О,Ө

О,Ө

Ш,Ч

Қазақтың ұлттық ойындары

Сабақтың тақырыбы: Қазақтың ұлттық ойындары.

Мақсаты : Қазақтың ұлттық ойындары асық ойнау, қол күрес, тақия тастамақ ойындары арқылы балалрға қазақтың салт – дәстүрі , әдет – ғұрпын, туған елге, жерге, өз Отанына деген сүйіспеншілік сезімдерін арттыру.

Түзету білімділік: Балаларды қазақтың ұлттық ойындары мен таныстыра отырып ойын шартын дұрыс бұзбай ойнауға үйрету.
Түзету дамытушылық: Ойынды ойнау барысында балалардың ойлау, есте сақтау қабілеттерін ойын кезінде аяқ - қол моторикасын дамыту.
Түзету тәрбиелілік: Қазақтың ұлттық ойындарын ойнай білуге тәрбиелеу.

Сабақ түрі: аралас ойын іс-шара.

Сабақтың әдісі: Әңгіме ойын түрінде

Көрнекілік: асық, қазақ ұлттық киімдері (шапан, желетке, тақия), интербелсенді тақта.

Сәлеметсіздер ме, балалар!

Біздің бүгінгі іс-шарамызға қонақтар келді. Келген қонақтармен амандасайықшы.

- Балалар біз қай Республикада тұрамыз?

- Қазақстан Республикасы.

- Балалар қазақтың қандай ұлттық киімдерін білесіңдер?

- Тақия, шапан, желетке, мәсі, камзол , сәукеле т.б.

- Ал балалар өздерін қай ұлттың киімдерін киіп отырсыңдар?

- Әрине дұрыс айтасыңдар.

- Әр бала киіп отырған киімін айтып кетеді

Әдемі киініп келген екенсіңдер!

-Балалар сендер қандай қазақтың ұлттық ойындарын білесіңдер?

-Интербелсенді тақтадан белгілі ойын түлері көрсетіледі. (Балалар ойын түрлерінің аттарын табады. «Алтыбақан», «Көкпар», «Асық ату», «Соқыр теке»)

Тәрбиеші:

-Халқымыздың тарихи-мәдени мұраларының түрлері сан алуан.Солардың қай-қайсысы да адамға,соның игілігіне қызмет етуге бағытталған.Осындай аса құнды игіліктердің бірі –ұлттық ойындар.Бүгінде адам баласы жасаған жеті кереметтің қатарына сегізінші етіп осы ойынның  аталып жүруі де жайдан-жай емес.Бұрын ел қорғаушы батыр,жауынгер,халық қайраткерлері,ойын үстінде көрінеді.Сол ойын арқылы шынығып,өзінің бойындағы табиғи дарынын шыңдай түседі.Ұлттық ойындар осылайша атадан-балаға үлкеннен-кішіге мұра болып жалғасып отырған.Ойын тек адамның дене күш- қуатын молайтып,оны шапшаңдыққа,дәлдікке тәрбиелеп қана қоймай,адамның ақыл-ойының толысуына,есейіп өсуіне де көп пайдасын тигізеді.Қазақтың ұлттық ойындары тақырыпқа өте бай және алуан түрлі болып келеді.Қазақтың ұлттық ойындары бес түрге бөлінеді: Олар аңға байланысты, малға байланысты, түрлі заттармен ойналатын, зеректі, ептілік пен икемділікті қажет ететін ойындар. Қазақтың ұлттық ойындары - халқымыздың асыл мұрасы. Өйткені баланың ойыда, сезімі мен қиялыда ойын арқылы өседі. Дүниетанымын арттырып, еңбекке баулиды, ширықтырып , шынықтырады.

Қазір балалар қазақтың басқа да ұлттық ойындарын ойнаймыз.

Ойын бастамас бұрын бойымызды жазып алайық.

Сергіту сәті

Би «Қара жорға» (орындайтын орта топ бишілері)

Бәрекелді балалар!

Ал,енді балалар ұлттық ойындарымызды ойнауға әзірленейік!

Қазақтың ұлттық ойыны.

Хан талапай ойыны

Көп асықтың ішінде бір асықты қызыл түске бояап қоямыз. Сол асық «хан» деп аталады. Ойынды бастайтын бала асықтың бәрін қос уысына жинап алып, отырған балалардың алдына шашып жібереді. Балалар ханның қалай түскенін бақылап отырады Ал «хан» алшысыннан түссе, балалар жарыса «хан талапай» деп дауыстап, ханды өз қолына түсіруге тырысады. «Хан» кімнің қолына түссе, сол жеңіске жетеді.

Жарайсыңдар балалар! (Жеңімпазды құттықтау)

«Белбеу тастау» — ойынына жиналғандар дөңгелене шеңбер бойына отырады. Жүргізуші шеңбер сыртында белбеуді қолына ұстап жүгіре басып айналып жүреді де, өзінің көңіліне жаққан ойыншысының артына білдірмей тастауға тырысады (егер ол біліп қойса тастамау керек). Жүргізуші білдірмей тастап кетсе, шеңберді айналып қайтып келіп, белбеуді алады да, артында белбеу жатқан ойыншыны «Орныңды тап» деп белбеумен ұрады. Сөйтіп, шеңберді айналдыра қуалап, қайтып орнына келгенше соғады. Ал ойнаушы белбеуді артына тастап кеткенін біліп қойса, белбеуді ала салып, ойын жүргізушінің өзі босатқан орынға жеткенше қуалайды. Ойын осылай жалғаса береді.

Жарайсыңдар балалар! (Жеңімпазды құттықтау)

^[1 «Мәлкі тотай» — бұл ойын алаңда, кең жерде ойналады. Ойнаушылар саны жұп, әрі алтыдан кем болмауға тиіс. Олар, өз ішінен екі ойын басқарушы сайлайды. Бастаушылар барлық сайлаушыларды өзара кезекпе-кезек бөлісіп алады. Содан кейін әр бастаушы өз адамдарымен он метрдей қашыққа барып, қол ұстасып, тізбектеліп тұрады. Бірінші топтың бастаушысы: «Мәлкі тотай» деп айқайлайды. Екінші топтың бастығы одан: «Саған кім керек?»— деп сұрайды. Сонда ол керек адамның атын атайды. Аты аталған ойыншы шақырған топқа, қол ұстасып тұрған тізбекті үзіп (қолдарын жаздырып) кету үшін пәрменімен жүгіріп барып, киіп өтеді. Егер тізбекті үзіп кетсе, одан ол өз тобына бір баланы ала келеді, ал егер үзе алмаса, өзі сонда қалып қояды.^]

Жарайсындар балалар! (Жеңімпаз топты құттықтау)

5. Бекіту

- Балалар сендерге қазақтың ұлттық ойындары ұнады ма?

Иә

- Жарайсыңдар!!!

Балалар қазақтың қандай ұлттық ойындарын ойнадық?

Хан талаппай,Белбеу тастау.Мәлкі тотай.

- Жарайсыңдар!

- Ойын ойнаған ұнай ма?

- Иә, ұнайды.

Жарайсыңдар,балалар барлығыңыз ойындарға белсене қатыстыңдар!

Тәрбиеші:

-Ал,балалар! Атадан балаға мұра болып жалғасып келе жатқан ұлттық ойындарымызды ойнау арқылы бойымызға қүш жинап,ақыл-ойымызды толықтырып,еліміздің туын биікке көтеретін сегіз қырлы ,бір сырлы  азаматы мен азаматшалары болып өсе берейік!

Осымен біздің бүгінгі «Қазақтың ұлттық ойындарына» арналған іс-шарамыз өз мәресіне жетті!

Сау болыңыздар!

Бірінші кезең «Сөз тапқанға».Қазір сендер әріптер аласыңдар.Әр топқа сұрақ қойылады.Сұрақтың жауабы қолдарыңдағы әріптен басталуы керек.Жауап шапшаң болуы тиіс.

І топ сұрақтары. Ө,Қ, Т.

1. Бүгін қандай күн?

2.Сен қайда тұрасың?

3.Жазда қайда болдың?

4.Нені жақсы көресің?

5.Сыныбыңда қанша оқушы бар?

6.Қай пән ұнайды?

7.Досың көп пе?

8.Сенің сүйікті ақының?

9.Немен саяхат жасайсың?

ІІ топ сұрақтары. Ә,Ғ, С.

1.Сенің калаң қандай?

2.Кім болғың келеді?

3.Нені ұнатасың?

4.Қандай құсты білесің?

5.Қандай фильм көрдің?

6.Жақсы көретін күнің?

7.Күз мезгілі ұнай ма?

8.Сенің сүйіп оқитын жазушың?

9.Саған қандай тағам ұнайды?

Екінші кезең «Білімпаздар» сөзі беріледі.Бұл сөзден1минутта бірнеше сөз құрау.

Үшінші кезең «Сен білесің бе?»Интербелсенді тақтада сандар жазылған торкөздердің астында сұрақтар жасырылған.Әр жауап 5 балмен есептеледі.

1. Қазақ тілтану ғылымының атасы кім?

2. «і» қандай дыбыс?

3.«Ұлан-байтақ» сөзінің синонимін тап.

1.Ғ.Айдаров қанша ғылыми еңбектер жазған?

2.«Отан» сөзінің синонимін тап.

3. «Ө»қандай дыбыс?

Төртінші кезең «Кім жылдам?» Әр топ басшысы берілген сөздерді қимылмен көрсету керек, ал жанкүйерлер бұл сөздерді дұрыс табуы тиіс.

І топқа берілген сөздер: жұлдыз, қайық, аю,ұшақ, айна, қоңырау, мысық,

доп, сызғыш, гүл.

ІІ топқа берілген сөздер: кітап, жаңбыр, себет, үзіліс, қоян, сурет, пойыз,

сабақ, маймыл,қолшатыр.

Сөз кезегі қазылар алқасына беріледі.

Мақсаты: балалардың тіл туралы танымдық деңгейін көтеру, білімді, жан-жақты болуға үйрету, бірнеше тіл білуге,үйренуге деген қызығушылықтарын арттыру, ой-өрісін, ойлау қабілеттерін дамыту, шығармашылыққа, шапшаңдыққа баулу, балаларды озық ойлы оқушы болуға тәрбиелеу.

Көрнекілігі: интерактивтік тақта.

Сайыстың жоспары:

І бөлім: Жедел жауап.

ІІ бөлім: Тіл-өнер.

ІІІ бөлім: Бәрін білгім келеді.

ІV бөлім:Қызықты ұйқастар.

V бөлім: Өлең-сөздің патшасы.

Кіріспе сөз.

Тіл-адамзат баласына тән ғажайып құбылыс.Адамзат қоғамының аясында халық,ұлт және оның тілі жүздеген, мыңдаған жылдар бойы қалыптасады.Әр ел өз тілі арқылы әлемді. дүниені. өмірдің құнды тағылымдарын таниды да, келешек ұрпақтарына жеткізеді.Тіл -халық тарихы, тіл-ұлттық қазына, тіл-біздің намысымыз, арымыз, байлығымыз, барымыз.

-Қайырлы күн құрметті көрермендер,қонақтар, сайыскерлер! Бүгінгі біздің «Жүзден-жүйрік, мыңнан-тұлпар»атты сайысымыз гуманитарлық пәндер апталығы аясында өткізіліп отыр.Сайысымызға екі топ оқушы қатысып отыр.

І топ:«Білгірлер».

Ұраны:«Білекті бірді жығады, білімді мыңды жығады».

ІІ топ:«Тапқырлар».

Ұраны:«Пайда ойлама ар ойла, Талап қыл артық білуге».

-Қазылар орнықтырар әділдікті,

Кімдердің жауаптары кәміл шықты.

Білім мен тапқырлықтың жарысында

Жеңіске жетер дейміз нағыз мықты!-демекші,әділқазыларды таныстырып өтейік

1.ӘБЖ -Бастемова А.Қ.

2. қазақ тілі мұғалімі: Альмағамбетова Г.С.

3.қазақ тілі мұғалімі: Нұрұмова Б.Б.

-Ал,қанеки, келіңдер,

Біріңе-бірің еріңдер.

Біліміңізді тексеріп,

Ойынға қатысып көріңдер.-дей келе қатысушыларға сәт сапар тілеймін.

«Білім деген- биік шың

Бақытқа сені жеткізер.

Білім деген-ақылшың

Қиындықтан өткізер»,-деп сайысымыздың бірінші бөлімін бастаймыз.

І бөлім. «Жедел жауап».

Шарты: бұл бөлімде әр топқа 10 сұрақтан қойылады.Әр дұрыс жауапқа 1 ұпай беріледі.Оқушы жауап бере алмаған жағдайда келесі ойыншының жауап беруге мүмкіндігі болады.

Ітоп:

1.ҚР-астанасы қай қала?

2.Ел басқару саласындағы ең жоғарғы лауазым?

3.Кеңес Одағында алғаш ғарышқа ұшқан кім?

4.Қазақтың атақты күрес шебері.

РЕКЛАМА

Шашки - на Яндекс.Играх

yandex.ru

АркадыБоевики

Установите приложениеГоловоломки

Перейти

Яндекс.Директ

18+

5.1маусым қандай мереке?

6.Отан соғысына қатысқан батыр қыздар кімдер?

7.Қазақтың ұлттық аспабында орындалатын шығарма

8. 2012жылы Лондонда өткен олимпиаданың ауыр атлетикадан женімпазы

9.ҚР-ның Әнұранының авторлары кімдер?

10.Абайдың шын аты кім?

ІІ топ:

1.ҚР-ның рәміздерін ата

2.Қазақ халқы өзінің тұңғыш Президентін қашан сайлады?

3.Қазір қай жыл?

4.Қазақстанда алғаш ғарышқа ұшқан кім?

5.Қазақтың үш биін ата.

6.ҚР-ның Тәуелсіздік күні.

7.Қазақстанның атақты суретшісі кім?«

8.6 шілде қандай мереке?

9.2012 жылы Лондон олимпиадасының жеңіл атлетикадан жеңімпазы.

10.Қазақ даласында алғаш мектеп ашқан ұлы ағартушы кім?

Бүгінгі сайысымызды қорытындылап, жеңімпаз топты анықтау үшін қазылар алқасына сөз берейік.(Жеңімпаздарды марапаттау)

Құрметті ұстаздар, оқушылар! Осымен сайысымыз аяқталды.Жарыс болған соң, жеңіс пен жеңіліс қатар жүреді.Жарыста жеңілсек те,өмірде жеңіске жете берулеріңе тілектеспін.

22 қыркүйек «Тіл мерекесіне» байланысты сайтымыздағы қызықты материалдар:

1. Тіл туралы өлеңдер топтамасы

2. Ана тілім – ардағым! (Тәрбие сағаты)

3. Тіл мерекесіне арналған іс-шара сценарийі

4. Қазақ тілі — әлемдегі ең бай үшінші тіл

5. Тілдің құдіреттілігін суреттейтін өлең

6. Тіл туралы шығарма. Ана тілің — арың бұл!

7. Тіл туралы деректер

8. Қайраткерлердің қазақ тілі туралы айтқандары

РЕКЛАМА|18+

yandex.

Тәрбие  сағатының  тақырыбы:  «Тіл  мерейі,  ел  мерейі»

Мақсаты:  Жас  ұрпақты  ана  тілінің  қадір - қасиетін  түсіне  білуге шақыру.  Олардың  халқына  деген,  тіліне  деген  махаббатын  арттыру.

Көрнекілігі: «ана  тілін  білмейтін  адам мәдениетті  адам  санатына  қосылмайды.» М. Әуезов.

І  жүргізуші: Қайырлы  күн  ұстаздар  мен  қонақтар.  Сіздерге  арнап  «Ана  тілім – ардағым»  атты  тәрбие сағатымызды  ашуға  рұқсат  етіңіздер.

ІІ  жүргізуші: Құрметті  ұстаздар,  оқушылар!  Қазақстан  Республикасының  Конституциясында  «Мемлекеттік  тіл – Қазақстан  халықтарын   біріктіретін  тіл»  деп жарияланған.  Тіл  мерекесіне  орай  бүгінгі  «Ана  тілім – ардағым»  атты  кешімізге  қош  келіпсіздер. 

Тіл – ұлттық  белгі,  халықтық  мұра,  дүниетаным  құралы.    Халықтың  тарихта  қалуы  тіліне  байланысты.

Тіл  халықтың  жаны,  сәні,  тұтастай кескін  келбеті,  болмысы.  Қазақ  тілі  дүние  жүзіндегі  ең  бай,  беделді  тіл.

Өткірдің  жүзі,

Кестенің  бізі,

Өрнегін  сендей  сала  алмас,-  деп ұлы  Абай  атамыз  таңырқап,  тағзым  еткен  осы  қасиетті  тіліміз.