«Волейбол ойынының ойналу ерекшеліктері»

Хасихан Бабек

«Ақмола облысы білім басқармасының Бұланды ауданы бойынша білім бөлімі Макинск қаласының №2 жалпы орта білім беретін мектебі» КММ

Волейбол – әлем бойынша кең таралған командалық спорт ойындарының бірі. Бұл ойын дене қозғалысының үйлесімділігін, шапшаңдықты, ептілікті және тактикалық ойлауды талап етеді. Волейболды үйретудің тиімді әдістері мен оның ерекшеліктерін зерттеу – жас спортшылардың кәсіби деңгейін арттыруда маңызды қадам. Осы мақалада волейбол ойынының негізгі ерекшеліктері, ойын техникасы, тактикалық әдістері және дене дайындығының маңыздылығы қарастырылады.

Волейбол ойынының ерекшеліктері

Волейбол – динамикалық, жоғары жылдамдықты ойын, ол екі команданың өзара әрекеттесуімен жүзеге асады. Ойыншылардың өз позицияларын дұрыс таңдауы, үйлесімді ойнауы және жылдам шешім қабылдауы жеңіске жетудің басты шарттары болып табылады. Волейболдың негізгі ерекшеліктеріне мыналар жатады:

• Командалық жұмыс – әр ойыншының өз орнындағы рөлі маңызды, өйткені жеңіс бүкіл команда мүшелерінің бірлескен әрекетіне байланысты.

• Техникалық дағдылар – ойыншылар допты беру, қабылдау, шабуылдау, тосқауыл қою және төменгі-төбелдеу техникасын жақсы меңгеруі қажет.

• Тактикалық ойлау – қарсыластың әлсіз тұстарын анықтап, ойын стратегиясын өзгерту қабілеті өте маңызды.

Ойын техникасы мен тактикасы

Волейболда ойыншылардың негізгі техникалық дағдыларын дамыту басты орын алады. Ойыншылар мыналарды жетік меңгеруі керек:

• Доп беру (подача) – ойынның басталу сәті болғандықтан, оның дәлдігі мен жылдамдығы маңызды.

• Допты қабылдау және пас беру – шабуыл жасау үшін дәл пас беру ойын сапасын арттырады.

• Шабуылдау (соққы жасау) – қарсыластың қорғанысынан өтіп, ұпай жинаудың негізгі тәсілі.

• Қорғаныс және тосқауыл қою – қарсыластың шабуылын тоқтатып, допты өз алаңына тигізбеу.

Ойын барысында әр түрлі тактикалық әдістер қолданылады:

• 3-2-1 орналасу схемасы;

• жылдам шабуыл тактикасы;

• қорғаныстық тактика (блок қою, аймақтық қорғаныс).

Дене дайындығы мен психологиялық тұрақтылық

Волейбол ойынында спортшылардың физикалық дайындығы мен психологиялық тұрақтылығы да үлкен рөл атқарады. Жоғары деңгейдегі спортшылардың төзімділігі, күш-қуаты және жылдамдығы олардың ойын нәтижесіне тікелей әсер етеді. Сонымен қатар, ойын барысында шешім қабылдау, салқынқандылық таныту және командаластармен үйлесімді жұмыс істеу де маңызды факторлар болып табылады.

Волейбол ойыны – командалық спорттың ерекше түрі, ол ойыншылардан жоғары шеберлік пен үйлесімділікті талап етеді. Ойын техникасын жетілдіру, тактикалық ойлауды дамыту және дене дайындығын күшейту – кәсіби деңгейде жақсы нәтижеге жетудің негізгі шарттары. Сондықтан волейболды үйрету мен дамытуда жүйелі жаттығулар мен дұрыс әдістемелік тәсілдер қолданылуы қажет.