# **Ұлттық ойындарды заманауи
түрде дәріптеу**
### **Кіріспе**
Ұлттық ойындар – халықтың мәдени
мұрасы, ата-бабамыздың өмір салты мен дүниетанымының көрінісі.
**Қазақтың асық ату, көкпар, бәйге, арқан тартыс, тоғызқұмалақ**
сияқты ойындары тек ойын-сауық қана емес, **дене тәрбиесі мен
ақыл-ойды дамытудың құралы** болды. Бүгінгі таңда ұлттық ойындарды
жаңа форматта дәріптеу – **оларды жастар арасында кеңінен
насихаттау, заманауи технологиялармен үйлестіру және халықаралық
деңгейде таныстыру** деген сөз.
---
## **1. Ұлттық ойындарды
дәріптеудің маңызы**
✅ **Мәдени мұраны сақтау** –
ұлттық ойындарды жаңғырту арқылы қазақ халқының тарихи дәстүрлерін
сақтаймыз.
✅ **Жастардың қызығушылығын
арттыру** – ойындарды заманға сай түрлендіріп, жаңа форматта ұсыну
қажет.
✅ **Ұлттық сана мен патриотизмді
күшейту** – ұлттық ойындар арқылы қазақтың рухани құндылықтарын
дәріптейміз.
✅ **Спорт пен дене тәрбиесін
дамыту** – ұлттық ойындар адамның физикалық және интеллектуалдық
дамуына көмектеседі.
---
## **2. Ұлттық ойындарды заманауи
түрде дәріптеудің жолдары**
### **1) Ұлттық ойындарды
цифрландыру және мобильді қосымшалар жасау**
? **Геймификация (ойын түрінде
оқыту)** – ұлттық ойындарды компьютерлік ойындар, мобильді
қосымшалар арқылы танымал ету.
? **"Асық ату", "Тоғызқұмалақ"
сияқты ойындардың онлайн нұсқаларын жасау.**
? **AR (қосымша шындық) және VR
(виртуалды шындық) технологияларын қолдану.**
✅ **Мысалы:**
- **"Тоғызқұмалақ"** ойынының
мобильді қосымшасы жасалып, оны кез келген адам онлайн ойнай
алады.
- **"Асық ату"** ойынының
виртуалды нұсқасы әзірленіп, мектеп оқушылары арасында онлайн
жарыстар өткізіледі.
---
### **2) Ұлттық ойындарды мектеп
бағдарламасына енгізу**
? Дене шынықтыру сабақтарында
**"Көкпар", "Бәйге", "Арқан тартыс", "Асық ату"** ойындарын
өткізу.
? Ақыл-ойды дамытуға арналған
**"Тоғызқұмалақ"** ойынын логикалық пәндермен байланыстыру.
? Мектептегі спорттық жарыстарда
ұлттық ойындарға арнайы орын беру.
✅ **Мысалы:**
- **"Асық ату" және
"Тоғызқұмалақ"** мектеп бағдарламасына енгізіліп, әр өңірде
жарыстар ұйымдастырылады.
- Университеттерде **"Ұлттық
ойындар күні"** белгіленіп, дәстүрлі ойындар насихатталады.
---
### **3) Ұлттық ойындарды
халықаралық деңгейде таныту**
? Қазақтың ұлттық ойындарын
**әлемдік спорт жарыстарына қосу**.
? Ұлттық ойындарға арналған
**халықаралық фестивальдер ұйымдастыру**.
? Шетелдік туристерге
**этноауылдарда ұлттық ойындарды көрсету**.
✅ **Мысалы:**
- **"Көкпар"** ойыны халықаралық
жарыстарға енгізіліп, әлемнің бірнеше елінде ресми түрде
танылды.
- Қазақстанда **"Этноспорт
фестивалі"** өткізіліп, оған шетелдік қонақтар шақырылады.
---
### **4) Ұлттық ойындарды заманауи
спортпен үйлестіру**
? **Фитнес пен ұлттық ойын
элементтерін біріктіру** (мысалы, асықпен жаттығулар жасау).
? **Ұлттық ойындарға негізделген
спорттық жарыстар өткізу** (мектептерде, жоғары оқу
орындарында).
? **Ұлттық ойындарды урбанизацияға
бейімдеу** (қалада асық ойнау алаңдарын жасау).
✅ **Мысалы:**
- **"Асық фитнес"** – асықты
қолдана отырып, дене жаттығуларын жасау бағдарламасы
енгізіледі.
- **"Көкпар challenge"** – атты
спорттық ойын форматында жарыстар өткізу.
---
### **5) Әлеуметтік желілер мен
медиа арқылы насихаттау**
? YouTube, TikTok, Instagram
сияқты платформаларда **ұлттық ойындарды үйрететін видеолар**
шығару.
? Танымал блогерлермен бірге
**ұлттық ойындарға арналған челлендждер ұйымдастыру**.
? **Ұлттық ойындарға арналған
анимациялық фильмдер, мультфильмдер жасау**.
✅ **Мысалы:**
- **TikTok-та #АсықChallenge**
ұйымдастырылып, жастар асық ойнап, видеоларын бөліседі.
- YouTube-та **"Қазақтың ұлттық
ойындары"** атты танымдық роликтер сериясы шығады.
---
## **3. Ұлттық ойындарды заманауи
түрде дәріптеудің үлгі жобасы**
| **Жоба атауы** | **Қысқаша
сипаттама** | **Нәтижесі** |
|---------------|--------------------|--------------|
| **"Ұлттық ойындар күні"** | Жыл
сайын ұлттық ойындар жарысы өтетін мереке | Балалар мен жастардың
қызығушылығы артады |
| **"Тоғызқұмалақ Online"** |
Мобильді қосымша, онлайн турнирлер | Логикалық ойлау дамиды,
халықаралық деңгейде насихатталады |
| **"Көкпар фристайл"** | Көкпар
ойынын заманауи спорттық стильде өткізу | Жастар арасында көкпарға
деген қызығушылық артады |
| **"TikTok-та #АсықChallenge"** |
Жастарға арналған асық ойынының заманауи бейнесін ұсыну | Ұлттық
ойындарға жаңа көзқарас қалыптасады |
---
## **4. Қорытынды**
Ұлттық ойындарды заманауи түрде
дәріптеу – **мәдени мұраны сақтау мен жастардың қызығушылығын
арттырудың тиімді жолы**. Технология, спорттық жарыстар, мектеп
бағдарламалары, әлеуметтік желілер мен халықаралық іс-шаралар
арқылы ұлттық ойындарды кеңінен насихаттауға болады.
? **Ең бастысы:**
✅ Ұлттық ойындар жаңа форматта
танымал болуы керек.
✅ Жастар арасында қызығушылық
тудыратын инновациялық жобалар қажет.
✅ Қазақтың мәдени мұрасын әлемдік
деңгейде дәріптеу маңызды.
? **"Ұлттық ойындар – ұлт рухының
айнасы. Оларды заманауи түрлендіріп, болашақ ұрпаққа жеткізейік!"**
?
