ҰБТ — білім алаңы ма, әлде жарыс майданы ма?

      Ұлттық бірыңғай тестілеу — еліміздегі білім беру жүйесінің маңызды кезеңдерінің бірі. Ол 2004 жылдан бастап енгізілді және бүгінгі күнге дейін мектеп бітірушілердің жоғары оқу орнына түсу жолындағы негізгі бағалау құралы болып келеді.

      Әуел баста ҰБТ-ның мақсаты — түлектің алған білімін әділ түрде бағалау болатын. Алайда соңғы жылдары оның қоғамдағы рөлі өзгеріп бара жатыр.

     Бүгінде ҰБТ — білім көрсеткіші болудан қалып, бәсеке мен бедел жарысына айналғандай. Жыл сайын жоғары оқу орындарының шекті ұпайы өсіп, бұл өз кезегінде түлектер мен ата-аналарды алаңдатуда. Мәселен, 2024–2025 оқу жылындағы шекті баллдарды алдыңғы оқу жылымен салыстырсақ, кейбір мамандықтар бойынша ұпай саны екі есеге жуық артқанын байқаймыз.

      Бұл — білім сапасының артқанын емес, керісінше, бәсекелестіктің күшейгенін көрсетеді.

      Бүгінгі күні ҰБТ — жай ғана емтихан емес, нағыз тұлғалық сынаққа айналып бара жатыр. Оқушылар бір-бірімен емес, баллмен жарысып жүр. ҰБТ білім көрсеткіші болудан гөрі бедел құралына айналғандай. Ата-ананың қысымы, мұғалімнің үміті, өзіңе деген талап — бәрі қосылып, оқушыны психологиялық тұрғыдан шаршатуы мүмкін.

      Сондықтан қоғам алдына маңызды сұрақ туындайды:

Білім маңызды ма, әлде нәтиже ме?

     ҰБТ — бұл өмірлік бағытты анықтайтын сәттердің бірі ғана. Ол сенің болмысыңды толық сипаттай алмайды.

140 балл алғаның — жақсы нәтиже. Бірақ ең басты құндылық — сенің талпынысың, еңбегің және ішкі сенімің.

     ҰБТ — қоғамның көзқарасын, ата-ананың үмітін, баланың арманын көрсететін құрал. Бірақ, қалай болғанда да, шынайы білім мен жан тыныштығы бәрінен жоғары тұруы тиіс.

  140 балл — жеңіс,

бірақ өз-өзіңді сақтау — ең үлкен жеңіс.