Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Сабақтың басы

Сәлеметсіздер ме, оқушылар?

8-сыныптың қазақ әдебиеті пәніне қош келдіңіздер!

Бөлім атауы: Махаббат пен абырой

Бүгінгі өтетін сабағымыздың тақырыбы: Шығарманың идеялық құндылығын бағалау

Бүгінгі сабақта:

Сенің меңгеретінің:

шығарманың көркемдік идеялық құндылығын гуманистік тұрғыдан талдап, әдеби эссе жазу.

.

Сабақ мақсатымен танысады

идеялық құндылығын гуманистік тұрғыдан талдайды;

әдеби эссе жазады.

Дескриптор: --шығарманың көркемдік идеялық құндылығын гуманистік тұрғыдан талдайды;

-- әдеби эссе жазады

Слайд презентация

Сабақтың ортасы

1-тапсырма

Мақаланы мұқият оқып, Б.Момышұлының «Ұшқан ұя» шығармасының

көркемдік құндылығын анықтаңыз.

Бауыржан Момышұлының «Ұшқан ұя» шығармасы - халқымыздың XX ғасырдың басындағы этнографиялық энциклопедиясы іспетті аса құнды қазақ руханиятының қазынасы. Салт-сана, дәстүр, ұлттық келбеті өте шынайы суреттеледі. «Ұшқан ұяда» автор әлем тарихы, жаратылыс шежіресі, жан-жануарлар болмысы, қауымның қалыптасуы, әлемнің пайда болуы, тірлік, өмір туралы алғашқы мағлұматтарды, азаматтық тұрғыдағы аңыз-әңгімелерді әжесінен естігенін үлкен сүйіспеншілік сезімімен есіне алған, сондай-ақ ненің жақсы, ненің жаман екенін, нені сүйіп, неден аулақ жүруді әжесінен үйренгенін мақтан етеді. Әкесі Момыш өз бетімен сауат ашқан, сол кездегі көзі қарақты адамдардың бірі болған. Ел арасында ағаш ұстасы және етікші, зергерлігімен танымал болатын. Бауыржан 3 жасқа келген соң анасы Рәзия қайтыс болады да, әжесі Қызтумастың қолында өседі.

«Ұшқан ұя» - тағылымы терең құнды шығарма

.

2-тапсырма. Әдеби-талдау эссе жазыңыз.

Эссе тақырыбы: Бауыржан Момышұлының «Ұшқан ұя» шығармасындағы құндылықтарды гуманизм тұрғысынан талдап жазыңыз. Сөз саны: 100-120

Э ссе тақырыбын түсіну Эссе тақырыбы не туралы? Тақырыптың өзектілігі неде?

Құндылық – қандай да бір нәрсенің мәнділігі, маңыздылығы

Гуманизм – адамгершілік, адамға деген сүйіспеншілік идеясын бейнелейтін көзқарас.

Кіріспе

1.Тақырыпты түсінгені туралы сөйлем

2.Тақырыптың өзектілігі

3.Тезис

Негізгі бөлім

1. Тезисті қолдаушы пікір

2. Пікірге қатысты аргумент

3. Анализ

4. Абзацты қорытытындылаушы сөйлем

Қорытынды

1. Кіріспедегі тезиске қайта оралу

2. Негізгі бөлім абзацтарының түйіні

3. Эссені қорытындылаушы сөйлем

Ұсынылған оқу тапсырмаларын орындату

.

Кіріспе

1.Тақырыпты түсінгені туралы сөйлем

2.Тақырыптың өзектілігі

3.Тезис

Тақырыптыпты түсінгені туралы сөйлем

Гуманизм - адамның іс-әрекетінің әлеуметтік және рухани талаптарға сайлығы, ортақ адами ереженің жеке адам ниеті мен ісінде көрініс табуы.

Бауыржан Момышұлы - нағыз гуманист, көзі тірісінде аты аңызға айналған халықтың мақтан тұтар қаһарманы. Өзінің «Ұшқан ұя» шығармасында ұлттық болмыс пен салт-дәстүрлерді, қазақ халқына ғана тән дархандықты көрсете алған қаламгер.

Тақырыптың өзектілігі

Адам тағдырын бірінші шешетін құрал – тәрбие. Жазушы «Ұшқан ұя» шығармасында ұлттық тәрбиенің қайнар көздерін ашып, құндылықтарды дәріптейді, қазақ халқының бай салт-дәстүрі мен әдет-ғұрпын суреттеп, ұлтқа тән қасиеттерді бейнелейді. Бұл шығармада ұлттық өнегенің негізі жатыр.

Тезис

«Ұшқан ұя» - ұлттық негіздің түп-тамыры болатын қазақи тәлім-тәрбиенің озық үлгісі.

Негізгі бөлім

1. Тезисті қолдаушы пікір

2. Пікірге қатысты аргумент

3. Анализ

4. Абзацты қорытытындылаушы сөйлем

Тезисті қолдаушы пікір

Шығармада мақал-мәтелдерге, ертегілерге, әдет-ғұрып, салт-дәстүрлердің әрқайсысына жеке түсінік берілген.

Пікірге қатысты аргумент

Ненің жақсы, ненің жаман екенін, нені сүйіп, неден аулақ жүру керектігін үйреткен.

Анализ

Қолдан келгенше балаға отбасындағы ісіңмен, ақыл-кеңеспен, қарым-қатынаспен, сыйластықпен үлгі-өнеге көрсету қажет.

Абзацты қорытындылаушы сөйлем

Бала Бауыржанның кішкене сәби жанымен сезінген, сол қалпында жүрегінде сақтап қалып, кейінгіге өнеге ретінде қалдырған туындысы – баға жетпес мұра.

Қорытынды

1. Кіріспедегі тезиске қайта оралу

2. Негізгі бөлім абзацтарының түйіні

3. Эссені қорытындылаушы сөйлем

Кіріспедегі тезиске қайта оралу

Қорытындылай келе, Бауыржан Момышұлының «Ұшқан ұя» шығармасынан бүкіл бір ұлтқа тән мінез бен ұлттық байлықты көреміз.

Негізгі бөлім абзацтарының түйіні

Бұл шығарма - ұлттық асыл қасиеттің қадірін ұғындыратын туынды.

Эссені қорытындылаушы сөйлем

Сондықтан шығарманы оқыған әрбір адамның бойында адамдық пен әдеп, отаншылдық пен ұлтқа құрмет сезімдері оянады.

Дескриптор:

- мақаланы оқып, шығарманың көркемдік құндылығын анықтайды;

- пікірін жазады

.

Дескриптор:

---эссе тақырыбын ашады;

--кіріспе бөлімде тақырып және оның өзектілігі туралы жазады;

--кіріспе бөлімнен негізгі бөлімге көшетін сөйлем жазады;

--негізгі бөлімде сипаттап жазады;

--негізгі бөлімінде тезис пен аргумент келтіреді;

--абзацты қорытындылаушы сөйлем жазады;

--абзацтан абзацқа көшетін сөйлем жазады;

--қорытынды бөлімде кіріспе бөлімде айтылған ойға қайта оралып, сол ойды қорытындылайды;

--ойын жүйелі жеткізеді;

--жазба жұмысының көлемін сақтайды;

Оқулық,

слайд https://www.inform.kz/kz/ushkan-uya-otan-otbasynan-bastalady_a2914582

Сабақтың соңы

Рефлексия

«3 Қ: қызық, қиын, құнды».

Оқушылар өздері үшін сабақта не қызық, қиын, құнды болғанын айтып, іс-әрекетіне баға береді.

Сабақты қорытындылау.

Шығарманың көркемдік идеялық құндылығын анықтап, пікірімізді білдірдік.

Шығармадағы құндылықтарды гуманизм тұрғысынан талдадық.

Әдеби эссе жаздық.

Қосымша тапсырма: Шығармадағы ұлттық тәрбие мен қазіргі қазақ отбасындағы тәрбие туралы не айтар едіңдер? Салыстырмалы талдау жасаңдар.

Өз ойларын стикерлеге жазады