§38. Ерітінділердің концентрациясы, еріген
заттардың массалық үлесі тақырыбындағы сұрақтарға жауап беру үшін
мәтінмен жеке жұмыс;
Ерітінді туралы видео көрсетілім
көрсетіледі.
Судың келесі бір қасиеттері
–ерітінді.
Заттардың бәрі суда ери бермеді,сондықтан
ерітінді қаныққан және қанықпаған деп бөлінеді.
Қаныққан ерітінді – әрі қарай ерімейтін
ерітінділер түрлері.
Қанықпаған ерітінді- әрі қарай ери алатын
ерітінді түрлері.
Еру
түріне қарап ерітінді сұйытылған және концентрлі деп
бөлінеді.
а)
Сұйытылған ерітінді – ерітіндіде ерген зат аз
болса,
ә)
Концентрлі ерітінді- ертіндіде еріген зат көп мөлшерде
болса,ерітіндідегі артық заттың аз көп екенін қалай білуге болады?
Ол үшін еріген заттың массалық үлесімен танысамыз.Мына формула
бойынша :
1мысал 100г ерітіндіде 5г зат ерісе,ол 5 % деп аталады.
Неге?
Себебі, берілген ерітіндінің 100 г-ында 5 г еріген зат
бар екендігін көрсетеді
2 мысал
15%
200 ерітінді дайындау үшін қанша тұз қанша су
қажет?
Орта мектебін бітірген соң мамандық таңдауға тура
келеді. Егер медбике болсаңыз, сізге күнделікті жұмыс барысында әр
түрлі ерітінділер дайындайсыздар.
Берілгені: Шешуі: W= = 100%
m
(ер-ді) = 200г 1) W= = 30г. Тұз
m
(е.з) = 15% 2) 200г (ер-ді) – 30г тұз = 170г
Табу керек: Жауабы: 15% 200г ерітінді дайындау
үшін 30г
m =
тұз тұз,170г су қажет
m =
ерітінді
3 мысал
100г да 10г ерісе, 10% деп аталады. Ал 100г да
0,01г ерісе 1% деп аталады.
Ал
егер еріткіш табу керек болса, 100г да 15г зат ерісе, ерітінді –
еріген зат = еріткіш шығады. 100г-15г=85г еріткіш
Аудармашы
Жаңа сабаққа байланысты сөздіктермен жұмыс
атқарады.
Ерітінді дайындау (тәжірибе
жасау)
1)Қауіпсіздік техникасының ережелерін
қайталау.
2)І ,ІІ, ІІІ, топ тәжірибе
орындайды.
1 топ
Массалық үлесі 20%-дық ас тұзының (NaСІ) 50 г
ерітіндісін дайындау.
2 топ.
Массалық үлесі 25%-дық қанттың 100 грамм
ерітіндісін дайындаңдар.
3 топ.
Массалық үлесі 15 %-дық ас содасының 80 г
ерітіндісін дайындаңдар.
1
Этап. Берілген тұз, ас содасы және қанттың массасын
өлшеу.
-
Таразыға қағаз қойып, берілген заттарды есеп шартына сәйкес өлшеп
алыңыздар.
-
өлшеніп алынған заттарды химиялық стақанға
салыңыздар.
2
Этап. Ерітінді дайындау.
-
Өлшеуіш цилиндрде суды керегінше өлшеп алыңыз.
-
Сұраққа жауап беріңіздер:Неге судың көлемі оның сандық массасына
тең?(судың тығыздығы 1гр ⁄ мл).
-Өлшеніп алынған суды химиялық стақандағы
заттарға құйып, заттар толығымен ерігенше шыны таяқшамен
араластырыңыздар.
3
Этап. Жұмыстың орындалуы
Этаптары
|
Қажетті заттар мен
құралдар
|
Есептеулер мен
қорытынды
|
|
|
|
Қорытынды шығару, дәптерге
жазу.
«Конверттегі сұрақтар»
Сабақты бекіту мақсатында дарынды бала мен
үлгерімі төмен оқушымен жұмыс жүргізу үшін табандылықты дамытуға
арналған кеңейтілген тапсырмалар ұсынылады.Тапсырмалар блум
таксономиясы арқылы жасалынған.
Деңгейлік тапсырмаларды орындау барысында
оқушыларды табандылыққа дағдыландыру үшін «Бағдаршам» әдісі
қолданылады.
|