Эксперименттік ұйымдастырылған іс-әрекет

«Ғажайып тастар»

Білім беру саласы: «Әлеуметтік орта»

Бөлімі:Қоршаған ортамен таныстыру

Тақырыбы: «Табиғи тастар»

Мақсаты:Балаларға тастардың түрлерімен,құрылысымен таныстыру.

Білімділік:Балаларға тастардың адам өмірінде пайдасы көп екенін түсіндіру.

Дамытушылық: Сөйлеу мәдениеті мен ой-қиялдарын дамыту. Тәрбиелік: Табиғатты аялай білуге тәрбиелеу.

Керекті құралдар: Әртүрлі табиғи тастар,слайд,гуащь,қылқалам,салфетка,тастар,слайд,гуащь,

қылқалам,салфетка,балға,шеге,пенопласт,стаканмен су.

Сөздік жұмыс:қатты,ауыр,үгітілмейді.

Мотвациялық-қозғаушылық «Жылулық» шеңбері

Қол ұстасып тұрайық,

Үлкен шеңбер құрайық.

Алақанды ашайық,

Күннің нұрын шашайық

Жүректегі жылуды

Қонақтарға сыйлайық.

-Саламатсыздар ма!

Өлеңді бірге айтып,қимылдарды қайталап,жылулық сыйлайды. Ұйымдастыру,іздестіру.

-Балалар,бгін сендермен «Табиғи тастар»аралына саяхатқа барайықшы.

-Саяхатқа немен баруға болады?

-Ендеше саяхатқа сиқырлы кілемшеге отырып,көзімізді жұмып ұшып отырмыз деп елестетейікші.

-Міне балалар,қараңдар біз «табиғи тастар аралына» саяхатқа келдік.

-Балалар,бұл аралда неше түрлі тастар бар.

-Тастар-табиғаттың бір бөлшегі.

1-ші саяхатымыз өлі және тірі табиғатпен танысу.

-Ендеше осы тастарға байланысты слайд тамашалап көрейік. (Балаларға слайд көрсету)

-Балалар, мынау - өсімдіктер,жәндіктер,жануарлар-бұлар тірі табиғатқа жатады.

-Ал мынау - таулар,тастар,сулар,өзен-көлдер,жұлдыздар,күн,ай-бұлар өлі табиғатқа жатады.

-Міне осыдан балалар,табиғат өлі және тірі табиғат болып 2 ге бөлінеді.

2-ші саяхатымыз: табиғи тастармен танысу.

-Қараңдаршы балалар,табиғи тастар аралында неше түрлі тастар бар екен.

-Мынау не?-Көмір.

-Көмірді не үшін пайдаланамыз?

2.Мынау руда тасы-бұдан арнайы зауытта қорытып,темір алады. Бұл тас өзіміздің шахтадан шығарылады.(көрсету)

3.Мынау-өзен тастары-аквариум балықтары үшін керек.

4.Мынау –монша тастары-олар монша ішін жылытады ыстық пештің үстінде тұрады,үстіне су құйсаң,ыстық бу шығарады. 5.Мынау-ақ тас-оған ыстық су құйып қорытсаң,ол ізбеске айналады,онымен үйлерді әктеп сылаймыз.

-Сонымен қатар, тау тастары да әртүрлі қайрақ тастар да болады. (Кәдімгі қайрақты көрсету)

Осы тастарға іс-тәжірибе жасау.

-Енді балалар,осы тастарға іс-тәжірибе жасайықшы.

1. «Пипеткамен тасқа су тамызу» - қане,балалар пипеткамен тасқа су тамызайықшы,тас суды сіңіріп алады ма екен көрейік, тамызған су сіңген жоқ, жерге ағып кетті.

-Ал салфеткаға суды тамызайықшы не болады екен?

-Суды сіңіріп алады.

-Ия балалар,тас қатты сондықтан су оған сіңбейді,жерге ағып кетеді.

2. «Тасқа шеге қағу»

-Енді балалар,келесі тәжірбиеміз тасқа шеге қағу.

Тасқа шеге қағып көрейікші,тасқа шеге кірмейді,шеге майысып кетті.Өйткені тас қатты,шеге майысып кетеді.

3. «Суға тас пен пенопласты батыру»

-Мына суға пенопласты салып көріңдерші,не байқадыңдар? -Пенопласт-жеңіл ол суға батпайды.

-Енді тасты салып көріңдерші не байқадыңдар? — тас ауыр,ол сға батып кетеді.

4. «Тастарды бір –біріне соғу»

-Балалар,тастарды бір-біріне соғып ұрайықшы, не байқадыңдар? -От ұшқындары (искра) шығады.

-Яғни,ерте заманда адамдар сіріңке болмаған уақытта екі тасты бір-біріне ұрып от ұшқындарын алу арқылы отты жандырған. Сергіту сәті:

Аяқпенен топ-топ-топ

Ал қолменен хлоп-хлоп-хлоп

Бір оңға,бір солға

Иілейік кел мұнда. (Әннің ырғағымен орындау)

Тастарға сурет салу.

-Балалар,енді барлығымыз мына үстел үстінде дайын тұрған жұмыр тастарды әдемілеп әртүрлі өрнектер салайықшы. (Ирек сызық,домалақ,гүл сияқты әртүрлі суреттер салу) Ұшақпен,кілеммен,машинамен,поездпен,

-Кілемшеге отырып,көздерін жұмып,тастар аралына келеді. Көздерін ашады. Слайдтағы суреттерді қайталайды.

Тірі және өлі табиғатты атайды.

Сұрақтарға жауап береді.

-Көмір. -Отқа жағып үйді жылытамыз. Тастармен танысады,не үшін керек екенін қайталап айтады.

-Қайрақты көріп тамашалайды. жерге ағып кетті. Суды сіңіріп алады.

-Шеге майысты,тас қатты.

-Пенопласт жеңіл ол суға батпайды.

-Тас ауыр суға батып кетеді.

-Тастарды бір-біріне соғады.

Қимылдарды қайталайды. Ирек сызық,домалақ,гүл сияқты әртүрлі суреттер салады.

Қорыту:

-Балалар,бүгін сендермен қайда бардық?

«Табиғи тастар» аралында қандай тастармен таныстық?

-Өлі және тірі табиғатқа нелер жататынын атайықшы?

-Сендерге сабақ ұнады ма?Іс-тәжірбиені нелерге жасадық? Балаларды мадақтап, ұйымдастырылған іс-әрекетін аяқтау.

-Табиғи тастар аралына саяхатқа бардық. -Тастарға жасадық. Күтілетін нәтиже:

Нені білді: Балалар өлі және тірі табиғатқа нелер жататнын,табиғи тастардың әртүрлі болатынын білді.

Қандай түсініктерді игерді: Балалар тастарға іс-тәжірбие жасау арқылы оның қатты,әрі берік болатынын игерді.

Меңгерген дағдылары:Тастарға тәжірбие жасау арқылы оның құрамын,түрлерін меңгерді.

Балаларды тас түрлерімен таныстыру.

Тасты зерттеу, лупамен қарау.

Іс-тәжірибе: «Тасқа шеге қағу»

«Пипеткамен тасқа су тамызу»

«Суға тас пен пенопласты батыру»

«Тастарды бір –біріне соғу»

Майрблс тастарын бейненің үстіне орналастыру арқылы,балалардың шығармашылық дағдыларын дамыту.

Жайпақ,үлкен тастардың үстіне сурет салу.