Скинхэдтер субмәдениеті:
тарихы, ерекшелігі, маңызы.
Әл-Фараби атындағы Қазақ
Ұлттық Университеті
Философия және Саясаттану
факультеті
Орындаған: Баяхмет Аружан
Нұрғазықызы
Жетекшісі: Аликбаева Маржан
Башановна
Скинхедтер субмәдениеті 1960-1970 жылдары
Ұлыбританияда пайда болды. Ол жұмысшы жастар мәдениеттерінен,
әсіресе сән субмәдениетінің қиылысында және СКА мен регги музыкасын
әкелген ямайкалық иммигранттардың әсерінен пайда болды. Ерте
кезеңде скинхедтер жұмысшы табын бейнелеп, адамдарды музыка мен
сәндегі ортақ мүдделер, сондай-ақ бірлік пен өзара көмек сезімі арқылы
біріктірді. «Skinhead» атауы жұмысшы табының символы
ерекше шаш қию немесе шаштың мүлдем жоқтығынан шыққан. Мұндай шаш
қию практикалық, сондай-ақ басқа субмәдениеттер өкілдерінен
ерекшеленуге деген ұмтылыспен байланысты
болды.
Скинхедтер субмәдениетіндегі саясаттық көзқарас
уақыт өте келе өзгеріп отырды. Алғашында, бұл мәдениет әлеуметтік
әділеттілік, жиынтық жұмысшы құқығы мен нәсілдік теңдік сияқты
мәселелерді көтеруге бағытталды. Бірақ 1980-ші жылдары скинхедтер арасында
неоныштардың (нәсілшіл) қозғалысы пайда бола бастады.
NS-скинхедтер өздерін
ұлт-азаттық қозғалыс ретінде көрсетеді және нәсілдік сепаратизмге
ұмтыла отырып, ақ нәсілдің (немесе арийлік нәсілдің) үстемдік
идеялары үшін күреседі. NS - скинхедтер-экстремалды
нәсілшілдер, антисемиттер және ксенофобтар, заңсыз иммиграцияға,
нәсілдік аралас некеге, жыныстық ауытқуларға, гомосексуализмге
қарсы. НС-скинхедтердің құрбандары әдетте қара пигментті
нәсілдердің өкілдері болып табылады: негроидты және моңғолоидты.
Басқаша айтқанда, арийлік келбеті жоқ нәсілдер. Сондай-ақ,
NS-скинхедтер ЛГБТ өкілдеріне және кейбір субмәдениеттерге, мысалы,
антифашистерге қарсы. Англияда олардың дұшпандығының тақырыбы —
пәкістандықтар мен бангладештер, Германияда-түріктер,
Ресейде-Закавказье мен Орта Азиядан шыққан, Солтүстік Кавказдың
тумалары, сондай-ақ негроидтер, азиялықтар, мулаттар мен
метистер
Скинхэдтер мәдениеті, әдетте, ерекше және танымал
киіну стилімен сипатталады. Скинхэдтерлердің киімі көбінесе олардан
шыққан мәдениетінің, саяси көзқарастарының және әлеуметтік статусын
көрсетеді. Скинхедтер қысқа шаш үлгісімен, жиі кесілген қастарымен,
мұртымен және сақалымен, сондай-ақ спорттық стильдегі киімдерімен
ерекшеленді. Скинхед киімдеріне Bomber, Harrington курткалары, Поло
жағалы блузкалар, ақ футболкалар, джинсы, шалбар және Доктор
Мартенс етіктері кірді. Киімнің түс схемасы классикалық болды:
қара, ақ, көк, сұр түстер
болды.
Басқа субмәдениеттерден
айырмашылығы
-
Пролетарлық сәйкестілік: орта
тапқа немесе контрмәдениетке (мысалы, хиппилерге) бағытталған
көптеген субмәдениеттерден айырмашылығы, скинхедтер жұмысшы
топтардың жастары болды.
-
Музыкалық преференциялар:
скинхедтер, мысалы, панктардан айырмашылығы, регги, ска, кейінірек
Oi тыңдады!.
-
Айқын визуалды сәйкестік:
қысқа шаш, ауыр етік, брекет және басқа да киім элементтері жұмысшы
табының мүшелігіне баса назар аударды және оларды басқа жастар
қозғалыстарынан ерекшелендірді.
Скинхедтер субмәдениеті жастар арасында өзін-өзі
тануға, әлеуметтік мәселелерге назар аударуға, ынтымақтастыққа үлес
қосуға мүмкіндік беретін ерекшелікті білдіреді. Олар музыке, киім
стилі, тіпті өмір сүру қағидаттары арқылы өздерін көрсетуге
тырысады. Дегенмен, скинхедтер тарихындағы нәсілшілдік пен агрессия
аспектілері бұл субмәдениеттің теріс имиджін қалыптастыруда маңызды
рөл атқарады.
Қазіргі уақытта скинхедтер
Скинхед субмәдениеті бүгінде бар, бірақ ол айтарлықтай өзгерді.
Қазіргі заманғы скинхедтер әртүрлі идеологиялар мен стильдерді
ұстана алады. АҚШ, Ұлыбритания және Ресей сияқты кейбір елдерде
антифашистік скинхедтер де, радикалды оңшыл топтар да жалғасуда.
Алайда, көптеген скинхедтер саяси емес болып қалады, тек музыка мен
киім стилі сияқты қозғалыстың мәдени элементтерін
сақтайды.