Қазақ тілінен 8-сыныпқа арналған "Морфология" тақырыбындағы таңдау курсының бағдарламасы

ЫРҒЫЗ АУДАНДЫҚ БІЛІМ БӨЛІМІ

М. ТӨЛЕГЕНОВ АТЫНДАҒЫ ЖАЛПЫ БІЛІМ БЕРЕТІН ОРТА МЕКТЕБІ КОММУНАЛДЫҚ МЕМЛЕКЕТТІК МЕКЕМЕСІ

Ырғыз аудандық білім бөлімінің

« » ––––––––––2018 жылғы

№–––––––––– бұйрығымен

Б Е К І Т І Л Д І

«МОРФОЛОГИЯ»

БАҒДАРЛАМАСЫ

(8 сыныпқа арналған)

Құрастырған: Махметова Мейрамгул Бекмухамбетовна.

.

Ақши - 2018 ж

1. Бағдарламаның негізі: «Қазақ тілі (оқу әдістемелік құрал)» ,«Қазақ грамматикасы» , «Қазіргі қазақ тілі» әдістемелік құралдарын басышылыққа алып құрастырған.

Құрастырған: Махметова Мейрамгул Бекмухамбетовна

«М.Төлегенов атындағы орта мектебі» ұйымының әдістемелік - педагогикалық кеңесі отырысында «Морфология» бағдарламасы талқыланды.

Хаттама № «___ » «_____ » «______________» 2018 жыл

Мектеп директоры: Ғ.Ә.Әжмағанбетов

Аудандық сараптау комиссиясының отырысында «Морфология» бағдарламасы мақұлданды.

Сараптау комиссиясы төрайымы

Ырғыз аудандық білім бөлімінің

әдістеме кабинетінің меңгерушісі: __________________________А.М.Нарегеева

Хаттама № ______ «_____» ______________2018жыл

Түсінік хат

«Өнерді үйрен, үйрен де жирен» демекші, бүгінгі заман талабы – білімді де өнерлі, іскер, жан-жақты бәсекеге қабілетті тұлға даярлау екендігін ескере отырып, оқушының қабілеті мен талабына қарай оның мамандықты дұрыс таңдауына көмек беруіміз керек. Білім алушылардың ұлттық дүниетанымын кеңейтетін,шығармашылықойлауға төселдіретін,айналадағы адамдармен дұрыс қарым-қатынас жасауды үйрететін, оын тұлға ретінде әлеуиеттендіруге мүмкіндік беретін қазақ тілінің танымдық, қатысмдық қызметтерін меңгертуде,қазақ тілінен алған білімдерін толықтыруда, оны пысықтауда бұл бағдарламаның берері мол.

2018-2019 оқу жылында 8-сыныпта қазақ тілінен «Морфология » таңдау курсы білім алушылардың тілге деген қызығушылығын оятады деп ойлаймын. Курстың мақсаты мен міндеттері: Білім алушылардың қазақ тілі мен әдебиетінен алған білімдерін ұштастырып отыруға үйрету. Курсты шарты түрде теориялық және практикалық бөліктерге бөлуга болады. Сонымен қатар бұл курс білім алушылардың шығармашылық қабілеттерін дамытуға, негізгі қазақ тілі бағдарламасы материалын терең меңгеруге және қабілеті бар білім алушылардың шығармашылық қабілеттерін арттыруға ықпал етеді.

Міндеттері:

- білім алушылардың негізгі қазақ тілі курсындағы білімдерін тереңдету, қызығушылықтарын арттыру;-оқушылардың тілдік сауаттылығын арттыру;

-әдеби тіліміздің орфоэпиялық және орфографиялық заңдылықтарын, олардың бір-бірінен айырмашылығын,меңгерту; Курстың практикалық маңыздылығы:

Білім алушылардың тақырыпты жетік меңгеріп, сөз таптарына талдауға, практикалық іс-дағдыларының қалыптасуына, ізденімпаздықпен жүйелі түрде жұмыс жасауына мүмкіндік береді.

Курстың құрылымы: сатылай кешенді талдау бойынша жасалған. Сабақтың жүргізу әдістері:Теориялық, практикалық сабақтар.Дидактикалық материалдармен жұмыс:

Білім алушылардың меңгеруге тиіс білімдері мен дағдылары: - ана тілін ардақтай білу,көздің қарашығындай сақтау,құрметтеу; – әрбір сөзді тиімді жұмсай білу,ажарын кетірмей,бедерін бұзбай қолдану; -білім алушылардың тілдік сауаттылығын арттыру;

-әдеби тіліміздің орфоэпиялық және орфографиялық заңдылықтарын, олардың бір-бірінен айырмашылығын,меңгерту; Біліктері: -тілдік білім өрісін кеңейту; - дауыс интонациясын (ырғағын) орынды келтіріп отыруға дағдыландыру; -сөз таптарына талдай ;

- білім алушының материалмен өз бетінше жұмыс жасауы; - алған білімдерін практика жүзінде көрсете алуы; – өзін-өзі бағалауы.

Білім алушылардың білімін бағалау: І. Теориялық білімдер бойынша ІІ. Практикалық жұмыстар бойынша

Күтілетін нәтиже:

-морфологияның тіл біліміндегі орны мен маңыздылығын;

-сөз таптарының өзіндік белгілерін ажыраты білу;

- сөз таптарының мағыналық топтарын;

- сөз құрамына талдау жасай білу;

- әр сөз табының түрленуін,сөйлемдегі қызметін білу;

- сөйлемдерге морфологиялық талдау жасай білуі тиіс.

М.Төлегенов атындағы орта мектебінде

8-сынып білім алушыларына Қазақ тілі мен әдебиеті пәнінен жүргізілетін «Морфология »

тақырыбындағы таңдау курсы жұмысына

П і к і р

2018-2019-шы оқу жылында 8-сыныпқа қазақ тілінен «Морфология» таңдау курсының жылдық жұмыс жоспары жан-жақты қамтылып, тақырыпқа сай құрылған.

Қайталау –білімнің анасы демекші курс бағдарламасы жан-жақты жасалынған, бүгінгі заман талабы – білімді де өнерлі, іскер, жан-жақты бәсекеге қабілетті тұлға даярлау екендігін ескере отырып, білім алушының қабілеті мен талабына алған білімді, яғни, қазақ тілінен алған білімдерін толықтырады..

Курстың мақсаты: Білім алушылардың қазақ тілі мен әдебиетінен алған білімдерін ұштастырып отыруға үйрету. Курсты шарты түрде теориялық және практикалық бөліктерге бөлуга болады..

Міндеттері:

- білім алушылардың негізгі қазақ тілі курсындағы білімдерін тереңдету, қызығушылықтарын арттыру;-оқушылардың тілдік сауаттылығын арттыру;

-әдеби тіліміздің орфоэпиялық және орфографиялық заңдылықтарын, олардың бір-бірінен айырмашылығын,меңгерту;

Білім алушылардың тақырыпты жетік меңгеріп, сөз таптарына талдауға, практикалық іс-дағдыларының қалыптасуына, ізденімпаздықпен жүйелі түрде жұмыс жасауына мүмкіндік береді.

Сонымен қатар бұл курс білім алушылардың шығармашылық қабілеттерін дамытуға, негізгі қазақ тілі бағдарламасы материалын терең меңгеруге және қабілеті бар білім алушылардың шығармашылық қабілеттерін арттыруға ықпал етуде, анық сөйлеуге үйретуде оқушыға тигізер әсері мол болатынына пікір білідіремін.

Қоғамдық- гуманитарлық пәндер

бірлестігінің жетекшісі: А.Қ.Қалмағамбетова

М.Төлегенов атындағы орта мектебінде

8-сынып білім алушыларына Қазақ тілі мен әдебиеті пәнінен жүргізілетін «Морфология»

тақырыбындағы таңдау курсы жұмысына

П і к і р

2018/2019-шы оқу жылында 8– сынып білім алушыларына жүргізілетін «Морфология тақырыбындағы таңдау курсы білім алушылардың қызығушылықтарын оятып, пәнге деген құлшыныстарын арттыруда маңызды рөл атқарады.

Білім алушылардың ұлттық дүниетанымын кеңейтетін,шығармашылықойлауға төселдіретін,айналадағы адамдармен дұрыс қарым-қатынас жасауды үйрететін, оын тұлға ретінде әлеуиеттендіруге мүмкіндік беретін қазақ тілінің танымдық, қатысмдық қызметтерін меңгертуде,қазақ тілінен алған білімдерін толықтыруда, оны пысықтауда бұл бағдарламаның берері мол.

Курстың құрылымы: аптасына бір сағаттан, жылына отыз төрт сағатқа есептелінген.

Таңдау курсының тақырыптық мазмұнында жалпы алты бөлімді қарастырылған:

-бірінші бөлім: «Кіріспе» ( 1 сағат) ,

- екінші бөлім: «Морфология. Сөз таптары». \1-сағат\

-үшінші бөлім: «Зат есім»\ 4-сағат\

-төртінші бөлім:. «Сын есім». \4-сағат\

-бесінші бөлім: «Сан есім». \4-сағат\

-алтыншы бөлім «Есімдік» ( 4 сағат)

-жетінші бөлім:. «.Етістік». \9-сағат\

-сегізінші бөлім: «Үстеу». \3-сағат\

-тоғызыншы бөлім «Еліктеуіш сөздер. Шылау.Одағай» ( 2сағат)

-оныншы бөлім «Қорытынды» ( 2сағат)

8-сынып білім алушыларына Қазақ тілі мен әдебиеті пәнінен жүргізілетін «Морфология» таңдау курсы барлық материалды жүйелі түрде сипаттау талабы қойылмайды, алайда уақыттық және логикалық бірізділік сақталуға тиісті.

Курстың жалпы мазмұнындағы белсенділікті дамытуға арналған қызықты тапсырмалар білім алушылардың пәнге деген логикалық ой-өрісін дамытады.

Мектеп директорының оқу ісі

жөніндегі орынбасары: Р.Т.Шайқақов

Тақырыптық мазмұны

І.Кіріспе( 1 сағат)

1.Кіріспе (

ІІ.Морфология. Сөз таптары. ( 1 сағат)

1.Морфология. Сөз таптары.

ІІІ.Зат есім (4 сағат)

1.Зат есім.

2.Зат есімнің түрлері.

3. Зат есімнің түрленуі.

4.Тест тапсырмалары

ІV.Сын есім(4 сағат)

1.Сын есім.

2.Сын есімнің түрлері.

3.Сын есімнің түрленуі.

4.Тест тапсырмалары

V.Сан есім (4 сағат)

1.Сан есім.

2.Сан есімнің түрлері.

3.Сан есімнің түрленуі

4.Тест тапсырмалары

VI.Есімдік(4 сағат)

1.Есімдік.

2.Есімдіктің түрлері.

3.Есімдіктің түрленуі.Есімдіктің емлесі.

4.Тест тапсырмалары

VII.Етістік ( 9 сағат)

1.Етістік.

2. Етістіктің түрлері.

3.Етістер.

4.Көсемше.

5.Есімше.

6.Тұйық етістік.

7.Етістіктің райлары.

8. Етістіктің шақтары.

9.Тест тапсырмалары

VIII.Үстеу ( 3 сағат)

1.Үстеу.

2.Үстеудің түрлері.

3.Тест тапсырмалары

IX.Еліктеуіш сөздер. Шылау.Одағай ( 2 сағат)

1.Еліктеуіш сөздер. Шылау.Одағай.

2.Тест тапсырмалары

X.Қорытынды ( 2 сағат)

1.Шығармашылық жұмыс.

2.Өтілген материалдармен жұмыс.

Оқу тақырыптық жоспары

8-класс (аптасына 1 сағаттан, жылына 34 сағат)

№	Сабақтың реті	Тақырыбы	Сағат саны		Білім нәтижесі	Оқу әдіс-тәсілдері	Мерзімі	Ескерту
			теория	практика
Кіріспе.
1	1	Кіріспе.	1		Танымын кеңейту	Тірек-сызба,сұрақ-жауап, түсіндіру	03\09
Морфология .Сөз таптары
2	2	Морфология .Сөз таптары	1		Танымын кеңейту	Тірек-сызба,сұрақ-жауап, түсіндіру	10\09
Зат есім.
3	3	Зат есім..	1		Танымын кеңейту	Сұрақ-жауап, түсіндіру	17\09
4	4	Зат есімнің түрлері.	1		Танымын кеңейту	Сұрақ-жауап, түсіндіру	24\09
5	5	Зат есімнің түрленуі	1		Танымын кеңейту	Сұрақ-жауап,түсіндіру	01\10
6	6	Тест тапсырмалары		1	Теориялық білімін толықтырады	Сұрақтармен жұмыс	08\10
Сын есім.
7	7	Сын есім.	1		Танымын кеңейту	Сұрақ-жауап,түсіндіру	15\10
8	8	Сын есімнің түрлері	1		Танымын кеңейту	Сұрақ-жауап,түсіндіру	22\10
9	9	Сын есімнің шырайлары	1		Танымын кеңейту	Тірек-сызба,сұрақ-жауап, түсіндіру	05/11
10	10	Тест тапсырмалары		1	Теориялық білімін толықтырады	Сұрақтармен жұмыс	12\11
Сан есім.
11	11	Сан есім.	1		Танымын кеңейту	Тірек-сызба,сұрақ-жауап, түсіндіру	19\11
12	12	Сан есімнің түрлері	1		Танымын кеңейту	Тірек-сызба,сұрақ-жауап, түсіндіру	26\11
13	13	Сан есімнің түрленуі,емлесі	1		Танымын кеңейту	Түсіндіру,сұрақ-жауап	03\12
14	14	Тест тапсырмалары		1	Теориялық білімін толықтырады	Сұрақтармен жұмыс	10\12
Есімдік.
15	15	Есімдік.	1		Танымын кеңейту	Тірек-сызба,сұрақ-жауап, түсіндіру	17\12
16	16	Есімдіктің түрлері			Танымын кеңейту	Тірек-сызба,сұрақ-жауап, түсіндіру	24\12
17	17	Есімдіктің түрленуі.Есімдіктің емлесі	1		Танымын кеңейту	Тірек-сызба,сұрақ-жауап, түсіндіру	14\01
18	18	Тест тапсырмалары	1		Теориялық білімін толықтырады	Сұрақтармен жұмыс	21\01
Етістік.
19	19	Етістік.	1		Танымын кеңейту	Салыстыру,талдау,түсіндіру	28\01
20	20	Етістіктің түрлері			Танымын кеңейту	Салыстыру,талдау,түсіндіру	04\02
21	21	Етістер	1		Танымын кеңейту	талдау,түсіндіру	11\02
22	22	Көсемше	1		Танымын кеңейту	талдау,түсіндіру	19\02
23	23	Есімше	1		Танымын кеңейту	талдау,түсіндіру	26\02
24	24	Тұйық етістік	1		Танымын кеңейту	талдау,түсіндіру	04\03
25	25	Етістіктің шақтары.	1		Танымын кеңейту	Салыстыру,талдау,түсіндіру	11\03
26	26	Етістіктің райлары	1		Танымын кеңейту	Салыстыру,талдау,түсіндіру	18\03
27	27	Тест тапсырмалары	1		Теориялық білімін толықтырады	Сұрақтармен жұмыс	08\04
Үстеу.
28	28	Үстеу.	1		Танымын кеңейту	Салыстыру,талдау,түсіндіру	15\04
29	29	Үстеудің түрлері			Танымын кеңейту	Салыстыру,талдау,түсіндіру	22\04
30	30	Тест тапсырмалары	1		Теориялық білімін толықтырады	Сұрақтармен жұмыс	29\04
Еліктеуіш сөздер. Шылау. Одағай
31	31	Еліктеуіш сөздер. Шылау. Одағай	1		Танымын кеңейту	Салыстыру,талдау,түсіндіру	06\05
32	32	Тест тапсырмалары		1	Теориялық білімін толықтырады	Сұрақтармен жұмыс	13\05
Қорытынды.
33	33	Шығармашылық жұмыс		1	Теориялық білімін толықтырады	Тапсырмалармен жұмыс	20\05
34	34	Өтілген материалдармен жұмыс		1	Теориялық білімін толықтырады	Сұрақтармен жұмыс	21\05

Қазақ тілі мен әдебиеті пәні мұғалімі : М. Б. Махметова

Мұғалімдер үшін пайдаланылатын әдебиеттер тізімі:

1. «Қазақ тілі мен әдебиеті журналы» (2007-2013жж)

2. Қазақ тілі (оқу әдістемелік құрал)

3. Қазақ әдебиеті (оқу әдістемелік құрал)

4. «Қазақ граматикасы» Астана. 2002ж

5. «Қазіргі қазақ тілі» М.Балақаев, Т.Сайранбаев

6. Қазақ тілі («Шың» тесттер жинағы)

7. Қазақ әдебиеті («Шың»тесттер жинағы)

8. Р.Әміров, Ж.Дәулетбекова «Сөз тазалығы – тіл мәдениетінің алғы шарты» (Алматы 2006ж)

9. І.Есхожин «Шешендік шиырлар»

10. А.Қобыланова «Қазақ сөз этикеті» (Алматы, 1991ж)

11. Н.Төреқұл «Билер сөзі – ақылдың көзі»

12. М.Есләмғалиұлы «Әйтеке би» (Алматы, 2007ж)

Білім алушылар үшін ұсынылатын әдебиеттер тізімі:

1. Қазақ тілі («Шың» тесттер жинағы)

2. Қазақ әдебиеті («Шың»тесттер жинағы)

3. .Есхожин «Шешендік шиырлар»

4. А.Қобыланова «Қазақ сөз этикеті» (Алматы, 1991ж)

5. Н.Төреқұл «Билер сөзі – ақылдың көзі»

6. М.Есләмғалиұлы «Әйтеке би» (Алматы, 2007ж)

7. А.Леубаева, «Қазақ шешендік өнерінің көркемдік-тағылымдық мәні» (Алматы, 2005ж)

8. С.Негимов «шешендік өнер» (Алматы, «Ана тілі» 1997ж)

9. Қазақ тілі. Шешендік өнер. Дидактикалық материалдар

10. Н.Төреқұл «Билер сөзі – ақылдың көзі»

11. М.Есләмғалиұлы «Әйтеке би» (Алматы, 2007ж)

12. «Қазақ тілі мен әдебиеті журналы» (2007-2013жж)