ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ

ОҚУ-АҒАРТУ МИНИСТРЛІГІ

Түркістан облысының білім басқармасының Созақ

ауданының білім бөлімінің «Таукент гүлдері»

бөбекжай-бақшасы»

Тубекбаева Нұргүл Шалтайқызы

Даулеткелдиева Эльмира Құрманбекқызы

«ҚҰМ ТЕРАПИЯСЫ АРҚЫЛЫ БАЛАЛАРДЫ ШЫҒАРМАШЫЛЫҚҚА БАУЛУ»

ӘДІСТЕМЕЛІК ҚҰРАЛ

Созақ 2025 жыл

Түсінік хат

Бұл әдістемелік құрал «Құм терапиясы арқылы балаларды шығармашылыққа баулу» тақырыбына арналған. Құм терапиясы – балалардың психологиялық және шығармашылық дамуын қолдаудың тиімді әдістерінің бірі. Құммен жұмыс істеу барысында балалардың қиялы дамып, эмоциялық жағдайы жақсарады, сондай-ақ өз ойын еркін білдіруге мүмкіндік алады.

Әдістемелік құралдың өзектілігі

Қазіргі таңда балалардың эмоционалдық, психологиялық және шығармашылық дамуына ерекше көңіл бөлінуде. Құм терапиясы – баланың өзін еркін сезінуіне, шығармашылық қабілеттерін дамытуға, коммуникативтік дағдыларын жетілдіруге көмектесетін тиімді әдістердің бірі. Бұл әдіс балалардың қоршаған әлеммен қарым-қатынасын нығайтып, олардың ішкі жан дүниесін ашуға ықпал етеді. Сондықтан құм терапиясы арқылы шығармашылыққа баулу маңызды және өзекті мәселе болып табылады.

Жұмыстың ғылыми-әдістемелік деңгейі, жаңашылдығы

Бұл әдістемелік құрал құм терапиясының ғылыми негіздеріне сүйене отырып, оның балалардың шығармашылық дамуына әсерін зерттейді. Жаңашылдығы – терапиялық әдістерді баланың жас ерекшеліктеріне бейімдеп, ойын түрінде ұсынуында. Сонымен қатар, құралда дәстүрлі әдістер мен заманауи педагогикалық тәсілдер үйлестірілген.

Педагогикалық орындылығы

Құм терапиясын қолдану арқылы балалардың қиялын дамыту, шығармашылық белсенділігін арттыру және эмоционалдық тұрақтылығын қалыптастыруға болады. Әдістемелік құрал мектепке дейінгі мекемелер мен бастауыш сынып мұғалімдері, арнайы педагогтер және психологтар үшін тиімді көмекші құрал бола алады.

Әдістемелік құралдың мақсаты

Балалардың шығармашылық қабілеттерін дамытуға, олардың эмоционалдық интеллектін қалыптастыруға және өзін-өзі білдіру мүмкіндігін кеңейтуге ықпал ету.

Әдістемелік құралдың міндеттері

• Құм терапиясының теориялық негіздерін сипаттау;

• Балалардың шығармашылық әлеуетін дамыту әдістерін ұсыну;

• Құммен жұмыс істеу арқылы олардың әлеуметтік және коммуникативтік дағдыларын жетілдіру;

• Педагогтер мен ата-аналарға құм терапиясын қолдану бойынша практикалық ұсыныстар беру.

Теориялық маңыздылығы

Құм терапиясының психологиялық-педагогикалық аспектілерін қарастыра отырып, оның бала дамуына әсерін ғылыми тұрғыда негіздеу.

Практикалық маңыздылығы

Ұсынылған әдістерді педагогтер, психологтар, тәрбиешілер мен ата-аналар балалардың шығармашылық әлеуетін дамыту үшін қолдана алады. Құралда балалармен жұмыс істеуге арналған нақты жаттығулар, ойындар мен тапсырмалар ұсынылған.

Күтілетін нәтижелер

• Балалардың шығармашылық белсенділігі артады;

• Эмоциялық тұрақтылық пен өзін-өзі реттеу дағдылары дамиды;

• Қиял мен абстрактілі ойлау қабілеті күшейеді;

• Қарым-қатынас және әлеуметтік дағдылар жақсарады.

Тексеру тәсілдері

• Балалардың шығармашылық жұмыстарының сапасын бағалау;

• Психологиялық және педагогикалық диагностика жүргізу;

• Бақылау және сұхбат әдістерін қолдану;

• Ата-аналар мен педагогтердің пікірлерін жинақтау.

Әдістемелік құралды апробациялау

Әдістемелік құрал балабақшалар мен мектептердің бастауыш сыныптарында сынақтан өткізіліп, оның тиімділігіне баға беріледі. Тәжірибелік жұмыстар нәтижелері педагогтер мен психологтар тарапынан талқыланып, жетілдіріледі.

Қолданылатын әдіс-тәсілдер

• Ойын арқылы оқыту;

• Практикалық жаттығулар мен тренингтер;

• Құммен сурет салу және мүсіндеу;

• Әңгімелесу және рефлексия әдістері;

• Бақылау және талдау әдістері.

Әдістемелік құралды жүзеге асыру жоспары

Балалармен жұмыс жоспары

Тәрбиешілермен және ата-аналармен жұмыс жоспарлары

Пайдаланылған әдебиеттер

1. Әбенбаева С. Ж., Жүнісова А. Б. Балабақшада балалардың шығармашылық дамуы. – Алматы: «Қайнар», 2015.

2. Бабаев С. Б., Тәжімұратова М. С. Психология негіздері. – Алматы: «Мектеп», 2009.

3. Жүнісбекова Г. Т., Қабдықайырова М. С. Балалар психологиясы мен педагогикасы. – Алматы: «Ғылым», 2013.

4. Жанұзақова Р. С. Баланың эмоциялық дамуы және оны қолдау әдістері. – Алматы: «Алматы кітап», 2017.

5. Қоңыратбаева А. Т. Психологтың балалармен жұмыс жүргізу әдістемесі. – Алматы: «Білім», 2014.

6. Мәмбетова Б. К. Бала тәрбиесіндегі шығармашылық әдістер. – Алматы: «Таңғала», 2012.

7. Мұхамедова Б. Қ. Әдіснамалық педагогика негіздері. – Алматы: «Қайнар», 2010.

8. Омарова Г. М. Тәрбиешілер үшін шығармашылықты дамыту әдістері. – Алматы: «Дарын», 2016.

9. Сарыбекова Н. Р. Психологиялық кеңес беру және терапия. – Алматы: «Ұлағат», 2015.

10. Тұрарбекова М. М. Бала психологиясы. – Алматы: «Атамұра», 2011.

11. Әбдірахманова К. К. Балалардың шығармашылық қабілетін дамыту. – Алматы: «ЖШС», 2014.

12. Қуатбекова З. Қ. Бала тәрбиесіндегі ойын әдістері. – Алматы: «Білім», 2017.

13. Сәбден Қ. А. Тәрбие теориясы. – Алматы: «Мектеп», 2010.

14. Шоқымова Г. Р. Балалардың психологиялық және әлеуметтік дамуы. – Алматы: «Қазақстан», 2013.