Бөлім:

ҚРҚК-нің, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының жалпыәскери жарғылары

Педагогтің аты-жөні:

Абдикешов Д.А.

Күні:

Сынып: 10

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Сақшының міндеттері

Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары

1. Қарауылдық қызметтің тағайындалуы мен міндеттерін, сақшының міндеттерін білу.

2. Бекет. Оны жабдықтау және жарақталуын білу.

3. Бекетке шабуыл кезіндегі сақшының әрекеттерін білу.

4. Қаруды қолдану тəртібін білу.

Сабақтың мақсаты

Барлық оқушылар:

Қарауылдық қызметтің тағайындалуы мен міндеттерін, сақшының міндеттерін, бекет, оны жабдықталуы және жарақталуын біледі.

Оқушылардың басым бөлігі:

Бекетке шабуыл кезіндегі сақшының әрекеттерін дұрыс орындай алады

Кейбір оқушылар:

Қаруды қолдану тəртібіне сәйкес қолдана алады

Құндылықтарға баулу

Қазақстанның қауіпсіздігін қамтамасыз етуге дайын болу

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресур-р

Басы

3'

Амандасу, түгелдеу, оқушылардың сырт көріністерін тексеру.

Взвод командирінің орынбасары оқушыларды сапқа тұрғызады, оқытушыға сабаққа дайындығы жөнінде баяндама жасайды.

Ортасы

5'

Жауынгерлік туларды, әскери және мемлекеттік объектілерді күзету мен қорғау жөніндегі жауынгерлік міндеттерді орындау үшін, сондай-ақ абақтыда және тәртіптік батальонда ұсталатын адамдарды күзету үшін тағайындалған қаруланған бөлімше қарауыл деп аталады.

Сақшы дегеніміз – өзіне тапсырылған постыны күзету және қорғау жөніндегі жауынгерлік тапсырманы орындайтын қаруланған қарауыл.

Сақшының өз міндеттерін орындайтын белгілі бір орын немесе учаске пост деп аталады.

Постыға сондай-ақ қарауылдың техникалық күзет жабдықтары арқылы күзететін, сол жабдықтар орнатылған объектілері мен жергілікті жер учаскілері де жатады.

Сақшылар объектілерді қорғауды, объектілер маңындағы сыртқы және ішкі қоршаулар арасын немесе егер объектіде қоршау біреу болса, қоршау бойын ішкі жағынан патрульдеу жолымен, сондай-ақ мұнарадан бақылау әдісімен жүргізеді.

Тыңдайды, сұрақтарға жауап беру арқылы диалогқа түседі.

. Дескриптор

- Қарауылдық қызметтің тағайындалуы мен міндеттерін біледі;

- Бекет. Оны жабдықтау және жарақталуын біледі;

Дескриптор

арқылы бағаланады

АӘТД оқулығы

7'

Сақшы – қол сұғылмайтын адам болып табылады.

Сақшыға қол сұғылмайтындығы мыналардан көрінеді:

• оның құқығы мен жеке басының қадір-қасиеттері заңмен айрықша қорғалатындығы;

• оның белгілі бір тұлғаларға ғана – қарауыл бастығына, қарауыл бастығының көмекшісіне және өзінің жұмысқа таратушысына бағынатындығы;

• бұл тұлғалардың сақшы қызметі бойынша айқындалған талаптарын сөзсіз орындауға міндеттілігі;

• Гарнизондық және қарауылдық қызметтер жарғысының баптарында көрсетілген жағдайларда оған қару қолдану құқығы берілетіндігі.

Сақшы:

• өз постысын қырағы күзетуге және табанды қорғауға;

• қызметін сергек, еш нәрсеге алаңдамай атқаруға, қаруын қолынан шығармауға және оны ешкімге, өзі бағынатындарға да бермеуге;

• көрсетілген бағдар бойынша жылжи отырып немесе бақылау мұнарасында тұрып постыға кіре берісті, қоршауларды мұқият қарау және байланыс құралдары арқылы қызметті өтеу барысы жайында табельмен белгіленген уақыттарда баяндап тұруға;

• тіпті өз өміріне қауіп төнсе де, сақшы ауыстырылғанша не алынғанша, постыны тастамауға міндетті. Постыны өз еркімен тастап кету – әскери қылмыс болып саналады;

• постыларға табельде көрсетілген және тыйым салынған шекара көрсеткіші тұрған жерге жақын қашықтыққа қарауыл бастығы, қарауыл бастығының көмекшісі, өзінің таратушысы мен оларға ілесіп жүретін тұлғалардан басқа ешкімді жібермеуге;

• қарауылдың көлік құралдарының бағдары мен графигін, олардың тану белгілері мен сигналдарын білуге;

• постыдағы өрт сөндіру құралдарын қолдана білуге;

• объект қоршауынан (постыдағы) ақау тапқанда және өз постынан жақын жерде не көрші постыда тәртіп бұзушылық байқалған кезде қарауыл бастығын шақыруға;

• қарауыл иттерінің үргенін естіген кезде немесе техникалық күзет құралдары іске қосылғанда, бұл туралы қарауыл үй-жайына дереу хабар беруге міндетті.

Сақшыға: ұйықтауға, отыруға, бір нәрсеге сүйеніп тұруға, оқуға, ән айтуға, сөйлесуге, тамақ жеуге, су ішуге, темекі шегуге, табиғи қажеттілігін өтеуге, қандай да бір затты әлдекімге беруге немесе одан алуға қажеттілік болмаса патронды оқжатарға жіберуге тыйым салынады.

Сақшы тек қарауыл бастығының, оның көмекшісінің, өзінің жұмысқа таратушысының және тексеруге келген тұлғалардың сұрағына жауап беруі керек.

Сақшы өзіне немесе өзі күзетіп тұрған объектіге анық шабуыл жасалған жағдайда қаруды ешқандай ескертусіз қолдануға міндетті.

Сақшы қарауыл бастығынан, өзінің жұмысқа таратушысынан, оларға еріп келген адамдардан басқа немесе постыға тыйым салынған шекараға жақындаған барлық адамдарды: "Тоқта, кейін!" немесе "Тоқта, оң (сол) жақтан айналып өт!" – деп дауыстау арқылы тоқтатады.

Постыға немесе тыйым салынған шекараға жақындаушылар айтылған талапты орындамаған жағдайда, сақшы тәртіп бұзушыға: "Тоқта, атамын!" – деп ескертеді және дереу қарауыл бастығын немесе өзінің жұмысқа таратушысын шақырады. Егер тәртіп бұзушы бұл талаптарды орындамаса, сақшы оқшантайға патрон салады да, аспанға ату арқылы ескерту жасайды. Тәртіп бұзушы бұл талапты да орындамаған жағдайда, сақшы оған оқ атады.

Пост табелінде көрсетілген қашықтықтан постыға немесе тыйым салынған шекараға жақындаушыларды көру мүмкіндігі нашарлаған жағдайда, сақшы оларды: "Тоқта, кім келе жатыр?" – деп, дауыстап тоқтатады. Егер жауап болмаса, сақшы: "Тоқта, атамын!" – деп ескертіп, тәртіп бұзушыны кідіртеді. Кідіртілген тәртіп бұзушы туралы сақшы белгіленген дабылмен қарауыл үй-жайына хабарлайды, оны назарға ала отырып, өзіне тапсырылған объектіні күзетуін жалғастырады және тәртіп бұзушының іс-қимылын бақылап отырады.

Егер тәртіп бұзушы тоқтамаса және күзетілетін объектіге (постыға) басып кіруге тырысса немесе мұндай әрекеттерден кейін қашатын болса, онда сақшы аспанға ату арқылы ескерту жасайды. Тәртіп бұзушы бұл талапты да орындамаған жағдайда, сақшы оған оқ атады.

Егер сақшының дауыстауына: "Қарауыл бастығы (қарауыл бастығының көмекшісі, жұмысқа таратушы) келеді" – деген жауап естілсе, онда сақшы: "Қарауыл бастығы (қарауыл бастығының көмекшісі, жұмысқа таратушы), маған кел, қалғандарың орындарыңда қалыңдар!" – деп бұйырады; қажет болғанда сақшы жақындағандардың бет-жүзіне жарық түсіруін талап етеді. Өздерін атаған адамдардың шын мәнінде қарауыл бастығы (қарауыл бастығының көмекшісі, жұмысқа таратушы) екендігіне көзін жеткізген соң, сақшы келген адамдарды өзіне қарай жібереді.

Егер қарауыл бастығы деп аталған адам (қарауыл бастығының көмекшісі, жұмысқа таратушы) бейтаныс болып шықса немесе онымен келгендер сақшының орнында қалу туралы талабын орындамаса, онда сақшы оларды: "Тоқта атамын!" – деп ескертеді. Тәртіп бұзушылар бұл талапты орындамаған жағдайда, сақшы оларға оқ атады.

Дескриптор

- Сақшының міндеттерін біледі

Дескриптор

арқылы бағаланады

АӘТД оқулығы

18'

Қолдану

Қаруды қолдану тəртібіне сәйкес қолдануға, бекетке шабуыл кезіндегі сақшының әрекеттеріне жаттықтырамын

Дескриптор

- қаруды қолдану тəртібіне сәйкес қолданады;

-бекетке шабуыл кезіндегі сақшының әрекеттерін дұрыс орындайды.

Дескриптор

арқылы бағаланады

5'

Жинақтау

1. Қарауылдық қызмет неге жауынгерлік тапсырманы орындау болып табылады.

2. Қарауыл құрамына кімдер кіреді.

3. Сақшының міндеттері туралы айтыңдар.

4. Күзетілетін объектілерді қоршауға қандай талаптар қойылады?

5. Аса маңызды объектілерде қандай арнайы құрылыстар салынады?

6. Сақшының міндеттерін айтып беріңдер.

7. Постыдағы сақшының қаруы қандай жағдайда болуы қажет?

8. Сақшыға қол сұғылмауы нені білдіреді?

9. Постыға немесе күзетілетін обьектіге шабуыл жасалған кездегі сақшының іс-әрекетін айтып беріңдер.

10. Сақшы қай кезде қаруды ескертусіз қолдана алады?

- Cұрақтарға жауап береді

Қ/Б

Аяқталуы

2'

Кері байланыс

Жақсы жұмыс жасаған бөлімше командирлерін атап өтемін.

Үйге тапсырма беру

Сақшының міндеттерін жаттау.

Бөлімше командирлері жақсы жұмыс жасаған жас сарбаздар мен бөлімшелерді атап өтеді.