Материалдар / Қазақ хандары, билері, батырлары.
2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

Қазақ хандары, билері, батырлары.

Материал туралы қысқаша түсінік
Оқушыларға би, батыр ұғымдарының мәнін ашу және XVIII ғасырдағы, қазақ халқының бұрынғы сот төрелігі, билік айту жүйесімен таныстыру, қазақ билерінің өмірі, өнегелі істері жайында мәлімет
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
12 Наурыз 2018
2546
0 рет жүктелген
Бүгін алсаңыз 25% жеңілдік
беріледі
770 тг 578 тг
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Қазақстан тарихынан әңгімелер 5сынып Тақырыбы: Қазақ хандары, билері, батырлары.Мақсаты: Қазақ хандарының, билердің, батырлардың қоғамдағы алар орынын білу.

Білімділік: Оқушыларға би, батыр ұғымдарының мәнін ашу және XVIII ғасырдағы, қазақ халқының бұрынғы сот төрелігі, билік айту жүйесімен таныстыру, қазақ билерінің өмірі, өнегелі істері жайында мәлімет беру.Дамытушылық: Өткен ғасырлардағы қазақ елінің сот жүйесі төрелік ету дәстүрімен таныстыра отырып мемлекет, билік жайында мәліметтерін кеңейту, құқықтық түсініктерін дамыту. Қазақ батырларының ерлігіне тарихи тұрғыдан баға бере білуге дағдыландыру, танымдық қабілеттерін арттыру.Тәрбиелік: Қара қылды қақ жарған әділ билік айтқан билер мен батырлар өмірін мысалға келтіре отырып әділдікке, адамгершілікке, адалдыққа, ерлікке, отансүйгіштікке тәрбиелеу, құқықтық тәрбие беру.Сабақтың түрі: интерактивтіСабақтың әдісі: сұрақ жауап, «Бәйге»ойыны, «Портрет» атты коллаж жасау, кок лента Көрнекілігі: слайд, карта, суреттер.Сабақтың жүрісі:I.ҰйымдастыруПсихологиялық ахуал Круг радости.- Сейчас мы с вами по кругу возьмемся за голубую, ленту, как будто это границы нашего Казахстана. Поднимем  её вверх и сделаем так, чтобы мы оказались внутри круга, а лента – снаружи. Что сделала ленточка с нами? Мы оказались внутри нашей ленточки – значит мы граждане своей страны, наша Родина защищает нас и заботится о нас.II. Ой шақыру. Диалог.1 желтоқсан қандай мереке?Какими качествами должен наделен лидер для то чтобы долго править страной Қазақ хандығын кім басқарды?Тарихта қазақ хандығын басқарған қандай хандарды білесіңдер?Қазақ хандарының бойында қандай қасиеттер болған? Стр 66, инсерт (отметить карандашом + , галочка)III. Презентация Мұғалімнің сөзі сегодня ребята мы будем работать в группах, с учебником, ребята познакомят нас с опережающими заданиями и в конце урока вы должны подвести итог урока.Жаңа сабақ: Қазақ батырлары дарынды балалармен жұмысБөгенбай - Жалмахин ДиасҚабанбай - Сайран НұрсұстанНаурызбай - Амзеев НұрдаулетБаян - Серік Мадияр

Қазақ батырларынан кімдерді білеміз?Қазақ батырларының бойындағы қасиеттерді атаңыз?Батыр - ақылды, ержүрек, қолбасшы, елін сүйген, еренАзаттық үшін күрескенМағынаны тану: Қазақ билерінен кімдерді білеміз?Қазақ билерінің бойында қандай қасиеттер болған?«Портрет» атты коллаж жасау, қорғау Бийлер - Шешен - ақылды, заңгер, ойшыл, дана, көреген, елші.

«Бәйге» ойыны Мәтінмен жұмыс 62-65 бетСЛАЙДОй толғанысСәйкестендіруБөгенбай -------------- Дарабоз батырҚабанбай -------------- БатырНаурызбай ------------ Алатаудай Ақша батырБаян ---------------------- ШапыраштыЖәнібек ----------------- ШақшақБекіту сұрақтары:Билер қазақ қоғамында қандай қызмет атқарған?Төле, Әйтеке, Қазыбек билердің Қазақ хандығын нығайтудағы рөлі қандай болды?Тәуке хан өмір сүрген замандағы тарихи жағдайға сипаттама берНеліктен Тәуке хан билік еткен заманды «Алтын ғасыр» деп атаған?Жоңғар мемлекеті қалай құрылды?Жоңғар шапқыншылығы кезінде қазақ батырларының ерлігі қандай еді?Қорытындылау:Бүгінгі сабақта қандай әсер алдың? Өз ойыңды жазБағалау: формативтікҮйге тапсырма:1. 60 беттегі суретті талдау, ауысша.2. 61 бетшығармашылық тапсырманы орындау.















1.Хан дегеніміз кім? 2. Қандай қызмет атқарды? Сонымен хан дегеніміз, қазақ мемлекетінің билеушісі, хандықтың басшысы. Бұл билік атадан балаға мұра ретінде қалып отырды. Ханның негізгі қызметі мен өкілділігіне тоқталсақ: сяси - экономикалық мәселелерді шешумен қатар өз атынан бұйрық шығарып отырған. Ел басқаруда өз кеңесшілеріне сүйенген. Жаугершілік соғыста қол басқарған.

2-топ Билер тобының тапсырмасы: 1.Билер деген кім? 2. Билер қазақ қоғамында қандай роль атқарды? 3.Қандай адамдар би бола алатын еді? 4. Қазақтың әйгілі билерін ата? 5. Билердің өмір сүрген уақыты мен нақыл сөздері? Қазақтың негізгі үш биі өзімізге белгілі Қазыбек би, Төле би, Әйтеке би. Қазыбек - қазақ хандығының аса көрнекті мемлекет қайраткері, мәлімгері және Орта жүздің бас биі болған. Жеті жарғыны жасауға көмектескен. Ол жастайынан шешендігімен көзге түседі. 1740 жылдары Малайсарымен және басқалармен бірге 90 биді бастап Жоңғар хандығына барып, Абылай ханды босатып алады. Жоңғар ханы оған шешендігі үшін «Қаз дауысты Қазыбек»- атағын берген. 3-топ Батырлар тобының тапсырмасы: 1.Батыр деп кімді айтамыз? Жоңғарларға қарсы күреске шыққан қазақ батырлары көп. Солардың негізгілеріне тоқталсақ: Бөгенбай, Қабанбай, Наурызбай, Баян батырлар. Олардың ерлігі үшін әр түрлі атақтар берген. Олар жастайынан батырлығы мен ерекше көзге түскен. Жоңғарларға қарсы күресте қол бастап, сардарлық қызмет атқарған.

Әр топқа тақырыпқа сай жеке жұмыс беру. (5 мин) 1.Хандар тобының тапсырмасы: (сөзжұмбақ шешу) 1. «Қасқа жол» атанған заңдар жинағын шығарған хан 2.Ханның мұрагері 3.Керей мен Жәнібектен кейінгі қазақ ханы 4.Алаша ханның ұрпағы б.з.б. мыңжылдықб.з. мыңжылдығы аралығында ел билеген хан 5. Қазақ хандар әулетінің арғы атасы 6.Жеті Жарғы» заңдар жинағы қай ханның есімімен байланысты 7.Хандықтың басшысы 8. Қазақ хандығы құрылған кездегі тұңғыш қазақ хандарының бірі

2.Билер тобының тапсырмасы: Шешендік сөздеріне қарап, авторын тап. 1. «Бай болсаң, халыққа пайдаң тисін. Батыр болсаң, жауға найзаң тисін. «Әйтеке би»2. Жаңбыр жаумаса жер жетім, Басшы болмаса ел жетім, Ұқпасқа айтқан сөз жетім... Көре алмаған көз жетім «Төле би» 3. Үй жанында биік төбең болса, Ол ерттеулі аттан кем емес, Отбасыңда білгір қартың болса, Ол жазылған хаттан кем емес Біз, қазақтар керіспейік Ренжісу бізге жөн емес. «Қазыбек би»

3.Батырлар тобының тапсырмасы: Жасырын сөздерді тап: 1.Қазақ әскерін 50 жылдан аса уақыт басқарған, 100 – ден астам жорыққа қатысқан батыр- (Бөгенбай ) 2.Қазақтарда қолбасшы,ерлігімен көзге түскен адам – (Батыр ) 3. «Дарабоз батыр» атанған батыр – (Қабанбай ) 4. Ұлы жүздің ішіндегі шапырашты руынан шыққан батыр- (Наурызбай ) Ү. Бекіту сұрақтары: (5 мин)"Тарихи бас қатырғыш" Бұл кезеңде топқа сұрақ беріледі". Оқушылар адасқан әріптердің орнын тауып сұрақты дұрыс оқып, жауабын табулары керек.

  • ӨЛТЕ би қай жылдары өмір сүрді? (ТӨЛЕ би 1663-1756 жж.) 2. АЗҚЫКБЕ би қай жылдары өмір сүрд? (ҚАЗЫБЕК би 1667-1764 жж) 3. Әйгілі қазақ РІЛЕИБ жасауға қатысқан заң? (Билері, "Жеті жарғы") 4. ӘУТЕК ханның тұсында Қазақ хандығының астанасы қай қала болды? (Т ӘУКЕ, Түркістан) 5. ЕКТЕЙӘ би қай жылдары өмір сүрді? (Ә
Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!
Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!