Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы:

Жылу құбылыстары

Күні:

Сынып: 8

Қатысқан оқушылар саны:

Қатыспаған оқушылар саны:

Мектеп :

Мұғалімнің аты-жөні:

Нартбаев Ә.

Сабақтың тақырыбы:

Температура, температураны өлшеу тәсілдері, температураның шкалалары

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары ( оқу бағдарламасына сілтеме)

• . 8.3.1.3 Температураны өлшеуді жылулық ұлғаю негізінде сипаттау

• 8.3.1.2 температураның мәндерін әр түрлі шкала( Цельсий, Кельвин) бойынша өрнектеу

Сабақ тың

мақсаты

- Температура, оның физикалық мағынасын және өлшеу әдістерін білу.

- Температураның мәндерін әр түрлі шкалалары арасындағы байланысты қолданып, есептер шығару.

- Температураның газ көлеміне сызықтық тәуелділігі және температураның уақытқа байланысты өзгеруіне графигін салу.

Бағалау критерийі

Температура, өлшеу әдістері, шкалалары туралы біледі.

Температураның шкалалары туралы байланысты қолданып, есептейді.

Температураның газ көлеміне тәуелділік, уақытқа байланысты өзгеру графигін салады.

Тілдік мақсат

Пәнге тән лексика мен терминология:

Термометр,шкала,Цельсийй ,Кельвин ,Фарангейт ,Реомюр

Температураны өлшеу кезінде оның шкалалары туралы айтылғанда түсіндіріп өтемін.

Диалог пен жазу үшін пайдалы сөздер мен тіркестер:

Шкала-атморсфералық қысымдағы судың қату және қайнау температуралары аралығын 100 бөлікке бөледі, оларды градустар деп атайды.Осыдан температуралық шкала анықталады

Құндылықтарға баулу

Индустрияландыру инновацияларға негізделген экономикалық даму және жалпыға бірдей еңбек қоғамы құндылықтарына баули отырып, оқушыларды патриоттыққа, еңбексүйгіштікке тәрбиелеу

Пәнаралық байланыс

Есептер шығару барысында математика пәнімен ,эксперименттік тапсырмалар орындау барысында биология, жаратылыстану, тарих пәндерімен байланысады.

Алдыңғы оқу

7-сыныптағы диффузия құбылысымен және броундық қозғалыс ұғымымен таныс, молекула-кинетикалық теорияның негізгі қағидаларын біледі, жылулық қозғалыс және энергия түрлерімен таныс.

Сабақтың жоспары

Жоспар

Сабақ барысы

Ресурстар

Сабақтың басы

5 минут

Сабақта жағымды психологиялық ахуал тудыру мақсатында сәлемдесу әдептері атты бейнеролик көрсетемін

Үй жұмысын тексеру және жаңа сабақты ашу мақсатында "ұяшықтар таңдау" әдісін қолданамын

1.Жылулық қозғалыс дегеніміз не?

2.МКТ негізгі қағидалары

3.термодинамика нені зерттейді?

4.Броундық қозғалыс дегеніміз не?

5. Диффузия туралы не айтасың

6.Газдарда, сұйықтарға, қатты денелерде диффузия мысал келтір

Смарт бейджик бойынша сыныпты үш топқа бөлемін

1-топ температура

2-топ термометр

3-топ шкала

бейнеролик

слайдтар

үлестірмелі суреттер

Жаңа білім

10 минут

Жаңа материалмен таныса отырып, түртіп алу жүйесімен мәлімет жинап, саралап, бағалау мақсатында INSERT

әдісін пайдаланамын.

Бұл әдіс бойынша тапсырманы оқып, түртіп алу жүйесі бойынша жұмыс жасалады: білемін; жаңалық; білмеймін; білгім келеді; кесте жүйесі бойынша жұмыс жасайды

оқулық,

мәтіндер

Сабақтың ортасы

Мұнда топқа сұрақтар қоя отырып тапсырма беремін

1-топ температураны жылулық ұлғаю негізінде сипаттау

2-топ температураны өлшеу әдістері

3-топ температуралық шкалалар арасындағы байланыс

Оқушылар топтық жұмыс жасайды.

Бізді қоршаған ортадағы жылулық құбылыстар - температураның өзгеруіне байланысты құбылыстар. Салқын және жылы денелер. Температура - дененің жылулық күйін сипaттайтын физикалық шама. Темперaтура дене бөлшектерінің орташа кинетикалық энергиясының өлшеуіші. Тeмпература скаляр шама. Жылу алмасу - екі дене жанасқанда, жылу берілу жолымен энергияның қатты қыздырылған денеден азырақ қыздырылғaн денеге өту процесі.Жылулық тепе теңдік.Жылу алмасу денелер aрасында жылулық тепе - теңдік орнағанға дейін жүреді.Дененің температурасын өлшеуге арналған құрал - термометр. Оның жұмыс істеуі денелердің жылулық ұлғаюына негізделген.Термометр - температурасы өлшенетін денемен жылулық байланыста болатын дене.Термометрлердің түрлері. I. Сұйық термометрлер.а) сынапты, өлшеу шегі - 38°С - тан260 °С - ка дейін;б) спиртті тeрмометр, өлшеу шегів) термопара (- 269 °С - тан 2300 °С - қа дейін)г) тeрмисторлар кедергісі темпeратураның өзгеруіне негізделген құралдар.2. Газды термометрлер.Цельций шкаласы - негізгі екі нүктесі ретінде мұздың еру (0°С) және судың қайнау (100°С) температуралары алынған шкала.Абсолют нөл температура - табиғаттағы ең төменгі шекті температура ол - 273, 15 0°С - қа тең.Кельвин шкаласы - халықаралық бірліктер жүйесі бойынша қабылданған температураның абсолюттік термодинамикалық шкаласы. Бұл шкала бойынша есептеу - 273 С - қа тең aбсолют нөлден басталады.1 Кельвин - Цельций шкаласы бойынша температура бірлігіне, яғни 1 градусқа тең:1 К =1 °С.Цельций шкaласы бойынша тeмпература 1°(С) мен абсолюттік температураның Т(К) арасындағы байланыс:Т = (t+273) К немесе t = (Т - 273) °С.Ремюр, Фарангейт шкалалары.

Дескриптор

1. Температураның физикалық мағынасын түсінеді.

2. Температураның өлшеу әдісін біледі.

2. Термометр түрлерімен танысады және газ көлемінің температураға тәуелділігін кескіндейді.

5. Кельвин, Цельсий шкалалары арасындағы байланысты біледі.

Жаңа сабақты пысықтау мақсатында физикалық домино кестесін таратып беремін. Мұнда берілген сұрақтардың жауабын сәйкестендіріп, табу керек.

Жаңадан меңгерілген дағдыларды тәжірибеде қолдану және дамыту үшін түрлі деңгейдегі тапсырмалар оқушылардың қызығушылығын арттырады.

Эксперименттік тапсырма беремін

1-топ Судың уақытқа байланысты температурасының өзгеруі

2-топ Адамның температурасын өлшеп, оны Цельсий, Кельвин шкаласына түрлендіру

Ауа -райына байланысты ауа температурасын өлшеп, оны Цельсий, Келвин, шкаласына түрлендіру

3-топ .Термометрді қолда ұстап тұрып, ондағы сынап (спирт) бағанасының көтерілуін бақылау

-Сынап (спирт) бағанасының көтерілу себебін айқындау. Сынап (спирт) бағанасы көтерілуін қашан тоқтатады? Түтікше бойымен көтерілген кезде сынап (спирт) молекулaларының орташа кинетикалық энергиясы жөнінде не айтуға болады?

-Ыстық суы бар стақанды және сағат пен термометрді пайдалана отырып, су суығандағы температураның өзгеру графигін салады.

-адамның температурасын өлшейді. Оны Цельсий, Кельвин шкалалары бойынша өрнектеу керек.

Дескриптор

1.Температураның уақыт өтуіне байланысты өзгеруін бақылап, графигін салады

2. Термометрді пайдаланып, өздерінің және ауа-райы температурасын өлшейді, оны Цельсий, Кельвин шкалалары бойынша есептейді.

3.Сынап (спирт) бағанасының көтерілу себебін айқындайды

Сергіту сәті

«Қыдырып қайтайық!»

би билеу

Оқушылар би билеп сергіп қалады.

Сабақты бекіту

Сабақты бекіту мақсатында "балық қаңқасы" диаграммасын

қолданамын.

1) Молекулалық теория нeгізінде жылы су мен сaлқын судың айырмашылығы неде екенін түсіндіріңдер

2) Термометрді температурасы өлшенетін ортaдан алып қaрауға бола ма? Неліктен?

3) Абай болмаған жағдайда медициналық термометрді сындырып алуға болады. Неліктен бұл жағдайда төгіліп қалған сынапты бір түйір тамшысы қалмастай жинап алуқажет?

4).Қандай да бір уақыт мезетінде ауадағы оттегінің бір молекуласы 900м/с жылдамдықпен, ал екінші молекула 1200 м/с жылдамдықпен қозғалады. Екінші молекуланың температурасы жоғары деген ұйғарым дұрыс бола ма? 

Графикалық органайзер: «Балық қаңқасы» диаграммасы

Бағалау

Кері байланыс

Кері байланыс пирамидасы

Қосымша ақпарат

Саралау – Сіз қосымша

көмек көрсетуді қалай

жоспарлайсыз? Сіз

қабілеті жоғары

оқушыларға тапсырманы

күрделендіруді қалай

жоспарлайсыз?

Бағалау - Оқушылардың

үйренгенін тексеруді

қалай жоспарлайсыз?

Пəнаралық байланыс

Қауіпсіздік жəне еңбекті

қорғау ережелері

АКТ-мен байланыс

Құндылықтардағы

байланыс

Ішкі уәжді арттыру мақсатында қолдауға мұқтаж оқушыларға топтық жұмыс, кесте, эксперименттік тапсырма беріледі Тапсырманы орындау барысында оқушыларға сараланған тапсырмалар ұсынылады. Ал қолдауды қажет ететін оқушылар үшін әр тапсырма барысында жетелеуші сұрақтар беріп, нәтижеге тез және сапалы түрде қол жеткізу мақсатында дарынды оқушылармен топтастырамын. Қабілеті жоғары оқушылар топтық жұмыс барысындағы әңгіме –зерттеу барысында көшбасшылық қасиеттерін көрсете алады.

• Әр тапсырма соңында оқушылар кейде мұғалім тарапынан «жарайсың, өте керемет» сөздері арқылы бағаланса, бірде түсті қыстырғыштар санына қарай жүзеге асырылады. Ең көп жинаған топ үздіктер, алғырлар, зерек оқушылар атанады. Сондай-ақ оқушылар бір-бірін «қол шапалақтау» арқылы бағаласа, бірде оқушылар өзін-өзі бағалайды

Индустрияландыру инновацияларға негізделген экономикалық даму және жалпыға бірдей еңбек қоғамы құндылықтарына

баули отырып, оқушыларды патриоттыққа, еңбексүйгіштікке тәрбиелеу

Есептер шығару барысында математика пәнімен ,эксперименттік тапсырмалар орындау барысында биология, жаратылыстану, тарих пәндерімен байланысады

Рефлексия

Сабақ / оқу

мақсаттары

шынайы ма?

Бүгін оқушылар

не білді?

Температура, өлшеу әдістерін, шкалалары туралы білді.

Температураның шкалалары туралы байланысты қолданып, есептейді.

Температураның газ көлеміне тәуелділік графигін салды

Температураның өзгеру графигін салды

Сыныптағы ахуал

қандай болды?

Мен жоспарлаған

саралау шаралары

тиімді болды ма?

Мен берілген

уақыт ішінде

үлгердім бе? Мен

өз жоспарыма

қандай түзетулер

енгіздім жəне

неліктен?

Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз.

Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сəйкес

келетін сұрақтарға жауап беріңіз.

Есептер шығару барысында математика пәнімен ,эксперименттік тапсырмалар орындау барысында биология, жаратылыстану, тарих пәндерімен байланысады.

Қорытынды бағамдау

Қандай екі нəрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1:

2:

Қандай екі нəрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?

1:

2:

Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды

жетілдіруге көмектесетін не білдім?