Қаңтар Оқиғасы

Қаңтар оқиғасы – 2022 жылдың қаңтар айының басында Қазақстанда болған ірі әлеуметтік-саяси толқулар. Бұл оқиға тәуелсіз Қазақстан тарихындағы ең ауқымды және күрделі кезеңдердің бірі болып саналады.

Оқиғаның басталуы:

1. Маңғыстау облысындағы наразылықтар:

• 2022 жылдың 2 қаңтарында Жаңаөзен мен Ақтау қалаларында сұйытылған газ бағасының қымбаттауына қарсы халықтың бейбіт шерулері басталды.

• Газ бағасы литріне 60-120 теңгеге дейін көтерілген еді.

2. Наразылықтардың ұлғаюы:

• Қысқа уақыт ішінде наразылықтар Қазақстанның басқа өңірлеріне тарады.

• Экономикалық талаптар саяси талаптарға ұласып, елдегі басқару жүйесіне, сыбайлас жемқорлыққа және әлеуметтік әділетсіздікке қарсылық күшейді.

Шиеленістің күшеюі:

• 5 қаңтар: Алматы, Нұр-Сұлтан және басқа қалаларда жағдай күрт ушығып, мемлекеттік ғимараттар шабуылға ұшырады.

• Тәртіпсіздіктер: Банк бөлімшелері, дүкендер тоналып, қоғамдық тәртіп бұзылды.

• Төтенше жағдай: Президент Қасым-Жомарт Тоқаев елде төтенше жағдай жариялап, Ұжымдық қауіпсіздік шарты ұйымынан (ҰҚШҰ) көмек сұрады.

Нәтижесі мен салдары:

1. Жаңа саяси реформалар:

• Президент билік тармақтары арасындағы теңгерімді қалпына келтіруге бағытталған реформаларды ұсынды.

• Елдегі экономикалық және саяси жүйені қайта қарау бастамалары көтерілді.

2. Әлеуметтік шаралар:

• Халықтың әл-ауқатын жақсарту мақсатында бірқатар әлеуметтік бағдарламалар қабылданды.

• Газ бағасы төмендетіліп, нарықты реттеу шаралары қолға алынды.

3. Жаңа ұлттық бағыт:

• “Әділетті Қазақстан” идеясы негізінде жаңа саяси жүйені дамыту ұсынылды.

4. Қаза болғандар:

• Ресми деректер бойынша, қаңтар оқиғасы кезінде көптеген адам қаза тауып, зардап шекті.

Қаңтар оқиғасы елдің саяси жүйесі мен қоғам өмірінде терең із қалдырды. Бұл оқиға Қазақстандағы тұрақтылық пен демократиялық дамудың маңыздылығын қайта ойлануға түрткі болды.