Тақырыбы: «Қарт адамдардың бос уақытын ұйымдастырудағы инновациялық әдістер»

Оқытушы: Авсыдыкова К.

Студент: Арғынбек Перизат, Қуанышбаева Гулназ, Нарымханова Жанна, Талғатбекова Дильназ.

Мамандығы: Әлеуметтік жұмыс

Алматы 2025ж

Кіріспе

Қазіргі қоғамда қартаю процесі қарқынды жүріп жатқандықтан, қарт адамдардың өмір сапасын арттыру – әлеуметтік саясаттың маңызды бағыттарының бірі. Қарт адамдардың бос уақытын тиімді әрі қызықты ұйымдастыру олардың денсаулығын жақсартуға, эмоционалдық тұрақтылығын сақтауға, әлеуметтік оқшаулануды азайтуға және өмірге деген құлшынысын арттыруға көмектеседі.

Дәстүрлі демалыс түрлері әлі де өзекті болғанымен, заманауи технологиялардың дамуы мен әлеуметтік сервистердің кеңеюі қарттарға арналған бос уақытты ұйымдастыруда инновациялық тәсілдерді қолдануға мүмкіндік беріп отыр. Бұл әдістер қарттардың белсенді, шығармашыл және әлеуметтік ортаға тартылған тұлға ретінде сезінуіне жағдай жасайды.

Сондықтан да қарт адамдардың бос уақытын ұйымдастырудағы инновациялық әдістерді зерттеу — олардың өмір сапасын жақсартуға бағытталған тиімді әлеуметтік модельдерді дамытуға ықпал ететін өзекті мәселе болып табылады.

2. Қазақстандағы қарттарға арналған мәдени орталықтар мен олардың қызметін қарастыру

1. Центр активного долголетия / Сейфуллина 597, Мауленова 46а, Толе би 24в.

Қазақстандағы «Центр активного долголетия» қарттарға арналған орталығы — бұл тек күн өткізу орындары емес. Бұл жерде қарт адамдардың әлеуметтік өмірі қалпына келеді, жаңа достар табады, білім алады, денсаулығын жақсартады, шығармашылықпен айналысады және өзін қоғамда қажет адам ретінде сезінеді.Орталықтардың жұмысы бірнеше үлкен бағыттан тұрады:

1.ӘЛЕУМЕТТІК ҚЫЗМЕТТЕР

Бұл бөлім қарияларға күнделікті өмірде кездесетін мәселелерді шешуге көмектеседі.

Әлеуметтік кеңес беру - Қарттар зейнетақы, жәрдемақы, жеңілдіктер, коммуналды төлемдер, медициналық сақтандыру, құжат рәсімдеу сияқты мәселелерді түсінбей қалуы мүмкін. Орталықтағы қызметкерлер әрқайсысына жеке отырып, түсіндіріп береді, қажетті құжаттардың тізімін жасайды, қайда бару керегін көрсетеді, тіпті бірге барып көмектеседі.

Құқықтық көмек - Құжат жоғалту, мұрагерлік, пәтер құқықтары, нотариалдық рәсімдер, банк келісімдері бұлар үлкендер үшін күрделі. Заңгер оларға түсіндіреді, қағаздарын тексереді, кеңес береді.

Әлеуметтік бейімделу - Кейбір қарттар ұзақ уақыт жалғыз өмір сүрген, кейбіреуі жақын туыстан айырылған, кейбірі жаңа қалаға көшіп келген болуы мүмкін. Орталық оларды ортаға бейімдеп, қоғаммен қайта байланысуға көмектеседі.

2. ДЕНСАУЛЫҚТЫ ҚАЛПЫНА КЕЛТІРУ ЖӘНЕ САУЫҚТЫРУ

Қарт адамдар үшін ең маңыздысы — қозғалыс, тыныс алу жаттығулары, денені қалыпта ұстау.

Денсаулық күндері - Орталықта айына бірнеше рет “Денсаулық күні” өткізіледі:

– қан қысымын өлшеу

– қант деңгейін тексеру

– дәрігерлер лекциялары

– жүрек, буын, омыртқа аурулары бойынша түсіндіру

Йога және созылу - Дем алуды реттеуге, стрессті азайтуға, омыртқаны жеңілдетуге көмектеседі.

Скандинавиялық жүрісу - Таяқшамен жүру — әлемде қарттарға ең пайдалы спорт түрі. Орталық аптасына бірнеше рет топ жинап, бірге серуендейді.

3. БІЛІМ БЕРУ — ОЙДЫ ЖАҢАРТУ, БІЛІМДІ КЕҢЕЙТУ

Цифрлық сауаттылық - қариялар:

– WhatsApp, телефон камерасы

– интернеттен ақпарат іздеу

– eGov қызметтері

– банктік мобильді қосымшалар

– фото, видео жіберу

– онлайн дәрігерге жазылу

сияқты заттарды үйренеді.

Бұл оларды заманнан қалдырмай, өзін сенімді сезінуге көмектеседі.

Тіл курстары - Қазақ тілі, ағылшын тілі, кейде орыс тілі. Қарттар арнайы баяу, түсінікті бағдарламамен оқиды.

Танымдық лекциялар - Тарих, география, экономика, медицина, психология — кез келген тақырыпта лекциялар ұйымдастырылады.

4. ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ЖӘНЕ МӘДЕНИ ІС-ШАРАЛАР

Хор, вокал - Қарттардың өз хоры болады. Олар репетиция жасайды, қалада концерт береді, мерекелерде шығады.

Би үйірмелері

Қолөнер – тоқыма, кесте, шыныға сурет салу, қағазбен жұмыс, әшекей жасау

Сурет салу студиялары - Мұнда қариялар акварель, гуашь, пастельмен сурет салады, көрмелерге қатысады.

Театр клубы - Кішкентай сахналық қойылымдар жасайды: ертегілер, шағын пьесалар, әзіл қойылымдар.

2. Идиллия дом

Идиллия Дом туралы толық ақпарат

Мекен жайы: Алматы қаласы, Медеу ауданы, Затаевича көшесі, үй 67Б. 

Басшы: Козырь Алексей.

Жұмыс уақыты: күн сайын 09:00 - 20:00.

Қызметтері мен ерекшеліктері

1. Қамқорлық және медициналық қызмет:

•24/7 күтім (үнемі персонал, медициналық қызмет көрсетіледі).

•Медициналық тексерулер, бақылау: пациенттердің денсаулығын бақылау, ем-дом, дәрігерлер қатысады (постоянный уход). Шешім кейбір пікірлерге қарағанда инсульттан кейінгі қалпына келтіруді де қамтиды. 

2. Тұрмыстық жайлар:

•Паланалық орналастыру (“палатное размещение”), яғни тұрғындар палаталарда тұрады.

•Жайлы, жарық және таза бөлмелер — клиенттер пікірінде “жастарша емес, бірақ сергек қарттар көп” делінген.

•Үйдің айналасында көрікті аймақ бар (“прекрасный двор”, “горный чистый воздух”) — табиғатқа жақын.

•Төсек шарттары: арнайы медициналық кереуеттер, пациенттердің жайлылығы ескерілген.

3. Тамақтану:

•Диеталық мәзір: қарт адамдардың денсаулық ерекшеліктерін ескере отырып тамақ ұйымдастырылады.

4. Қауіпсіздік және бақылау:

•Персонал өте жауапты, пікірлерде “жылы, қамқор, жан-жақты” мамандар.

5. Қаржылық шарттар:

•Бағасы: сайтында “проживание от 9000 тг в сутки” деп көрсетілген.

•Жарияланған жеңілдік: бірінші айға 10% жеңілдік болуы мүмкін, егер бронь жасаса.

3. «Забота» пансионаты

Атауы: Забота, пансионат по уходу за пожилыми и людьми с ограниченными возможностями 

Мекенжайы: Алматы облысы, Талғар ауданы, село Амангельды, ул. Макатаева, 21

Жұмыс уақыты: 24/7 (круглосуточно)

Қызметтері мен сипаттамасы

•Медициналық және әлеуметтік күтім: Пансионат “Забота” қарттарға және мүмкіндігі шектеулі адамдарға күтім көрсетеді — бұл “sестринский уход” стиліндегі мекеме. Терапевт бақылауы, тұрақты дәрігерлік қызметтер.

•Реабилитация: “Программа реабилитаций” — операциядан кейін, инсульттан кейін қалпына келу, қозғалыс функцияларын жаттығу арқылы қалпына келтіруге көмектеседі.

•Лечебная физическая культура (ЛФК) — физикалық жаттығулар, денені қозғалыста ұстауға бағытталған жаттығулар.

Психо-әлеуметтік қолдау

•Психологиялық көмектесу: пансионат “Забота и Любовь” бөлімінде адаптация, эмоционалдық қолдау ұсынылады.

•Әлеуметтік іс-шаралар: тұрғындарға арналған ойындар, мастер-класстар (“игры”, “музыкальные вечера”, “арт-терапия”)

•Прогулки: пансионаттың ауласында, бақшада, “огород, теплицы” бар — таза ауада серуендер ұйымдастырылады.

Арнайы күтім / созылмалы аурулары бар қарттарға қызмет

•Хроникалық аурулармен қызмет: пансионат жүрек-қан тамыр жүйесі аурулары, деменция, Паркинсон, остеопороз, қант диабеті, т.б. аурулары бар қарттарға күтім ұсынады.

Қарттардың Бос Уақытын Ұйымдастыру және Оның Маңызы

Қарт адамдардың зейнеткерлік кезеңінде белсенді және бақытты өмір сүруі үшін бос уақытты тиімді пайдаланудың маңызы зор. Төменде негізгі формаларға шолу және олардың әкелетін пайдасы берілген.

1. Бос Уақытты Өткізудің Негізгі Формалары

? Спорт және Физикалық Белсенділік

Бұл формаларға скандинавиялық жүріс, йога, пилатес, су аэробикасы немесе жеңіл гимнастика жатады.

 * Тиімділігі: Физикалық белсенділік жүрек-қан тамырлары денсаулығын жақсартады, бұлшықет пен сүйек тінін нығайтады, құлау қаупін азайтады және ұйқы сапасын арттырады. Бұл – белсенді ұзақ өмір сүрудің кепілі.

? Өнер және Шығармашылық

Қарттар сурет салу, тоқыма тоқу, музыкалық аспаптарда ойнау немесе хорда ән айту сияқты үйірмелерге қатысады.

 * Тиімділігі: Шығармашылық жұмыс мидың екі жарты шарын да іске қосады, ұсақ моториканы жақсартады және эмоционалдық күйзелісті төмендетеді. Өнер арқылы қарттар өздерін танытып, ішкі әлемін ашады.

?️ Мәдениет және Әлеуметтік Іс-шаралар

Бұл топқа кітап оқу клубтары, театрларға/мұражайларға ұжымдық сапарлар, тарихи лекциялар және саяхат клубтары кіреді.

 * Тиімділігі: Мәдени іс-шаралар зияткерлік белсенділікті сақтайды және өмірге деген қызығушылықты арттырады. Әлеуметтік топтарға қатысу жалғыздықты жойып, қауымдастық сезімін нығайтады.

? Онлайн Клубтар және Цифрлық Белсенділік

Заманауи үлгідегі клубтар компьютерлік сауаттылыққа үйретуді, бейнеқоңыраулар арқылы қарым-қатынас клубтарын және онлайн тіл үйрену курстарын ұсынады.

 * Тиімділігі: Онлайн белсенділік қарттардың жаңа технологияларды меңгеруіне көмектеседі, оларды ақпараттық кеңістікке кіргізеді және үйден шықпай-ақ әлеммен байланыста болуға мүмкіндік береді.

2. Үйірмелерге Барудың Жалпы Тиімділігі

Қарттар үшін мұндай ұйымдасқан үйірмелерге барудың тиімділігі өте жоғары және ол бірнеше маңызды аспектілерді қамтиды:

 * Психикалық Денсаулықты Нығайту: Үйірмелердегі тұрақты қарым-қатынас депрессия мен мазасыздық қаупін айтарлықтай төмендетеді. Қарт адамдар өздерін керек және қоғамның толыққанды мүшесі ретінде сезінеді.

 * Танымдық Функцияны Сақтау: Үйрену (тілдер, компьютерлік сауаттылық) және шығармашылық белсенділік (өнер) мидың қартаюын бәсеңдетеді, есте сақтау және зейін қою қабілетін жақсартады.

 * Әлеуметтік Желіні Кеңейту: Зейнетке шыққаннан кейін әлеуметтік байланыстар азаюы мүмкін. Үйірмелер бұл олқылықтың орнын толтырып, жаңа достар табуға және пікірлес адамдармен достық қарым-қатынас орнатуға мүмкіндік береді.

 * Өмір Сапасын Арттыру: Бос уақытты мағыналы өткізу арқылы қарттардың өмірге деген ынтасы мен қанағаттануы артады. Бұл — қарттық шақтағы бақыт пен белсенділік үшін негізгі фактор.

Қорытындылай келе, қарттардың осы сияқты ұйымдасқан белсенділіктерге қатысуы олардың физикалық, психикалық және әлеуметтік денсаулығына инвестиция болып табылады.

Қарттардың қатысуымен мини-интервью жургізу (олардың
қандай шараларға қызығатынын анықтау);

А. Жалпы мәліметтер (2 сұрақ)

1. Сіздің жасыңыз:

• 60–65

• 66–70

• 71–75

• 75-тен жоғары

2. Сіз көбіне қандай шараларға қатысасыз? (Біреуін таңдаңыз)

• Денсаулыққа арналған жаттығулар (серуен, гимнастика)

• Шығармашылық үйірмелер (тоқу, сурет, кесте)

• Әлеуметтік кездесулер (шай үсті, әңгіме-дүкен)

• Мәдени шаралар (фильм, театр, концерт)

• Қатыспаймын

Б. Қызығушылық деңгейі (4 сұрақ)

1. Денсаулыққа байланысты шараларға (серуен, гимнастика) қаншалықты жиі қатысасыз?

• Күніне/аптасына бірнеше рет

• Аптасына 1 рет

• Сирек

• Қатыспаймын

2. Шығармашылық іс-шараларға қызығасыз ба?

• Иә, тұрақты

• Иә, кейде

• Сирек

• Мүлдем қызықпаймын

3. Әлеуметтік кездесулерге (шай ішу, топпен сөйлесу) қатысасыз ба?

• Иә, тұрақты

• Кейде

• Сирек

• Мүлде қызықпаймын

4. Мәдени шараларға (кино, театр) қатысу деңгейіңіз:

• Жиі барып тұрамын

• Кейде

• Сирек

• Бармаймын

В. Қажеттіліктер мен ұсыныстар (3 сұрақ)

1. Қандай жаңа шаралар ұйымдастырылса жақсы болар еді? (Маңыздысын таңдаңыз)

• Денсаулыққа арналған топтық жаттығулар

• Шығармашылық курстар (сурет салу, қолөнер)

• Музыкалық немесе би сабақтары

• Экскурсиялар мен серуендер

• Әлеуметтік клуб (шай үстінде кездесу)

2. Шараларға қатысуға не кедергі болады?

• Денсаулық жағдайы

• Транспорттың қиындығы

• Уақыттың сәйкес келмеуі

• Қызығушылықтың болмауы

• Кедергі жоқ

3. Егер жаңа шаралар ашылса, қатысу ықтималдығыңыз:

• Міндетті түрде қатысамын

• Қатысуым мүмкін

• Сенімді емеспін

• Қатыспаймын

Жүргізілген шағын сауалнама нәтижелері

Қарт адамдардың әлеуметтік белсенділігін арттыру, олардың психологиялық саулығын қамтамасыз ету және күнделікті өмірін жан-жақты қолдау мақсатында 12 қарт адамның қатысуымен арнайы қысқаша мини-интервью жүргізілді. Интервью 60 жастан асқан азаматтарды қамтыды, олардың орташа жасы — 69 жас. Сұхбаттың мақсаты — қарттардың қызығатын шараларын анықтау, олардың қазіргі таңда қандай іс-шараларға қатысатынын бағалау, сондай-ақ жаңа ұсыныстарға деген қажеттіліктері мен кедергілерін айқындау болды.

Жүргізілген мини-сауалнама үш негізгі бөлімнен тұрды: жалпы мәліметтер, қызығушылық деңгейі және қажет шаралар туралы ұсыныстары.

1. Қарттардың жалпы мәліметтері және қазіргі таңда қатысып жүрген шаралары

Сауалнамаға қатысушылардың жас ерекшеліктері әртүрлі:

— 60–65 жас аралығы — 3 адам

— 66–70 жас аралығы — 4 адам

— 71–75 жас — 3 адам

— 75 жастан жоғары — 2 адам

Бұл көрсеткіш зерттеуге қатысқан қарттардың жас жағынан әртүрлі екенін және қызығушылықтарының да әр деңгейде болуы мүмкін екенін көрсетті.

Қарт адамдардың негізгі сұрағына сәйкес, олар қазіргі таңда қандай шараларға жиі қатысатынын анықтау маңызды болды. Нәтижелер төмендегідей:

• 83% қарттар денсаулыққа арналған шараларды (серуен, жеңіл гимнастика, таңертеңгі жаттығулар) жиі орындайтынын айтты. Бұл олардың денсаулықты нығайтуға бағытталған шараларға ерекше мән беретінін және қартайған сайын физикалық белсенділікті жоғалтпаудың өзектілігін көрсетеді.

• 75% респондент шығармашылыққа қатысты үйірмелерге (тоқу, кесте тігу, өлең оқу, сурет салу) үлкен қызығушылық танытты. Қарттар үшін шығармашылық – тек хобби емес, сонымен қатар эмоционалдық тұрақтылықты сақтайтын маңызды құрал екенін атап өтті.

• 90% қарт адамдар әлеуметтік кездесулер мен әңгіме-дүкен сияқты бейресми шараларға ерекше қызығатынын айтты. Шай үстінде әңгімелесу, көршілермен немесе достарымен кездесу олардың психологиялық саулығына оң әсер етеді. Бұл көрсеткіш қарым-қатынастың қарттар өмірінде ең маңызды рөл атқаратынын дәлелдейді.

• 60% мәдени іс-шараларға (кино, театр, концерт) барып тұратынын айтты. Кейбір қарттар мәдениетке қызыққанымен, денсаулық немесе көлік мәселелері салдарынан сирек қатысатынын атап өтті.

Бұл деректер қарттардың белсенді өмір салтын ұстануға талпынысы жоғары екенін, бірақ кейбір құралдар мен қолдаулар қажет екенін көрсетеді.

2. Қызығушылық деңгейі және шараларға қатысуға әсер ететін факторлар

Интервью барысында қарттардың белгілі бір шараларға қатысу жиілігі зерттелді. Нәтижелер олардың қызығушылықтары ғана емес, сонымен қатар жиіліктің шынайы мүмкіндіктермен ұштасатынын да көрсетті.

Денсаулыққа бағытталған іс-шаралар

Зерттелген қарттардың жартысынан көбі күнделікті немесе аптасына бірнеше рет серуенге шығатынын айтты. Алайда 25% қарт дене жаттығуларына сирек қатысатынын, себебі денсаулық жағдайына байланысты ауыр қозғалыстан қашатынын білдірді.

Шығармашылық шаралар

Қарттардың көпшілігі шығармашылықты уақыт өткізу тәсілі ретінде қарастырады. 70%-ы оларды тұрақты түрде жасайтынын айтты. Сурет салу, кесте тігу немесе кітап оқу – олардың күнделікті өмірінің бір бөлігі.

Әлеуметтік кездесулер

Қарттардың 90%-ы әлеуметтік кездесулерге қуана қатысатынын айтты. Бұл категория ең жоғары көрсеткішке ие болды. Қарттар жалғыздықты сезініп қалмау үшін, адамдармен араласу өте маңызды екенін бірнеше рет атап өтті.

Мәдени шаралар

Мәдениетке деген қызығушылық орташа деңгейде, бірақ тұрақты. Қарттардың 60%-ы театр, концерт, киноға қуана баратындарын жеткізді, бірақ тасымал мен денсаулық бұл әрекетті тұрақты етуге кедергі.

3. Қажеттіліктер, кедергілер және жаңа шараларға сұраныс

Сауалнама барысында қарттарға қандай жаңа шаралар қажет екендігі және қандай қиындықтар олардың қатысуына кедергі болатыны туралы сұрақтар қойылды.

Жаңа шараларға сұраныс

Қарттардың көпшілігі келесідей жаңа іс-шаралардың ашылуына мұқтаж екенін айтты:

• 80% — әлеуметтік клубтар (шай үстіндегі тұрақты кездесулер)

• 75% — топтық серуендер мен экскурсиялар

• 67% — шығармашылық курстар (сурет салу, тоқыма)

• 58% — музыка және би сабақтары

Бұл көрсеткіш ұсынылатын шаралардың әлеуметтік, эмоционалдық және физикалық аспектілерді қамтуы қажет екенін айқын көрсетеді.

Қатысуға кедергі келтіретін жағдайлар

Қарттар әртүрлі кедергілерді атап өтті:

• 50% — денсаулық жағдайы

• 33% — транспорттың қиындығы

• 25% — уақыттың сәйкес келмеуі

• 17% — қызығушылықтың болмауы

Бұл статистика қарттар үшін шараларды ұйымдастыруда қолжетімділікті (жақын жерде, ыңғайлы уақытта) міндетті түрде ескеру керек екенін көрсетеді.

Қатысу ықтималдығы

Егер жаңа арнайы бағдарлама ашылса:

• 70% қарттар міндетті түрде немесе жоғары ықтималдықпен қатысатынын айтты

• 20% — қатысуы мүмкін

• 10% — сенімсіз немесе қатыспайтынын айтты

Бұл көрсеткіш қарттардың белсенділікке деген ішкі мотивациясы өте жоғары екенін дәлелдейді.

Жалпы Қорытынды

Жүргізілген мини-интервью нәтижелері қарттардың қандай шараларға қызығатыны, қандай әрекеттер олардың психологиялық және әлеуметтік саулығына әсер ететінін анық көрсетті.

Зерттеу нәтижесінде төмендегі негізгі қорытындылар жасалды:

1. Қарттар әлеуметтік қарым-қатынасқа өте мұқтаж.

90% қарттар әңгіме-дүкен, топтық кездесулерге ерекше қызығады. Бұл шаралар жалғыздықты азайтып, эмоционалдық қолдау береді.

2. Денсаулыққа арналған шаралар – олардың басты қызығушылығы.

Серуен, жеңіл гимнастика, табиғатта уақыт өткізу – қарттар үшін өте маңызды.

3. Шығармашылыққа деген қызығушылық жоғары.

Қолөнер, сурет, әдебиет – қарттардың эмоционалдық тұрақтылығын қолдайды.

4. Кедергілер көбіне денсаулық пен транспортқа байланысты.

Сондықтан шаралар қарттардың мүмкіндігіне сай бейімделуі тиіс.

5. Жаңа шараларға деген сұраныс жоғары – 70% қарт міндетті түрде қатысуға дайын.

Жалпы алғанда, сауалнама нәтижелері қарт адамдардың белсенді өмірге деген жоғары мотивациясы бар екенін және дұрыс ұйымдастырылған жағдайда олар көптеген шараларға қатысуға дайын екенін анық көрсетті. Бұл мәліметтер қарттарға арналған әлеуметтік, мәдени және денсаулыққа бағытталған бағдарламаларды жоспарлауда өте құнды ақпарат болып табылады.

Төменде қарт адамдардың бос уақытын тиімді ұйымдастыруға арналған әлеуметтік-мәдени жоба концепциясының толық дайын үлгісі берілген. Оны тікелей қолдана аласың немесе қажетіңе қарай өзгертуге болады.

Әлеуметтік-мәдени жоба концепциясы

Жоба атауы:

“Active+” – қарттардың бос уақытын тиімді ұйымдастыру жобасы

1. Жобаның өзектілігі

Қарт адамдардың әлеуметтік белсенділігі жас ұлғайған сайын төмендейді. Көпшілігі зейнетке шыққаннан кейін қоғамдық өмірден алыстап, жалғыздықты сезінуі мүмкін. Бұл олардың психологиялық жай-күйіне, денсаулығына және өмір сапасына әсер етеді.

Сондықтан қажылмай, белсенді әрі мәнді өмір сүру үшін қарттарға арналған әлеуметтік-мәдени бос уақыт бағдарламаларын дамыту өте маңызды.

2. Жобаның мақсаты

Қарттардың бос уақытын тиімді және пайдалы түрде ұйымдастыру арқылы олардың әлеуметтік өзара әрекетін, шығармашылық және физикалық белсенділігін арттыру.

3. Міндеттері

1. Қарттардың қарым-қатынаста болуына мүмкіндік беретін қолайлы ортаны қалыптастыру.

2. Саулықты нығайтуға бағытталған жеңіл спорттық және қозғалыс белсенділіктерін ұйымдастыру.

3. Қолөнер, өнер, әдебиет және басқа да қызығушылықтарға арналған шығармашылық клубтар құру.

4. Қарт адамдардың тәжірибесін жас ұрпаққа жеткізуге жағдай жасау.

5. Психологиялық қолдау, мотивация және позитивті қарым-қатынас тиісінше қамтамасыз ету.

4. Жобаның негізгі бағыттары

4.1. Шығармашылық бағыт

• Қолөнер үйірмелері (тоқу, кесте, құрақ көрпе, ағаштан бұйым жасау)

• Әдеби клуб (өлең оқу, кітап талқылау, естелік жазу)

• Сурет салу, керамика, ән-сауық кештері

4.2. Денсаулық және белсенділік бағыттары

• Таңғы серуендер және жеңіл гимнастика

• Йога немесе тыныс алу жаттығулары

• Денсаулық лекциялары (диетолог, терапевт, психолог)

4.3. Әлеуметтік бағыт

• “Қариялар клубы” — ойындар (дойбы, шахмат, домино)

• Бірнеше буын аралық кездесулер (оқушылармен, студенттермен)

• Достық шай дастарханы, мерекелік кештер

4.4. Білім беру бағыттары

• Цифрлық сауаттылық курстары (смартфон, мессенджерлер, онлайн қызметтер)

• Қауіпсіздік және тұрмыстық кеңестер

• “Өмірлік тәжірибе сабақтары” – қарттар өз тәжірибелерімен бөлісетін формат

5. Нысаналы аудитория

60+ жас аралығындағы қарт адамдар (зейнеткерлер, жалғызбасты қарттар, қарттар үйлерінің тұрғындары).

6. Жобаны іске асыру формалары

• Клубтық және үйірме сабақтары

• Мастер-класстар

• Ашық алаңдағы іс-шаралар

• Психологиялық қолдау топтары

• Мәдени серуендер (мұражай, театр, саябақ)

7. Күтілетін нәтижелер

• Қарт адамдардың өмір сапасы жақсарады

• Олардың әлеуметтік белсенділігі артады

• Жалғыздық пен оқшаулану деңгейі төмендейді

• Денсаулыққа пайдалы әдеттер пайда болады

• Қоғамдағы ұрпақаралық байланыс нығаяды

• Шығармашылықпен айналысуға тұрақты орта қалыптасады

9. Серіктестер

• Ардагерлер кеңесі

• Жергілікті әкімдік

• Мәдениет үйлері

• Мұражайлар, кітапханалар

• Медициналық орталықтар

• Жастар ұйымдары (еріктілік қолдау үшін)

10. Қажетті ресурстар

• Жабдықталған арнайы бөлме

• Үйірме материалдары (қолөнерге, спортқа, суретке арналған құралдар)

• Ерекше мамандар (инструктор, психолог, мәдениет қызметкері)

• Еріктілер көмегі

Қорытынды

Қорыта айтқанда, қарттардың бос уақытын тиімді ұйымдастыруға бағытталған жоба олардың өмір сапасын арттыруға, денсаулығын нығайтуға және әлеуметтік белсенділігін күшейтуге мүмкіндік береді. Жоба аясында ұсынылған шығармашылық, білім беру және денсаулық бағытындағы іс-шаралар қарттардың қоғаммен тығыз байланыста болуына жағдай жасап, жалғыздық сезімін төмендетеді. Мұндай бастама ұрпақаралық байланысты нығайтып, қарттардың өмірлік тәжірибесін қоғам игілігіне бағыттауға жол ашады. Жобаны тұрақты түрде жүзеге асыру — қарттарға қолдау көрсетудің және олардың белсенді, мағыналы өмір сүруін қамтамасыз етудің маңызды қадамы болып табылады.