ҚМЖ шахмат

Тақырып бойынша 11 материал табылды

ҚМЖ шахмат

Материал туралы қысқаша түсінік

Шахмат сабақтарының жылдық қысқа мерзімді жоспары. Шахмат оыйынының шығуы туралы, шахматты ойлап табу жөніндегі қызықты аңызды айту арқылы шахмат ойнауға деген қызығушылықтарын арттыру. Ойлау қабілеттерін дамыту.

Материалдың қысқаша нұсқасы

САБАҚ ЖОСПАРЫ

І		Пәні					Шахмат
ІІ		Пән мұғалімі					Т.А.Ә.
ІІІ		Өтілетін сыныбы					7 «А»
ІV		Өтілетін мерзімі
V		Өтілетін орны					Шахмат бөлмесі
VІ		Сабақтың тақырыбы					Шахмат ойыны туралы түсінік
VІІ		Сабақтың мақсаты						Шахмат оыйынының шығуы туралы,шахматты ойлап табу жөніндегі қызықты аңызды айту арқылы шахмат ойыауға деген қызығушылықтарын арттыру.Ойлау қабілеттеріндамыту.
VІІІ		Сабақтың типі				Жаңа білімді қалыптастыру сабағы.
ІХ		Сабақтың әдісі				Топпен жұмыс жасау, жан - жақты түсіндіру.
Х		Құрал-жабдықтар				Шахмат тақтасы.т.б.
Кезең			№		Сабақтың мазмұны				Уақыт, мөлшер	Әдістемелік ескерту
Ұйымд а с тыр у к е з е ң	1	Оқушыларды тұрғызу,сәлемдесу.							10 минут	киімдеріне назар аудару.
	2	Сынып санын түгелдеу.								Себепсіз оқушыларды анықтау.
	3	Оқушыларды отырғызу,шахмат тақтасын тарату.								Шахмат тақтасын дұрыстығын қадағалау
Жаңа сабақ ке з ең і	4	Шахмат ойыны туралы түсінік Шахмат ойыны алғаш V ғасырда белгілі бола бастайды.Оның тұңғыш отаны Үндістан деп саналады. Бұл жөніндегі мәліметтерді біз көне үнді,араб,иран жазбаларынан кездестіреміз. Шахмат ойыны алғаш «Чатуранга» деп аталған.Бұл үнді тілінде төртмүше деген ұғымды береді.Төрт мүше –мүшелер әскер мағынасын бейнелейді.Бұған сол кездегі піл(хасти),соғыс арбасы(рахта),атты әскер (ашва),жаяу әскер (падати)және патша (раджа) кіретін болған. Шахмат-бұл күрес,ақыл-ой күресі, егер сен жеңбесең,онда ол сені жеңеді.Шахматты жақсы ойнау-қыйын,алдымен жеңіле білуді үйрену керек,содан кейін жеңе білуді үйрену керек.Ал ол үшін шыдамдылық қажет.							30 Минут	Шахмат ойыны туралы дұрыс түсінуін қадағалау

Қортынды кезең				1			Сабақты қорытындылау.		5 минут	Түгел тындауын қадағалау.
				2			Үйге тапсырма беру.			Үй тапсырмасын тыңдауын қадағалау
				3			Оқушыларды бағалау.			Сабаққа қатысуына байланысты бағалау
				4			Қоштасу.			Түгел қоштасуын қадағалау.

САБАҚ ЖОСПАРЫ

І		Пәні					Шахмат
ІІ		Пән мұғалімі					Т.А.Ә.
ІІІ		Өтілетін сыныбы					7 «А»
ІV		Өтілетін мерзімі
V		Өтілетін орны					Шахмат бөлмесі
VІ		Сабақтың тақырыбы					Шахмат тақтасымен танысу
VІІ		Сабақтың мақсаты						Шахмат тақтасы жайлы түсінік беру.Мақсатымен таныстыру. Сабаққа қажетті шахматпен таныстыру.Ойын кезіндегі тәртіппен,ережемен таныстыру.
VІІІ		Сабақтың типі				Жаңа білімді қалыптастыру сабағы.
ІХ		Сабақтың әдісі				Топпен жұмыс жасау, жан - жақты түсіндіру.
Х		Құрал-жабдықтар				Шахмат .шахмат тақтасы.т.б.
Кезең			№		Сабақтың мазмұны				Уақыт, мөлшер	Әдістемелік ескерту
Ұйымд а с тыр у к е з е ң	1	Оқушыларды тұрғызу,сәлемдесу.							10 минут	киімдеріне назар аудару.
	2	Сынып санын түгелдеу.								Себепсіз оқушыларды анықтау.
	3	Оқушыларды отырғызу,шахмат тақтасын тарату.								Шахмат тақтасын дұрыстығын қадағалау
Жаңа сабақ ке з ең і	4	Шахмат тақтасы Шахмат ойыны ережесімен таныспс бұрын ,шахмат тақтасын жан-жақты білген жөн. Ол әрттүрлі заттардан:ағаштан,плпстмассадан,картонан тіпті клеткадан да жасалуы мүмкін, бірақ олардың қандай болмасын 64 кішікене квадраттардан тұратын бір үлкен бір үлкен квадырат болады.Кішкене квадыраттардың әрқайсысы шаршы деп аталады және олар ақ,қара түстерге бояалады. Ойын кезінде әрбір ойыншының сол жағында шахмат тақтасының қара шаршысы тұруы міндетті,бұзуға болмайтын ереже.							30 Минут	Шахмат тақтасы туралы дұрыс түсінуін қадағалау

Қортынды кезең				1			Сабақты қорытындылау.		5 минут	Түгел тындауын қадағалау.
				2			Үйге тапсырма беру.			Үй тапсырмасын тыңдауын қадағалау
				3			Оқушыларды бағалау.			Сабаққа қатысуына байланысты бағалау
				4			Қоштасу.			Түгел қоштасуын қадағалау.

САБАҚ ЖОСПАРЫ

І		Пәні					Шахмат
ІІ		Пән мұғалімі					Т.А.Ә.
ІІІ		Өтілетін сыныбы					7 «А»
ІV		Өтілетін мерзімі
V		Өтілетін орны					Шахмат бөлмесі
VІ		Сабақтың тақырыбы					Шахмат ойынының ережелері
VІІ		Сабақтың мақсаты						Шахмат ережелері жайлы түсінік беру.Ережемен таныстыру. Оқушылардың шахмат ойынына деген қызығушылығын артыру.Ойын кезіндегі тәртіппен,ережемен таныстыру.
VІІІ		Сабақтың типі				Жаңа білімді қалыптастыру сабағы.
ІХ		Сабақтың әдісі				Топпен жұмыс жасау, жан - жақты түсіндіру.
Х		Құрал-жабдықтар				Шахмат .шахмат тақтасы.т.б.
Кезең			№		Сабақтың мазмұны				Уақыт, мөлшер	Әдістемелік ескерту
Ұйымд а с тыр у к е з е ң	1	Оқушыларды тұрғызу,сәлемдесу.							10 минут	киімдеріне назар аудару.
	2	Сынып санын түгелдеу.								Себепсіз оқушыларды анықтау.
	3	Оқушыларды отырғызу,шахмат тақтасын тарату.								Шахмат тақтасын дұрыстығын қадағалау
Жаңа сабақ ке з ең і	4	Шахмат ойынының ережесі Шахмат екі ойыншы арасында шахмат тақтасында ойналады.Ойын тақтасы 64 шаршыдан тұрады.Ойының басында әрбір ойыншының иелігінде ақ немесе қара түсті он алты тас (шахмат фигурасы) болады :бір патша ,бір уәзір ,екі піл,екі ат,екі тура, және сегіз пешка болады болады. Ойынның мақсаты қарсыластың тастарын шабуылдай отырып ,патшаға мат қою.							30 Минут	Шахмат ойынының ережесі туралы дұрыс түсінуін қадағалау

Қортынды кезең				1			Сабақты қорытындылау.		5 минут	Түгел тындауын қадағалау.
				2			Үйге тапсырма беру.			Үй тапсырмасын тыңдауын қадағалау
				3			Оқушыларды бағалау.			Сабаққа қатысуына байланысты бағалау
				4			Қоштасу.			Түгел қоштасуын қадағалау.

САБАҚ ЖОСПАРЫ

І		Пәні					Шахмат
ІІ		Пән мұғалімі					Т.А.Ә.
ІІІ		Өтілетін сыныбы					7 «А»
ІV		Өтілетін мерзімі
V		Өтілетін орны					Шахмат бөлмесі
VІ		Сабақтың тақырыбы					Фигуралардың жүру бағыты ерекшеліктері.
VІІ		Сабақтың мақсаты						Фигуралар жайлы түсінік беру.Фигуралармен таныстыру. Оқушылардың шахмат ойынына деген қызығушылығын артыру.Ойын кезіндегі тәртіппен,ережемен таныстыру.
VІІІ		Сабақтың типі				Жаңа білімді қалыптастыру сабағы.
ІХ		Сабақтың әдісі				Топпен жұмыс жасау, жан - жақты түсіндіру.
Х		Құрал-жабдықтар				Шахмат .шахмат тақтасы.т.б.
Кезең			№		Сабақтың мазмұны				Уақыт, мөлшер	Әдістемелік ескерту
Ұйымд а с тыр у к е з е ң	1	Оқушыларды тұрғызу,сәлемдесу.							10 минут	киімдеріне назар аудару.
	2	Сынып санын түгелдеу.								Себепсіз оқушыларды анықтау.
	3	Оқушыларды отырғызу,шахмат тақтасын тарату.								Шахмат тақтасын дұрыстығын қадағалау
Жаңа сабақ ке з ең і	4	Фигуралардың жүру бағыты,ерекшелігі. Тақта үстіндегі шиеленіскен тастар.Ладья ол тек қана түзу сызықтармен ,яғыни горизонталь және вертикальмен жүреді. Піл Ақ жағының екі пілі әртүрлі шаршыларға орналасқан,cl шаршысы –қара,ал fl шаршысы –ак, cl-де тұрған піл тек ғана қара шаршылармен жүре алады,сондықтан оны қара шаршылы піл деп атайды .Ал fl шаршысында тұрған піл тек ғана қара шаршылар мен жүре алады. Король Тақтадағы корольдің жүрісі өте қарапайым ,өзі тұрған шаршының жанындағы шаршыға вертикальмен,горизонтальмен және диогоналмен де жүре алады. Ферзь.Ат Ферзь,ол вертикаль және горизантальмен,диагнальмен де жүре алады,срндықтан ол күшті фигура.							30 Минут	Фигуралардың ерекшелігі туралы дұрыс түсінуін қадағалау

Қортынды кезең				1			Сабақты қорытындылау.		5 минут	Түгел тындауын қадағалау.
				2			Үйге тапсырма беру.			Үй тапсырмасын тыңдауын қадағалау
				3			Оқушыларды бағалау.			Сабаққа қатысуына байланысты бағалау
				4			Қоштасу.			Түгел қоштасуын қадағалау.

САБАҚ ЖОСПАРЫ

І		Пәні					Шахмат
ІІ		Пән мұғалімі					Т.А.Ә.
ІІІ		Өтілетін сыныбы					7 «А»
ІV		Өтілетін мерзімі
V		Өтілетін орны					Шахмат бөлмесі
VІ		Сабақтың тақырыбы					Жеңіл фигуралар,олардың күші.
VІІ		Сабақтың мақсаты						Жеңіл фигуралар жайлы түсінік беру.Жеңіл фигуралармен таныстыру. Оқушылардың шахмат ойынына деген қызығушылығын артыру.Ойын кезіндегі тәртіппен,ережемен таныстыру.
VІІІ		Сабақтың типі				Жаңа білімді қалыптастыру сабағы.
ІХ		Сабақтың әдісі				Топпен жұмыс жасау, жан - жақты түсіндіру.
Х		Құрал-жабдықтар				Шахмат .шахмат тақтасы.т.б.
Кезең			№		Сабақтың мазмұны				Уақыт, мөлшер	Әдістемелік ескерту
Ұйымд а с тыр у к е з е ң	1	Оқушыларды тұрғызу,сәлемдесу.							10 минут	киімдеріне назар аудару.
	2	Сынып санын түгелдеу.								Себепсіз оқушыларды анықтау.
	3	Оқушыларды отырғызу,шахмат тақтасын тарату.								Шахмат тақтасын дұрыстығын қадағалау
Жаңа сабақ ке з ең і	4	Жеңіл фигуралар Піл мен ат жеңіл фигуралар деп атауға болады.Бір пілмен мат беру мүмкін емес ,ал екі түсті шаршыларда тұрған пілдермен королбді қамауға алудың негізгі тәсілі тақтаның төрт бұрышының біріне ығыстыру.Ол үшін пілдер көрші шаршылардан соққы беретіндей қатар қойылады да қарсылас жақтың жалғыз королінің жүрісі жолын біртіндеп тарылта береді.							30 Минут	Жеңіл фигуралардың ерекшелігі туралы дұрыс түсінуін қадағалау

Қортынды кезең				1			Сабақты қорытындылау.		5 минут	Түгел тындауын қадағалау.
				2			Үйге тапсырма беру.			Үй тапсырмасын тыңдауын қадағалау
				3			Оқушыларды бағалау.			Сабаққа қатысуына байланысты бағалау
				4			Қоштасу.			Түгел қоштасуын қадағалау.

САБАҚ ЖОСПАРЫ

І		Пәні					Шахмат
ІІ		Пән мұғалімі					Т.А.Ә.
ІІІ		Өтілетін сыныбы					7 «А»
ІV		Өтілетін мерзімі
V		Өтілетін орны					Шахмат бөлмесі
VІ		Сабақтың тақырыбы					Ауыр фигуралар,олардың күші.
VІІ		Сабақтың мақсаты						Ауыр фигуралар жайлы түсінік беру.Ауыр фигуралармен таныстыру. Оқушылардың шахмат ойынына деген қызығушылығын артыру.Ойын кезіндегі тәртіппен,ережемен таныстыру.
VІІІ		Сабақтың типі				Жаңа білімді қалыптастыру сабағы.
ІХ		Сабақтың әдісі				Топпен жұмыс жасау, жан - жақты түсіндіру.
Х		Құрал-жабдықтар				Шахмат .шахмат тақтасы.т.б.
Кезең			№		Сабақтың мазмұны				Уақыт, мөлшер	Әдістемелік ескерту
Ұйымд а с тыр у к е з е ң	1	Оқушыларды тұрғызу,сәлемдесу.							10 минут	киімдеріне назар аудару.
	2	Сынып санын түгелдеу.								Себепсіз оқушыларды анықтау.
	3	Оқушыларды отырғызу,шахмат тақтасын тарату.								Шахмат тақтасын дұрыстығын қадағалау
Жаңа сабақ ке з ең і	4	Ауыр фигуралар Ферзі мен ладьяны ауыр фигуралар.Ойыншылардыңб біреуінде тек қана король,екіншісінде корольмен бірге ауыр фигуралары ферзі мен ладьясы қалсын дейік.Біздің міндетіміз корольге мат қою.Тәжіриебеде ферзінің шамамен алғанда екіладьяға немесе үш жеңіл фигураларға,яңыни бір пілмен екі атқа немесе екі піл бір атқа тең екендігін көрсетеді.Сол сияқты екі ладья үш жеңіл фигураға тең.Піл атқа тең.Піл немесе ат үш пешканға,ладья бес пешкаға тең.Шамамен алғандағы осы бағаларға қарап,ойын үстінде атты пілге немесе ферзіні екі ладьяға батыл түрде ауыстыруға болады.							30 Минут	Ауыр фигуралардың ерекшелігі туралы дұрыс түсінуін қадағалау

Қортынды кезең				1			Сабақты қорытындылау.		5 минут	Түгел тындауын қадағалау.
				2			Үйге тапсырма беру.			Үй тапсырмасын тыңдауын қадағалау
				3			Оқушыларды бағалау.			Сабаққа қатысуына байланысты бағалау
				4			Қоштасу.			Түгел қоштасуын қадағалау.

САБАҚ ЖОСПАРЫ

І		Пәні					Шахмат
ІІ		Пән мұғалімі					Т.А.Ә.
ІІІ		Өтілетін сыныбы					7 «А»
ІV		Өтілетін мерзімі
V		Өтілетін орны					Шахмат бөлмесі
VІ		Сабақтың тақырыбы					Пеншканы ферзіге шығару
VІІ		Сабақтың мақсаты						Пешканы ферзіге шығару жайлы түсінік беру.пешамен таныстыру. Оқушылардың шахмат ойынына деген қызығушылығын артыру.Ойын кезіндегі тәртіппен,ережемен таныстыру.
VІІІ		Сабақтың типі				Жаңа білімді қалыптастыру сабағы.
ІХ		Сабақтың әдісі				Топпен жұмыс жасау, жан - жақты түсіндіру.
Х		Құрал-жабдықтар				Шахмат .шахмат тақтасы.т.б.
Кезең			№		Сабақтың мазмұны				Уақыт, мөлшер	Әдістемелік ескерту
Ұйымд а с тыр у к е з е ң	1	Оқушыларды тұрғызу,сәлемдесу.							10 минут	киімдеріне назар аудару.
	2	Сынып санын түгелдеу.								Себепсіз оқушыларды анықтау.
	3	Оқушыларды отырғызу,шахмат тақтасын тарату.								Шахмат тақтасын дұрыстығын қадағалау
Жаңа сабақ ке з ең і	4	Пешканы ферзіге шығару Ойынның соңғы жағында ойнаушылардың бірінің жалғыз корольі мен пешкасы қалатын жағдай жиі кездеседі.Пешканы соңғы горизотальдың алдыңғы горизионтальға жетті делік .Енді оны күтіп тұр?Ол ферзіге айналама жоқпа ?Қарастырылған мысалымызда пешкасы бар күшті жағының королі пешканың артында жүріп отырады да ойын нәтежесі қайсысының оппозиция ұстауына байланысты болады .Егер король пешканың алдында болып ,оныңжылжуына жол салып ойын басқаша өрістейді. Король мен жалғыз жүрдек пешкасы бар жаққа жалғыз корольмен қарсы ойнағанда өте сақтықпен ойланып ойнау керектігіне көзімді жеткіздік ,кейбір жағдайда қандай қорғаныс болса да жеңілістен құтыла алмайтынын да көрдік .							30 Минут	Пешканы ферзіге шығару і туралы дұрыс түсінуін қадағалау

Қортынды кезең				1			Сабақты қорытындылау.		5 минут	Түгел тындауын қадағалау.
				2			Үйге тапсырма беру.			Үй тапсырмасын тыңдауын қадағалау
				3			Оқушыларды бағалау.			Сабаққа қатысуына байланысты бағалау
				4			Қоштасу.			Түгел қоштасуын қадағалау.

САБАҚ ЖОСПАРЫ

І		Пәні					Шахмат
ІІ		Пән мұғалімі					Т.А.Ә.
ІІІ		Өтілетін сыныбы					7 «А»
ІV		Өтілетін мерзімі
V		Өтілетін орны					Шахмат бөлмесі
VІ		Сабақтың тақырыбы					Квадрат ережесі
VІІ		Сабақтың мақсаты						Квадрат ережесі жайлы түсінік беру.Квадрат ережесімен таныстыру. Оқушылардың шахмат ойынына деген қызығушылығын артыру.Ойын кезіндегі тәртіппен,ережемен таныстыру.
VІІІ		Сабақтың типі				Жаңа білімді қалыптастыру сабағы.
ІХ		Сабақтың әдісі				Топпен жұмыс жасау, жан - жақты түсіндіру.
Х		Құрал-жабдықтар				Шахмат .шахмат тақтасы.т.б.
Кезең			№		Сабақтың мазмұны				Уақыт, мөлшер	Әдістемелік ескерту
Ұйымд а с тыр у к е з е ң	1	Оқушыларды тұрғызу,сәлемдесу.							10 минут	киімдеріне назар аудару.
	2	Сынып санын түгелдеу.								Себепсіз оқушыларды анықтау.
	3	Оқушыларды отырғызу,шахмат тақтасын тарату.								Шахмат тақтасын дұрыстығын қадағалау
Жаңа сабақ ке з ең і	4	Квадырат ережесі Осы кезге дейін біз қарастырған позицияларда бір ортақ жағдай –әлсіз жақтың королі жүрдек пешканың алдында немесе ладья пешкасында жанында болады .Бірақ мынандай жағдай болуы әбден мүмкін, корольдер (ақ немесе қара )бір қанатта,ал жалғыз пешка,айталық қара екінші қанаттан ферзіге тезірек шығуға жүгіреді. Пешканы квадырат деп әрбір қабырғасы пешка тұрған шаршыдан оны ферзіге айналатын шаршысына дейінгі қашықтыққа тең болатын квадыратты айтады.аешка әр кезде квадыраттың бұрышындағы шаршыда тұрады депесептеледі .Бұл ережеге толығырақ түсіну үшін жоғарыдағы диаграммаға оралайық та «квадырат ережесіне» мынадай толықтыру енгізейік: «қарсыластың пешкасын қуып жету үшін корольмен квадыраттың кез-келген шаршысына ену жеткілікті»							30 Минут	Квадырат ережесі туралы дұрыс түсінуін қадағалау

Қортынды кезең				1			Сабақты қорытындылау.		5 минут	Түгел тындауын қадағалау.
				2			Үйге тапсырма беру.			Үй тапсырмасын тыңдауын қадағалау
				3			Оқушыларды бағалау.			Сабаққа қатысуына байланысты бағалау
				4			Қоштасу.			Түгел қоштасуын қадағалау.

САБАҚ ЖОСПАРЫ

І		Пәні					Шахмат
ІІ		Пән мұғалімі					Т.А.Ә.
ІІІ		Өтілетін сыныбы					7 «А»
ІV		Өтілетін мерзімі
V		Өтілетін орны					Шахмат бөлмесі
VІ		Сабақтың тақырыбы					Дебют-тактика туралы түсінік
VІІ		Сабақтың мақсаты						Дебют-тактика туралы түсінік беру. Дебют-тактика туралы ережесімен таныстыру. Оқушылардың шахмат ойынына деген қызығушылығын артыру.Ойын кезіндегі тәртіппен,ережемен таныстыру.
VІІІ		Сабақтың типі				Жаңа білімді қалыптастыру сабағы.
ІХ		Сабақтың әдісі				Топпен жұмыс жасау, жан - жақты түсіндіру.
Х		Құрал-жабдықтар				Шахмат .шахмат тақтасы.т.б.
Кезең			№		Сабақтың мазмұны				Уақыт, мөлшер	Әдістемелік ескерту
Ұйымд а с тыр у к е з е ң	1	Оқушыларды тұрғызу,сәлемдесу.							10 минут	киімдеріне назар аудару.
	2	Сынып санын түгелдеу.								Себепсіз оқушыларды анықтау.
	3	Оқушыларды отырғызу,шахмат тақтасын тарату.								Шахмат тақтасын дұрыстығын қадағалау
Жаңа сабақ ке з ең і	4	Дебют тактика туралы түсінік Шахматшылар ертеден партияны үшсатыға бөледі :дебют -ойынның басы ,миттельшпиль-ойынның ортасы,эндшпиль -ойынның аяқталу сатысы. Біз белгілі көлемде эндшпильдегі ойынның мысалдарын қарастырайық.ойынның тағдыры эндшпильге жетпей-ақ ,миттельышпильде шешілетін жағдайлар жиі кездесеі.Ойынның ортасы –өте күрделі ,зерттеуді көп қажет ететін саты,оның элементтерімен кейінірек танысатын боламыз .Қазір шахмат дебютінің негіздерін:партияны қалай бастау керек ,ойын басында қандай жүрістерді жасаған тиімді ,осыларды қарастырамыз. Әрине ,біз дебютте бұлай ойнаға болмайтын жағын да,бұл сатыда жіберілетін қателіктерге де көңіл бөлетін боламыз.							30 Минут	Дебют тактика туралы түсінік туралы дұрыс түсінуін қадағалау

Қортынды кезең				1			Сабақты қорытындылау.		5 минут	Түгел тындауын қадағалау.
				2			Үйге тапсырма беру.			Үй тапсырмасын тыңдауын қадағалау
				3			Оқушыларды бағалау.			Сабаққа қатысуына байланысты бағалау
				4			Қоштасу.			Түгел қоштасуын қадағалау.

САБАҚ ЖОСПАРЫ

Пәні: Шахмат

Пән мұғалімі: Т.А.Ә.

Өтілетін мерзімі:

Өтілетін сыныбы: 7-сынып

Сабақтың әдісі: Жарыс түрінде жекелей жұмыс жасау.

7 – сынып оқушылары арасында шахматтан жарыс

Оқушылар арасында шахматтан жарыс «Ережесі»

І. Мақсаты мен міндеттері:

оқушылардың денсаулығын нығайту
салауатты өмір салтын қалыптастыру
оқушылар арасында достық қарым-қатынасты нығайту
оқушылары арасында шахмат ойынын дамыту.

ІІ. Жарыстың өткізілетін орны және мерзімі.

Мектепішілік шахмат сайысы желтоқсан айының 26. 04. (2023ж.) аралығында , жекелей есепте оқушылар арасында жарыс өткізіледі.

Өткізілетін орны: шахмат бөлмесі.

ІІІ. Қатысушылар мен жарыстың өткізілу реттері.

Сайыс шахмат ойынының негізгі тәртіптері мен ережеге сәйкес жүргізіледі.

ІV. Жарысқа басшылық ету.

Жарысқа дайындық, оны өткізу жөніндегі жалпы басшылықты пән мұғалімі жүзеге асырады. Жарысты өткізуге тікелей басшылық ету қазылар алқасына жүктеледі.

Оқушылар арасында шахматтан жарыс сайысының

х а т т а м а с ы

№

Аты-жөні

ұтыс

тең

ұтылыс

ұпай

орын

Пәні

Шахмат

ІІ

Пән мұғалімі

Т.А.Ә.

ІІІ

Өтілетін сыныбы

7 «А»

ІV

Өтілетін мерзімі

Өтілетін орны

Шахмат бөлмесі

VІ

Сабақтың тақырыбы

Дебют-тактика туралы түсінік

VІІ

Сабақтың мақсаты

Дебют-тактика туралы түсінік беру. Дебют-тактика туралы ережесімен таныстыру. Оқушылардың шахмат ойынына деген қызығушылығын артыру.Ойын кезіндегі тәртіппен,ережемен таныстыру.

VІІІ

Сабақтың типі

Жаңа білімді қалыптастыру сабағы.

ІХ

Сабақтың әдісі

Топпен жұмыс жасау, жан - жақты түсіндіру.

Құрал-жабдықтар

Шахмат .шахмат тақтасы.т.б.

Кезең

№

Сабақтың мазмұны

Уақыт, мөлшер

Әдістемелік ескерту

Ұйымд

тыр

Оқушыларды тұрғызу,сәлемдесу.

минут

киімдеріне назар аудару.

Сынып санын түгелдеу.

Себепсіз оқушыларды анықтау.

Оқушыларды отырғызу,шахмат тақтасын тарату.

Шахмат тақтасын дұрыстығын қадағалау

Жаңа сабақ

ке

ең

Дебют тактика туралы түсінік

Шахматшылар ертеден партияны үшсатыға бөледі :дебют

-ойынның басы ,миттельшпиль-ойынның ортасы,эндшпиль

-ойынның аяқталу сатысы.

Біз белгілі көлемде эндшпильдегі ойынның мысалдарын қарастырайық.ойынның тағдыры эндшпильге жетпей-ақ ,миттельышпильде шешілетін жағдайлар жиі кездесеі.Ойынның ортасы –өте күрделі ,зерттеуді көп қажет ететін саты,оның элементтерімен кейінірек танысатын боламыз .Қазір шахмат дебютінің негіздерін:партияны қалай бастау керек ,ойын басында қандай жүрістерді жасаған тиімді ,осыларды қарастырамыз.

Әрине ,біз дебютте бұлай ойнаға болмайтын жағын да,бұл сатыда жіберілетін қателіктерге де көңіл бөлетін боламыз.

Минут

Дебют тактика туралы дұрыс түсінуін қадағалау

Қортынды кезең

Сабақты қорытындылау.

минут

Түгел тындауын қадағалау.

Үйге тапсырма беру.

Үй тапсырмасын тыңдауын қадағалау

Оқушыларды бағалау.

Сабаққа қатысуына байланысты бағалау

Қоштасу.

Түгел қоштасуын қадағалау.

І		Пәні					Шахмат
ІІ		Пән мұғалімі					Т.А.Ә.
ІІІ		Өтілетін сыныбы					7 «А»
ІV		Өтілетін мерзімі
V		Өтілетін орны					Шахмат бөлмесі
VІ		Сабақтың тақырыбы					Қосарланған соққы.
VІІ		Сабақтың мақсаты						Қосарланған соққы туралы түсінік беру. Қосарланған соққы туралы ережесімен таныстыру. Оқушылардың шахмат ойынына деген қызығушылығын артыру.Ойын кезіндегі тәртіппен,ережемен таныстыру.
VІІІ		Сабақтың типі				Жаңа білімді қалыптастыру сабағы.
ІХ		Сабақтың әдісі				Топпен жұмыс жасау, жан - жақты түсіндіру.
Х		Құрал-жабдықтар				Шахмат .шахмат тақтасы.т.б.
Кезең			№		Сабақтың мазмұны				Уақыт, мөлшер	Әдістемелік ескерту
Ұйымд а с тыр у к е з е ң	1	Оқушыларды тұрғызу,сәлемдесу.							10 минут	киімдеріне назар аудару.
	2	Сынып санын түгелдеу.								Себепсіз оқушыларды анықтау.
	3	Оқушыларды отырғызу,шахмат тақтасын тарату.								Шахмат тақтасын дұрыстығын қадағалау
Жаңа сабақ ке з ең і	4	Қосарланған соққы. Өткенде біз шахмат теориясының «тактика» деп аталатын бөлімімен таныстық.Бұл бөлім король мен фигураларға қауіп төндіру және оданқорғану туралы болатын.Дебютте жіберілетін жәй тактикалық қателер және сол қателерді пайдалану жолдарымен де таныстық. \Енді тактикамен жақынырақ танысатын уақыт келді.Бұл қарумен тек жебютте ғана емес ,шахмат партиясының басқада сатыларында пайдалана білу керек.Тактикалық әдістерді меңгермей тұрып шахматта жоғары нәтежеге жету мүмкін емес. Барлық оқушыларға әдейі діптер арнап ,оның сыртына «Тактика» деп жазып қоюды ұсынар едік Оған келешекте үйренетін және өзінің ойынында кездескен әдемі шахмат комбинациялары жазылады. Алдымен тактикалық әдістердің қарапайым түрі «қосарланған соққы»деп аталатынымен танысайық.							30 Минут	Қосарланған соққы туралы дұрыс түсінуін қадағалау

Қортынды кезең				1			Сабақты қорытындылау.		5 минут	Түгел тындауын қадағалау.
				2			Үйге тапсырма беру.			Үй тапсырмасын тыңдауын қадағалау
				3			Оқушыларды бағалау.			Сабаққа қатысуына байланысты бағалау
				4			Қоштасу.			Түгел қоштасуын қадағалау.
І		Пәні					Шахмат
ІІ		Пән мұғалімі					Т.А.Ә.
ІІІ		Өтілетін сыныбы					7 «А»
ІV		Өтілетін мерзімі
V		Өтілетін орны					Шахмат бөлмесі
VІ		Сабақтың тақырыбы					Ашық шах
VІІ		Сабақтың мақсаты						Ашық шах туралы түсінік беру. Ашық шах туралы ережесімен таныстыру. Оқушылардың шахмат ойынына деген қызығушылығын артыру.Ойын кезіндегі тәртіппен,ережемен таныстыру.
VІІІ		Сабақтың типі				Жаңа білімді қалыптастыру сабағы.
ІХ		Сабақтың әдісі				Топпен жұмыс жасау, жан - жақты түсіндіру.
Х		Құрал-жабдықтар				Шахмат .шахмат тақтасы.т.б.
Кезең			№		Сабақтың мазмұны				Уақыт, мөлшер	Әдістемелік ескерту
Ұйымд а с тыр у к е з е ң	1	Оқушыларды тұрғызу,сәлемдесу.							10 минут	киімдеріне назар аудару.
	2	Сынып санын түгелдеу.								Себепсіз оқушыларды анықтау.
	3	Оқушыларды отырғызу,шахмат тақтасын тарату.								Шахмат тақтасын дұрыстығын қадағалау
Жаңа сабақ ке з ең і	4	Ашық шах Бұл да тактикалық әдістің бір түрі,мұнда қауіп төндіруші фигура өзінің фигурасының немесе пешкасының тасасында жасырынып тұрады ,ал жасырып тұрған фигураның өзіде қауіп төндіруі мүмкін. Бұл позицияда жүріс қарадан .Олардың пілі d4-тетұрған пешканы артында,тасасында тұр.1......d3+жүрісімен ашық шах беріп ақтың ферзісін ұтып алуына болады .Бұл мысал гросемейстрлердің турниринде ойнаған партиясынан алынып отыр .Тәжірибелі гросемейстр осындай жәй ғана тактикалық әдіске қалай түсіп қалған десеңізші?Ол былай болған екен .Ақ пешка f2-де тұрған ,ал қараның g8- де ладьясы болған .Қара жағы сол ладьямен g3-тегі пешканы жеп шах берген .Корольмен кетейін десе h4-тен ферзімен мат алады ,сондықтан ладьяны дегі пешкамен жегенде осы позиция пайда болған.							30 Минут	Ашық шах туралы дұрыс түсінуін қадағалау

Қортынды кезең				1			Сабақты қорытындылау.		5 минут	Түгел тындауын қадағалау.
				2			Үйге тапсырма беру.			Үй тапсырмасын тыңдауын қадағалау
				3			Оқушыларды бағалау.			Сабаққа қатысуына байланысты бағалау
				4			Қоштасу.			Түгел қоштасуын қадағалау.

І		Пәні					Шахмат
ІІ		Пән мұғалімі					Т.А.Ә.
ІІІ		Өтілетін сыныбы					7 «А»
ІV		Өтілетін мерзімі
V		Өтілетін орны					Шахмат бөлмесі
VІ		Сабақтың тақырыбы					Бұру мен алаңдату
VІІ		Сабақтың мақсаты						Бұру мен алаңдату туралы түсінік беру. Бұру мен алаңдату туралы ережесімен таныстыру. Оқушылардың шахмат ойынына деген қызығушылығын артыру.Ойын кезіндегі тәртіппен,ережемен таныстыру.
VІІІ		Сабақтың типі				Жаңа білімді қалыптастыру сабағы.
ІХ		Сабақтың әдісі				Топпен жұмыс жасау, жан - жақты түсіндіру.
Х		Құрал-жабдықтар				Шахмат .шахмат тақтасы.т.б.
Кезең			№		Сабақтың мазмұны				Уақыт, мөлшер	Әдістемелік ескерту
Ұйымд а с тыр у к е з е ң	1	Оқушыларды тұрғызу,сәлемдесу.							10 минут	киімдеріне назар аудару.
	2	Сынып санын түгелдеу.								Себепсіз оқушыларды анықтау.
	3	Оқушыларды отырғызу,шахмат тақтасын тарату.								Шахмат тақтасын дұрыстығын қадағалау
Жаңа сабақ ке з ең і	4	Бұру мен алаңдату Дәл де мықты жүрістер жасап қарсылас жақтың фигурасын еріксіз тиімсіз позицияға бұрады да соңынан соққы береді. Міне жәй ғана мысал: 1.Ф:d8+ Kp:d8 2.О-О-О+О+! қара ладьясынан айырылады . Алаңдату тактикалық әдісінде қарсыластың фигурасын немесе пешкасын өз орындарына кетуге мәжбүр етіп ,сол арқылы өзіміз көздеген шаршыға ,вертикаль немесе горизонтальға жету яғыни солардың қорғанысын жоқ ету көделеді.							30 Минут	Бұру мен алаңдату туралы дұрыс түсінуін қадағалау

Қортынды кезең				1			Сабақты қорытындылау.		5 минут	Түгел тындауын қадағалау.
				2			Үйге тапсырма беру.			Үй тапсырмасын тыңдауын қадағалау
				3			Оқушыларды бағалау.			Сабаққа қатысуына байланысты бағалау
				4			Қоштасу.			Түгел қоштасуын қадағалау.
І		Пәні					Шахмат
ІІ		Пән мұғалімі					Т.А.Ә.
ІІІ		Өтілетін сыныбы					7 «А»
ІV		Өтілетін мерзімі
V		Өтілетін орны					Шахмат бөлмесі
VІ		Сабақтың тақырыбы					Жабу,байлау ,бөгеу
VІІ		Сабақтың мақсаты						Жабу,байлау ,бөгеу туралы түсінік беру. Жабу,байлау ,бөгеу туралы ережесімен таныстыру. Оқушылардың шахмат ойынына деген қызығушылығын артыру.Ойын кезіндегі тәртіппен,ережемен таныстыру.
VІІІ		Сабақтың типі				Жаңа білімді қалыптастыру сабағы.
ІХ		Сабақтың әдісі				Топпен жұмыс жасау, жан - жақты түсіндіру.
Х		Құрал-жабдықтар				Шахмат .шахмат тақтасы.т.б.
Кезең			№		Сабақтың мазмұны				Уақыт, мөлшер	Әдістемелік ескерту
Ұйымд а с тыр у к е з е ң	1	Оқушыларды тұрғызу,сәлемдесу.							10 минут	киімдеріне назар аудару.
	2	Сынып санын түгелдеу.								Себепсіз оқушыларды анықтау.
	3	Оқушыларды отырғызу,шахмат тақтасын тарату.								Шахмат тақтасын дұрыстығын қадағалау
Жаңа сабақ ке з ең і	4	Жабу ,байлау,бөгеу Жабу-бұл тактикалық әдіспен қарсыластың фигураларының арасындағы өзара байланысты бұзу арқылы басымдыққа қол жетеді . Байлау-піл ладьяны байлап тастады ,яғыни оны жүргізбей қояды, өйткені ол корольін қорғансыз тастап ешқайда жүріс жасай алмайды.Мұндай байлауды толық байлау деп атайды. Бөгеу-тактикалық әдістің бұл түрі қарсыластың фигураларының қозғалысына бөгет жасайды немесе қажетті шаршыларға қорған бола алмайтындай тиімсіз позицияға итермелейді және мәжбүр етеді.							30 Минут	Жабу ,байлау,бөгеу туралы дұрыс түсінуін қадағалау

Қортынды кезең				1			Сабақты қорытындылау.		5 минут	Түгел тындауын қадағалау.
				2			Үйге тапсырма беру.			Үй тапсырмасын тыңдауын қадағалау
				3			Оқушыларды бағалау.			Сабаққа қатысуына байланысты бағалау
				4			Қоштасу.			Түгел қоштасуын қадағалау.

САБАҚ ЖОСПАРЫ

І		Пәні					Шахмат
ІІ		Пән мұғалімі					Т.А.Ә.
ІІІ		Өтілетін сыныбы					7 «А»
ІV		Өтілетін мерзімі
V		Өтілетін орны					Шахмат бөлмесі
VІ		Сабақтың тақырыбы					Қорғаныс шебін жою
VІІ		Сабақтың мақсаты						Қорғаныс шебін жою туралы түсінік беру. Қорғаныс шебін жою туралы ережесімен таныстыру. Оқушылардың шахмат ойынына деген қызығушылығын артыру.Ойын кезіндегі тәртіппен,ережемен таныстыру.
VІІІ		Сабақтың типі				Жаңа білімді қалыптастыру сабағы.
ІХ		Сабақтың әдісі				Топпен жұмыс жасау, жан - жақты түсіндіру.
Х		Құрал-жабдықтар				Шахмат .шахмат тақтасы.т.б.
Кезең			№		Сабақтың мазмұны				Уақыт, мөлшер	Әдістемелік ескерту
Ұйымд а с тыр у к е з е ң	1	Оқушыларды тұрғызу,сәлемдесу.							10 минут	киімдеріне назар аудару.
	2	Сынып санын түгелдеу.								Себепсіз оқушыларды анықтау.
	3	Оқушыларды отырғызу,шахмат тақтасын тарату.								Шахмат тақтасын дұрыстығын қадағалау
Жаңа сабақ ке з ең і	4	Қорғаныс жебін жою Мұндағы негізгі мақсат қарсылас жақтың қорғаныс шебінің маңызды пункттерін қорғап тұрған фигураларын жою,сөйтіп ойынды өз пайдасына шешу болып табылады .Ал маңызды пункт деп отырғанымыз мат беретін шаршы болса ,онда қандай фигура болса да ол үшін құрбандыққа шалуға болады.Былайша айтқанда мат қоютын шабуыл үшін барлығын да бекруге болады . Жәй мысал.Егер d4-тегі піл болмаса ,ақ жағы е5-тен мат қояр еді .Шешімі біреу: 1.Л:d4 қара жағы бұл ладьяны қалай жесе де 2.Ле5+Кр:g4 3.h3Х немесе 3.f3Х							30 Минут	Қорғаныс жебін жою туралы дұрыс түсінуін қадағалау

Қортынды кезең				1			Сабақты қорытындылау.		5 минут	Түгел тындауын қадағалау.
				2			Үйге тапсырма беру.			Үй тапсырмасын тыңдауын қадағалау
				3			Оқушыларды бағалау.			Сабаққа қатысуына байланысты бағалау
				4			Қоштасу.			Түгел қоштасуын қадағалау.
І		Пәні					Шахмат
ІІ		Пән мұғалімі					Т.А.Ә.
ІІІ		Өтілетін сыныбы					7 «А»
ІV		Өтілетін мерзімі
V		Өтілетін орны					Шахмат бөлмесі
VІ		Сабақтың тақырыбы					Ферзь пешкаға қарсы
VІІ		Сабақтың мақсаты						Ферзь пешкаға қарсы туралы түсінік беру. Ферзь пешкаға қарсы туралы ережесімен таныстыру. Оқушылардың шахмат ойынына деген қызығушылығын артыру.Ойын кезіндегі тәртіппен,ережемен таныстыру.
VІІІ		Сабақтың типі				Жаңа білімді қалыптастыру сабағы.
ІХ		Сабақтың әдісі				Топпен жұмыс жасау, жан - жақты түсіндіру.
Х		Құрал-жабдықтар				Шахмат .шахмат тақтасы.т.б.
Кезең			№		Сабақтың мазмұны				Уақыт, мөлшер	Әдістемелік ескерту
Ұйымд а с тыр у к е з е ң	1	Оқушыларды тұрғызу,сәлемдесу.							10 минут	киімдеріне назар аудару.
	2	Сынып санын түгелдеу.								Себепсіз оқушыларды анықтау.
	3	Оқушыларды отырғызу,шахмат тақтасын тарату.								Шахмат тақтасын дұрыстығын қадағалау
Жаңа сабақ ке з ең і	4	Ферзь пешкаға қарсы Кейде пешкалық аяқталу соңғы горизонтальдың алдыңғы горизонтальға жеткен пешкаға қарсы ферзь эндшпиліне айналады.Бұл жағдайда жеңіс көптеген қиындықтармен келеді,ал кейде ол жеңіс болмайды да.Бұл жағдайларды міндетті түрде білу керек. B8Ф2 е2 жүрістерінен кейін біз айтып отырған эндшпильді көреміз.Ақ жағының жеңіске жету жоспары қара пешканың ферзіге шығуына кедергі жасаумен байланысты.Бұл міндет мынандай әдіспен шешіледі.2Фf4+Kpg2 3.Фe3 Kpf1 4.Фf3+Kpt1.Қараның королі өзінің пешкасына кедергі жасаған кезде,ақтың кор олі жақындайды.Пешкаға осындай жолмен жақындай түсіп ,ферзі мен екеуі қара пешканы жояды.							30 Минут	Ферзь пешкаға қарсы туралы дұрыс түсінуін қадағалау

Қортынды кезең				1			Сабақты қорытындылау.		5 минут	Түгел тындауын қадағалау.
				2			Үйге тапсырма беру.			Үй тапсырмасын тыңдауын қадағалау
				3			Оқушыларды бағалау.			Сабаққа қатысуына байланысты бағалау
				4			Қоштасу.			Түгел қоштасуын қадағалау.

І		Пәні					Шахмат
ІІ		Пән мұғалімі					Т.А.Ә.
ІІІ		Өтілетін сыныбы					7 «А»
ІV		Өтілетін мерзімі
V		Өтілетін орны					Шахмат бөлмесі
VІ		Сабақтың тақырыбы					Атқа қарсы піл
VІІ		Сабақтың мақсаты						Атқа қарсы піл туралы түсінік беру. Атқа қарсы піл туралы ережесімен таныстыру. Оқушылардың шахмат ойынына деген қызығушылығын артыру.Ойын кезіндегі тәртіппен,ережемен таныстыру.
VІІІ		Сабақтың типі				Жаңа білімді қалыптастыру сабағы.
ІХ		Сабақтың әдісі				Топпен жұмыс жасау, жан - жақты түсіндіру.
Х		Құрал-жабдықтар				Шахмат .шахмат тақтасы.т.б.
Кезең			№		Сабақтың мазмұны				Уақыт, мөлшер	Әдістемелік ескерту
Ұйымд а с тыр у к е з е ң	1	Оқушыларды тұрғызу,сәлемдесу.							10 минут	киімдеріне назар аудару.
	2	Сынып санын түгелдеу.								Себепсіз оқушыларды анықтау.
	3	Оқушыларды отырғызу,шахмат тақтасын тарату.								Шахмат тақтасын дұрыстығын қадағалау
Жаңа сабақ ке з ең і	4	Атқа қарсы піл Піл мен ат күштері жағынан қарайлас .Бірақ бұлардың қайсысының күші басымен екенін көрсететін көптеген позициялар кездеседі.Олардың күші негізінен екі жақтың да пешкаларының орналасуына байланысты.Сондай-ақ олардың тақта бетінде еркін жүре алуы да белгілі бір роль атқарады. Жалпы ереже :егер пешкалардың жүруге мүмкіндіктері көп болса және фигуралар қозғала алатын болса,бұл жағдайда піл күштірек болады. Екі жақтың да күштердің теңдігіне қарамастан ақ жағының жеңіске жету мүмкіндігі жоғары :олар король қанатында жүрдек (өткіншек деп те атауға болады)пешка жасап алуға тырысады,сонда ол пешка пілдің қолдауымен қараға кәдімгідей қауіп төндіреді.Ал егер қара жағында жүрдек пешка пйда бола қаласы,оны алыстан соққы бере алатын піл әруақытта тоқтата алады.Бұл уақытта атқа екі қанатта бірдей жұмыс атқару қиыннға соғады.							30 Минут	Атқа қарсы піл туралы дұрыс түсінуін қадағалау

Қортынды кезең				1			Сабақты қорытындылау.		5 минут	Түгел тындауын қадағалау.
				2			Үйге тапсырма беру.			Үй тапсырмасын тыңдауын қадағалау
				3			Оқушыларды бағалау.			Сабаққа қатысуына байланысты бағалау
				4			Қоштасу.			Түгел қоштасуын қадағалау.

САБАҚ ЖОСПАРЫ

І		Пәні					Шахмат
ІІ		Пән мұғалімі					Т.А.Ә.
ІІІ		Өтілетін сыныбы					7 «А»
ІV		Өтілетін мерзімі
V		Өтілетін орны					Шахмат бөлмесі
VІ		Сабақтың тақырыбы					Аралық жүріс
VІІ		Сабақтың мақсаты						Аралық жүріс жайлы түсінік беру.Мақсатымен таныстыру. Сабаққа қажетті шахматпен таныстыру.Ойын кезіндегі тәртіппен,ережемен таныстыру.
VІІІ		Сабақтың типі				Жаңа білімді қалыптастыру сабағы.
ІХ		Сабақтың әдісі				Топпен жұмыс жасау, жан - жақты түсіндіру.
Х		Құрал-жабдықтар				Шахмат .шахмат тақтасы.т.б.
Кезең			№		Сабақтың мазмұны				Уақыт, мөлшер	Әдістемелік ескерту
Ұйымд а с тыр у к е з е ң	1	Оқушыларды тұрғызу,сәлемдесу.							10 минут	киімдеріне назар аудару.
	2	Сынып санын түгелдеу.								Себепсіз оқушыларды анықтау.
	3	Оқушыларды отырғызу,шахмат тақтасын тарату.								Шахмат тақтасын дұрыстығын қадағалау
Жаңа сабақ ке з ең і	4	Аралық жүріс Комбинация жасау барысында ,вариантарды ойша есептегенде сенің жоспарынды теріске шығаратын қарсыласында күтпеген жүріс бар ма ,жоқ па ,соған сақ болу керек.Сенің ойлаған вариантыңды терңске шығаратын жүрісті аралық жүріс дейді және ол көзге бірден түсе бермейді. 1.Пс6+Крf8 2.Фе8+Крg7 3.A:d6 Ақ жағы әлде де шабуыл жасағысы келеді.Бірақ5.....Се6 жүрісімен қара жағы барлық қауіпті жойады,онымен қоймай ақ ферзіні қақпанға түсіреді.							30 Минут	Аралық жүріс туралы дұрыс түсінуін қадағалау

Қортынды кезең				1			Сабақты қорытындылау.		5 минут	Түгел тындауын қадағалау.
				2			Үйге тапсырма беру.			Үй тапсырмасын тыңдауын қадағалау
				3			Оқушыларды бағалау.			Сабаққа қатысуына байланысты бағалау
				4			Қоштасу.			Түгел қоштасуын қадағалау.

САБАҚ ЖОСПАРЫ

І		Пәні					Шахмат
ІІ		Пән мұғалімі					Т.А.Ә.
ІІІ		Өтілетін сыныбы					7 «А»
ІV		Өтілетін мерзімі
V		Өтілетін орны					Шахмат бөлмесі
VІ		Сабақтың тақырыбы					Ауыр фигуралармен мат қою
VІІ		Сабақтың мақсаты						Ауыр фигуралармен мат қою түсінік беру.Мақсатымен таныстыру. Сабаққа қажетті шахматпен таныстыру.Ойын кезіндегі тәртіппен,ережемен таныстыру.
VІІІ		Сабақтың типі				Жаңа білімді қалыптастыру сабағы.
ІХ		Сабақтың әдісі				Топпен жұмыс жасау, жан - жақты түсіндіру.
Х		Құрал-жабдықтар				Шахмат .шахмат тақтасы.т.б.
Кезең			№		Сабақтың мазмұны				Уақыт, мөлшер	Әдістемелік ескерту
Ұйымд а с тыр у к е з е ң	1	Оқушыларды тұрғызу,сәлемдесу.							10 минут	киімдеріне назар аудару.
	2	Сынып санын түгелдеу.								Себепсіз оқушыларды анықтау.
	3	Оқушыларды отырғызу,шахмат тақтасын тарату.								Шахмат тақтасын дұрыстығын қадағалау
Жаңа сабақ ке з ең і	4	Ауыр фигуралармен мат қою Ойыншылардыңб біреуінде тек қана король,екіншісінде корольмен бірге ауыр фигуралары ферзі мен ладьясы қалсын дейік.Біздің міндетіміз корольге мат қою. Сен ақпен отырсың,материалдық басымдылығың көп,бірақ қарсыласың ойынды әлі жалғастыруда.олай болса текқана мат қойып ,ойынды аяқтау керек.Ал қараның королі «қолға түскісі» келмейді, «қолға түсіру»үшін оны тақтаның шетіне қарай шыға алмастай етіп ығыстыру керек .Сондықтан да ақтың бірінші жүрісі былай: 1.Ла1-а4 Бұл жүріспен сен қараның королін «кесіп»тастап ,тақтаның екінші жартысына жүргібей қойдың. 1.......Крd5-e5 Әрине ,қараның королі өз еркімен тақтаның шетіне қарай жүрісі келмейді.Олай болса,оны мәжбүр ету қажет. 2.Фс1-с5+Кре5-е6 3.Ла4-а6+Кр7-е8 ...... Міне мат та қойылды.							30 Минут	Ауыр фигуралармен мат қою туралы дұрыс түсінуін қадағалау

Қортынды кезең				1			Сабақты қорытындылау.		5 минут	Түгел тындауын қадағалау.
				2			Үйге тапсырма беру.			Үй тапсырмасын тыңдауын қадағалау
				3			Оқушыларды бағалау.			Сабаққа қатысуына байланысты бағалау
				4			Қоштасу.			Түгел қоштасуын қадағалау.

Жүктеу

Бөлісу

ЖИ арқылы жасау

Файл форматы:

docx

Қосымша білім беру Сабақ жоспары 7 сынып

21.11.2024

463

Жүктеу

ЖИ арқылы жасау

Жариялаған:

Мамаев Ерлан Бораншыулы

Бұл материалды қолданушы жариялаған. Ustaz Tilegi ақпаратты жеткізуші ғана болып табылады. Жарияланған материалдың мазмұны мен авторлық құқық толықтай автордың жауапкершілігінде. Егер материал авторлық құқықты бұзады немесе сайттан алынуы тиіс деп есептесеңіз,
шағым қалдыра аласыз

ҚМЖ шахмат

ҚМЖ шахмат

Химия пәні

Тарих пәні

Биология пәні

Ағылшын тілі пәні

География пәні

Информатика пәні

Мектепке дейінгі білім беру

«Қазақ тілі» жəне «Қазақ əдебиеті»

Дене шынықтыру

Білім алушылардың білім сапасын арттыру

Инклюзивті білім беру