Қазақшаңыз қалай?

Тақырыбы: Қазақшаңыз қалай?
Түрі: танымдық ойын
Мақсаты:1. Оқушылардың өткен тақырыптар бойынша алған білімдерін пысықтап, ой-өрісін, білім деңгейін көтеру.
2. Түрлі әдіс-тәсілдер арқылы оқушылардың тіл байлығын, ойлау қабілетін, қазақ тілінде еркін сөйлеу шеберліктерін жетілдіру.
3. Оқушылардың мемлекеттік тілге деген қызығушылығын арттыру. Отанын, туған жерін, елін сүюге, халық дәстүрлерін сыйлауға тәрбиелеу.
Көрнекілігі: суреттер, интерактивті тақта, кеспе қағаздар.
І. Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушылардың назарын танымдық ойынға аудару.

ІІ. Негізгі кезең.
1-жүргізуші:Құрметті әріптестер, оқушылар!
Бүгінгі тілдер мерекесіне арналған «Қазақшаңыз қалай?» атты сайысымызды бастауға рұқсат етіңіздер. Тіл сайысын өткізудегі мақсатымыз - басқа ұлт өкілдерінің мемлекеттік тілге құрметпен қарауын, сонымен қатар, тілге деген қызығушылықтарын арттыру.

2-жүргізуші:Қадір Мырза Әлі айтқандай, ұлы қазақ даласында 130-дан астам басқа ұлт өкілдері бір шаңырақтың астында татулықта, сыйластықта өмір сүріп жатқаны бәрімізге мәлім. Қазақстан жерінде тұратын әр адам Отанын сүю, мәдениеті мен тілін білу және оларды қастерлеу қасиетті борышы екенін сезіну қажет. Осындай мақсатпен біздің мектебіміздің 4-ші сыныптар арасындағы «Қазақшаңыз қалай?» атты сайысымызды бастаймыз.

1-жүргізуші:Бүгінгі сайыс мынадай кезеңдерден тұрады.
Жүрісі:
1. Таныстыру.
2. Дода.(10 сұраққа тез және дұрыс жауап беру )
3. Сөздер сөйлейді (шашыраңқы сөздерден сөйлем құрастыру)
4. Кім жылдам? (берілген сөздің құрамындағы әріптерден сөздер құрап жазу)
5. «Өнерпаз болсаң...» (үй тапсырмасы өнер көрсету)
6. Суреттер сөйлейді.(мәтін құрастыру жыл мезгідеріне байланысты)
7. «Тапқыр аудармашы» (орысша, қазақша, ағылшынша тілдерге аудару)

2-жүргізуші: Сайыскерлердің білімін таразылап, өздеріне баға беруші әділ қазылар алқасымен таныс болыңыздар.
1-жүргізуші:
Беташарын сайысымыздың бастайық,
Көрермендерді бір серпілтіп тастайық.
Таныстырсын сайыскерлер өздерін.
Өнеріне ду қол соғып қостайық.

2-жүргізуші:
Әрбір тілде сөйле әлемді таң қылып,
Ана тілін білмеу қандай заңдылық?!
Өсер балаң, байтақ далаң тұрғанда,
Қазақ тілі жасау керек мәңгілік!

І кезең. Таныстыру.
І-топ, ІІ-топ, ІІІ-топ , ІҮ- топ (өздерінің топтарын таныстырып өтеді)
ІІ кезең. «Дода»
Бұл кезеңде әр топқа 10 сұрақ қойылады. Берілген сұрақтарға тоқтаусыз, дұрыс әрі жылдам жауап беру керек.

І топқа:
1. Қазақ әліпбиінде неше әріп бар?
2. ҚР Мемлекеттік тілі?
3. Қыста не жауады?
4. Жаңылтпаштың сөздері қалай айтылады?
5. Күздің бірінші айы?
6. Қазақ тілінде неше септік бар?
7. Бір тәулікте неше сағат бар?
8. Аптаның бірінші күнін ата?
9. Наурызда пісірілетін басты тағам?
10. Қазақстан туының түсі қандай?

ІІ топқа:
1. Қазақстанның президенті кім?
2. Қазақ тілінде жалғаудың неше түрі бар?
3. Қыс айларын ата:
4. Қазақ тіліне тән дыбыстарды ата?
5. Қазір қай жыл мезгілі?
6. Дауысты дыбыстар нешеге бөлінеді?
7. Тамақты бұзбайтын салқын жәшік?
8. Сен нешінші сыныпта оқисың?
9. Қар қай кезде жауады?
10.Қай қалада тұрасың?

ІІІ топқа:

1.Қазір қандай ай?

2.Аптаның 6-шы күні қалай аталады?

3.Дауыссыз дыбыстар нешеге бөлінеді?

4.Жаз айларын ата?

5.Кімнің? ненің? Қай септіктің сұрағы?

6.Бала оқытатын адам?

7.Ұлттық тағамдарды атап бер?

8.Жыл мезгілдерін ата?

9.Қазақстанның туының түсі қандай?

10.Көктемнің бірінші айы?

ІҮ топқа:

1.Күзде не жауады?

2.Аптаның үшінші күні қалай аталады?

3.Көктем айларын ата?

4.Бір жылда неше ай бар?

5.Кіммен немен қай септіктің сұрағы?

6.ҚР астанасы қай қала?

7.8 наурыз қандай мейрам?

8.Қазақ тілінде дыбыстар нешеге бөлінеді және қандай?

9.EXPO 2017 қай елде өтті?

10.Қазақ тіліне тән дыбыстарды ата?

ІІІ кезең. «Сөздер сөйлейді»
Берілген шашыраңқы сөздерден дұрыс сөйлем құрау керек.
І топ:

1. Мұғалімге, сыйлады, балалар,гүл.

2. Салады, биік, үйлер, құрылысшы.

ІІ топ:
1.Оқушы, сыныпқа, келді, жаңадан.

2.Жұмыс, істейді, кітапханашы, кітапханада

ІІІ топ:
1.Сабағы, бірінші, болды, қазақ тілі.

2.Мектепке, барасың, сен, атаңмен.

ІҮ топ:
1.Береді, білім, бізге, мектеп.
2. Балалармен, Асан, ойнады, футбол.

ІҮ кезең. «Кім жылдам?»

1 минутта берілген сөзден сол сөздің құрамындағы әріптерді қолданып, сөздер құрау, қанша сөз болса, сонша ұпай жинайды.

Берілген сөзі: І топ «Ұйымдастырушылық», ІІтоп «Құрметтеулерінің», ІІІтоп «Шығармашылық», ІҮтоп «Қазақстандықтар»

Ү кезең. «Өнерпаз болсаң...» (өз өнерлерін көрсету)

ҮІ кезең. «Суреттер сөйлейді» (жыл мезгідеріне байланысты сурет бойынша мәтін құрастыру)

ҮІІ кезең. Тапқыр аудармашы» (орысша, қазақша, ағылшынша тілдерге аудару)

І топ:
Лед – мұз – ice
Соль – тұз –salt

Девочка – қыз –girl
Птица – құс-beard

Время – уақыт – time

Счастье-бақыт- happy

Вторник – сейсенбі –tuesday
Четверг – бейсенбі –Thursday

ІІ топ:
Зверь – аң –beast
Хлеб –нан-bread

Доска – тақта-bleck board

Вата-мақта-cotton

Трава – шөп – greas
Синий – көк-blue

Пять – бес –five
Вечер – кеш-evening

ІІІ топ:

Рука –қол- hand

Дорога-жол-road

Мяч-доп-ball

Много-көп-more

Гусь-қаз-goose

Лето-жаз-summer

Дерево-ағаш-tree

Бумага- қағаз-paper

ІҮ топ:

Нож-пышақ-knife

Самолет-ұшақ-airplane

Брови-қас-brow

Голава-бас-head

Сердца-жүрек –hearth

Лопата-күрек-shovel

Мальчик-бала- boy

Город –қала-city

1-жүргізуші:
«Қазылар орнықтырар әділдікті,
Кімдердің жауаптары кәміл шықты.
Білім мен тапқырлықтың сайысында,
Жеңіске жетер дейміз нағыз мықты», - дегендей, сайыскерлерімізді бағалау үшін әділ қазыларымызға сөз берейік.

ІІІ. Қорытындылау.
2-жүргізуші: Құрметті ұстаздар мен оқушылар, «Қазақшаңыз қалай?» атты сайысымыз өз мәресіне жетті. Тіл - әр ұлттың қайталанбас байлығы. Тіл бар жерде ұят та, ел де, жер де болмақ. Тілден артық қазына, тілден артық қасиет жоқ екеніне тағы көз жеткіздік. Сау болыңыздар!