Қошқар Ата улы көл

Қошқар ата қалдықтар қоймасы.

Қошқар ата улы көлі Маңғыстау облысында орналасқан 77 шақырымды алып жатқан ойпат алаңы дүние жүзінде баламасы жоқ зиянды қалдықтар қоймасы. Бұл аумағы жағынан Ақтау қаласының аумағынан да үлкен. Қошқар ата көліне 1965 жылдан бастап химиялық тау кен зауыты, күкірт қышқылы және азот өндірісі сияқты іргелі ірі кәсіпорындар қалдығы құйылған. 30 жыл бойы көлге 105 млн тонна уытты заттар тасталды,оның тең жартысы уран рудасының қалдығы. Қоймадағы қалдықтар құрамында нитраттар мен нитриттер, аммоний , темір, фосфаттар, фтор, стронций, цинк,мыс, хром, молибден, қорғасын, уран, радий, торий және басқа да химиялық элементтер бар.

Кеңес дәуірі кезінде ол жерге 25 – 30 млн текше метр су құйылған.Ал қазір ол жер шөлге айналуда. Қалдықтар қоймасының 3/1 бөлігі ғана сұйық қалпында. Оны сақтап қалу үшін Ақтау қаласының жыл сайын кәріздік –тазарту қондырғысынан 8,5 млн текше метр залалсыздандырылған су арнайы ағызылып тұрса да, көлдегі ылғал деңгейіні жыл сайын төмендей түсуде. Құрғап қалған жағажайлық аумақтың ұлғаюы жел ұшырған шаң топырақ арқылы уытты заттардың ауаға таралу қаупін азайтпай отыр.Ал кеуіп кеткен 2200 гектар аймақты тез көмбесе үлкен қауіп төніп тұр.Түгелдей аумақты көму 25 млрд тенге қаражат және 10 жылдай уақыт қажет.