Субмәдениет, Әубакір Мәдияр, 3 курс, Мәдениеттану

Әл-ФарабиатындағыҚазақҰлттықУниверситеті.Философияжәнесаясаттану
факультеті,Мәдениеттанумамандығы,3курс,ӘубәкірМәдияр.ЖетекшіАликбаева
М.Б.
«Металлист»сөзітекорыстіліндеғанабар.Бұрынғызамандаметаллургиясаласында
жұмысістейтінқарапайымадамдыбілдіретін«қаңылтыршы»тіркесіқолданылған.
Өткенғасырдыңсексеніншіжылдарыныңаяғындағанабіздіңелдеадамдар«ауыр»
музыканыңәуесқойларынбілдіретін«металлхед»сөзінқолданабастады.
Бұлтерминқайданпайдаболды?Бұлмағынадақашанқолданылабастады?Оны
алғашретмузыкағажәнеоныменбайланыстыбарлықнәрсегеешқандайқатысыжоқ
адамайтқан.
Ауырметаллтіркесі(ағылшынтілінен«ауырметалл»депаударылған)«Жалаңаштүскі
ас»романындаестілді.Ол1959жылыжазылған.УильямБерроузөзініңкітабында
қаттыжәнеқаттымузыканыагрессивтіжәнесенімдіноталарменсипаттады.Алайдаол
кездебұлтерминкөпқолданылақойғанжоқ.
Айтпақшы,мен«ауыр»металлтуралыбірнешесөзқосқымкеледі.Олалғашрет
алпысыншыжылдарыпайдаболды.Бұлстильпсиходеликалықмузыкамен
блюз-роктыңқоспасы.Осыуақыттаолблюзбағытынтезжоғалтты.Ондабарғансайын
қаттыжәнекүштідыбыстаршығабастады.
Металлхедтер-бұлжастарсубмәдениеті.Оныңшабыты–музыка.
ОлсолтүстікЕуропаелдеріндекеңінентаралған,Америкадаазырақжәнеоңтүстік
Еуропаелдеріндебірнешеметаллбасыбар.Ал,ТаяуШығысбұлсубмәдениетті
қабылдағысыкелмейді.Ондаоныңөкілдеріқудаланады.Сізолардыжәнебасқа
бейресмиадамдардытекТүркияменИзраильдекездестіреаласыз.
Тарихыөткенғасырдабасталғансубмәдениетөтеерекше.Айтпақшы,ағылшынтілінде
«металлистер»сөзініңаналогтарыбар.Ондаолардыметалғақұмар,металлбастардеп
атайды.Мұндайтуындысөздербарлықдерліктілдебар-оларарнайыпрефикстермен
біріктірілген«металл»сөзіненжасалған.
Металлбастардыңбасқабейресмиадамдарданайырмашылығынеде?Субмәдениет,
олқандайболсада,көбінесебелгілібірнақтыдүниетанымғаие.Металлбастардаол
жоқ.
Бұлстильдежұмысістейтінтоптардыңбарлықмәтіндерітәуелсіздік,сенімділікжәне
тәуелсіздіктуралыайтады.80-90-шыжылдардағыкөптегенметаллбасшыларадамның
жекебасынатабынудыңбіртүрінжасады.Көбінесеәндердежойылуғашақырулар
болады.Бірақметаллбасшыларайналасындағылардыңбәрінтолығыменжоюға
шақырадыдепойламаңыз.Бастыой–ескініжойып,оданжақсысын,жаңасынсалу.
Айтакетукерек,бұлтақырыпбарлықтоптарғақызығушылықтанытпайды.
Металлхедтер-өтеқайшылықтысубмәдениет.Көбінесеолардыңәндерінде
толеранттыболу,жақынғажанашырлықтанытужәнемінез-құлықтыңнегізгіморальдық
нормаларынұстануқажеттілігітуралыайтылады.
Бұлсубмәдениетөкілдерініңкөпшілігіөтебілімдіадамдар.Олардыңкөпшілігі
мистицизмге,фантастикалықәдебиетке,мифологияғажәнет.б.қызықтырады.
Олардыңкөпшілігімузыкалықаспаптарда,көбінесегитарадаөтежақсыойнайды.
Жасөспірімдерөздерініңмузыкалықтоптарынқұрады.
Қазіргіметаллбасшыларкөбінеселоготипінемесепұттарыныңфотоларыбар
капюшондарменфутболкалардыкиеді.Оларджинсышалбарды,әскершалбарын,
тойтарманемесежолақтыбылғарыкурткаларды,кеудешелерді,ұзынпальтоларды,
ауыраяқкиімдердіжәнет.б.ұнатады.Жігіттеркөбінесеұзыншаштыжәнесақалды
өсіреді.

Оларерінменкөзгеназараудараотырып,жарқынбоялған.
Металлхедтердіңсүйіктіаксессуарлары-ауырмедальондарменбілезіктер,
шынжырлар,саусақсызқолғаптар(мотоциклшілеркиетіндерсияқты),банданалар,
жағаларжәнетікендібілезіктер.
Бұлсубмәдениеттіңкейбірөкілдерібеттерінеденебояуынқолданудыұнатады.Бұл
қаражәнеақтүстербасымболатынерекшемакияж.Ақреңкадамныңбүкілбетін
жабады,алқараерінменкөзұяларынбояйды.Бұлбояутіріадамғаөліадамның
ерекшеліктерінбереді.
Соныменқатар,бұлсубмәдениеттіңбарлықөкілдерімұндайкиімүлгісінұстанғысы
келмейді.Бұлмузыкастилінедегенсүйіспеншілігінеқарамастан,оларқарапайым
адамдарсияқтыкиінудіжалғастыруда.