Бөлімі: Кестеден тыс көбейту және бөлу

Мектеп:№29

Күні:10.01.2019

Мұғалімнің аты-жөні:

Тулебаева Камшат

3 «Д»сынып

Қатысқандар саны:

Қатыспағандар саны:

№81-сабақ, Тақырыбы

Тиімді есептеу.Сәндік-қолданбалы өнер

Оқу мақсаты:

3.1.2.3** көбейтудің үлестірімділік, терімділік қасиеттерін тиімді есептеулер жүргізу үшін қолдану.

3.1.2.9 - 100 көлеміндегі сандарды ауызша көбейту мен бөлуді орындауда қосындыны және көбейтіндіні біртаңбалы санға бөлу, + қосындыны санға көбейту ережесін қолдану.

3.2.1.3 - көбейтудің үлестірімділік және терімділік қасиеттерін әріптік теңдік түрінде: (ab)c=a(bc); a(b+c)=ab+ac;
a(b–c)=ab–ac +қосындыны санға бөлуді(а+в):скөрсету және қолдану.

Сабақтың мақсаты:

Оқушылардың барлығы:

-көбейтудің үлестірімділік, терімділік қасиеттерін, қосынды мен көбейтіндіні біртаңбалы санға бөлу, қосындыны санға көбейту, қосындыны санға бөлу ережелерін қолдана алады.

Оқушылардың көпшілігі:

-көбейтудің үлестірімділік және терімділік қасиеттерін әріптік теңдік түрінде: (ab)c=a(bc); a(b+c)=ab+ac;
a(b–c)=ab–ac;қосындыны санға бөлуді(а+в):скөрсетуді және қолдана алады.

Оқушылардың кейбірі:

-өз бетімен тиімді тәсілдерді табу және олардың теориялық негізін түсіндіреді.

Бағалау

критерийлері

Ғылыми тіл

-көбейтудің үлестірімділік, терімділік қасиеттерін қолдана отырып тиімді есептеуді түсіндіреді

Пәндік терминология мен тірек сөздер:көбейтудің үлестірімділік, терімділік қасиеттері, тиімді есептеу.

Сабақта диалог/жазу үшін пайдаланылатын сұрақтар:

Талқылау:

• Тиімді есептеу дегеніміз не?

• Көбейту мен бөлу амалдарының қасиеттерін қолданып, 1-3 амалдан тұратын өрнектердің мәнін таба аласың ба?

• Көбейту мен бөлу амалдарының қасиеттерін әріпті теңдік түрінде көрсете аласың ба?

• Мына немесе басқа амалдардың қасиеттерін қолдану неге тиімді екенін дәлелде.

Жазу:

-көбейтудің үлестірімділік және терімділік қасиеттерін әріпті теңдік түрінде жазу: (ab)c=a(bc); a(b+c) =ab+ac; a(b-c) =ab–ac; қосындыны санға бөлу ережесі (а+в):с.

Тірекбілім, білік, дағдылар

Көбейту мен бөлу амалдарының қасиеттері, сандық және әріптік өрнектер, формула.

Жоспар

Жоспарлан-ған уақыт

Жоспарланған іс-әрекет

Қоры

0-2

Ынталандыру.

"Галереяға саяхат"

(Ұ.)Сәндік-қолданбалы өнер үлгілерін сыныптың қабырғасына іліп, шағын галерея жасап қою.Оқушылар топтары бойынша галереяға саяхат жасап,суреттермен танысады.Оқушыларға сұрақ қою:

–Сәндік-қолданбалы өнер шеберіне қандай математикалық білім қажет?

Оқушылардың ұсыныстарын тыңдау. Қандай мамандық болса да математиканың қажет екенін суреттер арқылы көрсетіп, айту.

Сәндік-қолданбалы өнер үлгілері, фотосуреттер.

2-слайд

3-слайд

3-5

Белсендіру. "Елшілік" әдісі

(Т.) №1 тапсырманы топтық тапсырма ретінде орындату.Әуелі топта талқылап, сонан соң топтан бір оқушы өкіл ретінде топта қалып, басқа топтардан келген оқушыларға көбейтудің қасиеттерін дәлелдеп, түсіндіреді.

Көбейтудің ауыстырымдылық қасиеті

а∙в=в∙а

4∙2=2∙4

Көбейтудің үлестірімділік қасиеті

(а∙в)∙с=а∙(в∙с)

(3∙2)∙4=3∙(2∙4)

Көбейтудің терімділік қасиеті

(а+в)∙с=а∙с+в∙с (4+2)∙3=4∙3+2∙3=18

(а-в)∙с=а∙с-в∙с (4-2)∙3= 4∙3-2∙3=6

Көбейтіндіні санға бөлу

(а∙в):с=(а:с)∙в=(в:с)∙а

(3∙6):3=(3:3)∙6=6

(3∙6):3=(6:3)∙3=6

Қосындыны санға бөлу

(а+в):с=а:с+в:с

(8+4):2=8:2+4:2=6

(8+4):2=12:2=6

Жұлдызша арқылы бағалау.

Келген топ оқушылары жұлдызшалармен бағалап кетеді.Қай топтың өкілі жұлдызшаны көп жинаса сол топтың өкілі жеңімпаз атанады.Өкілдің түсіндіруі ұнамаса жұлдызша бермеуге болады.

«Броундық қозғалыс»

(Ұ.)Сынып ішіне тақырыпқа қатысты мәліметтер мен ақпараттар орналастырылады. Оқушылар бүкіл сынып ішінде қозғала жүріп, берілген тақырып бойынша ақпарат жинайды.

8∙2=2∙8 (5∙3)∙2=5∙(3∙2) (4+5)∙3=4∙3+5∙3

7∙6=6∙7 (6∙4)∙3=6∙(4∙3) (8-4)∙3=8∙3- 4∙3

(8∙2):2= (8:2)∙2 (6+4):2=6:2+4:2

(8∙2):2= (2:2)∙8 6+4):2=10:2=5

"Отшашу"арқылы бағаланады

Балалар орындарынан тұрып,еңкейген қалпында шапалақ ұрады, бойларын бірте-бірте көтерген күйі шапалақ соғуды жалғастырады.Соңында тік тұрған бойы үздіксіз шапалақ соғады.

Оқулық, тұсаукесер, жұлдызша

4-слайд

5-слайд

6-10

Мақсатты қою (мәселелі жағдаяттар).

(Ө.)№2 тапсырманы"Досыңмен ойна"әдісі бойынша жарыс ретінде орындату..Әр сандықшадан бір көбейтіндіден алып, олардың мәндерін қосу. Алынған өрнектерді жазу. 5 минуттың ішінде кім көп есептеп үлгерсе, сол көп ұпай жинайды.Әр дұрыс тапсырмаға бір фишка беру керек.

100∙3+80∙5= 700 5∙40+5∙30=350

14∙10+60∙7= 560 100∙3+5∙30= 450

60∙7+5∙40=620 5∙40+80∙5=600

14∙10+5∙30=290 14∙10+80∙5=540

100∙3+60∙7=720

Осы тапсырманы орындауда қандай қасиеттер қолданылады?Неге кейбіреулер жылдамырақ есептеді?

Көбейтудің қасиеттерін әріппен жазуды сұрайды. Қиындық келтірген оқушыларға көмектесу.

Осылай сабақтың мақсатын тұжырымдау –көбейтудің үлестірімділік және терімділік қасиеттерін әріптік теңдік түрінде жазу, қосындыны санға бөлу ережесі.

Фишкамен бағалау

Әр дұрыс жауапқа бір фишка беру керек. Тапсырманың соңында фишкаларды санау. Кімде көп фишка болса, сол оқушы жеңеді.

Оқулық, дәптер,фишка

6-слайд

11-28

Жаңаны ашу.

Жаңаны ашу үшін оқушылармен топтық жұмыс орындату.

(Т.) Бұл тапсырманы топта орындату. Түрлі- түсті қарандашпен жоғарыда көрсетілген қасиеттердің бірін немесе олар бойынша шешкен мысалдың ережесін жазады:

4∙50=50∙4 (ауыстырымдылық қасиеті)

(13+22):7=35:7=5 (қосындыны санға бөлу)

(350+49):7=350:7+49:7=57 (қосындыны санға бөлу)

5∙45∙20=5∙20∙45=4500 (үлестірімділік қасиеті)

Топпен жұмыс жасау үшін №1 тапсырмаға ұқсас жаттығу беруге болады. Ережелер сыртына жазылуы мүмкін немесе балалар өздері құрастырады.

1. Екі санның қосындысының қандай да санға бөліндісі қосылғыштардың әрқайсысын осы санға бөліп,қосқанға тең.

2.. Көбейткіштердің орнын ауыстырғаннан көбейтінді өзгермейді.

Топтар өз жұмыстарын тақтаға шығып қорғайды. Смайликтер бойынша бағалау

Әр топтың тапсырмасын тыңдай отырып, смайликпен бағалау.

Сергіту сәті «Комплименттер бұрқасыны»

Оқушылар берілген уақыт ішінде (1-1,5 минут) бір парақ қағазға өздерінің сүйікті адамдарынан естігісі келген комплиментті жазады. Комплименттердің жеке сөздер (эпитеттер) түрінде болмай, толық сөйлемдер түрінде болғаны дұрыс. Жазып болған соң оқушылар бұл парақтарды домалақтап, домалақ қармен атқыласқандай оларды бір-біріне лақтыруы керек. Содан кейін мұғалім оқушыларға бір-бірден «қар домалағын» ашып, оларды оқуды тапсырады.

Комплименттерді барлық оқушылардың кезектесіп оқуына да болады.

Түсіндіре отырып алғашқы бекіту.

(Ө.) №3,4тапсырманы түсінік бере отырып орындату.

Әр оқушы жеке орындайды.Көбейтудің қандай қасиеттерін қолданғанын сұрау.Есептеу кезінде неге көбейтудің қасиеттерін қолдану керек?Оқушыларға көмек ретінде көбейтудің қасиеттерінің формуласын тақтаға іліп қою.

Оқушыларға өзін-өзі тексеруге парақ тарату.Осы өрнектердің барлығын әртүрлі тәсілмен шығаруға бола ма?

№3 тапсырма

(15+21):6 (14+21):7 (10+22):4

(120+20):10 (300+60):9 (100+200):3

№4 тапсырма

(8+2)∙50 (2∙5)∙2 (40∙30)∙5

4∙(30+20) (600+300):3 20∙(10+40)

(8+2)∙5 (2∙32)∙5 (50+6):8

Жұпта бағалау

Өзара тексеру үшін жұбымен жұмыстарын

ауыстыруды ұсыну. Есептеу кезінде көбейтудің

қандай қасиетін қолдандың? (Оқушылардың жауаптарын тыңдау)

• Көбейту мен бөлу амалдарының қасиеттерін қолданып, есептеу.

• Көбейту мен бөлудің амалдарының қасиеттерін әріптік теңдік түрінде көрсету.

Дәптер, оқулық, тұсаукесер,фор

мула

7-слайд

8-слайд

Оқулық, дәптер, формула

Оқулық, дәптер

29-37

Жаңаны қолдану.

Қосымша тапсырмалар

(Т.) Есептемей таңбаларды қой:

( 15 * 2) *4 15 * (2 * 4)

( 8 * 9) * 6 7 * (9 * 6)

( 428 * 2) * 0 1 * (2 * 3)

( 3 * 4) * 2 3 + 4 + 2

( 2 * 3) * 4 (4 * 2) * 3

"Бағдаршам" арқылы бағалау

Оқушылар бағдаршам көзіне сәйкес сигналды карталарды көтеру арқылы бағалайды.

Жасыл түс- "Түсіндім"

Сары түс-"Сұрағым бар"

Қызыл түс- Түсінбедім

(Т.) №5 тапсырма. Көбейтудің қалай орындалғанын түсіндіріп, үлгі бойынша орындату

46∙9=414 20∙19=381

46∙10-46=414 20∙20-19=381

Смайлик арқылы бағалау

Топтардың тапсырмасын тексеріп, смайликпен бағалау.

Өткенмен жұмыс.

(Ж.) № 6 тапсырманы әртүрлі тәсілмен орындау. Осыған ұқсас есеп құрастыру

Шебер 12 қамшы және 8 дулыға жасады. Барлық бұйымдарды екі қорапқа бөліп салды. Әр қорапта қанша бұйымнан бар?

Өрнек құрастырылады:

1-тәсіл: (12+8) :2=20:2=10

2-тәсіл:12:2+8:2=6+4=10

Бармақ арқылы бағалау

Тапсырма дұрыс болса, бармақ жоғары қарай, қате болса, бармақ төмен қарай бағытталады

Сабақтың тақырыбына байланысты сұрақтар құрастыр.

«ВЕЕР»әдісі

Қағазды веер пішінінде бүктеп, бірінші оқушы бір бөлігіне сабаққа қатысты сұрақтар жазып шығады, екінші оқушы екінші бөлігіне қысқаша жауап жазып тапсырады.

Дәптер, тапсырма жазылған қағаз, сигналды карталар

9-слайд

10-слайд

Оқулық, дәптер

11-слайд

12-слайд

Веер

13-слайд

38-40

Рефлексия.

• Не себепті қиын болды?

• Сабақта нені білдім?

• Қандай жаңа нәрсе үйрендім?

14-слайд