Пәні:

Қазақ тілі  

Сынып: 

5 «А»

Сабақтың тақырыбы: 

Екпін, оның түрлері

Сабақтың мақсаттары: 

Екпіннің өзіндік ерекшелігін түсіндіре отырып, оның оқу, сөйлеу нормасына тән құбылыс екеніне білдірту, екпін түрлерін ажырата білгізу. Фонетикалық білім дағдыларын қалыптастыру.

Күтілетін нәтиже:

Оқушылардың фонетикадан алған білімдерін дамыту, үндестік заңына сай орфографиялық, орфоэпиялық сауаттылықтарын жетілдіру, сөйлеу мәдениетін қалыптастыру.

Модульдер:

"Сын тұрғысынан ойлау", "Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдер», «Оқушыларды жас ерекшеліктеріне сәйкес оқыту »

Сабақтың стратегиялары:

Сабақтың стратегиялары: «Блиц турнир», «Конверттегі сұрақ», «Адасқан ақпараттар»

Бағалау:

Түрлі стикерлер, бағалау парақтары.

Ресурстар:

Оқулық, проектор, флипчарт, маркер, түсті бояулар, қарындаш.

Кезең

Сабақтың барысы

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының әрекеті

Кіріспе бөлімі:

Үй тапсырмасы:

«Миға шабуыл»

Жаңа сабақ

Мағынаны ашу

«Адасқан ақпараттар»

Үйге тапсырма

Бағалау

Кері байланыс

Оқушыларды психологиялық дайындау. "Ыстық алақан" тренингін ұйымдастыру.

Гүлдер арқылы 3 топқа бөлу.

Тақырыпқа байланысты топтарға «Блиц- турнир» сұрақтарын беру:
1.Қазақ әліпбиінде қанша әріп бар?
2.Дыбыстар нешеге бөлінеді?
3.Дауысты дыбыстардың саны қанша?
4.Фонетикада неше дыбыс, неше әріп бар?
5.Бірде дауысты, бірде дауыссыз дыбыс қай қандай?.
6.Тілдің қатысына қарай дауыстылар қалай бөлінеді?
7.Жақтың қатысына қарай дауыстылар қалай бөлінеді?
8. Буын деген не? Қандай түрлері бар?

9. Үндестік заңы деген не?

10. Буын үндестігіне мысал келтір

11. Дыбыс үндестігіне мысал келтір

12. Орфография дегеніміз не?

13.Орфоэпия дегеніміз не?

Сабақтың тақырыбы , мақсатымен таныстыру.
Дыбыстық талдау. Топтық тапсырма.

Сабақтың тақырыбы, мақсатымен танысады
Ережені жинақтап, тірек - сызба жасайық...
.....................................бір сөздің
.....................................бір буынның
Екпін............................бір дыбыстың ..............................................көтеріңкі , күшті айтылуы
.....................................бір тіркестің

Үндестік заңына бағынбайтын қосымшалар сияқты екпін түспейтін сөздің соңғы буынында тұратын қосымшалар болады. Олар : жіктік жалғауы, болымсыз етістік жасайтын жұрнақтар : (- ма ,- ме, -ба,- бе,-па,- пе; -тай, -тей, -дай,- дей, - лай,-лей)
«Бақыттың кілті -білімде» (үш топ үш сөзге дыбыстық талдау жасайды және екпін түсіріп айтады.)

І топ. Екпін.

ІІ топ. Екпіннің түрлері.

2 - тапсырма
339 – жаттығу.

Шеңбердегі сөздерде екпін қай буынға түскен?

Екпін түспей тұрған ұқсас қосымшаларды табыңдар.

3 - тапсырма

1 Сөз екпіні сөздің бастапқы буынына түседі.

2.Ой екпіні бастауыштың алдында тұрады.
3.Екпін екіге бөлінеді.

4. Буын үндестігі дауыссыз дыбыстарға қатысты

5. Буын дауыссыз дыбыстан басталады

6. Үндестік заңының екі түрі бар.

Тест жұмысы

Оқулықтағы тапсырмаларды орындау.

Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау.

Орындарынан тұрып сәлемдеседі жылы қабақты сезеді.Ортада шеңбер құрып бір-бірінің алақанын ұстап жылы лебіздерін білдіреді.

Оқушылар бір- біріне сәттілік тілейді. Оқушылар берілген суреттерді алып, топтарға бөлінеді.

Қазақ әліпбиінде 42 әріп бар.

Дыбыстар екіге бөлінеді.

Дауысты дыбыстар – 12

9 әріп бар.37 дыбыс бар.

«У» дыбысы.

Жуан, жіңішке

Ашық, қысаң

Сөзді айтқан кездегі дауыс толқыны.

Сөз ішіндегі дауысты дыбыстардың бірыңғай жуан немесе жіңішке болып үндесуі.

Мысалы: құмыра, жүгері,қаздар, үйлер т.б

Мысалы: ашса, Сәтбек,алып бер, ақ балық т.б

Сөздердің дұрыс жазылу заңдылығы.

Сөздердің дұрыс оқылу заңдылығы.

Сөйлеп тұрғанда, бір сөз басқа сөздерге, бір буын басқа буындарға, бір дыбыс басқа дыбыстарға қарағанда күшті, көтеріңкі айтылуын екпін дейміз.
Екпін
Сөз екпіні
Дыбыс екпіні
Ой екпіні
Тіркес екпіні
Екі немесе одан да көп буынды бір сөздің ішіндегі бір буынның көтеріңкі айтылуы сөз екпіні деп аталады.Қазақ тіліндегі сөз екпінінің орны тұрақты болады: Екпін сөздің ең соңғы буынына түседі.

Оқушылар жаңа тақырыппен толықтай танысады.

Оқушылар жеке-жеке мәтін мазмұнын оқып, танысады, содан соң жұпта, топта бірлесіп талқылап жұмыс жасап, талқылайды. Постерге ойларын түсіреді.

2- тапсырма.

339 – жаттығу.

Оқушылар жаттығу бойынша екпіні бар сөздерді тауып жазады.

Тастай,

3 – тапсырма

1 Үндестік заңының екі түрі бар.

2 Екпін төртке бөлінеді.

3 Сөз екпіні сөздегі бір буынның көтеріңкі дауыспен айтылуы.

4 Ой екпіні сөйлемдегі бір сөздің көтеріңкі айтылуы.

5 Буын дауыссыз дыбыстан басталады

6 сөз ішіндегі дауысты дыбыстардың бірыңғай жуан немесе жіңішке болып үндесуі.

Оқушылар сабақ бойынша тест жұмысын орындады.

Күнделіктеріне жазып алады.

Бағалау парақшасын толтырды.

« Екі жұлдыз, бір тілек » арқылы оқушылар бір- бірін бағалады.

Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады.