, дұшпаннан да қалып отыр?

Сабақтың тақырыбы, мақсаты мен бағалау критерийлері таныстырылады.

ІІ. Мағынаны тану. (Оқушылар өлеңнің толық мазмұнымен танысады).

Қалың елім, қазағым, қайран жұртым,

Ұстарасыз аузыңа түсті мұртың.

Жақсы менен жаманды айырмадың,

Бірі қан, бірі май боп енді екі ұртың.

Бет бергенде шырайың сондай жақсы,

Қайдан ғана бұзылды сартша сыртың?

Ұқпайсың өз сөзіңнен басқа сөзді,

Аузымен орақ орған өңкей қыртың.

Өзімдікі дей алмай өз малыңды,

Күндіз күлкің бұзылды, түнде – ұйқың.

Көрсеқызар келеді байлауы жоқ,

Бір күн тыртың етеді, бір күн – бұртың.

Бас-басына би болған өңкей қиқым,

Мінеки бұзған жоқ па елдің сиқын?

Өздеріңді түзелер дей алмаймын,

Өз қолыңнан кеткен соң енді өз ырқың.

Ағайын жоқ нәрседен етер бұртың,

Оның да алған жоқ па құдай құлқын?

Бірлік жоқ, береке жоқ, шын пейіл жоқ,

Сапырылды байлығың, баққан жылқың.

Баста ми, қолда малға талас қылған,

Күш сынасқан күндестік бұзды-ау шырқын.

Оңалмай бойда жүрсе осы қыртың,

Әр жерде-ақ жазылмай ма, жаным, тырқың?

Қай жеріңнен көңілге қуат қылдық,

Қыр артылмас болған соң, мінсе қырқың?

Тиянақсыз, байлаусыз байғұс қылпың,

Не түсер құр күлкіден жыртың-жыртың.

Ұғындырар кісіге кез келгенде,

Пыш-пыш демей қала ма ол да астыртын?

1-тапсырма. Өлеңнің ерекшелігін түсіндіріңдер. Өлеңде көтерілген ұлттық мәселені анықтаңыз. Ойыңызды дәлелдеңіз.

2-тапсырма. «Талдап білу» әдісі.

Оқушылар өлең жолдарын кезекпен бірінен соң бірі дауыстап оқиды және бір-бірінің оқылымдарына қысқаша сипаттама береді.

Бекіту. «Талдап білу» әдісі бойынша жүргізілген жұмысты өз пікіріңмен түйінде.

Оқушылар түгенделіп, сабаққа назары аударылады.

Оқушылар сұрақтарға жауап беріп, бүгінгі тақырыппен байланысын анықтайды.

Өлеңді тыңдайды.

Сабақтың тақырыбы, мақсаты мен бағалау критерийлерімен

танысады.

Оқушылар өлеңнің толық мазмұнымен танысады.

•Өлеңнің ерекшелігін түсіндіреді;

•Өлеңдегі көтерілген мәселенің ұлттық мүддеге байланысын анықтайды;

•Ойын дәлелдейді.

Оқушылар өлең жолдарын кезекпен бірінен соң бірі дауыстап оқиды және бір-бірінің оқылымдарына қысқаша сипаттама береді.

«Талдап білу» әдісі бойынша жүргізілген жұмысты өз пікірімен түйіндейді

10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі

бойынша бағаланады.

Дескриптор:

сұрақтарға жауап береді-1

Дескриптор:

Өлеңнің ерекшелігін түсіндіреді-1

Өлеңдегі көтерілген мәселенің ұлттық мүддеге байланысын анықтайды-1

Ойын дәлелдейді-1

Дескриптор:

Өлеңнің тақырыбын, идеясын, мағынасын ашады-1

Өлең мазмұны бойынша сұрақ дайындайды-1

Өлеңнің мағынасын өмірмен байланыстырады-1

Өлеңнің мазмұнына сәйкес қазіргі қолданыстағы

мақал-мәтелдерді айтады-1

Өлеңнің құндылығын айтып, баға береді-1

Түйін пікір айтады-1

10-сынып «Қазақ әдебиеті» оқулығы

https://www.youtube.com/watch?v=-8UYDjP1LK4

А. Құнан-байұлы өмірі мен шығармашы-лығы

https://bilim-all.kz/olen/571-Qalyn-elim-qazagym-qairan-zhurtym

А. Құнан-байұлы «Қалың елім, қазағым, қайран жұртым» өлеңі

Сабақтың соңы

3 минут

Кері байланыс.

Үйге тапсырма: «Қалың елім, қазағым, қайран жұртым» өлеңі Өлеңдегі теріс қылықтарды бейнелейтін сөздерді дәптеріңе теріп жаз.