ҚМЖ химия 8 сынып 4 тоқсан

Тақырып бойынша 31 материал табылды

ҚМЖ химия 8 сынып 4 тоқсан

Материал туралы қысқаша түсінік

Материалдың қысқаша нұсқасы

Бөлім:	8.4А Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары. Генетикалық байланыс
Педагогтің аты-жөні:	Итібай Нығмет
Күні:	02.04.2025
Сыныбы:	Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:	Оксидтер. №6 зертханалық тәжірибе «Оксидтердің қасиеттерін зерттеу» (54-сабақ)
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты	8.3.4.7 -оксидтердің жіктелуін және қасиеттерін білу, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру
Сабақтың мақсаты:	-оксидтердің жіктелуін және қасиеттерін білу, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастырады.

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты	Педагогтің іс-әрекеті	Оқушының іс-әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Сабақтың басы Қызығушылықты ояту. 7 мин.	Сәлемдесу. Психологиялық ахуал. Мұғалім сабақ тақырыбы және мақсатымен таныстырады. Оқушылар Лабораториялық тәжірибе істеуге кіріседі.	Көміртегі оксидінің сумен, магний оксидімен, натрий гидроксидімен әрекеттесуі Кальций оксидінің сумен, хлорсутекті қышқылмен, көмірқышқыл газымен әрекеттесуі. Алюминий оксидінің хлорсутекті қышқылмен, натрий гидроксидімен әрекеттесуін зерттеу. Мұғалім оксидттердің химиялық қасиеттеріне сызбанұсқа таратады , оқушылар жұпта осы сызбанұсқаны жүзеге химиялық реакциялар көмегімен асырады. Мысалы натрий оксиді және күкірт оксиді негізінде. Мұғалім оқушыларды бақылап дұрыс бағытайды. Жұмыстарын дұрыс орындаған оқушылар басқаларына көмек көрсетеді.	Оқушылар бір-біріне тілек білдіреді, тыңдау дағдыларын дамытуға бағытталады, сондай-ақ барлық оқушылардың қатыстырылуы арқылы сабаққа белсенділігі артады.
Жаңа сабаққа кіріспе	Мұғалім оксидттердің анықтамасын және жіктелуі еске түсіруін сұрайды.	Химиялық диктант. Өзін-өзі тексеру. С1₂О₇, HMnО₄, PbO, NH₃, Fe₂О₃, CuO, Са(ОН)₂, СО₂, SiО₂, Н₂О, SО₂, СО, CaO, N₂О₃. Берілген заттардың ішінен оксидттердің формуласын таңдап алыңдар.	Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.
Сабақтың ортасы 15 мин.	Мұғалім жану процесін еске түсіруге шақырады. Оқушылар жану нәтижесінде оксидтер түзілетін химиялық процесс екенін түсінеді.	Оқушылар отынның жану химиялық реакциясын жазады. Мұғалім оқушыларға мәселе тудырады: Заттардың жану нәтижесінде не түзіледі? Су мен көмірқышқыл газ ылғи түзіле ме? Жоқ, мысалы магний жанғанда оттегімен әрекеттесіп магний оксидін түзеді.	СБұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады.
6 мин	Мұғалім магний мен фосфор жану реакциясын және пайда болған өнімнің суда еруін көрсетеді.	Индикатор көмегімен ерітінді ортасын анықтайды. Оқушылар реакция теңдеуін жазады.	Бұл жерде саралаудың «Жіктеу» тәсілі көрінеді. Оқушылардың оқуға деген қызығушылығын арттыру мақсатында мүмкіндігінше оларға таңдау еркіндігі беріледі.
Жеке жұмыс 5 мин	Мұғалім оқушыларға негіздік және қышқылдық оксидттер кеспелерін ұсынады. Осы заттарды жіктеуді ұсынады.	Оқушылармен нәтижесін талдайды. Қышқылдық пен негіздік оксидттерден басқа амфотерлі (екідайлы) оксидттер болады. Химиялық реакция теңдеулерін аяқтап оксид типін көрсетіңдер: Натрий + оттегі = Күкірт + оттегі = Көміртегі + оттегі = Кальций + оттегі = Алюминий + оттегі = Азот + оттегі =	Оқушылар жұмыстарымен ауысып бір-бірін тексереді.
Сабақтың соңы Ой толғаныс. Рефлексия 7 мин.		Рефлексия: «Пияз сақиналары» оқушылар екі шеңбер құрады, бір-біріне бетпе-бет. Ішкі щеңбер оқушылары оксид атайды, сыртқы щеңбер оқушылары оксид типін атайды. Шеңбер ылғи қозғалыста болады. Үй жұмысы: оксидттерді теріп жазып алып, жіктеңдер: Са, S, О, О₂, С, Аl, Mg, О₃, N, Fe. СаО, SO₂, СО, СО, Al₂O₃, MgO, NO, NO₂, FеО₃, SО₃, NO₃, FеО.	«Дұрыс келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады.

Бөлім:	8.4А Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары. Генетикалық байланыс
Педагогтің аты-жөні:	Итібай Нығмет
Күні:	02.04.2025
Сыныбы:	Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:	Оксидтердің қасиеттері мен қолданылуы
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты	8.3.4.7 -оксидтердің жіктелуін және қасиеттерін білу, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру.
Сабақтың мақсаты:	- оксидтердің жіктелуін және қасиеттерін білу, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастырады.

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту.

7 мин.

Ұйымдастырушылық кезең

Оқушылармен амандасу. Сабаққа қатысу бойынша тексеру.

Оқушылар сіз бүгін ерекше жағдайда білім аласыздар. Білім алу үшін сіз жаныңыздағы көршіңізге қарап, оған бүгінгі сабақта жақсы көңіл күй мен сәттілік тілеңіз.

Ал енді маған қараңыз, менде сіздерде бүгін нәтижелі жұмыс жасауға шақырамын.

Оқушылар бір-біріне тілек білдіреді, тыңдау дағдыларын дамытуға бағытталады, сондай-ақ барлық оқушылардың қатыстырылуы арқылы сабаққа белсенділігі артады.

Жаңа сабаққа кіріспе

Оқушыларды топқа бөлу әрекеті тосыннан таңдау арқылы жүргізіледі.

Сынып екі топқа бөлініп, топтардың атауларын қою өздерінен сұралады. Топ ішіндегі ережелерді айқындағаннан кейін топ жетекшісін тағайындайды.

Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Сабақтың ортасы

15 мин.

Тақырыпты ашу мақсатында оқушылар назарына заттардың формулалары беріледі.

H₂O, CO₂, CaO, SiO₂

Оқушылар, осы қосылыстардың арасында қандай байланыс бар? Өз жауабыңызды түсіндіріңіз.

Сабақтың тақырыбының айқындалуы. Оқушылар сабақтың тақырыбын жазып, сабақтың мақсаты мен бағалау критерийлерімен танысады. Кейін тілдік мақсатқа берілген сөздерді сөздік дәптерге жазады және оқылуы емлесімен танысады.

Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады.

6 мин

Оқушылардың мысалдары тыңдалып, мұғалім тарапынан кері байланыс беріледі.

Ой қозғау сұрақтары ретінде келесі сұрақтар қарастырылады:

Оксидтер дегеніміз не?
Қандай оксидтердің түрлерін білесіңдер?
Мысалдар келтіріп көріңдер

Оқушылар жұп болып, оксидтердің алынуы мен химиялық қасиеттеріне байланысты бірнеше реакция (5 реакция) теңдеулерінің қиындыларынан дұрыс реакцияларды құрастыруы керек.

Ca	+	O₂	=	CaO
MgO	+	HCl	=	MgCl₂	+	H₂O
		CaCO₃	=	CaO	+	CO₂
CO₂	+	H₂O	=	H₂CO₃

Бұл жерде саралаудың «Жіктеу» тәсілі көрінеді. Оқушылардың оқуға деген қызығушылығын арттыру мақсатында мүмкіндігінше оларға таңдау еркіндігі беріледі.

Жеке жұмыс

5 мин

Зертханалық жұмыс № 6 «Оксидтердің қасиеттерін зерттеу»

Қалыптастырушы бағалау жұмысының жүргізілуі.

Оқушылардың берілген материалды игеруіне сай бағаланады.

а) Негіздік оксид алу (топтық жұмыс).

Жағуға арналған қасықпен магний ұнтағын алып, газ жанарғысының жалынында магнийдің жануына дейін қыздырыңыз. Абай болыңыз! Магний жарқырап жанады. Магнийдің жануының реакция теңдеуін жазыңыз. Түзілген оксидтің түсін ескеріңіз. Алынған оксидті бөлек ыдысқа салып қойыңыз.

Жетістік критерийлері ретінде:

- Оксидтердің қасиеттерін біледі

- Оксидтердің химиялық қасиеттерін қорытындылайды қарастырылады.

Оқушылардың жеке дара отыруын қадағалау қажет.

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

7 мин.

Сабақты қорытындылау. Оқушылардың жұмыстарын бағалау. Мұғалім бағалауды стикерлар арқылы және ауызша жүргізеді.

Үй жұмысы. Табиғатта қатты күйде, сұйық күйде және газ күйде кездесетін оксидтерді жіктеп жазу.

«Дұрыс келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады.

Бөлім:	8.4А Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары. Генетикалық байланыс
Педагогтің аты-жөні:	Итібай Нығмет
Күні:	03.04.2025
Сыныбы:	Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:	Қышқылдар. №7 зертханалық тәжірибе «Қышқылдардың қасиеттерін зерттеу»
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты	8.3.4.8-қышқылдардың жіктелуін, қасиеттерін білу және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру
Сабақтың мақсаты:	-қышқылдардың жіктелуін, қасиеттерін білу және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастырады.

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту.

7 мин.

Оқушылармен амандасу.

І. Ұйымдастыру кезеңі

Үй тапсырмасы бойынша сұрақтар қою арқылы өткен сабақты еске түсіру.

Бүгінгі тақырыптын аты және мақсаты оқушыларға әр түрлі жеміс-жидектердің суреттері беріледі. Оқушылар олардың арасындағы байланысты анықтайды.

Жаңа сабаққа кіріспе

Қышқылдар несімен ерекшеленеді? Олар табиғатта және адам өміріне қажет пе?

Күнделікті өмірде қолданылып жүрген азық түліктердің көбінің қышқыл дәмі болады. Оларға қышқыл дәм беретін заттар қышқылдар деп аталады. Қышқылдармен біз күнделікті өмірде жиі кездесеміз. Мысалы, жаңбырдың суы ол таза көрінгенімен, оның құрамында еріген көптеген заттар бар. Жаңағы айтқан ауадағы кездейсоқ газдар суда еріп қышқылдар түзеді де, қышқылдық жаңбыр ретінде жерге түседі, ал ол табиғатқа және адамдарға өте зиян.

Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Сабақтың ортасы

15 мин.

Оқушылардан индикаторлар туралы сұраңыз. Кесте толтыртыңыз.

Қышқыл ортада индикаторлар түсін өзгертетінін демонстрациялайды.

Индикатор	Ортадағы индикатордың түсі
Индикатор	Қышқылдық орта
Лакмус
Фенолфталеин
Метилоранж
Әмбебап

6 мин

Қышқылдардың химиялық қасиеттерін тәжірибе жүзінде көрсетіледі.

Қышқылдардың металдармен әрекеттесуі

Mg + H₂SO₄→ MgSO₄+ Н₂↑

Zn+ H₂SO₄→ ZnSO₄+ Н₂↑

Сu+ H₂SO₄→

Fe + H₂SO₄→ FeSO₄+ Н₂↑

Тәжірибеден көретініміз: қышқылмен шабытты әрекеттесетін магний Mg, одан соң мырыш Zn, баяу әрекеттесетіні темір Ғе, ал мүлде реакцияға түспейтіні мыс Сu. Соңғы сынауықтан сутек бөлінбейді. Демек, металдардың қышқылдарға қатысты белсенділігі әр түрлі. Соған байланысты металдардың кернеу қатары құрылған.

Li К Са Na Mg Al Zn Fe Ni Sn Pb (H) Сu Hg Ag Аu.

https://www.twig-bilim.kz/film/acids-and-alkalis-part-2-5731/

Жеке жұмыс

5 мин

Қара түсті мыс (ІІ) оксидінің ұнтағына аздап қышқыл ерітіндісін құйып, қыздырса, ол көгілдір түске айналады. Оны суалтқанда кристалл зат мыс (II) сульфаты бөлінеді. Оқушылар мына реакция теңдеуі қай реакция типіне жатады?

Төменгі және жоғарғы деңгейдегі сұрақтар арқылы оқушылар қышқылдардың химиялық қасиетін қаншалықты дұрыс түсінгеніне көз жеткізіңіз

https://www.twig-bilim.kz/film/glossary/acid-4996/

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

7 мин.

Рефлексия

Қышқылдар тақырыбына синквейн жазу .

- Бірінші жолда - тақырып бір сөзбен беріледі (зат есім)
- Екінші жолда - тақырып екі сөзбен сипаттау (сын есім)
- Үшінші жолда - тақырыпқа қатысты қимыл атауынан үш сөз жазу. (етістік)
- Төртінші жолда - 4 сөзден тұратын бір сөйлем.
- Бесінші жолда - тақырып мәнін ашатын бір синоним сөз.

Бөлім:	8.4А Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары. Генетикалық байланыс
Педагогтің аты-жөні:	Бастамбеков Б. Т.
Күні:
Сыныбы:
Қатысушылар саны
Қатыспағандар саны
Сабақтың тақырыбы:	Қышқылдардың қасиеттері мен қолданылуы (57-сабақ)
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты	8.3.4.8-қышқылдардың жіктелуін, қасиеттерін білу және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру
Сабақтың мақсаты:	-қышқылдардың жіктелуін, қасиеттерін білу және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастырады.

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту.

7 мин.

Ұйымдастыру сәті.

Оқушылармен сәлемдесу. Cабаққа дайындықтарын тексеру.

Өткен білімді еске түсіру

Оксидтер тақырыбы бойынша сұрақтарға жауап беру.

«Кім жылдам?»

Бірінші қол көтерген оқушыдан сұралады. Әр дұрыс жауапқа фишка беріледі. Көп фишка жинаған оқушы марапатталады.

Оксидтер дегеніміз не?
Төменде берілген қосылыстардың ішінен оксидтерді атаңыз: NaOH, CaO , Na₂O, ZnO, BaSO_4, CO_2, NO H₂O, CaCO₃ ,NaCl Al₂O₃, Ba(OH)₂
Оксидтердің типтерін атаңыз
Үш қышқылдық оксидті атап, тиісті формуласын жазыңыз

Мақсаты: Оқушылар бір-біріне тілек білдіреді, тыңдау дағдыларын дамытуға бағытталады, сондай-ақ барлық оқушылардың қатыстырылуы арқылы сабаққа белсенділігі артады.

Тиімділігі: Оқушылар бір-біріне тілек айту арқылы жақындасады, көңіл-күйін көтереді және бауырмалдығын оятады.

Презентация,

оқу және сабақ мақсаттары, күтілетін нәтижелер (бағалау критерийлері) жазылған слайдтар.

Жаңа сабаққа кіріспе

Жаңа сабақ тақырыбын ашу мақсатында слайд презентация арқылы сурет көрсетіледі.

Сұрақ: Бұл заттарға не ортақ екенін табыңыздар?

Оқушылар бұл заттарға ортақ қасиет – олардың дәмінің қышқыл болып келуінде екенін айтады. Жетелеуші сұрақтар қою арқылы жаңа сабақ тақырыбын ашуға бағыттау. Жаңа сабақ тақырыбы мен оқу мақсаттарымен оқушыларды таныстыру.

Күнделікті тұрмыста жиі қолданылатын қышқылдар туралы сұрау.

Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді.

http://www.curriki.org/xwiki/bin/view/Coll_rmlucas/AcidsBasesSalts_0

Қышқылдар қасиеттері

Сабақтың ортасы

15 мин.

Оқушылардан формуласына қарай отырып, қышқылдың анықтамасын шығаруларын сұрау.

Жаңа сабақты меңгеру

Оқушыларға зертханада жиі қолданылатын қышқылдардың формуласы жазылған кестені ұсынып, қышқылдардың атауымен таныстыру.

Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады.

Топтық жұмыс

6 мин

Оқушыларды үш топқа бөлу. Олар осыған дейін алған білімдерін қолдана отырып, қышқылдар туралы «ақыл картасын» (mind map) құрастыру керек.

Топтық жұмыс: Оқушыларға алдын ала керекті тірек сөздер беріледі. Әр топ өз беттерінше қышқыл сөзінің айналасына керек сөздерді топтастырып, жіктейді:

«ақыл картасының» сызбасы

Тірек сөздер: қышқыл: рН, тазалығы, оттекті, оттексіз, қойылтылған, күшті, сұйылтылған, әлсіз, бір негізі, екі негізді, үш негізді, HCl, HNO₃, H₂SO₄, HBr, HI, HClO₄, HСlO₃, H₃PO₄, H₂CO₃, H₂SiO_3, сірке қышқылы, құмырсқа қышқылы, лимон қышқылы, сүт қышқылы. (бір формуланы бірнеше рет қолдануға болады)

Саралау: Бұл жерде саралаудың «Жіктеу» тәсілі көрінеді. Оқушылардың оқуға деген қызығушылығын арттыру мақсатында мүмкіндігінше оларға таңдау еркіндігі беріледі.

Жеке жұмыс

5 мин

Сыныпқа сұрақ:

Қышқылдарға қандай химиялық қасиеттер тән?

Оқушылардың жауаптары тыңдалады.

Жұптық жұмыс

Әр жұпқа керекті құралдар мен реактивтер таратылады.

Қышқылдармен жұмыс жасау кезіндегі қауіпсіздік техникасының ережелерін еске түсіру керек!

Алдарына берілген реактивтерге қарай отырып, оқушылар практикалық жұмыстың жоспарын құрады.

Бағалау критерийі: тәжірибенің тиісті жоспарын құрады, болжам жасайды.

Қышқылдардың металдармен реакциясын қарастырады

Тиісті реакция теңдеулерін жазады, теңестіреді.

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

7 мин.

Білімді бекіту

Жеке жұмыс

Тақтадан көрсетілген дұрыс жауап арқылы оқушы өзін өзі бағалайды.

Рефлексия «бес саусақ»

1.Қышқылдардың анықтамасын білемін

2.Қышқылдардың жіктелуін білемін.

3. Қышқылдардың металдармен реакция теңдеуін жаза аламын

4. Қышқылдардың тұздармен реакция теңдеуін жаза аламын

5. Қышқылдардың алыну жолын білемін

Ойша саусақтарыңызды санай отырып, осы сабақта нені меңгергендеріңізді көрсетітін саусақтарыңызды көтеріңіздер.

Бөлім:	8.4А Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары. Генетикалық байланыс
Педагогтің аты-жөні:	Итібай Нығмет
Күні:	09.04.2025
Сыныбы:	Қатысушылар саны Қатыспағандар саны
Сабақтың тақырыбы:	Негіздер. №8 зертханалық тәжірибе «Негіздердің қасиеттерін зерттеу»
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты	8.3.4.9-негіздердің жіктелуі мен қасиеттерін білу және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру
Сабақтың мақсаты:	-негіздердің жіктелуі мен қасиеттерін білу және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастырады.
Құндылықтар: Жасампаздық және жаңашылдық	Сәуір айы: Еңбекқорлық пен кәсіби біліктілік айы Апта дәйексөзі: Саналы да ерікті еңбңек қана адамды бақытқа кенелтеді

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту.

7 мин.

Ұйымдастыру бөлімі. Амандасу,

Оқушылады түгендеу. Жағымды атмосфера қалыптастыру. (2 мин)

Үй тапсырмасын тексеру.

1 оқушы тақтада, 1 оқушы тексереді, түзейді (3 мин) -

Жаңа сабаққа кіріспе

Сабақтың тақырыбын анықтау мақсатында оқушыларға жұмбақ жасырылады.

Сабақ барысы:

Оқушылар біз бүгін химиялық қосылыстардың өте маңызды класымен танысатын боламыз. Бұл қандай заттар екенін білу үшін жұмбақты тыңдаңыздар. .

Сонымен сабағымыздың тақырыбы «Негіздер, олардың жіктелуі және қасиеттері»

2. Негіздердің анықтамасын құрастыру

Мұғалім: Сіздердің алдарыңызда бірнеше негіздердің формуласы берілген: KOH, Ca(OH)₂, Fe(OH)₃.

- Бұл заттарға ортақ не бар? Ұқсастықтарын табыңыздар (құрамында металл бар, ОН- тобы бар)

Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Сабақтың ортасы

15 мин.

Мұғалім: Соңғы белгіге байланысты схеманы толтырыіыз. Нәтижесін слайдтан көріп, тексерейік.

Негіздердің жіктелуі

Негіздерді бірнеше белгілері бойынша жіктейді

Мұғалім: 1. Суда ерігіштігі бойынша негіздер үш топқа жіктеледі. Ерігіштік кестесін пайдаланып, бұл қандай топтар екенін анықтаңыз және сызбаны толықтырыңыз, әрбір топқа екі мысалдан келтіріңіз. (ауызша тексеру)

2. Кестедегі формулаларға қараңыз, айырмашылықты табыңыз ( Shape1 ОН тобының санына байланысты)

ОН^- тобының санына байланысты негіздер бір негізді және көп негізді болып бөлінеді. Әрбіреуіне бір мысалдан келтіріңіз (ауызша тексеру).

Жеке жұмыс

6 мин

Игерілген материалды бекіту «Үшіншісі артық» ойыны. Тапсырма: Артығын сызып тастаңыз және қарсысына не себепті артық деп ойлайтындығыңызды жазып қойыңыз.

Парта	Заттардың формуласы
1 оқушы	Fе(ОН)₂, Na₂O, СаО, Al₂O₃.
2 оқушы	Al(ОН)₃, NaOH, Сu(ОН)2, Zn(ОН)₂.
3 оқушы	КOH, NaOH, Ва(ОН)₂ , Fe(OH)2.

Жеке жұмыс

5 мин

Төменде көрсетілген негіздердің ішінен сілтіні көрсет: Cr(OH)₂,Ni(OH)₂, NaOH, Pd(OH)₂.

Негіздердің химиялық қасиеттерін дәлелдейтін реакцияларды аяқта А. NaOH+ … = Na₂SO₄ + …

В. KOH+ SO₃= … + H₂O

С. Си(OH)₂+ … = СиSO₄ + 2NaOH

3.Төменде көрсетілген заттардың қайсысы NaOH-пен реакцияға түседі? Мүмкін болатын 2 реакция теңдеулерін жаз:

CuO, H₂SO₄, Cu(NO₃)₂ , KOH, HPO₃, FeCl₂, PbS, Al(OH)₃, Cr(NO₃)_3, SO₃, H₃PO₄, Cr(NO₃)₃

Өзіндік тапсырма

4. NaOH, Fe₂(SO₄)₃, KOH, CuSO₄, SO₂, HCl, Ba(OH)₂, P₂O₅, Al(OH)₃.

Мына формулаларды жікте

Бейметалл оксиді (қышқылдық оксид)
Қышқыл
Еритін тұз

Жүретін 3 реакция теңдеуін жазыңыз

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

7 мин.

Мұғалім: Жарайсыңдар, бүгін сіздер өте жақсы жұмыстандыңдар.

Бүгін жаңа не үйрендіңдер?

Бұл тақырып бойынша тағы не білгіңіз келеді......

Үй тапсырмасы: Шығармашылық тапсырма Негіздердің қолданылуы туралы коллаж дайындау

Бүгінгі сабағымыз ерекше болғандықтан, мен сіздерге өздеріңізді бағалауды сұраймын.

Бөлім:	8.4А Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары. Генетикалық байланыс
Педагогтің аты-жөні:	Бастамбеков Б. Т.
Күні:
Сыныбы:
Қатысушылар саны
Қатыспағандар саны
Сабақтың тақырыбы:	Негіздердің қасиеттері (59-сабақ)
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты	8.3.4.9-негіздердің жіктелуі мен қасиеттерін білу және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру.
Сабақтың мақсаты:	-негіздердің жіктелуі мен қасиеттерін білу және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастырады.

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту.

7 мин.

Ұйымдастыру сәті. Оқушылармен амандасу.

Оқушыларға металл валенттілігі бойынша негіздердің формулаларын құрастыру тапсырылады. калий,магний, алюминий(ІІІ),Сu(І, ІІ) Осыдан оқушылар "Негіз дегеніміз әрбір металл атомы бір немесе бірнеше гидроксотоп пен байланысқан күрделі зат" деген ұғымды түсінеді.Сабақтың тақырыбы мен мақсаты айқындалады

Жаңа сабаққа кіріспе

Мұғалім түсіндірмесі оқушының көмегімен тәжірибе жасалынады.

Бірінші оқушы индикатордың қышқыл ерітіндісіне,екінші оқушы индикатордың сабын ерітіндісіндегі түстерінің өзгеруін көрсетеді.Оқушылар қорытынды жасап қышқылдардың қасиеттеріне қарама –қарсы заттардың бар екендігін,олардың негіз екенін еске түсіреді.Индикаторлардың қышқылмен негіз ерітінділерінде әр түске боялатынын мәтін арқылы анықтап,кестені толтырады.

Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Сабақтың ортасы

15 мин.

Мына берілген қосылыстардың ішінен заттарды үш топқа бөліп кестенің ішіне жазады,алдыңғы сабақтағы білімдерін пайдаланып оксидтермен қышқылдарды бөліп жазады,қалған қосылыстардың негіз екенін анықтайды,анықтамасын береді.

CuO, H₂SO₄, KOH, H₃PO₄, Al(OH)₃, SO₃, H₃PO₄, Ni(OH)₂, NaOH, Pd(OH)₂,Си(OH)₂,Ba(OH)₂_, Zn(OH)₂,Cr(OH)_3, Na₂O, HCI, H₂SO₄_, MgO, CO₂,Be(OH)₂_, K₂O.

Топтық жұмыс

6 мин

Оқушыларды үш топқа бөлінеді. Негіздерді қайталауды ұйымдастырады.

KOН, Al(OH)_3, Ni(OH)_2, NaOH, Pd(OH)_2, Си(OH)_2, Ba(OH)_2, Zn(OH)₂, Cr(OH)₃,Be(OH)_2.Мына берілген қосылыстарды гидроксил тобының санына байланысты үшке жікте:бір негізді---------------------------------,екі негізді-----------------------------------------------------,үш негізді --------------------------------------

Негіздер, негіздердің қасиеттері

1-топ: Негіздер деген не (жіктелуі, аталуы)

2- топ: Негіздердің алынуы

3-топ: Негіздердің химиялық қасиеттері

Оқушылар өздеріне берілген ресурстарды талдап, А3 постерін әзірлейді. Оқушылар өз жұмыстарын сынып алдында қорғайды

Жеке жұмыс

5 мин

Төменде көрсетілген негіздердің ішінен сілтіні көрсет: Cr(OH)₂,Ni(OH)₂, NaOH, Pd(OH)₂.

Негіздердің химиялық қасиеттерін дәлелдейтін реакцияларды аяқта А. NaOH+ … = Na₂SO₄ + …

В. KOH+ SO₃= … + H₂O

С. Си(OH)₂+ … = СиSO₄ + 2NaOH

3.Төменде көрсетілген заттардың қайсысы NaOH-пен реакцияға түседі? Мүмкін болатын 2 реакция теңдеулерін жаз:

CuO, H₂SO₄, Cu(NO₃)₂ , KOH, HPO₃, FeCl₂, PbS, Al(OH)₃, Cr(NO₃)_3, SO₃, H₃PO₄, Cr(NO₃)₃

4.Ерімтал тұздың ерітіндісіне натрий гидроксидін қосты. Нәтижесінде көгілдір түсті тұнба пайда болды. Төменде берілген тұздардың ішінен реакцияға түскен тұзды анықта:

Cu(NO₃)₂, FeCl₃, FeCl₂, Mg(NO₃)_2.

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

7 мин.

Рефлексия

Іс-әрекет	Баға
Бүгінгі сабақта 100% ға жұмыс істедім
Ойымда тұрған барлық сұрақтарды сұрадым
Бүгінгі жұмысыма ризамын
Сабақта сұрақтар болды
Күтілген нәтижеге жеттім
Химия пәніне деген қызығушылығым - сенімім артты

Бөлім:	8.4А Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары. Генетикалық байланыс
Педагогтің аты-жөні:	Итібай Нығмет
Күні:	10.04.2025
Сыныбы:	Қатысушылар саны Қатыспағандар саны
Сабақтың тақырыбы:	Тұздар. №9 зертханалық тәжірибе «Тұздардың қасиеттері және алынуы»
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты	8.3.4.10-тұздарды алудың әртүрлі әдістерін білу, сәйкес реакция теңдеулерін құрастыру 8.3.4.11-тұздардың қасиеттерін, жіктелуін білу және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру
Сабақтың мақсаты:	-тұздарды алудың әртүрлі әдістерін білу, сәйкес реакция теңдеулерін құрастырады. -тұздардың қасиеттерін, жіктелуін білу және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастырады.
Құндылықтар: Жасампаздық және жаңашылдық	Сәуір айы: Еңбекқорлық пен кәсіби біліктілік айы Апта дәйексөзі: Саналы да ерікті еңбңек қана адамды бақытқа кенелтеді

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты	Педагогтің іс-әрекеті	Оқушының іс-әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Сабақтың басы Қызығушылықты ояту. 7 мин.	Сәлемдесу. Сыныпты белсендіру. Мини-тақталармен жұмыс. Сабақтың тақырыбын және мақсаттарын айту. Бағалау критерийлерін талқылау.	Оқушылар тұзды формулаларды аттары бойынша жасайды: калий гидрокарбонаты, натрий дигидрогенфосфаты, кальций гидрохонитраты, алюминий-калий сульфаты, темір (III) дихидрокхлорид, алюминий гидроссульфат, магний сульфаты, магний гидрохохлориді, алюминий бромды, күміс нитрат. Жұмыстың нәтижелерін бірлесіп талқылау. Оқушылар тұздардың жіктелуін және олардың номенклатурасының ережелерін есте сақтайды.	Оқушылар бір-біріне тілек білдіреді, тыңдау дағдыларын дамытуға бағытталады, сондай-ақ барлық оқушылардың қатыстырылуы арқылы сабаққа белсенділігі артады.
Жаңа сабаққа кіріспе	Мұғалім тұздардың алу жолдарын көрсететін реакциялардың ауызша теңдеулерінің схемаларын таратады.	Жаңа материалды үйрену. Топтық жұмыс. Студенттер əрбір əдіс бойынша реакциялардың мысалдарын көрсетуі керек. Теңдеулер схемасы: Металл + бейметалл = тұз 2. негіздік оксид + қышқылдық оксид = тұз 3. негіздік оксид + қышқыл = тұз + су	Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.	Химия 8.4А Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары. «Тұздардың қасиеттері және алынуы» . Схемалар
Сабақтың ортасы 15 мин.	Зертханалық жұмыс № 9 «Тұздардың қасиеттері және алынуы» Оқу мақсаты: 8.3.4.10 -тұздарды алудың әртүрлі әдістерін білу, сәйкес реакция теңдеулерін құрастыру	Тапсырма : 1. Осы реагенттердің көмегімен бір тұзды алу және бөліп алу әдісін ұсыныңыз. Тәжірибе барысында сүзу және булануды әдістерін қолдану керек. 2. Жұмысты орындау кезінде қажетті жабдықтар мен сақтық шараларын анықтаңыз. 3. Эксперимент жүргізіңіз. 4. Реакция үшін теңдеуді жазыңыз. Таңдау нұсқасы - ерітінділер: натрий гидроксиді, тұз қышқылы, күкірт қышқылы, натрий карбонаты; қатты: мыс (II) оксиді, мырыш оксиді. Бағалау критерийлері: Студент: - тұзды ерітіндіден алуға және бөліп алуға арналған жұмыс жоспарын дұрыс жасайды; - қауіпсіздік ережелерін сақтай отырып, тәжірибе жүргізеді; - ұсынылған реагенттерден тұздардың алу жолдарын теориялық түрде ұсынады (кем дегенде үш); - тұздар алу әдістерінің реакциялар теңдеуін жазады (молекулалық және иондық формаларда); - тұз алудың ықтимал жолдары туралы қорытынды жасайды.	Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады.
6 мин		тұздардың металдармен өзара әрекеттесуі. !!! Тұздар металдармен өзара әрекеттессе, стресс сериясындағы металл тұздың бөлігі болып табылатын металлдың сол жағында болса (магнийдің сол жағында емес). Жұмыс тәртібі: Сынауыққа 2 мл мыс сульфаты ерітіндісін қосыңыз. Мырыш түйірін мыс сульфатының ерітіндісіне қосыңыз. Өзгерістерді 1 минут ішінде қадағалаңыз. Байқауыңызды және реакция теңдеуін жазыңыз. Бақылау __________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ Реакция теңдеуі: ____________________________________________________________	Бұл жерде саралаудың «Жіктеу» тәсілі көрінеді. Оқушылардың оқуға деген қызығушылығын арттыру мақсатында мүмкіндігінше оларға таңдау еркіндігі беріледі.
Жеке жұмыс 5 мин		тұздардың сілтілмен өзара әрекеттесуі. !!! Тұздар ерімейтін негіз қалыптасса ғана, сілтілермен әрекеттеседі. Жұмыс тәртібі: Сынауыққа 2 мл темір (III) хлориді ерітіндісін қосыңыз. Тұз ерітіндісіне көлемін - натрий гидроксидінің тең ерітіндісін қосыңыз. Байқауыңызды және тұрақты реакция теңдеуін жазыңыз. Бақылау __________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________ Реакция теңдеуі: ____________________________________________________________
Сабақтың соңы Ой толғаныс. Рефлексия 7 мин.		Сабақты қорытындылау Рефлексия. Оқушыларға түсті стикерлер (қызыл, жасыл,сары) беріледі. Жасыл жапсырмада оқушылар сабақ тақырыбы бойынша екі мәлімдеме жасайды, қызыл жапсырмаға түсініксіз болғанды жазады, сары жапсырмасында, студенттер келесі сабақта жауап алғысы келетін сұрақтарды жазады.	«Дұрыс келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады.

Бөлім:	8.4А Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары. Генетикалық байланыс
Педагогтің аты-жөні:	Бастамбеков Б. Т.
Күні:
Сыныбы:
Қатысушылар саны
Қатыспағандар саны
Сабақтың тақырыбы:	Тұздардың қасиеттері (61-сабақ)
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты	8.3.4.10-тұздарды алудың әртүрлі әдістерін білу, сәйкес реакция теңдеулерін құрастыру 8.3.4.11-тұздардың қасиеттерін, жіктелуін білу және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру
Сабақтың мақсаты:	-тұздарды алудың әртүрлі әдістерін білу, сәйкес реакция теңдеулерін құрастырады. -тұздардың қасиеттерін, жіктелуін білу және түсіну, олардың химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастырады.

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту.

7 мин.

Белсендіру: мұғалім оқушыларғатұздардың формулалары жазылған карточка таратады.

Оқушылар берілген тұздарды төрт топқа жіктеуі керек: орта, негіздік, қышқылдық қостұздарға

Бағалау: топ арасында қалыптастырушы бағалау жүргізу.

Сабақтың тақырыбы мен мақсатымен таныстыру. Бағалау критерийлерін талқылау.

Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары. Тұздар . Презентация

Жаңа сабаққа кіріспе

Оқушыларға бейорганикалық тұздардың номенклатурасын және оның жіктелуін түсіндіру мақсатында мұғалім келесі схеманы слайдта көрсетеді.

Оқушылар тұздардың әр түріне анықтама береді.

Мұғалім тұздарды атау ережелерімен оқушыларды таныстырады, түсіндіреді.

(Жж) Оқушылардан тұздардың атаулары бойынша формула құрастыруды сұраңыз.

Оқушылар берілген тұздарды атаулары керек болады.

Na₂CO₃

NaHCO₃

LiCl

CuSO₄

MgOHCl

(CuOH)₂CO₃

KAl(SO₄)₂

K₂NaPO₄

KCr(SO₄)₂

Fe(OH)₂NO₃

Ca(HCO₃)₂

Ca(H₂PO₄)₂

Жұмыс соңында кілт арқылы тексеріп қалыптастырушы бағалау жүргізеді.

Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары. «Тұздардың қасиеттері және алынуы» Карточкалар Слайд 1-6

Сабақтың ортасы

15 мин.

Оқушыларға тұздардың металдармен, қышқылдармен, негіздермен және басқа да тұздармен әрекеттесуіне тәжірибе жүргізеді. Нәтижелер мен реакция теңдеулерін жұмыс парағына жазады.

Химия 8.4А Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары. Тұздар . Презентация

Топтық жұмыс

6 мин

Берілген сызбанұсқаға сәйкес реакция теңдеулерін жазыңыз:

Металл + қышқыл  тұз + сутек газы

Бөлінген сутек газын қалай анықтауға болады.?

Қышқылдық оксид + негіздік оскид  тұз

Жеке жұмыс

5 мин

Берілген тұздардың формуларын жазыңыз

Мырыш нитраты
Алюминий хлориді
Барий сульфаты

(іі) осы тұздарды алуға болатын реакция теңдеулерін жазыңыз

(ііі) не себепті тұздарды алудың осы әдісі тиімді екендігін түсіндіріңіз.

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

7 мин.

Сабақтың қорытындысын жасау

Оқушылар тұздардың қасиеттерін көрсететін схема жасайды.

Рефлексия. Оқушыларға түрлі түсті стикерлер таратылады. Жасылға тұжырым жазады, қызылға не түсінбегенін жазады, сарыға сұрақтарын жазады.

Мұғалім оқушылардың жазған деректерін келесі сабақты жоспарлауда ескереді.

Бөлім:	8.4А Бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары. Генетикалық байланыс
Педагогтің аты-жөні:	Итібай Нығмет
Күні:	17.04.2025
Сыныбы: 8	Қатысушылар саны Қатыспағандар саны
Сабақтың тақырыбы:	Бейорганикалық қосылыстардың жеке кластары арасындағы генетикалық байланыс.
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты	8.3.4.12-бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары арасындағы генетикалық байланысты зерттеу
Сабақтың мақсаты:	-бейорганикалық қосылыстардың негізгі кластары арасындағы генетикалық байланысты зерттейді.
Құндылықтар: Жасампаздық және жаңашылдық	Сәуір айы: Еңбекқорлық пен кәсіби біліктілік айы Апта дәйексөзі: Еңбек жай ғана қызмет емес, адам болмысының айнасы

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты	Педагогтің іс-әрекеті	Оқушының іс-әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Сабақтың басы Қызығушылықты ояту. 7 мин.	Ұйымдастыру. І. Сыныпта ынтымақтастық атмосферасы мен бірлескен оқу ортасын құру	Өткен сабақпен байланыс: Жеке жұмыс: Ақ тақта Оқушыларға бейорганикалық қосылыстардың атауы айтылады , оқушылар ақ тақтаға қосылыстың формуласын жазады.	Оқушылар бір-біріне тілек білдіреді, тыңдау дағдыларын дамытуға бағытталады, сондай-ақ барлық оқушылардың қатыстырылуы арқылы сабаққа белсенділігі артады.	Презентация https ://bilimland.kz/kk/subject Қосымша 1 ‘Missing gap’
Жаңа сабаққа кіріспе	Мұғалім жетелеуші сұрақтар қою арқылы генетикалық қатар тізбегі құрастырылады және оқушылардан тізбектегі қайталанып отыратын элементті анықтайды.	Оқушылар бүгінгі сабақтың тақырыбын ашу үшін химиялық реакциялар тізбегі толықтырып және реакцияға қатысқан заттарды қарапайымнан күрделіге қарай орналастырады. Мұғалім бұл элемент тұқым қуалаушылық ақпаратты тасымалдаушы ген бірлігі ретінде қолданылатынын айтып, оқушыларға сабақтың тақырыбы және мақсаты таныстырылады.	Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.	Тақырып бойынша интернет желісін пайдаланып видеоролик көру.
Сабақтың ортасы 15 мин.		Жұптағы оқушылар А және Б қатары болып бөлінеді және металдар мен бейметалдар басталатын генетикалық қатарды құрастырады. Жұптағы оқушылар өздері құрастырған генетикалық қатардың сызбанұсқасына нақты мысалдар келтіреді және өзара алмасады, А қатары Б қатарындағы оқушының генетикалық қатарындағы өзгерістерді іске асыруға болатын реакция теңдеулерін жазады	Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады.	Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру.
6 мин	Оқушылармен бірлесе отырып жұмысты бағалаудың критерийлері құрылады.	Оқушылар кездейсоқ әдәсімен төрт топқа бөлінеді. Әрбір топ берілген қосылыстардан : өзара байланысы бар заттарды анықтап, генетикалық қатар құрастырады; генетикалық қатардағы өзгерістерді жүзеге асыруға болатын реакция теңдеулерін жазады. Na, P, AlCl_3, CaCO₃ H₃ PO₄ CO_2, H₂O, HCl, Al₂O₃ Ca(OH)₂ KOH, Al(OH)₃ , P₂O₅ Al , Li₃ PO₄	Саралау: Бұл жерде саралаудың «Жіктеу» тәсілі көрінеді. Оқушылардың оқуға деген қызығушылығын арттыру мақсатында мүмкіндігінше оларға таңдау еркіндігі беріледі.
Жеке жұмыс 5 мин		Жеке жұмыс: Оқушылар жұмыс парағындағы тапсырмаларды өздігінен орындауды және дұрыс жауаппен өзін –өзі тексеруді ұсыңыз 1 деңгей: Берілген өзгерістерді жүзеге асыруға болатын реакция теңдеулерін жазыңыз: Ba → BaO → Ba(OH)₂ →BaCI₂ 2 деңгей: Берілген формулалар ішінен генетикалық қатар құрайтын тауып, өзара айналуларды жүзеге асыратын реакция теңдеулерін жазыңыз: Сu, AIPO₄, Na₂SO₄, AI(OH)₃, AI₂O₃, CuO, NaOH, CuCI₂, AI, S, O₂, Cu(OH)₂, CO₂, HNO₃, H₂CO₃, MgO,.
Сабақтың соңы Ой толғаныс. Рефлексия 7 мин.		Рефлексия Сабақ соңында оқушылар рефлексия жүргізеді: - ненібілдім, неніүйрендім - нені толық түсінбедім - немен жұмысты жалғастыру қажет Үй жұмысы	«Дұрыс келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады.

Бөлім:	Көміртек және оның қосылыстары
Педагогтің аты-жөні:	Бастамбеков Б. Т.
Күні:
Сыныбы:
Қатысушылар саны
Қатыспағандар саны
Сабақтың тақырыбы:	Көміртектің жалпы сипаттамасы (63-сабақ)
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты	8.4.3.1 -көміртек неліктен көптеген қосылыстарында төрт байланыс түзетінін түсіндіру 8.4.3.2 -табиғатта көміртек және оның қосылыстарының таралуын сипаттау
Сабақтың мақсаты:	-көміртек неліктен көптеген қосылыстарында төрт байланыс түзетінін түсіндіреді. -табиғатта көміртек және оның қосылыстарының таралуын сипаттайды.

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту.

7 мин.

Сәлемдесу. Сыныпта жағымды атмосфера қалыптастыру

Сабақтың тақырыбымен танысу.

Сабақ мақсаттарын анықтау.

Оқушылар көміртектің электрондық конфигурациясын құрастырады. Екі оқушы тақтаға орындайды. Қалған оқушылар дәптерлеріне орындайды.

Көптеген оқушыларға электрондық формула құрастыру ережелері бар парақтар беріледі.

Кейбір оқушыларға электрондық формуласы негізінде көміртектің кейбір қасиеттерін сипаттауға арналған тапсырмалар беріледі.

Қосымшалар 3, 4, 5, 6

Жаңа сабаққа кіріспе

Презентация арқылы өзін – өзі тексеру.

Кейбір оқушылар жұмыстарын жауап парақтары арқылы тексереді.

Осы уақытта мұғалім жекелеген оқушыларға сұрақтар қояды, мысалы:

көміртектің қанша электроны бар?

Сыртқы қабатында қанша электрондар бар?

s,p деңгейшелерінде неше электрондары бар?-

деген сұрақтар қойылады.

Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Қосымшалар 3, 4, 5, 6

Сабақтың ортасы

15 мин.

Топтар әртүрлі тапсырмаларымен өз ара бірігеді. 2 минут ішінде топ мүшелері өз тапсырмаларын сыныпқа түсіндіреді. Тапсырма соңында мұғалім сыныппен талқылайды.

Контур картасы.

Топтарға Қазақстанның контур картасы таратылып беріледі, олар көмірсутектердің шоғырланған жерлерін көрсетуі тиіс. 5 минуттан соң дайын жауаптары бар контур карталары таратылады.

Оқушының деңгейіне қарай кейбір оқушыларға жауап парағы таратылмайды.

Көміртек айналымы.

Оқушыларға көміртек айналымының схемасы және жауап парақтары таратылады. 8 минут ішінде олар схеманы толтырулары қажет. Қалған екі минутта оқушылар сұрақтарға жауап береді.

Осы кезде мұғалім туындаған сұрақтарға жауап береді.

Қабілетті оқушыларды консультант ретінде қатыстыруға болады.

Топтық жұмыс

6 мин

Мұғалім марк схемаға комментарий айтады.

Проблема туғызу: «Метанның формуласы неге СН₄ ал, неге СН₂ емес»

Оқушылар жұпта талқылап, 2 минут ішінде жауап дайындайды, дәптерлеріне жазады. Өз жауаптарын кезекпен айтады.

Презентация арқылы өзін өзі тексеру.

Жеке жұмыс

5 мин

Мұғалім оқушыларды 3-5 адамнан тұратын топтарға бөледі. Топта саны жұп болу керек. Бір топ контур картасымен жұмыс жасағанда екіншісі, көміртек айналымының схемасымен жұмыс жасауы тиіс.

Мұғалім оқушыларға көмірсутектердің суреттерін көрсетеді. Оқушылар мақсатқа сәйкес осы суреттерге сипаттама береді. Слайдта: қант, мұнай, көмірқышқылгазы , көмір, табиғи газ суреттері беріледі.

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

7 мин.

Оқушылар рефлексия парақшасын толтырады

Сұрақ-жауап, жауап парақтары арқылы бағалау

Сабақта өзін-өзі бағалау мен бірін-бірі бағалау орын алады. оқушыларды бағалайды.

Бөлім:	Көміртек және оның қосылыстары
Педагогтің аты-жөні:	Бастамбеков Б. Т.
Күні:
Сыныбы:
Қатысушылар саны
Қатыспағандар саны
Сабақтың тақырыбы:	Көміртектің жалпы сипаттамасы (64-сабақ)
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты	8.4.3.1 -көміртек неліктен көптеген қосылыстарында төрт байланыс түзетінін түсіндіру 8.4.3.2 -табиғатта көміртек және оның қосылыстарының таралуын сипаттау
Сабақтың мақсаты:	-көміртек неліктен көптеген қосылыстарында төрт байланыс түзетінін түсіндіреді. -табиғатта көміртек және оның қосылыстарының таралуын сипаттайды.

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту.

7 мин.

Сәлемдесу. Сыныпта жағымды атмосфера қалыптастыру

Сабақтың тақырыбымен танысу.

Сабақ мақсаттарын анықтау.

Көптеген оқушыларға электрондық формула құрастыру ережелері бар парақтар беріледі.

Қосымшалар 3, 4, 5, 6

Жаңа сабаққа кіріспе

Презентация арқылы өзін – өзі тексеру.

Кейбір оқушылар жұмыстарын жауап парақтары арқылы тексереді.

Осы уақытта мұғалім жекелеген оқушыларға сұрақтар қояды, мысалы:

көміртектің қанша электроны бар?

Сыртқы қабатында қанша электрондар бар?

s,p деңгейшелерінде неше электрондары бар?-

деген сұрақтар қойылады.

Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Қосымшалар 3, 4, 5, 6

Сабақтың ортасы

15 мин.

Контур картасы.

Оқушының деңгейіне қарай кейбір оқушыларға жауап парағы таратылмайды.

Көміртек айналымы.

Осы кезде мұғалім туындаған сұрақтарға жауап береді.

Қабілетті оқушыларды консультант ретінде қатыстыруға болады.

Топтық жұмыс

6 мин

Мұғалім марк схемаға комментарий айтады.

Проблема туғызу: «Метанның формуласы неге СН₄ ал, неге СН₂ емес»

Оқушылар жұпта талқылап, 2 минут ішінде жауап дайындайды, дәптерлеріне жазады. Өз жауаптарын кезекпен айтады.

Презентация арқылы өзін өзі тексеру.

Жеке жұмыс

5 мин

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

7 мин.

Оқушылар рефлексия парақшасын толтырады

Сұрақ-жауап, жауап парақтары арқылы бағалау

Сабақта өзін-өзі бағалау мен бірін-бірі бағалау орын алады.

Бөлім:	Көміртек және оның қосылыстары
Педагогтің аты-жөні:	Итібай Нығмет
Күні:	24.04.2025 ж
Сыныбы: 8	Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:	Көміртектің аллотропиялық түрөзгерістер
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты	8.4.3.3 -көміртектің аллотропиялық түрөзгерістерінің құрылысын және қасиеттерін салыстыру 8.4.3.4 -көміртектің аллотропиялық түрөзгерістерінің қолданылу аймағын зерттеу
Сабақтың мақсаты:	-көміртектің аллотропиялық түрөзгерістерінің құрылысын және қасиеттерін салыстырады. -көміртектің аллотропиялық түрөзгерістерінің қолданылу аймағын зерттейді.
Құндылықтар: Жасампаздық және жаңашылдық	Сәуір айы: Еңбекқорлық пен кәсіби біліктілік айы Апта дәйексөзі: Білікті білім жинап кәсіп етер, білімнің дәмін татып өсіп өнер

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту.

7 мин.

Ұйымдастыру кезеңі

Оқушылардың сабаққа дайындығын қадағалау

Ой қозғау

Слайдта көміртектің аллотроптық түр өзгерістері көрсетілген бірнеше суреттерді ұсынады және оқушылардан келесі сұрақты сұрауға 2 минут мүмкіндік береді:

Бұл құрылыстағы заттар немесе олардың байланысы, қасиеттері туралы қандай ақпарат білесіз?

Қосымша 1

Жаңа сабаққа кіріспе

Мұғалімнің хабарлауымен сабақтың тақырыбы және оқу мақсаты жарияланады. Сондай-ақ оқушылардың жетістікке жетуіне келесі бағалай критерийлерін ұсынады:

ЕГЕР: алмаз және графиттің байланысы мен құрылысын сипаттай алса;
ЕГЕР: алмаз және графиттің байланысы мен құрылысын оның қасиеттерімен байланыстыра алса;
ЕГЕР: алмаз бен графиттің негізгі қасиеттеріне сүйене отырып, олардың қолданылу аймағын болжай алса;

Көміртектің әртүрлі пішінін сипаттау үшін қандай қандай термин қолдана аламыз? АЛЛОТРОПИЯ

Сынып ішінде аллотропия сөзіне анықтама беріп көруді сұраңыз және оған 2минут уақыт беріңіз

Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Қосымша 1

Сабақтың ортасы

15 мин.

Алмаздың құрылысы мен қасиеттері

Атомдарды бір-бірімен қандай байланыс түрі байланыстырады?

Берік ковалентті байланыс.

Бұл құрылым қалай аталады?

Алып ковалентті құрылым.

Әрбір көміртек атомы қандай басқа атоммен байланысады және бұл атомдардың байланысуы қалай аталады?

Төрт атоммен, тетраэдрлік құрылым.

Алмазға тән қасиеттердің бірі – беріктігі. Алмазға тән тағы басқа қандай қасиетін атай аласыз?

Жоғарғы балқу температурасы

Неліктен алмаз осы аталған қасиеттерге ие бола алады?

Атомдар бір-бірімен берік ковалентті байланыспен байланысқан, сондықтан оларды үзуге көп энергия жұмсалады.

Алмаз электр тогын өткізуге қабілетті бола ала ма?

Жоқ, себебі онда заряд тасымалдаушы бос электрондар болмайды.

6 мин

АҚПАРАТТАР БӨЛІМІ

Бұл бөлімде оқушылар алдарына берілген сұрақтарға жауап іздей отырып, көміртектің аллотроптық түр өзгерістеріне байланысты ақпараттар жинайды.

Содан соң презентациядан аталған сұрақтарды көрсете отырып, жауаптарын бірлесе талқылауға шақырады.

Жеке жұмыс

5 мин

Атомдарды бір-бірімен қандай байланыс түрі байланыстырады?

Берік ковалентті байланыс.

Қабаттарды не байланыстырады?

Ван дер Ваальс күші

Әрбір көміртек атомы қандай басқа атоммен байланысады?

Үш

Әрбір көміртек атомы төрт электронға ие болған еді, соның қанша электроны қабатар түзуге қатысады? Үш

TRUE /FALSE ойыны

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

7 мин.

Рефлексия. Сабақта:

- нені білдім, нені үйрендім

- нені толық түсінбедім

- немен жұмысты жалғастыру қажет

Үй тапсырмасы

Әлі ашылмаған химиялық элементтерге (118-225) қандай болдам жасар едіңіз?

Үй тапсырмасы: көміртектің аллотропиялық түрөзгерістерінің салыстырмалы кестесін құру

Бөлім:	Көміртек және оның қосылыстары
Педагогтің аты-жөні:	Итібай Нығмет
Күні:	30.04.2025
Сыныбы: 8	Қатысушылар саны Қатыспағандар саны
Сабақтың тақырыбы:	Көміртектің химиялық қасиеттері. №6 практикалық жұмыс «Көміртектің физикалық және химиялық қасиеттері»
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты	8.4.3.5 -көміртектің физикалық және химиялық қасиеттерін зерттеу 8.4.3.6 -көміртек жанған кезде көміртек диоксиді мен көміртек монооксидінің түзілу жағдайларын сипаттау және тірі ағзаларға иіс газының физиологиялық әсерін түсіндіру;
Сабақтың мақсаты:	-көміртектің физикалық және химиялық қасиеттерін зерттейді. -көміртек жанған кезде көміртек диоксиді мен көміртек монооксидінің түзілу жағдайларын сипаттау және тірі ағзаларға иіс газының физиологиялық әсерін түсіндіреді.
Құндылықтар: Жасампаздық және жаңашылдық	Мамыр айы: Бірлік және ынтымақ Апта дәйексөзі: Ынтымақ, бірлік, келісім – ең асыл байлық ел үшін

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту.

7 мин.

Ұйымдастыру

Оқушылардың сабаққа әзірлігін тексеру

Келесі кезекте сабақтың тақырыбы мен оқу мақсаты жарияланады. Сынып ішінде көміртектің физикалық қасиетін ауызша сұрау арқылы талқылау жұмыстарын жүргізеді.

АДСОРБЦИЯ - газ немесе сұйықтық молекулаларының қатты денеге сіңірілу үдерісі. Газ және сұйықтық молекулаларын бетінде адсорбциялайтын заттар адсорбенттер деп аталады.

Жоғарыда көрсетілген препарат қандай мақсатта қолданылады?

https://twig-bilim.kz/kz/film/carbon-monoxide-poisoning

Жаңа сабаққа кіріспе

Содан кейін көміртектің химиялық қасиетін талқылап, реакция теңдеулерін жазып көрсетеді.

1 Көміртек жай заты – кокс арқылы жоғары температурада су буын өткізгенде су буы деп аталатын газ қоспасы түзіледі:

C + H₂O = CO + H₂

2 Тотықсыздандырғыш қасиетін металдарды оксидтерінен тотықсыздандыруға (металлотермия), сондай-ақ металл карбидін алуға да қолданады:

2CuO + C = CO₂ + 2Cu

CaO + 3C = CaC₂ + CO

3 Қыздырғанда көміртек оттекпен екі түрлі оксид түзеді:

2С + O₂ = 2CO

(көміртек монооксиді,

иіс газы)

C + O₂ = CO₂

(көміртек диоксиді, көмірқышқыл газы)

4 Катализатор қатысында табиғи газдың негізгі бөлігі болатын метанды түзеді:

C + 2H₂ = CH₄

Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

https://twig-bilim.kz/kz/film/carbon-monoxide-poisoning

Сабақтың ортасы

15 мин.

Иіс газымен улану себептері

Оқушыларға келесідей тапсырма ұсынылады:

Суреттегі жану үдерістерімен танысыңыз. Иіс газымен улану қаупі бар орындар мен жағдайларды талқылап көріңіз…

Отынның жануы

Отын жанғанда оттегі мөлшері жеткілікті болған жағдайда:

CH4 + 2O₂ = CO₂ + 2H₂O

Отын жанғанда оттегі мөлшері жеткіліксіз болған жағдайда:

2CH₄ + 3O₂ = 2CO + 4H₂O

CH₄ + O₂ = C + 2H₂O

Жұптық жұмыс

6 мин

Жұптық тапсырма

1 Айналымдарды жүзеге асырыңыз:

С→СО→СО2 →Na2CO3→ NaHCO3→CO2

2 Есептеулерді жүзеге асырыңыз:

Әк суының ерітіндісі арқылы бөлме температурасында 0.2 моль көмірқышқыл газын өткізді.

А. Химиялық реакция теңдеуін жаз.

Ә. Түзілген тұнбаның массасын тап.

Б. Тұнбаның осы массасындағы атомдар санын есепте.

Жеке жұмыс

5 мин

Иіс газымен улану белгілерінің дұрыс тұжырымдарын таңда:

а) бас айналуы және ауруы;

ә) тыныс алудың қиындауы;

б) жүрек айнуы;

в) тамақтың қырнауы, асфиксия;

г) шашыраңқы зейін;

ғ) тепе-теңдіктің бұзылуы;

д) қозу;

е) естен тану

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

7 мин.

Ой талқылар кезінде жауап беруіне;

Тапсырмалар арқылы;

Қалыптастырушы бағалау тапсырмасы

Оқушылардың оқу мақсаттарын жетуін анықтау және оқу барысында пайда болған мәселелерді шешу үшін оқушылар рефлексия кестесін толтырады

Бөлім:	Көміртек және оның қосылыстары
Педагогтің аты-жөні:	Бастамбеков Б. Т.
Күні:
Сыныбы:
Қатысушылар саны
Қатыспағандар саны
Сабақтың тақырыбы:	Көміртектің химиялық қасиеттері. №6 практикалық жұмыс «Көміртектің физикалық және химиялық қасиеттері» (67-сабақ).
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты	8.4.3.5 -көміртектің физикалық және химиялық қасиеттерін зерттеу 8.4.3.6 -көміртек жанған кезде көміртек диоксиді мен көміртек монооксидінің түзілу жағдайларын сипаттау және тірі ағзаларға иіс газының физиологиялық әсерін түсіндіру;
Сабақтың мақсаты:	-көміртектің физикалық және химиялық қасиеттерін зерттейді. -көміртек жанған кезде көміртек диоксиді мен көміртек монооксидінің түзілу жағдайларын сипаттау және тірі ағзаларға иіс газының физиологиялық әсерін түсіндіреді.

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту.

7 мин.

Ұйымдастыру

Оқушылардың сабаққа әзірлігін тексеру

Жоғарыда көрсетілген препарат қандай мақсатта қолданылады?

https://twig-bilim.kz/kz/film/carbon-monoxide-poisoning

Жаңа сабаққа кіріспе

Содан кейін көміртектің химиялық қасиетін талқылап, реакция теңдеулерін жазып көрсетеді.

C + H₂O = CO + H₂

2CuO + C = CO₂ + 2Cu

CaO + 3C = CaC₂ + CO

3 Қыздырғанда көміртек оттекпен екі түрлі оксид түзеді:

2С + O₂ = 2CO

(көміртек монооксиді,

иіс газы)

C + O₂ = CO₂

(көміртек диоксиді, көмірқышқыл газы)

4 Катализатор қатысында табиғи газдың негізгі бөлігі болатын метанды түзеді:

C + 2H₂ = CH₄

Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

https://twig-bilim.kz/kz/film/carbon-monoxide-poisoning

Сабақтың ортасы

15 мин.

Иіс газымен улану себептері

Оқушыларға келесідей тапсырма ұсынылады:

Отынның жануы

Отын жанғанда оттегі мөлшері жеткілікті болған жағдайда:

CH4 + 2O₂ = CO₂ + 2H₂O

Отын жанғанда оттегі мөлшері жеткіліксіз болған жағдайда:

2CH₄ + 3O₂ = 2CO + 4H₂O

CH₄ + O₂ = C + 2H₂O

Топтық жұмыс

6 мин

Жұптық тапсырма

1 Айналымдарды жүзеге асырыңыз:

С→СО→СО2 →Na2CO3→ NaHCO3→CO2

2 Есептеулерді жүзеге асырыңыз:

Әк суының ерітіндісі арқылы бөлме температурасында 0.2 моль көмірқышқыл газын өткізді.

А. Химиялық реакция теңдеуін жаз.

Ә. Түзілген тұнбаның массасын тап.

Б. Тұнбаның осы массасындағы атомдар санын есепте.

Жеке жұмыс

5 мин

Иіс газымен улану белгілерінің дұрыс тұжырымдарын таңда:

а) бас айналуы және ауруы;

ә) тыныс алудың қиындауы;

б) жүрек айнуы;

в) тамақтың қырнауы, асфиксия;

г) шашыраңқы зейін;

ғ) тепе-теңдіктің бұзылуы;

д) қозу;

е) естен тану

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

7 мин.

Ой талқылар кезінде жауап беруіне;

Тапсырмалар арқылы;

Қалыптастырушы бағалау тапсырмасы

Бөлім:	Көміртек және оның қосылыстары
Педагогтің аты-жөні:	Итібай Нығмет
Күні:	08.05.2025
Сыныбы:	Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:	Көміртектің оксидтері
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты	8.4.3.7 -көмірқышқыл газын ала алу, оны анықтау және қасиеттерін зерттеу 8.4.3.8 -көміртектің табиғаттағы айналымын құру және түсіндіру
Сабақтың мақсаты:	-көмірқышқыл газын ала алу, оны анықтау және қасиеттерін зерттеу -көміртектің табиғаттағы айналымын құру және түсіндіру
Құндылықтар: Жасампаздық және жаңашылдық	Мамыр айы: Бірлік және ынтымақ Апта дәйексөзі: Ынтымақ - бұзылмайтын қорған, қосылып еккен ағаш орман

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту.

7 мин.

Ұйымдастыру. Сәлемдесу.

Қайталау. Сыныппен жұмыс

Оқушыларға алмаз бен графиттің құрылымдық моделі көрсетілген суреттер ұсынылады.

Оқушылар суретке қарап бұл заттарға салыстырмалы сипаттама береді:

-құрылысы бойынша

-қасиеттері бойынша

Оқушыларға графит, көмір және алмаздың суреті көрсетіліп;

- бұл заттардың ұқсастықтарын

-және бұл заттардың ерекшеліктерін анықтау ұсынылады

Оқушылармен бірге сабақтың тақырыбы анықталып, мақсаттар қойылады;

(Қазіргі жағдайда) ДК экраны

Жаңа сабаққа кіріспе

Практика барысында көміртектің физикалық және химиялық қасиеттерін зерттеу

Практикалық жұмысты орындау

Топтық жұмыс

Оқушылармен практикалық жұмыстың мақсатын талқылау.

Қауіпсіздік техника ережелерін қайталау.

Спирт шам мен шыны ыдыстарды қолдану ережелерін қайталау

Оқушылар ҚТЕ журналына қол қояды.

Оқушыларға практикалық жұмысты орындау нұсқаулығын беру

Практикалық бөлім

Оқушылар топта нұсқаулықпен таныса отырып, жұмыс барысын талқылайды, жұмысты тиімді орындау мақсатында бір-біріне нақты міндеттерді бөледі. Оқушылардың жұмысты орындауларына дайын екеніне көз жеткізген соң, жұмыс жасауға рұқсат беріледі. Жұмыс орындалу барысында жұмыс талаптарының дұрыс орындалуын бақылап, қажет болса бағыттап отыру қажет

Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Өз ойын дұрыс мағынада білдіріп, талқылауға белсенділікпен қатысқан оқушыға «Жарайсың!» деген мадақтау сөзімен ынталандыру.

Сабақтың ортасы

15 мин.

Сыныппен жұмыс

Эксперимен нәтижелерін талқылау

Оқушылар жұптық жұмыс нәтижелерін талқылап, қорытынды жасайды

көміртектің физикалық және химиялық қасиеттеріне байланысты кесте толтыруды ұсыну

Оқушылардың оқу мақсаттарына жетуін анықтау мақсатында сөйлемдердегі бос орындарды толықтыруын ұсыну

Тақырып бойынша интернет желісін пайдаланып видеоролик көру.

6 мин

Сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтау

Қауіпсіздік техникасы:

-жылыту құралдарымен жұмыс жасау барысында қауіпсіздік ережелерін қатаң сақтау;

-реакция жүріп жатқан ыдыстарға жақын еңкеймеу;

-жылыту құрылғысын ыстық күйінде жинауға қатаң тиім салынады;

-қышқыл және сілті ерітінділерімен жұмыс жасауда мұқият болу;

Оқушыларға келесі тәжірибелерді орындауды ұсыну:

1.Көмір қышқыл газын мәрмәр мен қышқыл ерітіндісін әрекеттестіру арқылы алу;

2.Көмір қышқыл газын натрий гидрокарбонатын қыздыру арқылы алуды ұсыну;

3.Тәжірибенің қауіптілігіне байланысты магнийдің көмірқышқыл газында жануын демонстрация түрінде көрсету;

Жеке жұмыс

5 мин

Проблемалық сұрақ: Бөлмені жылыту үшін жағылатын пеш орнытылған бөлменің ауасы тазаланбаса неге ол жерде қалуға болмайды?

Оқушыларға 1-2 минут талқылауға беру

Оқушылар өз аргументтерін ұсынады

Талқылау нәтижесінде оқушылар егер оттек жеткіліксіз болған жағдайда иіс газы түзілетіндігіне көз жеткізеді

Ол газ өз кезегінде улы газ болғандықтан адам денсаулығына өте зиян

Оқушыларға оттек артық және жеткіліксіз болған жағдайда отынның жану реакцияларын жазуды ұсынылады

Практикалық жұмысты орындау «Көмір қышқыл газын алу және оның қасиеттерін ұсыну»

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

7 мин.

Мәтінмен жұмыс

Оқушыларға көміртектің табиғатта айналымы туралы мәліметі бар мәтін беру.

Мәтін мазмұнымен таныса отырып, оқушылар жұптық жұмыс орындайды. Яғни көміртектің табиғаттағы айналымын схема түрінде көрсетеді.

Оқушылардың жұмыстары қабырғаға ілінеді. Оқушылар жұмыстарды көріп, бағалайды және ауызша немесе жазбаша кері байланыс береді.

Бөлім:	8.4С Су
Педагогтің аты-жөні:	Итібай Нығмет
Күні:	14.05.2025
Сыныбы:8	Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:	Табиғаттағы су
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты	8.4.2.6 -судың табиғатта кең таралғандығын, бірегей қасиеттерін және оның өмір үшін маңызын түсіндіру 8.4.2.7 -судың табиғаттағы айналымын түсіндіру
Сабақтың мақсаты:	-судың табиғатта кең таралғандығын, бірегей қасиеттерін және оның өмір үшін маңызын түсіндіреді. -судың табиғаттағы айналымын түсіндіреді.
Құндылықтар: Жасампаздық және жаңашылдық	Мамыр айы: Бірлік және ынтымақ Апта дәйексөзі: Бірлігі кеткен ел жаман, егесіп өткен ер жаман

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту.

7 мин.

Ұйымдастыру.

І. Сыныпта ынтымақтастық атмосферасы мен бірлескен оқу ортасын құру

Оқушыларға бүгінгі сабақтың тақырыбын ашу үшін суреттер реті көрсетіледі.

Оқушылар өз ойларымен бөліскеннен кейін сабақтың тақырыбы және мақсаты таныстырылады.

https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/8-synyp/tabihattahy-su

Жаңа сабаққа кіріспе

Оқушылар судың құрамы жайлы білімдерін жаңа тақырыппен байланыстыру үшін бейнематериалды тамашалайды және жауап парағындағы ‘Missing gap’ тапсырмасын орындайды, яғни бос орындарды кілт сөздермен толықтырады.

Өзін-өзі бағалау: Оқушылар презентацияда көрсетілген дұрыс жауаптар арқылы өздерін бағалайды.

Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/8-synyp/tabihattahy-su

Сабақтың ортасы

15 мин.

Оқушылар жұпта судың физикалық қасиеттерін сипаттайтын кестені толтырады және жұптар өзге жұптармен өз жауаптарын тексереді.

Қосымша 1

‘Missing gap’

Қосымша 1

Кесте №1

Презентация

Қажетті реактивтер мен құрал -жабдықтар

Жұптық жұмыс

6 мин

Оқушыларды жұптастырып зерттеу жұмысын беріңіз.

Жұптық жұмыс

Оқушылар бұрын оқыған білімдерінің негізінде өздеріне берілген тақырып бойынша «судың мұндай қасиеттке ие болуының себебін және оның тіршілік үшін маңызын түсіндіріру» үшін постер дайындайды.

суда жүзіп жүрген мұз бөлшектерінің әрекетін бақылау;

Жұптар өз постерлерін қорғайды, мұғалім қосымша сұрақтар қою арқылы оқушылардың білімдерін пысықтайды.

Қосымша 1

‘Missing gap’

Қосымша 1

Кесте №1

Презентация

Қажетті реактивтер мен құрал -жабдықтар

Жеке жұмыс

5 мин

Сынып жұмысы:

Оқушыларға судың агрегаттық күйлерінің физикалық үдерістерін еске түсіруді ұсыныңыз. Осы білімдеріне сүйене отырып, оқушылар мүмкіндігінше түсті анимациялық нұсқаларды қолданып табиғаттағы су айналымын түсіндіреді.

Жұптық жұмыс:

Оқушыларға су айналымы туралы блок –схемаларды толтыруды және оны сипаттауды ұсыныңыз.

Оқушыларға өз жұмысын өзге оқушыларға таныстыруға мүмкіндік беріңіз.

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

7 мин.

Рефлексия

Сабақ соңында оқушылар рефлексия жүргізеді:

- ненібілдім, неніүйрендім

- нені толық түсінбедім

- немен жұмысты жалғастыру қажет

Үй жұмысы

Жеке жұмыс:

Оқушылардан концептуальды кесте толтыруды сұраңыз

Үй тапсырмасы ретінде оқушыларға «табиғаттағы су айналымының тьіршілік үшін маңызы» тақырыбында эссе жазуды тапсырыңыз.

Бөлім:	8.4С Су
Педагогтің аты-жөні:	Бастамбеков Б. Т.
Күні:
Сыныбы:
Қатысушылар саны
Қатыспағандар саны
Сабақтың тақырыбы:	Табиғаттағы су. БЖБ №12 (70-сабақ)
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты	8.4.2.6 -судың табиғатта кең таралғандығын, бірегей қасиеттерін және оның өмір үшін маңызын түсіндіру 8.4.2.7 -судың табиғаттағы айналымын түсіндіру
Сабақтың мақсаты:	-судың табиғатта кең таралғандығын, бірегей қасиеттерін және оның өмір үшін маңызын түсіндіреді. -судың табиғаттағы айналымын түсіндіреді.

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту.

7 мин.

Ұйымдастыру.

І. Сыныпта ынтымақтастық атмосферасы мен бірлескен оқу ортасын құру

Оқушыларға бүгінгі сабақтың тақырыбын ашу үшін суреттер реті көрсетіледі.

Оқушылар өз ойларымен бөліскеннен кейін сабақтың тақырыбы және мақсаты таныстырылады.

https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/8-synyp/tabihattahy-su

Жаңа сабаққа кіріспе

Өзін-өзі бағалау: Оқушылар презентацияда көрсетілген дұрыс жауаптар арқылы өздерін бағалайды.

Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

https://bilimland.kz/kk/subject/ximiya/8-synyp/tabihattahy-su

Сабақтың ортасы

15 мин.

Қосымша 1

‘Missing gap’

Қосымша 1

Кесте №1

Презентация

Қажетті реактивтер мен құрал -жабдықтар

Топтық жұмыс

6 мин

Оқушыларды үш топқа бөліңіз, әр топқа жеке зерттеу жұмысын беріңіз.

Топтық жұмыс

1-топ суда жүзіп жүрген мұз бөлшектерінің әрекетін бақылау;

2-топ судың қайнау нүктесін анықтау;

3-топ су ағынының магнит өрісіне әсерін бақылау

Топтар өз постерлерін қорғайды, мұғалім қосымша сұрақтар қою арқылы оқушылардың білімдерін пысықтайды.

Қосымша 1

‘Missing gap’

Қосымша 1

Кесте №1

Презентация

Қажетті реактивтер мен құрал -жабдықтар

Жеке жұмыс

5 мин

Сынып жұмысы:

Жұптық жұмыс:

Оқушыларға су айналымы туралы блок –схемаларды толтыруды және оны сипаттауды ұсыныңыз.

Оқушыларға өз жұмысын өзге оқушыларға таныстыруға мүмкіндік беріңіз.

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

7 мин.

Рефлексия

Сабақ соңында оқушылар рефлексия жүргізеді:

- ненібілдім, неніүйрендім

- нені толық түсінбедім

- немен жұмысты жалғастыру қажет

Үй жұмысы

Жеке жұмыс:

Оқушылардан концептуальды кесте толтыруды сұраңыз

Бөлім:	8.4С Су
Педагогтің аты-жөні:	Бастамбеков Б. Т.
Күні:
Сыныбы:
Қатысушылар саны
Қатыспағандар саны
Сабақтың тақырыбы:	Тоқсандық жиынтық бағалау (71-сабақ)
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты
Сабақтың мақсаты:

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты	Педагогтің іс-әрекеті	Оқушының іс-әрекеті	Бағалау	Ресурстар
Сабақтың басы Қызығушылықты ояту. 7 мин.			Мақсаты: Оқушылар бір-біріне тілек білдіреді, тыңдау дағдыларын дамытуға бағытталады, сондай-ақ барлық оқушылардың қатыстырылуы арқылы сабаққа белсенділігі артады. Тиімділігі: Оқушылар бір-біріне тілек айту арқылы жақындасады, көңіл-күйін көтереді және бауырмалдығын оятады.
Жаңа сабаққа кіріспе			Мақсаты: Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту. Тиімділігі: оқушының танымдық дағдысы артады. Сонымен қатар оқушыға сабақтың өмірмен байланысын көрсетеді және сабақтың тақырыбы мен мақсатын анықтауға мүмкіндік береді.
Сабақтың ортасы 15 мин.			Саралау: Бұл жерде саралаудың «Диалог және қолдау көрсету» тәсілі көрінеді. Дұрыс мағынада жауап беруге бағыттау мақсатында кейбір оқушыларға ашық сұрақтар, ал кейбір көмек қажет ететін оқушыларға жетелеуші сұрақтар қойылады.
Топтық жұмыс 6 мин			Саралау: Бұл жерде саралаудың «Жіктеу» тәсілі көрінеді. Оқушылардың оқуға деген қызығушылығын арттыру мақсатында мүмкіндігінше оларға таңдау еркіндігі беріледі.
Жеке жұмыс 5 мин
Сабақтың соңы Ой толғаныс. Рефлексия 7 мин.			«Дұрыс келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». Сонымен қатар 1-10 баллдық жүйе бойынша оқушылардың сабаққа қатысу белсенділігі бойынша бағаланады.

Бөлім:	8.4С Су
Педагогтің аты-жөні:	Итібай Нығмет
Күні:	15.05.2025
Сыныбы: 8	Қатысушылар саны: Қатыспағандар саны:
Сабақтың тақырыбы:	Судың ластану себептері. Судың кермектігі. №10 зертханалық тәжірибе «Судың кермектігін анықтау»
Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаты	8.4.2.8 -судың ластануының қауіптілігі мен себебін анықтау, суды тазарту әдістерін түсіндіру 8.4.2.9 -судың «кермектігін» анықтау және оны жою тәсілдерін түсіндіру 8.4.2.10 -суды сусыз мыс (ІІ) сульфатын қолданып анықтау тәсілін білу
Сабақтың мақсаты:	-судың ластануының қауіптілігі мен себебін анықтау, суды тазарту әдістерін түсіндіреді. -судың «кермектігін» анықтау және оны жою тәсілдерін түсіндіреді.
Құндылықтар: Жасампаздық және жаңашылдық	Мамыр айы: Бірлік және ынтымақ Апта дәйексөзі: Бірлігі кеткен ел жаман, егесіп өткен ер жаман

Сабақтың барысы:

Сабақ кезеңі/Уақыты

Педагогтің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Қызығушылықты ояту.

7 мин.

Ұйымдастыру кезеңі.

Оқушыларға төмендегі сұрақтар қойылады

1. Судың жалпы кермектілігі дегеніміз не?

2. Судың жалпы кермектігі қалай бөлінеді?

3. Уақытша кермектік қандай иондардың болуымен анықталады?

4. Тұрақты кермектік қандай иондардың болуымен анықталады?

5. Кермек су қалай түзіледі?

6. Неліктен кермек суда сабын нашар көбіктенеді?

7. Электр станцияларының бу қазандарында кермек суды қолданғанда, оны жылыту үшін көбірек отын қажет. Осы жағдайды түсіндіріңіздер.

8. Үй жағдайында судың уақытша кермектігін жоюға болады ма?

9. Неге жаңбыр суы жұмсақ, ал өзен суы кермек болып келеді?

Оқушылар сұрақтарға жауап береді. Сұрақ жауаптары тақтадан көрсетіліп, талқыланады.

Сабақ мақсаты айқындалады.

(Қазіргі жағдайда) ДК экраны

Жаңа сабаққа кіріспе

Тәжірибе.Судың жалпы кермектілігін анықтау

Қажетті құрал-жабдықтар тізімі: бюреткалар, өлшеуіш цилиндр, конустық колбалар, воронкалар,

Ерітінділер: трилон Б, эриохром қара Т ерітіндісі, аммиак-буферлік ерітінді, су үлгілері

Қосымша 1

Оқушыларға жұмыспен танысуға уақыт беріледі.

Жұмысты бастамас бұрын қауіпсіздік ережелері қайталанады.

Оқушылармен жұмысты жасау барысы талқыланады.

Оқушылар практикалық жұмыс жасайды

Оқушылар практикалық жұмыс парағын толтырады және алынған мәліметтер бойынша есептеулер жүргізеді.

Жұмыс нәтижесі төмендегі есептеу жолы арқылы есептеледі.

Суды титрлеуге кеткен Трилон Б ерітіндісінің көлемі, V, мл:

Тәжірибе: V₁=
Тәжірибе: V₂ =
Тәжірибе: V₃ =

3 тәжірибе бойынша орташа мән V_орт

V_орт=

Судың жалпы кермектілігін (мг*экв/л) мына формуламен өрнектейді

Ж_о =	NхV_ортх 1000
	V₁

Оқушылар берілген су үлгісінің кермектік дәрежесін анықтап, қорытынды жасайды.

Кермектікті жоюға байланысты “Skirt” ойыны ойналады.

Оқушылар топқа бөлініп, берілген реакция теңдеулерін жазады.

Дескриптор

1. Сөзбен жазылған реакция теңдеулерін таңбамен жазып, теңестіреді.

2. Берілген реакция кермектіктің қай түрін жоюға арналған әдіс екендігін анықтайды.

Кермектілікті жоюға байланысты топтарға сұрақтар қойылады және қорытындыланады.

Жылдам әрі функционалды түрде сыни ойлануды дамыту.

Сабақтың ортасы

15 мин.

Проблемалық сұрақ

Оқушыларға төмендегідей сұрақтар қойылады:

Шәйнекте неге қақ түзіледі?

Суда кейде неге сабын көпірмейді?

Неліктен жер бетінің кейбір бөліктерінде жұмсақ су,

Ал кей жерлерде кермек су кездеседі?

Оқушылар жауаптары тыңдалып болған соң, https://www.twig-bilim.kz/kz/film/hard-and-soft-water бейнематериал көрсетіледі.

Жұптық жұмыс:

Оқушылар жұпта кермек судың анықтамаын айқындап, оны жою әдістерін ұсынады.

Тақырып бойынша интернет желісін пайдаланып видеоролик көру.

Жеке жұмыс

5 мин

Судың кермектілігін анықтауға зертханалық жұмыс жүргізіледі.

Зертхана 3 топ болып жүргізіледі. Әр топтағы оқушыларға рөлдер беріледі:

- техника қауіпсіздігін қадағалаушы;

- аналитик;

- лаборант.

Техника қауіпсіздігін қадағалаушы қосымша-3 берілген парақшадағы техника қауіпсіздігі графасын толтырып, қауіпсіздікке жауап береді.

Аналитик зертханалық жұмыс жасалғаннан кейін нәтижелерді жазып, қорытынды сұрақтарға жауап береді.

Лаборант толығымен зертханалық жұмысты орындайды.

Соңында әр топ қорғап,бірін-бірі бағалайды.

- зертханада техника қауіпсіздігін сақтайды.

- зертхананы толығымен инструкция бойынша орындайды.

- зертхана бойынша сұрақтарға жауап арқылы толық ақпарат бере алады.

Сабақтың соңы

Ой толғаныс.

Рефлексия

7 мин.

Сабақ соңында оқушылар рефлексия жүргізеді:

Бүгінгі сабақта судың ... кермектілігін зерттедім.
Судың ... кермектілігі ... арқылы жойылады
Ү қосу арқылы Х жоюға болады.

Үйге тапсырма:

Тұрмыста шәйнектегі түзілген қақты қалай кетіруге болады?
Кермек судың пайдасы бар ма?

Тұрмыста «Calgon» ұнтағын пайдаланудың қажеттілігі бар ма әлде жоқ па?

Жүктеу

Бөлісу

ЖИ арқылы жасау

Файл форматы:

docx

Химия Басқа 8 сынып

03.06.2025

139

Жүктеу

ЖИ арқылы жасау

Жариялаған:

Итібай Нығмет

Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз,
шағым қалдыра аласыз

ҚМЖ химия 8 сынып 4 тоқсан

ҚМЖ химия 8 сынып 4 тоқсан

Химия пәні

Тарих пәні

Биология пәні

Ағылшын тілі пәні

География пәні

Информатика пәні

Мектепке дейінгі білім беру

«Қазақ тілі» жəне «Қазақ əдебиеті»

Дене шынықтыру

Білім алушылардың білім сапасын арттыру

Инклюзивті білім беру