Бөлім: 5

Отбасы және демографиялық өзгеріс
Синтаксис

Педагогтің аты-жөні

Күні:

Сынып: 9

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Демография-ұлт тағдыры

Түсіндірмелі салалас құрмалас сөйлем

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

9.1.3.1 тыңдалған мәтіндегі ақпаратты өмірлік мәселелермен байланыстыра білу;

9.4.4.2 салалас құрмалас сөйлемдердің мағыналық түрлерін ажырата білу, түрлендіріп қолдану.

9.2.1.1тұтас емес (кесте, диаграмма, сызба, сурет) мәтіндердегі мәліметтерді салыстыру, өңдеу;

9.3.2.1 мақсатты аудиторияның қызығушылығын ынталандыру үшін әртүрлі жанрда мәтіндер құрастыру;

Сабақтың мақсаты

- тыңдалған мәтіндегі ақпаратты өмірлік мәселелермен байланыстыра біледі;

- салалас құрмалас сөйлемдердің мағыналық түрлерін ажырата біледі, түрлендіріп қолданады.

- тұтас емес (кесте, диаграмма, сызба, сурет) мәтіндердегі мәліметтерді салыстырады, өңдейді;

- мақсатты аудиторияның қызығушылығын ынталандыру үшін әртүрлі жанрда мәтіндер құрастырады;

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

5 мин

Ұйымдастыру кезеңі

Ой қозғау

1-тапсырма. Тақырыптың бұлай аталу себебін түсіндіріңдер.

Демография-ұлт тағдыры

Тақырып аясында оқушылар пікірін тыңдаймын.

Оқушылар өз ойларын айтады.

Өмірмен байланыстыра отырып, дәлелдер келтіреді.

Мадақтау сөздер

1-2-слайд

Сабақтың ортасы

35 мин

Мағынаны тану

Бекіту тапсырмасы

Тыңдалым

2-тапсырма. 13-аудиомәтінді тыңдаңдар.

Айтылым

А Мәтін мазмұны бойынша сұрақтарға жауап беріңдер.

1. Мәтін кейіпкері кім?

2. Оның отбасы ұстанымы қандай?

3. Көп баланы «асырай алмаймыз» дегенге жас отбасылардың айтатын уәжі қандай?

4. Мәтін кейіпкерлерінің пікірінше, көпбалалы отбасында өскен баланың ерекшелігі неде?

Тапсырма. 13- мәтін.

Ә) Мәтіндегі кейіпкердің балаға қатысты айтқан нақыл сөздерін теріп жазып, түсініктеме беріңдер.

Жазылым

Тапсырма.

Б) Мәтіннің мақсатын анықтаңдар.

Тілдік бағдар

 Түсіндірмелі салаластың бірінші жай сөйлемінің баяндауышының құрамына сол, сонша, соншалық, сондай деген сілтеу есімдіктері қатысса, екі жай сөйлемнің аражігіне сызықша қойылады.

Мысалы: Тасқынның қаттылығы сонша – жолындағының бәрін жапырып кетті.

6-тапсырма. Мәтінді мұқият оқыңдар.

56-бет, оқулық

А) мәтінде қандай стильдер қолданылған? Тілдік бірліктер арқылы дәлелдеңдер.

Ә) Мәтінге тірек бола алатын сөздерді анықтаңдар.

Б) Мәтінге сүйеніп, сабақ тақырыбының «Демография – ұлт тағдыры» аталуын түсіндіріңдер.

7-тапсырма.

• Қазақстанда халық санының көбеюіне кедергі келтіріп отырған басты себеп не?

• Тағы қандай себептерді айтар едіңдер?

• Үш-төрт сөйлемнен тұратын мәтін жазыңдар.

8-тапсырма. Мәтіннен құрмалас сөйлемдерді теріп жазып, оларды салалас және сабақтас құрмалас сөйлемдерге ажыратыңдар.

Салаластың мағыналық түрлерін анықтаңдар.

Үлгі: Жері –кең, халқы –аз.

Мәтінді тыңдайды.

Сұрақтарға жауап береді.

Берілген ақпаратқа өз пікірлерін білдіреді.

Нақыл сөздерін теріп жазады;

Түсініктеме береді.

Мәтіннің мақсатын анықтайды.

Түсіндірмелі салалас құрмалас сөйлем туралы түсінік алады.

Мәтінді мұқият оқиды.

Мәтіннің стильін анықтайды.

Тірек сөздерді табады.

Басты себептерді айтады.

Үш-төрт сөйлеммен жазады.

Мәтіннен құрмалас сөйлемдерді теріп жазады.

Салаластың мағыналық түрлерін анықтайды.

ҚБ 1-10

ҚБ 1-10

ҚБ 1-10

ҚБ 1-10

ҚБ 1-10

3-слайд

4-слайд

55-бет. Оқулық

5-слайд, 47-бет

6-слайд,

7-слайд

8-слайд

9-слайд 57-бет, оқулық

Сабақтың соңы /5 мин

Үйге тапсырма: Үй тапсырмасы.

9, 10-тапсырма. 58-бет

Сөйлемдерді сөйлем мүшелеріне талдап, құрылымын ажыратыңдар.

Сөйлемдерді салалас құрмалас сөйлем етіп құрыңдар.

Үй жұмысын орындау туралы түсінік алады.

10-слайд