Маңғыстау облысы

Ақтау қаласы

Облыстық арнайы мектеп -интернаты КММ

Сайпулла Алмат Ғалымжанұлы.

Дене шынықтыру пәні мұғалімі

Дене шынықтыру пәнінен баяндама

Тақырып: Дене шынықтыру пәнінің оқушылардың денсаулығын нығайтудағы рөлі мен маңызы

Қазіргі уақытта дене шынықтыру пәні білім беру жүйесінің маңызды құрамдас бөлігіне айналды. Бұл пән оқушылардың физикалық денсаулығын жақсартуға, дене қабілеттерін дамытып, психологиялық және әлеуметтік аспектілерін нығайтуға үлкен әсер етеді. Бүгінгі күні әлемде дене шынықтыруға қатысты көп зерттеулер жүргізіліп, оның адам ағзасына әсері туралы нақты деректер қалыптасты. Денсаулық сақтау, дене шынықтыру және жалпы мәдениет – бұл ұғымдар бір-бірімен тығыз байланысты. Дене шынықтыру пәні оқушылардың денсаулығын нығайтуда және олардың рухани тұрғыда дамуы үшін маңыздылығы өте зор.

Дене шынықтыру пәнінің маңызы

Дене шынықтыру пәнінің басты мақсаты оқушылардың физикалық дамуын жетілдіру, денсаулығын сақтау, сондай-ақ оларды рухани және психологиялық жағынан шынықтыру болып табылады. Бұл пәннің көмегімен оқушылар ағзаның әртүрлі жүйелерінің жұмысын жақсарта алады: жүрек-қан тамырлары жүйесі, тыныс алу жүйесі, бұлшықеттер және сіңірлер. Оқушыларды дене шынықтыруға тарту арқылы олардың қимыл-қозғалыс дағдылары дамиды, артық салмақтың алдын алу мақсатында дұрыс тамақтану мен өмір салты туралы түсінік беріледі. Осының барлығы оқушылардың өмір сапасын жақсартады.

: Дене шынықтыру сабақтарында қолданылатын әдістер мен тәсілдер

Дене шынықтыру сабақтарында әртүрлі әдіс-тәсілдер мен тренингтер қолданылады, бұл оқушылардың дене күшін арттыруға және олардың психологиялық жағдайын жақсартуға көмектеседі. Мысалы, спорттық ойындар, жаттығулар, кардионауқандар, топтық жаттығулар мен жарыстар өткізіледі. Бұл әдістердің барлығы дене шынықтыру сабақтарының қызықты және тиімді болуына мүмкіндік береді. Сонымен қатар, сабақтарда спорттық өнер көрсетулер, командалық жұмыстар мен тәртіпке бағыну дағдылары да дамытылады.

Дене шынықтыру мен әлеуметтік байланыс

Дене шынықтыру тек физикалық денсаулықты ғана емес, сонымен қатар әлеуметтік дағдыларды қалыптастыруға да ықпал етеді. Спорттық ойындар мен командалық жаттығулар оқушылар арасында өзара құрмет пен ынтымақтастықты дамытуға ықпал етеді. Сонымен қатар, дене шынықтыру пәні оқу процесінің жеке тұлғаны дамыту мен психоэмоционалдық тұрақтылықты қалыптастыру тұрғысынан да маңызды. Спорттық жарыстар мен командалық жұмыс оқушыларды көшбасшылыққа, табандылыққа, жауапкершілікке үйретеді. Бала өз күшіне сеніп, айналасындағылармен жақсы қарым-қатынас жасайды, осының нәтижесінде әлеуметтік бейімделуі мен психологиялық денсаулығы жақсарады.

Дене шынықтыру пәні арқылы салауатты өмір салтына үйрету

Дене шынықтыру пәні балаларды салауатты өмір салтына тәрбиелеудің ең тиімді құралы болып табылады. Оқушыларға спортпен шұғылданудың пайдасы мен маңыздылығын түсіндіре отырып, оларды денсаулықты сақтау мен нығайтуға, зиянды әдеттерден (темекі, алкоголь, есірткі және т.б.) аулақ болуға шақыру қажет. Осылайша, дене шынықтыру пәні оқушыларды тек денсаулықты қорғауға емес, сонымен қатар дұрыс өмір сүру дағдыларын қалыптастыруға да ықпал етеді.

Қорытынды

Дене шынықтыру пәні қазіргі мектептерде ерекше орын алады, себебі ол балалардың денсаулығын нығайтып, физикалық белсенділіктерін арттырады. Осы пән арқылы оқушылар тек денсаулықтарын сақтап қана қоймай, психологиялық және әлеуметтік дамуды да жүзеге асырады. Сонымен қатар, дене шынықтыру пәні оқушылардың тәртіптілігі мен жауапкершілігін арттырып, салауатты өмір салтын ұстануға үйретеді. Сондықтан да мектептерде дене шынықтыру сабағының сапасы мен маңыздылығын арттыру қажет.

Пайдаланылған әдебиет

1. Нұрсұлтанова, Ж. Қ. (2017). "Дене шынықтырудың балалар денсаулығына әсері". Алматы: Мектеп баспасы.

2. Алдабергенова, Л. Б. (2015). "Дене шынықтыру пәнінің тәрбиелік мәні". Қарағанды: ЖШС "Қарағанды баспасы".

3. Мұхамедова, Н. Т. (2019). "Спорттық ойындар мен олардың оқушылардың денсаулығына ықпалы". Астана: Фолиант баспасы.