К айынбекова Ляззат Бакыткалиевна

Жетісу облысы Кербұлақ ауданы Қоғалы ауылы

«Панфилов атындағы орта мектеп» КММ

Тарих пәнінің мұғалімі

Тақырыбы: ҰЛТТЫҚ ТАРИХ ТАҒЫЛЫМЫ

Қазіргі жаһандану жағдайында жас ұрпаққа сапалы білім беру ғана емес, олардың ұлттық сана-сезімін, отансүйгіштік қасиетін, тарихи танымын қалыптастыру да маңызды міндеттердің бірі болып отыр. Осы мақсатта «Ұлттық тарих тағылымы» атты 7–11 сыныптарға арналған авторлық бағдарлама жасалып, білім беру процесіне енгізілуде. Бұл бағдарлама – оқушылардың тарихи білімін тереңдетіп, олардың ұлттық бірегейлігін қалыптастыруға бағытталған инновациялық педагогикалық жоба.

Бағдарламаның мақсаты мен міндеттері
«Ұлттық тарих тағылымы» бағдарламасының басты мақсаты – оқушылардың ұлттық тарихты жүйелі меңгеруіне, тарихи сананы қалыптастыруына және қазіргі заман тұрғысынан ұлттық құндылықтарды тануына жағдай жасау. Бағдарлама келесі міндеттерді алға қояды:
- Оқушылардың тарихи білімін тереңдету;
- Тарихи тұлғалар мен оқиғалар арқылы отансүйгіштікке баулу;
- Тарихи-мәдени мұраларды сақтау мен насихаттауға ынталандыру;
- Зерттеу, шығармашылық, жобалық жұмыстар арқылы белсенді оқу әрекетін ұйымдастыру.

Ғылыми-әдістемелік негізі
Бағдарлама ҚР Білім және ғылым министрлігінің нормативтік құжаттарына, «Мәңгілік Ел» ұлттық идеясына, «Рухани жаңғыру» бағдарламалық мақаласына және отандық тарих ғылымының жетістіктеріне сүйене отырып жасалған. Бағдарламада жас ерекшелігіне сай тақырыптар таңдалып, әдістемелік құралдармен сүйемелденген. Әр сынып деңгейіне сай оқу материалдары сараланып, оқушылардың аналитикалық және сыни ойлау қабілетін дамытуға басымдық берілген.

Бағдарламаның құрылымы мен мазмұны
Бағдарлама бес жылдық мерзімге арналған және әр сыныптың жас ерекшелігіне, оқу мазмұнына сай логикалық тізбектілікпен құрылған. Мысалы:
- 7-сынып: Қазақ халқының ежелгі дәуірі мен орта ғасырлардағы тарихы;
- 8-сынып: Қазақ хандығының құрылуы мен дамуы;
- 9-сынып: Ресей империясы тұсындағы Қазақстан;
- 10-сынып: ХХ ғасыр басындағы ұлт-азаттық қозғалыстар;
- 11-сынып: Тәуелсіз Қазақстанның қалыптасу кезеңдері.

Оқыту әдістері мен технологиялары
Бағдарламада оқытудың заманауи әдіс-тәсілдері: жобалық әдіс, зерттеу әдісі, сыни ойлау стратегиялары, ақпараттық-коммуникациялық технологиялар кеңінен қолданылады. Оқушыларға тарихи деректермен жұмыс істеу, салыстырмалы талдау жасау, тұжырым жасау дағдылары үйретіледі. Сонымен қатар, деректі фильмдер, онлайн платформалар, интерактивті тапсырмалар арқылы оқыту процесі қызықты әрі тиімді ұйымдастырылады.

Тәрбиелік маңызы
«Ұлттық тарих тағылымы» бағдарламасы тек білім беру құралы ғана емес, сондай-ақ оқушыларды тәрбиелеудің де пәрменді тетігі болып табылады. Бағдарлама арқылы оқушылар туған жерін, халқын, тілін сүюге, ұлт тарихын құрметтеуге, ел бірлігі мен тәуелсіздігін бағалауға тәрбиеленеді. Сабақтар барысында ұлттық рухты көтеретін тарихи мысалдар, өмірбаяндық деректер, елдік мүдде тұрғысынан жасалған талдаулар кеңінен қолданылады.

Практикалық нәтижелер
Бағдарламаны қолдану барысында бірнеше практикалық нәтижелер байқалды:
- Оқушылардың тарих пәніне қызығушылығы артты;
- Жобалық және шығармашылық жұмыстарға белсенді қатысуы күшейді;
- Мектепішілік көрмелер, тарихи кештер ұйымдастырылды.
Бағдарламаны табысты іске асыру үшін мұғалімдерге арнайы біліктілік арттыру курстарын ұйымдастыру, әдістемелік семинарлар өткізу, авторлық бағдарлама негізінде оқу құралдарын басып шығару ұсынылады. Сонымен қатар, мектеп әкімшілігінің қолдауы, ата-аналармен серіктестік қарым-қатынас орнату, жергілікті тарихи-мәдени орындармен байланыс орнату маңызды рөл атқарады.

Қорытынды
«Ұлттық тарих тағылымы» бағдарламасы – білім мен тәрбиені ұштастыра отырып, жас ұрпақтың бойында ұлттық сана қалыптастыруға бағытталған тиімді құрал. Бұл бағдарлама оқушыларды тарихи саналы, елжанды азамат етіп тәрбиелеуге ықпал етіп, ұлттық рух пен жадыны жаңғыртуда маңызды қадам болып табылады. Авторлық бағдарлама ретінде ол өз тиімділігін дәлелдеді және келешекте кең көлемде қолдануға лайық инновациялық жоба ретінде бағаланады.