Шылаудың емлесі

Шылаулар – толық мағынасы жоқ, бірақ сөздер мен сөйлемдерді байланыстырып, оларға қосымша мән үстейтін көмекші сөздер. Олар жазылу ерекшеліктеріне қарай бөлек, бірге немесе дефис арқылы жазылады.

Бөлек жазылатын шылаулар:

Септеулік шылаулар: үшін, туралы, дейін, кейін, арқылы, сияқты, секілді, тәрізді, қатар, бірге, жайлы, жөнінде, сайын, қарай, таман, тарта, жуық, шамалы, қаралы, тақау, таяу, шейін, дейін.

Мысалдар:

Ел үшін еңбек ету.

Сабақтан кейін кездесу.

Жалғаулық шылаулар: және, немесе, бірақ, алайда, дегенмен, сондықтан, себебі, өйткені, не, яки, әрі, да (де, та, те).

Мысалдар:

Мен және сен бірге барамыз.

Ол келді, бірақ кешікті.

Демеулік шылаулар: ма (ме, ба, бе, па, пе), ғой (гой), да (де, та, те), ғана (қана), тек,-ақ, -мыс (-міс), ше.

Мысалдар:

Сен де келдің бе?

Бұл кітап қана менде бар.

Бірге жазылатын шылаулар:

Кейбір демеулік шылаулар: әлдеқашан, әрқашан, ешқашан, әлдеқайда, ешқалай, әлдеқалай, ешқашан, әлдеқашан.

Мысалдар:

Ол әлдеқашан кетті.

Мен ешқашан ұмытпаймын.

Дефис арқылы жазылатын шылаулар:

Кейбір демеулік шылаулар: -ақ, -ау, -ай, -мыс (-міс), -тын (-тін).

Мысалдар:

Келсеңші-ау!

Барар едім-ақ, уақытым жоқ.

Ескерту: Да (де, та, те) шылауы бөлек жазылады және өзі қатысты сөздің соңғы дыбысына қарай үндестік заңына сәйкес түрленеді. Мысалы, "Мен де барамын" (дауыстыдан кейін – де), "Сен та кел" (қатаң дауыссыздан кейін – та).

Шылаулардың дұрыс жазылуы сөйлемнің мағынасын дәл жеткізу үшін маңызды. Сондықтан олардың емлесін мұқият сақтау қажет.