Көлеңкедегі қазақ: неге біз өзімізді шетке итереміз?

Біз – тамыры тереңде жатқан, тарихы мыңжылдықтарды қамтитын ұлтпыз. Бірақ бүгінгі таңда өзін көлеңкеде сезінетін қазақтың көбейгені – шындық. Бұл мақала – біреуді айыптау емес, өз-өзімізге қойған ауыр, бірақ қажетті сұрақ.

Өзін төмен санау – қайдан шыққан?

Жиын-тойда қазақша сөйлеуге ұялатын, орысшаға көше салатын жастар, жұмыс бабында өз тілін «ыңғайсыз» деп қабылдайтын ересектер – бұл құбылыс кездейсоқ емес. Бұның тамыры тереңде: отарлық өткен шақ, тілді менсінбеу, “ұлттық деген – ескі” деген қате түсінік.

Қазақ болу – демек артта қалу ма?

Біз біреудің тілімен сөйлегенде – оның менталитетімен ойлай бастаймыз. Өзімізге сенімсіздік содан басталады. Қазақ болудан емес, қазақ болуға қысылудан біз артта қалдық. Өйткені біз өзімізді өзіміз толық қабылдамадық.

Қазақ кім?

Қазақ – түрік өркениетінің мұрагері, ақын халық, дала философы. Қазақ – Абылай мен Абайдың, әл-Фараби мен Мағжанның ұрпағы. Бізді ешкім шетке итермейді – біз өзімізді шетке итереміз, өйткені өзімізге сенбейміз.

Не істеу керек?

Қазақ тілін, мәдениетін тек оқыту емес, өмір салтына айналдыру керек.

• Қазақ болуға қысылмай, мақтану керек. Мақтан етіп қана қоймай, жауапкершілікпен дамыту керек.

• Білім, ғылым, өнер, бизнес – осының бәрінде қазақша сөйлеу қалыпты нәрсе болу керек.

Өзін көлеңкеге қойған адам – жарыққа шықпайды. Біз ұлт ретінде жарыққа шығу үшін, алдымен көлеңкеден өзімізді алып шығуымыз керек.