Мұғалімнің аты-жөні:

Айғалиев Ербол

Күні

30.01.2025 жыл

Пән/Сынып: 5 «В»

Қазақстан тарихы , 5 сынып

Тарау немесе бөлім атауы:

5. 3 А Сақтар

Сабақтың тақырыбы:

Сақ патшайымы Томирис

Зерттеу сұрағы: Тарихи деректерде Томиристің бейнесі қалай сипатталған?

Оқу мақсаты:

5.3.2.1 – Қазақстан территориясындағы ерте көшпелілердің халықаралық сахнадағы орнын анықтау

Сабақтың мақсаты

-Қазақстан территориясындағы ерте көшпелілердің халықаралық сахнадағы орнын түсінеді;

-Сақ патшайымы – Томиристің парсыларға қарсы соғысын біледі

Бағалау критерийі:

• Қазақстан территориясындағы ерте көшпелілердің халықаралық сахнадағы орнын анықтайды

Құндылықтарды дарыту

Тәуелсіздік және Отаншылдық

Пәнаралық байланыстар

Дүние жүзі тарихы. Томиристің дүние жүзі тарихындағы ролін анықтайды

Уақыты

Кезеңдері

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

8 минут

15 минут

Ұйымдастыру

Жаңа тақырып

Сәлеметсіздер ме оқушылар?

Сабағымыздың тақырыбы: Сақ патшайымы – Томирис
Өткен тақырыптан сұрақтар қою
1) «Мұртта обалар» қайда орналасқан?
2) «Мұртты обалар» не үшін салынды?
3) «Мұртта обалар» неше түрі кездеседі?
4)Тасмола мәдениеті дегеніміз не?
5)Тасмола мәдениеті ескерткіштерінен қандай заттар табылда?

Видео сабақ
https://www.youtube.com/watch?v=Cn8uzX3zFNg

Мәтінмен жұмыс
1) Сақ патшайымы – Томирис
2) Парсы патшасы Кир

3) Томиристің парсылармен соғысы

Сабақ тақырыбын біледі

Сұрақтарға жауап береді

Дескриптор:
-Томиристің өмір сүрген уақытын, парсыларға қарсы соғысын анықтайды

Презентация № 1

Презентация № 2

5 минут

5 минут

4 минут

Тапсырмалар

1-тапсырма.Тарихи жыл санау есептері.

1)Кир өлгеннен кейін он бір жылдан соң парсылар Қазақстан аумағына қайтадан басып кірді. I Дарийдің Бехистун жазуынан «Мен ... әскермен сақтар еліне аттандым; үшкір бас киім киетін сақтарға қарсы...» дегенді оқимыз. Дарий жорыққа қай жылы шықты?___________

2)Қазіргі заманғы ғалымдар Кирдің б.з.б. 530 жылы 70 жасында қайтыс болғанын анықтады. Кирдің қай жылы туғанын анықтаңдар. ____________

3)Б.з.б. 530 жылы Сақ патшасы Томирис Кирдің әскерін тас-талқан етті. Бұл оқиға өткеніне қанша жыл болды?____________

Осы жылды уақыт сызығына белгілеңіз

Біздің заманымыздан бұрын Біздің заманымыз

2-тапсырма.

Массагеттер-Каспий мен Арал теңізі аралығын мекендеген тайпалар тобының ортақ атауы

Ишпакай-Томиристің әкесі
Рустам- Томиристің жары
Аракс- Кир мен Тұмар патшайым шайқасы өткен өзен
Томирис- сақ патшайымы
Камбис-Кир патшаның әкесі
Крез-лидиялық тұтқын
Спаргапис-Тұмар патшайым ұлы, массагеттер қолбасшысы

«Элективті тест». Мұғалім «А,В,С,Д» әріптері бар карточкаларды таратады. Оқушылар дұрыс жауаптарын табу үшін тиісті карточканы көтереді.

Тест тапсырмасы.
1.Сақ-массагеттер патшайымы Томирис туралы мәліметтер кездеседі.

А) Рим тарихшыларында; В) Геродот жазбаларында;

С) Парсы деректерінде; Д) Тарих деректерінде;

2.Соғыс өнерін жетік меңгерген, садақ атудың хас шебері, ел басқару ісінің қыр-сырларын жақсы игерген сақ патшасы

А) Зарина; В) Спаргапис; С) Анахарсис; Д) Томирис;

3. «Томирис әйел болса да жауынан қорықпайтын батыл болған» деп жазған кім?

А) Помпей Трог, В) Геродот; С) Страбон; Д) Арриан;

4. «Әлемнің төрт бұрышының, билеушісі» және «патшалардың патшасы» атанған патша.

А) Томирис; В) Дарий; С ) Кир;  Д) Спитамен;

5. «Вавилонды жеңгеннен кейін парсы патшасы Кир массагеттерге соғыс ашып, оларды бағындырмақ болды» деп жазған кім?

А) Геродот;  В) Помпей Трог; С) Страбон; Д) Арриан;

6. Парсы патшасы Кир массагеттерге қарсы соғыс жорығын бастады.

А) Б.з.б.519ж;  В) Б.з.б.530ж;  С) Б.з.б.490ж; Д) Б.з.б.484ж;

7.Кир Египет пен Грекияны жаулап алмас бұрын солтүстікте кімдерді бағындыруды көздеді.

А) ғұндарды; В) сарматтарды;  С)сақтарды;  Д) үйсіндерді;
8. Кир патшаның әкесі
А) Камбис В) Крез С) Рустам Д) Ишпакай
9. Томиристің әкесін табыңыз
А) Камбис В) Крез С) Рустам Д) Ишпакай
10. Лидиялық тұтқынның есімі
А) Камбис В) Крез С) Рустам Д) Ишпакай

Дескриптор:

Тарихи оқиғалар болған жылдарды анықтайды;
Анықталған жылдарды уақыт сызығына орналастырады.

Дескриптор:

Тірек сөздердің мағынасын ашады

3 балл

7 балл

Презентация № 3

Презентация № 4

Презентация № 5

3 минут

Қорытынды

Кері байланыс: «Сұрақ қорытынды» стратегиясы

1Бүгінгі сабақтағы басты оқиға?

2Не қызықты болды?

3Бүгінгі сабақтан не үйрендіңіздер, қандай жаңалық алдыңыздар?

(1-сұраққа бірнеше оқушы жауап бере алады)

Оқушылар өзін-өзі бағалайды. (Блоб ағашы)

Мұғалім оқушыларды бағалайды.

«Білім ағашы» Оқушыларға «Білім ағашы» әдісі арқылы сабақта қандай жетістітерге жеткендерін сүреттеуді үсынады

Тақырыпты меңгергенін анықтау

Бағалау критерийлерін ұсыну

П резентация № 6

Үй тапсырмасы

Томирис сөзінен басталатын 4 сипаттама сөйлем құрастырыңдар.

Презентация № 7